μια από τις 13 περιφέρειες της Ελλάδας From Wikipedia, the free encyclopedia
Η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας είναι διοικητική περιφέρεια στο γεωγραφικό διαμέρισμα της Κεντρικής Ελλάδας στην Ελλάδα. Συνορεύει με τις περιφέρειες Θεσσαλίας στα βόρεια, Δυτικής Ελλάδας στα δυτικά, και Αττικής στα νοτιοανατολικά. Ο Κορινθιακός κόλπος βρίσκεται στα νότια και το Αιγαίο Πέλαγος στα ανατολικά. Η περιοχή κατοικείται από την εποχή του λίθου, όπως δείχνουν τα ευρήματα στην Αλίαρτο, στη Χαλκίδα, στα Ψαχνά και σε διάφορες άλλες περιοχές.[1]
| Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας | ||
| Περιφέρεια | ||
| ||
.svg) | ||
| Χώρα |  Ελλάδα | |
| Πρωτεύουσα | Λαμία | |
| Μεγαλύτερη πόλη | Χαλκίδα | |
| Μεγαλύτερος δήμος | Δήμος Χαλκιδέων | |
| Διοίκηση | ||
| • Περιφερειάρχης | Φάνης Σπανός | |
| • Αναπληρωτής Περιφερειάρχης | Δημήτριος Βουρδάνος | |
| • Αντιπεριφερειάρχες | Λίστα Βοιωτίας: Γιώργος Ντασιώτης
Εύβοιας: Γιώργος Κελαϊδίτης Ευρυτανίας και Οικονομικών: Άρης Τασιός Φθιώτιδας: Ηλίας Σανίδας Φωκίδας: Γιώργος Δελμούζος Υγείαςː Χρήστος Γεωργίου Αγροτικής Οικονομίας, Κτηνοτροφίας και Αλιείαςː Κωνσταντίνος Αποστολόπουλος Ανάπτυξης και Επιχειρηματικότηταςː Κωνσταντίνος Γαλάνης Τουρισμού και Πολιτισμού: Φανή Παπαθωμά Περιβάλλοντος, Χωρικού Σχεδιασμού και Μεταφορώνː Ευάγγελος Κούκουζας Εξυπηρέτησης του Πολίτηː Κωνσταντίνος Μπακομήτρος Παιδείαςː Τάσος Βελισσαρίου Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Καινοτομίαςː Κωνσταντίνος Βαρδακώστας Ορεινής και Δασικής Πολιτικήςː Κατερίνα Καλαντζή | |
| Διοικητική διαίρεση | ||
| • Αποκεντρωμένη Διοίκηση | Θεσσαλίας-Στερεάς Ελλάδας | |
| • Περιφερειακές Ενότητες | Λίστα | |
| • Δήμοι | 25 | |
| Επίσημη γλώσσα(ες) | Ελληνικά | |
| Τοπωνύμιο | Στερεοελλαδίτης Στερεοελλαδίτισα | |
| Έκταση | ||
| • Συνολική | 15.549 χλμ² | |
| • Κατάταξη | 2η θέση | |
| • Πλάτος | 95 χλμ. | |
| • Μήκος | 230 χλμ. | |
| • Νερό | ? % | |
| • Γεωγ. πλάτος | 00° 00′ 00″ N ? | |
| • Γεωγ. μήκος | 00° 00′ 00″ E ? | |
| Πληθυσμός | ||
| • Συνολικός | 504.167 (απογραφή 2021) | |
| • Κατάταξη πληθ. | 7η θέση | |
| • Πυκνότητα | 32,5 κάτ./τ.χμ. | |
| • Κατάταξη πυκν. | 11η θέση | |
| • Ψηλότερο σημείο | Βουνό Γκιώνα 2.510 μ. | |
| • Μέσο | ? μ. | |
| ? μ. | ||
| Συντομογραφίες | GR24 GR-H | |
| Ιστότοπος | pste.gov.gr | |
Ο μόνιμος πληθυσμός της περιφέρειας ανέρχεται σε 508.254 κατοίκους, σύμφωνα με την απογραφή του 2021 από την ΕΛ.ΣΤΑΤ..[2] Πρωτεύουσα είναι η Λαμία που αποτελεί την 18η μεγαλύτερη πόλη της Ελλάδας, καθώς και ένα δυναμικά αναπτυσσόμενο αστικό κέντρο, στο οποίο κινούνται καθημερινά πολλές χιλιάδες άνθρωποι.[3] Μεγαλύτερη πόλη είναι η Χαλκίδα, η οποία είναι η 9η μεγαλύτερη πόλη της χώρας, με πληθυσμό 59.125 κατοίκους και με τον ευρύτερο Δήμο να έχει πληθυσμό 102.222 κατοίκων.
