From Wikipedia, the free encyclopedia
Τρίτη Ελληνική Δημοκρατία ονομάζεται η περίοδος διακυβέρνησης του ελληνικού κράτους από τη Μεταπολίτευση (1974) μέχρι σήμερα και διαχωρίζεται ιστορικά από την περίοδο της Δικτατορίας των Συνταγματαρχών (1967–1974).
| Γ΄ Ελληνική Δημοκρατία | ||||||
| ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||
| Σύνθημα Ελευθερία ή θάνατος | ||||||
| Ύμνος Ύμνος εις την Ελευθερίαν | ||||||
 Η θέση της Ελλάδας στην Ευρώπη (σκούρο πράσινο) | ||||||
| Πρωτεύουσα | Αθήνα | |||||
| Γλώσσες | Ελληνικά | |||||
| Πολίτευμα | Προεδρευόμενη κοινοβουλευτική δημοκρατία | |||||
| Νομοθετικό Σώμα | Βουλή των Ελλήνων | |||||
| Ιστορία | ||||||
| - | Ίδρυση | 1974 | ||||
| - | Κατάλυση | |||||
| Έκταση | 132.049 km² | |||||
| Πληθυσμός | ||||||
| - | εκτ. | 10.482.487 | ||||
| Πυκνότητα | 79,4 /km² | |||||
| Νόμισμα | Ευρώ | |||||
.svg)
Επίσης, ως Γ΄ Ελληνική Δημοκρατία θεωρείται στην συνταγματική ιστορία της Ελλάδας, το δημοκρατικό Πολίτευμα που εγκαθιδρύθηκε στην χώρα μετά την Δικτατορία του 1967–1974 που επελέγη από τον ελληνικό λαό, με το Δημοψήφισμα της 8 Δεκεμβρίου 1974 για την μορφή του πολιτεύματος και ολοκληρώθηκε με την ψήφιση του Συντάγματος του 1975.
Αν και οι όροι Πρώτη και Δεύτερη Ελληνική Δημοκρατία δεν είναι σε ευρύτατη χρήση, ο όρος «Τρίτη Ελληνική Δημοκρατία» είναι καθιερωμένος.[1][2][3][4][5][6]
Στις 15 Ιουλίου του 1974 το δικτατορικό καθεστώς υπό την ηγεσία του Ταξίαρχου Ιωαννίδη οργάνωσε ένα πραξικόπημα για την ανατροπή του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Αρχιεπισκόπου Μακαρίου. Το Πραξικόπημα προκάλεσε την εισβολή των τουρκικών στρατευμάτων στην Κύπρο πέντε μέρες μετά, στις 20 Ιουλίου. Μπροστά στην αδυναμία των στρατιωτικών να χειριστούν την κατάσταση, κλήθηκε από το Παρίσι ο Κωνσταντίνος Καραμανλής και στις 24 Ιουλίου ορκίστηκε Πρωθυπουργός και συγκρότησε πολιτική κυβέρνηση εθνικής ενότητας με σκοπό την αποκατάσταση των κοινοβουλευτικών θεσμών.
Οι Εκλογές του Νοεμβρίου του 1974 έδωσαν στη Νέα Δημοκρατία, το Κόμμα που είχε ιδρύσει ο Καραμανλής, την απόλυτη πλειοψηφία με ποσοστό 54,37%, ενώ μετά το Δημοψήφισμα του Δεκεμβρίου του 1974, στο οποίο επελέγη η Αβασίλευτη Δημοκρατία ως Πολίτευμα με ποσοστό σχεδόν 70%, καταργήθηκε η βασιλεία. Η Βουλή που προέκυψε από τις Εκλογές συνέταξε ένα νέο Σύνταγμα που κυρώθηκε το 1975 και βρίσκεται σε ισχύ έως σήμερα. Τα κυριότερα μέτρα της κυβέρνησης του Κωνσταντίνου Καραμανλή, ήταν η επανένταξη της Ελλάδας στο στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ και η ένταξη της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα, ενώ υπήρξε και εκπαιδευτική μεταρρύθμιση με την αύξηση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης από τα έξι στα εννιά χρόνια. Τέλος, η δημοτική έγινε η επίσημη γλώσσα στα σχολεία και γενικότερα του ελληνικού κράτους. Στις Βουλευτικές εκλογές του 1977, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής αναδείχτηκε και πάλι Πρωθυπουργός, αλλά το 1980 παραιτήθηκε από την πρωθυπουργία και στις 15 Μαΐου 1980 εξελέγη Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Πρωθυπουργός και Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας έγινε ο Γεώργιος Ράλλης.
Στις Εκλογές του 1981, το ΠΑΣΟΚ με ηγέτη τον Ανδρέα Παπανδρέου και με ποσοστό που άγγιζε το 48% αναδείχτηκε Κυβέρνηση. Κατά την διάρκεια της κυβέρνησης Παπανδρέου, καταργούνται σε όλους τους τομείς τα πιστοποιητικά κοινωνικών φρονημάτων, ιδρύθηκε το Εθνικό Σύστημα Υγείας που εξασφαλίζει δωρεάν περίθαλψη και αναμορφώθηκε το Οικογενειακό Δίκαιο με την καθιέρωση του πολιτικού γάμου, του συναινετικού διαζυγίου και την κατάργηση της προίκας. Ακόμη αναβαθμίστηκε η παιδεία και ελήφθησαν μέτρα που είχαν ως κύριο στόχο την βελτίωση του εισοδήματος, όπως ο διπλασιασμός των συντάξεων και των μισθών, χάρη κυρίως στην αύξηση των κονδυλίων που δίνονταν στην Ελλάδα από την ευρωπαϊκή κοινότητα, (Μεσογειακά Ολοκληρωμένα Προγράμματα). Σημαντικά μέτρα που εφαρμόστηκαν, ήταν η αναβάθμιση της κοινωνικής θέσης της γυναίκας και η αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης.
