Οι Σοβιετικοί, ή πολίτες της ΕΣΣΔ (ρωσικά: Гра́ждане СССР ), ήταν ένα δημωνύμιο ομπρέλα για τον πληθυσμό της Σοβιετικής Ένωσης. Αρχικά χρησιμοποιήθηκε ως μη ειδική αναφορά στον σοβιετικό πληθυσμό και τελικά δηλώθηκε ότι ήταν μια «νέα ιστορική, κοινωνική και διεθνής ενότητα ανθρώπων».
Советский народ | |
|---|---|
.jpg) Παιδικό ιατρείο Πομέρκι στο Χάρκοβο, Ιούλιος 1950. | |
| Συνολικός πληθυσμός | |
| 286.730.819 (1989) 296.582.638 (2022) | |
| Γλώσσες | |
| Πρωτίστως ρώσικα, επίσης άλλες (συμπ. ουκρανικά, ουζμπεκικά) | |
| Θρησκεία | |
| Πρωτίστως Ανατολική Ορθοδοξία ή Αθεϊσμός, επίσης άλλες (συμπ. Ιουδαϊσμός, Ισλάμ) | |
| Ρώσοι, Ουκρανοί, Λευκορώσοι, Καζάχοι, Αζέροι, Αρμένιοι, Γεωργιανοί, Ουζμπέκοι, Κιργίζιοι, Τατζίκοι, Τουρκμένιοι, Λετονοί, Εσθονοί, Λιθουανοί |
Πολιτική εθνικότητας στη Σοβιετική Ένωση
Κατά τη διάρκεια της ιστορίας της Σοβιετικής Ένωσης, διαφορετικά δόγματα και πρακτικές σχετικά με τις εθνοτικές διακρίσεις εντός του σοβιετικού πληθυσμού εφαρμόστηκαν σε διαφορετικούς χρόνους. Οι μειονοτικοί εθνοτικοί πολιτισμοί δεν καταργήθηκαν ποτέ πλήρως. Αντίθετα, ο σοβιετικός ορισμός των εθνοτικών πολιτισμών απαιτούσε να είναι «σοσιαλιστικοί ως προς το περιεχόμενο και εθνοτικοί ως προς τη μορφή», μια προσέγγιση που χρησιμοποιήθηκε για την προώθηση των επίσημων σκοπών και αξιών του κράτους. Ο στόχος ήταν πάντα η συνένωση των εθνικοτήτων σε μια κοινή κρατική δομή. Στη δεκαετία του 1920 και στις αρχές της δεκαετίας του 1930, η πολιτική της εθνικής οριοθέτησης χρησιμοποιήθηκε για την οριοθέτηση χωριστών περιοχών του εθνικού πολιτισμού και η πολιτική της κορενιζάτσιγια (korenizatsiya, «ιθαγενοποίηση») χρησιμοποιήθηκε για την προώθηση του φεντεραλισμού και την ενίσχυση των μη ρωσικών γλωσσών και πολιτισμών. Μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1930, ωστόσο, η πολιτική άλλαξε σε μια πιο ενεργή προώθηση της ρωσικής γλώσσας και αργότερα σε πιο εμφανή εκρωσισμό, ο οποίος επιταχύνθηκε τη δεκαετία του 1950, ειδικά στη σοβιετική εκπαίδευση. Αν και κάποια αφομοίωση συνέβη, δεν πέτυχε συνολικά. Η συνεχής ανάπτυξη των πολλών εθνοτικών πολιτισμών στη Σοβιετική Ένωση οδήγησε στη σύνταξη της Ένωσης Κυρίαρχων Κρατών το 1991 και στη συνέχεια στη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης.[1]
Εκτιμήσεις ερευνητών
Οι εκτιμήσεις για την επιτυχία της δημιουργίας της νέας κοινότητας διίστανται. Από τη μια πλευρά, ο εθνολόγος Μ.Α. Τισκόφ και άλλοι ιστορικοί πιστεύουν ότι «παρ΄ όλες τις κοινωνικοπολιτικές παραμορφώσεις, ο σοβιετικός λαός αντιπροσώπευε ένα πολιτικό έθνος».[2][3] Ο φιλόσοφος και κοινωνιολόγος Μ.Α. Γκρουσίν σημείωσε ότι η κοινωνιολογία στην ΕΣΣΔ «κατέγραψε έναν μοναδικό ιστορικό τύπο κοινωνίας που είχε ήδη λησμονηθεί». Ταυτόχρονα, σύμφωνα με τον κοινωνιολόγο Τ.Ν. Ζασλάβσκαγια, «δεν έλυσε το κύριο έργο που σχετίζεται με τον τυπολογικό προσδιορισμό της σοβιετικής κοινωνίας».
Σε μια συνέντευξη στο Euronews το 2011, ο Πρόεδρος της Ρωσίας, Ντμίτρι Μεντβέντεφ, υπενθύμισε τη χρήση του όρου «Σοβιετικοί» ως «ενιαία κοινότητα» στη Σοβιετική Ένωση, αλλά πρόσθεσε ότι «αυτές οι κατασκευές ήταν σε μεγάλο βαθμό θεωρητικές».[4]
Ρώσοι ερευνητές έχουν επίσης δώσει προσοχή στο θέμα του σχηματισμού και της λειτουργίας της συνείδησης του σοβιετικού λαού.
Μετασοβιετική Ρωσία
Σε αντίθεση με την πολιτική της σοβιετικής εθνικής ταυτότητας, η οποία ανακήρυξε τον σοβιετικό λαό ως διεθνή και υπερεθνική κοινότητα, το μετασοβιετικό Ρωσικό Σύνταγμα μιλά για έναν «πολυεθνικό λαό της Ρωσικής Ομοσπονδίας». Από την αρχή, η ιδέα του ρωσικού έθνους ως κοινότητας όλων των Ρώσων πολιτών συνάντησε την αντιπαράθεση.[5]
Τον Δεκέμβριο του 2010, ο Πρόεδρος της Ρωσίας, Ντμίτρι Μεντβέντεφ, επισήμανε την έλλειψη μιας πανρωσικής ενοποιητικής ιδέας ως πρόβλημα κατά τη διάρκεια μιας συζήτησης στο Κρατικό Συμβούλιο και πρότεινε τον «ολορωσικό πατριωτισμό» ως αντικατάσταση της ιδέας του «σοβιετικού λαού».[6]
Δείτε επίσης
- Δημογραφία της Σοβιετικής Ένωσης
- Homo Sovieticus
- Χωνευτήρι
- Ορθοδοξία, Αυτοκρατία και Εθνικότητα - το ιμπεριαλιστικό ιδεολογικό δόγμα του Ρώσου αυτοκράτορα Νικολάου Α΄
- Εκρωσισμός
- Τσόνχουα μινσού – η αντίστοιχη έννοια στη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας
- Γιουγκοσλάβοι
Παραπομπές
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