Η περιφέρεια έχει επικεφαλής τον Φάνη Σπανό, ο οποίος εξελέγη στις Δημοτικές και Περιφερειακές εκλογές του 2019 και ασκεί τα καθήκοντά του από την 1η Σεπτεμβρίου του 2019.
Η περιοχή της Στερεάς Ελλάδας αποτελεί σήμερα περιφέρεια και γεωγραφικό διαμέρισμα της Ελλάδας. Επίσης, αποτελεί μέρος της στατιστικής περιοχής της Κεντρικής Ελλάδας, μιας εκ των τεσσάρων της χώρας, πρώτου επιπέδου NUTS της Ευρωπαϊκής Ενώσεως.
Στην περιφέρεια περιλαμβάνονται 5 περιφερειακές ενότητες (Βοιωτίας, Εύβοιας, Ευρυτανίας, Φθιώτιδας, Φωκίδας)[4] ενώ στο γεωγραφικό διαμέρισμα Στερεάς Ελλάδας περιλαμβάνονται 7 νομοί, ακόμη δηλαδή η Αττική και η Αιτωλοακαρνανία.
Το όνομα Ρούμελη προέρχεται από την σύνθεση των τούρκικων λέξεων Ρουμ και ιλή που σημαίνουν Ρωμαίος ή Ρωμιός και χώρα αντίστοιχα δηλαδή η χώρα των Ρωμιών. Χαρακτηριστικό της ετυμολογίας της λέξεως Ρουμελία ή Ρούμελη είναι το σουλτανάτο των Ρουμ που εγκαθιδρύθηκε από τους Σελτζούκους Τούρκους στην περιοχή της Μικράς Ασίας θέλοντας έτσι να να υποδηλώσουν τον εθνολογικό χαρακτήρα της περιοχής (Έλληνες) που καταλάμβαναν και ασκούσαν διοίκηση.
Μετά το 1453, Ρούμελη ονομάστηκε το Ευρωπαϊκό τμήμα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας με κέντρο τη Σόφια. Με την ίδρυση του νέου Ελληνικού κράτους, η περιοχή έλαβε την ελληνική ονομασία Στερεά Ελλάδα γεγονός που είχε να συμβεί από την κατάλυση του βυζαντινού κράτους.[5][6] Κατά τη διοικητική οργάνωση της Αυτοκρατορίας του Βυζαντίου η περιοχή είχε την ελληνική της ονομασία και με αυτό τον τρόπο αποτελούσε το Θέμα της Ελλάδος.
Η Στερεά Ελλάδα βρίσκεται στο νότιο τμήμα του ηπειρωτικού κορμού της χώρας και καταλαμβάνει έκταση 15.549 τετραγωνικά χιλιόμετρα με 230 χιλιόμετρα μήκος και 95 χιλιόμετρα πλάτος καθιστώντας την 2η μεγαλύτερη σε έκταση ελληνική περιφέρεια. Αποτελείται από ηπειρωτικό και νησιωτικό τμήμα και είναι ανοιχτή στο Αιγαίο Πέλαγος και το Ιόνιο Πέλαγος μέσω εσωτερικών θαλασσών και μεγάλου μήκους ακτών. Συνορεύει με τρεις περιφέρειες. Την περιφέρεια Θεσσαλίας στα βόρεια, την περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας στα δυτικά και νοτιοδυτικά, και την περιφέρεια Αττικής στα νοτιοανατολικά. Στα νότια βρέχεται από τον Κορινθιακό κόλπο και στα ανατολικά από το Αιγαίο Πέλαγος.
Η περιφέρεια δεν ταυτίζεται απόλυτα με το γεωγραφικό διαμέρισμα της Στερεάς Ελλάδας, καθώς σε αυτή δεν εντάσσονται οι νομοί Αττικής και Αιτωλοακαρνανίας. Το νησιώτικο τμήμα περιλαμβάνει το νησί της Εύβοιας που εκτείνεται κατά μήκος της βορειοανατολικής ηπειρωτικής Στερεάς Ελλάδας και είναι το δεύτερο μεγαλύτερο νησί της χώρας και το έκτο μεγαλύτερο της Μεσογείου με έκταση 3.654 τετραγωνικά χιλιόμετρα, το νησί της Σκύρου που είναι το νοτιότερο νησί των Βορείων Σποράδων και αποτελεί το δέκατο ένατο μεγαλύτερο νησί της Ελλάδας με έκταση 209,5 τετραγωνικά χιλιόμετρα, καθώς και ένα μεγάλο αριθμό νησιών και νησίδων.