Μία σοβαρή κρίση στις σχέσεις Προέδρου και Πρωθυπουργού έφερε την παραίτηση του Καραμανλή από την Προεδρία της Δημοκρατίας και την έναρξη της διαδικασίας αναθεώρησης του Συντάγματος, η οποία ολοκληρώθηκε το 1986 με την αφαίρεση ορισμένων εξουσιών του Προέδρου της Δημοκρατίας.
Στις Εκλογές του 1985, το ΠΑΣΟΚ αναδείχτηκε και πάλι κυβερνών Κόμμα, συγκεντρώνοντας το ποσοστό του 45,82%. Η Κυβέρνηση Παπανδρέου στην δεύτερη θητεία της αντιμετώπισε τις εντάσεις με την Τουρκία που απαιτούσε την συνδιαχείριση και συνεκμετάλλευση του Αιγαίου. Το 1988, ο Έλληνας Πρωθυπουργός και ο Τούρκος Πρωθυπουργός Τουργκούτ Οζάλ, συμφώνησαν για την εκκίνηση εκτενούς διαλόγου με στόχο μία πολιτική ύφεσης (χωρίς όμως τελικά να γίνουν παραχωρήσεις ή συμβιβασμοί εκατέρωθεν), αφού προηγουμένως, το 1987, οι δύο χώρες βρέθηκαν στα πρόθυρα του πολέμου.
Στις εκλογές του 1989, κανένα Κόμμα δεν μπόρεσε να σχηματίσει αυτοδύναμη Κυβέρνηση. Έτσι δημιουργήθηκε Κυβέρνηση κοινής αποδοχής Νέας Δημοκρατίας και Συνασπισμού της Αριστεράς με Πρωθυπουργό τον Τζαννή Τζαννετάκη. Κατά την διάρκεια της συγκυβέρνησης, οι καταγγελίες σε βάρος στελεχών της κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ για οικονομικά σκάνδαλα οδήγησαν στην παραπομπή του Ανδρέα Παπανδρέου στο Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο, το οποίο στο τέλος θα τον αθωώσει. Εν τω μεταξύ, είχε μεσολαβήσει η οικουμενική Κυβέρνηση του Ξενοφώντα Ζολώτα και η εκλογική νίκη της Νέας Δημοκρατίας στις Εκλογές του 1990 με Αρχηγό τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη.
Η Κυβέρνηση Μητσοτάκη προχώρησε σε αποκρατικοποιήσεις μη βιώσιμων δημόσιων επιχειρήσεων και στην υπογραφή της Συνθήκης του Μάαστριχτ. Στη διπλωματική σκηνή, δημιουργείται κρίση στις σχέσεις της Ελλάδας με την πρώην Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Μακεδονίας, που ανεξαρτητοποιήθηκε το 1991, για το ζήτημα της ονομασίας της χώρας. Ωστόσο, εξαιτίας έντονων διαφωνιών στο εσωτερικό της κυβέρνησης που έφεραν την αποχώρηση βουλευτών, η Κυβέρνηση έχασε την κοινοβουλευτική πλειοψηφία και προκηρύχθηκαν νέες Εκλογές.
Στις Εκλογές του 1993, το ΠΑΣΟΚ ανέλαβε την εξουσία με το ποσοστό του 46,88%. Ωστόσο, η κλονισμένη υγεία και η πολύμηνη νοσηλεία του Ανδρέα Παπανδρέου τον οδήγησαν σε παραίτηση τον Ιανουάριο του 1996. Νέος Πρωθυπουργός αναδείχτηκε ο Κώστας Σημίτης. Τον Ιούνιο του 1996, ο Ανδρέας Παπανδρέου απεβίωσε και Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ αναδείχθηκε ο Σημίτης, ο οποίος κατάφερε και νίκησε και στις επόμενες εκλογικές αναμετρήσεις του 1996 και του 2000. Κατά την διάρκεια αυτών των ετών επετεύχθη η ένταξη στην Οικονομική Νομισματική Ένωση (ΟΝΕ) και η εξομάλυνση των διπλωματικών σχέσεων με την Τουρκία έπειτα από την Κρίση των Ιμίων το 1996 και την Υπόθεση Οτσαλάν το 1999. Απόρροια της οικονομικής ανάπτυξης που γνώρισε η Ελλάδα είναι θετικές και αρνητικές μεταβολές στην Ελληνική Οικονομία, όπως η κατασκευή δημοσίων έργων, η ανάληψη της διοργάνωσης των Ολυμπιακών αγώνων του 2004 στην Αθήνα, η αύξηση του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος και το Σκάνδαλο του Χρηματιστηρίου.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