Η Στερεά διαιρείται σε πέντε νομούς, της Βοιωτίας με έκταση 2.952 τετραγωνικά χιλιόμετρα, της Ευβοίας με 4.167 τετραγωνικά χιλιόμετρα, της Ευρυτανίας με 1.869 τετραγωνικά χιλιόμετρα, της Φθιώτιδας με 4.441 τετραγωνικά χιλιόμετρα και της Φωκίδας με 2.120 τετραγωνικά χιλιόμετρα που ταυτίζονται με τις περιφερειακές ενότητες ύστερα από την εφαρμογή του Προγράμματος Καλλικράτης.
Η περιφέρεια διαιρείται σε 5 περιφερειακές ενότητες (ΠΕ) που συστάθηκαν με το Πρόγραμμα Καλλικράτης και ταυτίζονται γεωγραφικά με τα εδάφη των νομών. Οι 5 Περιφερειακές Ενότητες είναι της Βοιωτίας, Ευβοίας, Ευρυτανίας, Φθιώτιδας και Φωκίδας με πρωτεύουσες τις Λιβαδειά, Χαλκίδα, Καρπενήσι, Λαμία και Άμφισσα αντίστοιχα. Η ενότητα με τον μεγαλύτερο πληθυσμό είναι της Ευβοίας με 210.815 κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του 2011 και σε έκταση της Φθιώτιδας με 4.441 χλμ2.
Στις ΠΕ υπάγονται 25 πρωτοβάθμιοι δήμοι (ΟΤΑ). Η περιφερειακή ενότητα της Βοιωτίας αποτελείται από 6 δήμους, της Ευβοίας από 8, της Ευρυτανίας από 2, της Φθιώτιδας από 7 και της Φωκίδας από 2. Ο δήμος με τον μεγαλύτερο πληθυσμό είναι της Χαλκίδας με 102.222 κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του 2011 και σε έκταση των Δελφών με 1122,93 τ.χμ. Στην κατηγορία «πληθυσμός» αναγράφεται ο πραγματικός πληθυσμός της απογραφής 2011.
| Περιφερειακή ενότητα | Δήμος | Έκτ. | Πληθ. | Έδρα |
|---|---|---|---|---|
| Βοιωτίας | Αλιάρτου | 256,89 | 10.887 | Αλίαρτος |
| Διστόμου-Αράχοβας-Αντίκυρας | 292,7 | 8.188 | Δίστομο | |
| Θηβαίων | 822,92 | 36.477 | Θήβα | |
| Λεβαδέων | 698,79 | 31.315 | Λιβαδειά | |
| Ορχομενού | 436,41 | 11.621 | Ορχομενός | |
| Τανάγρας | 554,01 | 19.432 | Σχηματάρι | |
| Εύβοιας | Διρφύων-Μεσσαπίων | 779,86 | 18.800 | Ψαχνά |
| Ερέτριας | 168,5 | 13.053 | Ερέτρια | |
| Ιστιαίας-Αιδηψού | 499,3 | 21.083 | Ιστιαία | |
| Καρύστου | 672,43 | 12.180 | Κάρυστος | |
| Κύμης-Αλιβερίου | 801,21 | 28.437 | Αλιβέρι | |
| Μαντουδίου-Λίμνης-Αγίας Άννας | 585,39 | 12.045 | Μαντούδι | |
| Σκύρου | 223 | 2.994 | Σκύρος (Χώρα ή Χωριό) | |
| Χαλκιδέων | 412,38 | 102.223 | Χαλκίδα | |
| Ευρυτανίας | Αγράφων | 924,08 | 6.976 | Κερασοχώρι |
| Καρπενησίου | 954,21 | 13.105 | Καρπενήσι | |
| Φθιώτιδας | Αμφίκλειας-Ελάτειας | 493,5 | 10.922 | Κάτω Τιθορέα |
| Δομοκού | 694,97 | 11.495 | Δομοκός | |
| Λαμιέων | 947 | 75.315 | Λαμία | |
| Λοκρών | 614,7 | 19.623 | Αταλάντη | |
| Μακρακώμης | 836,6 | 16.036 | Σπερχειάδα | |
| Μώλου-Αγίου Κωνσταντίνου | 337,298 | 12.090 | Καμένα Βούρλα | |
| Στυλίδας | 463,9 | 12.750 | Στυλίδα | |
| Φωκίδας | Δελφών | 1122,93 | 26.716 | Άμφισσα |
| Δωρίδος | 1006,95 | 13.627 | Λιδωρίκι |
Ο στηριζόμενος από το κυβερνών κόμμα της Νέας Δημοκρατίας, εν ενεργεία περιφερειάρχης και εκ νέου υποψήφιος, Φάνης Σπανός, επανεξελέγη για δεύτερη θητεία, από τον πρώτο γύρο των περιφερειακών εκλογών του 2023, με σημαντική διαφορά έναντι του ανεξάρτητου, στηριζόμενου από το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ΣΥΡΙΖΑ - ΠΣ, ανθυποψηφίου του, Απόστολου Γκλέτσου, ο οποίος κατέλαβε τη δεύτερη θέση. Στον πρώτο γύρο των περιφερειακών εκλογών του 2023 και μοναδικό που διεξήχθη, στις 8 Οκτωβρίου, από τους 515.867 εγγεγραμμένους ψηφοφόρους συμμετείχαν 319.322 (ποσοστό 61,90%).[7]
| Υποψήφιος Περιφερειάρχης | Συνδυασμός | Κόμμα Στήριξης | %
1ου γύρου |
Ψήφοι 1ου γύρου | %
2ου γύρου |
Ψήφοι 2ου γύρου | Σύνολο εδρών | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Φάνης Σπανός | Επιμένουμε στην Καρδιά της Ελλάδας | Νέα Δημοκρατία | 48,36 | 145.900 | - | - | 27 | |||
| Απόστολος Γκλέτσος | Ενωτική Περιφερειακή Κίνηση Απόστολος Γκλέτσος | Ανεξάρτητοι + ΣΥΡΙΖΑ | 24,88 | 75.079 | - | - | 9 | |||
| Κώστας Μαρκόπουλος | Στερεά Περιφέρεια | - | 10,98 | 33.138 | - | - | 4 | |||
| Κώστας Μπασδέκης | Λαϊκή Συσπείρωση Στερεάς Ελλάδας | ΚΚΕ | 8,94 | 26.975 | - | - | 3 | |||
| Λουκάς Αποστολίδης | Πατρίδα μας η Στερεά | ΠΑΣΟΚ - Κίνημα Αλλαγής | 6,84 | 20.630 | - | - | 2 | |||
Ο Φάνης Σπανός εξελέγη περιφερειάρχης στις περιφερειακές εκλογές του 2019.
| Υποψήφιος Περιφερειάρχης | Συνδυασμός | Κόμμα Στήριξης | % 1ου γύρου |
Ψήφοι 1ου γύρου |
% 2ου γύρου |
Ψήφοι 2ου γύρου |
Σύνολο εδρών | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Φάνης Σπανός | Επιμένουμε στην καρδιά της Ελλάδας | Νέα Δημοκρατία | 39,72 | 126.765 | 52,42 | 122.128 | 20 | ||||
| Απόστολος Γκλέτσος | Ενωτική Περιφερειακή Κίνηση | Ανεξάρτητοι Έλληνες | Νέα Ελληνική Ορμή | 23,84 | 76.086 | 47,58 | 110.847 | 12 | |||
| Δημήτρης Αναγνωστάκης | Στερεά... Υπεροχής! | ΣΥΡΙΖΑ | 14,15 | 45.145 | 7 | ||||||
| Κατερίνα Μπατζελή | Πατρίδα μας η Στερεά | Κίνημα Αλλαγής | 11,34 | 36.205 | 6 | ||||||
| Κώστας Μπασδέκης | Λαϊκή Συσπείρωση Στερεάς Ελλάδας | ΚΚΕ | 5,59 | 17.851 | 3 | ||||||
| Χαράλαμπος Γιώτης | Ελληνική Αυγή για την Στερεά Ελλάδα | Χρυσή Αυγή | 2,52 | 8.030 | 1 | ||||||
| Αντώνης Βούλγαρης | Ελεύθερη Στερεά | Λαϊκή Ενότητα | 1,45 | 4.626 | 1 | ||||||
| Νίκη Πολυζώη | Αριστερή Παρέμβαση στη Στερεά | ΑΝΤΑΡΣΥΑ | 1,39 | 4.440 | 1 | ||||||
Ο Κώστας Μπακογιάννης εξελέγη περιφερειάρχης Στερεάς στον δεύτερο γύρο, συγκεντρώνοντας ποσοστό 56,06% έναντι γύρω στο 44% για το Βαγγέλη Αποστόλου.[8]
| Υποψήφιος / Συνδυασμός / Κόμμα | % 1ου γύρου |
Ψήφοι 1ου γύρου |
% 2ου γύρου |
Ψήφοι 2ου γύρου |
Σύνολο εδρών | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Κώστας Μπακογιάννης / ΑΛΛΑΖΟΥΜΕ. ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ / ΝΔ | 41,35% | 136.688 | 56,06% | 161.286 | 31 | |||
| Βαγγέλης Αποστόλου / ΣΤΕΡΕΑ ΣΕ ΝΕΑ ΤΡΟΧΙΑ / ΣΥΡΙΖΑ | 18,75% | 61.961 | 43,94% | 126.428 | 10 | |||
| Θανάσης Γιαννόπουλος / ΘΑΝΑΣΗΣ ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ - ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ / ΕΠΑΛ | 14,40% | 47.609 | 4 | |||||
| Απόστολος Γκλέτσος / ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΥΓΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ / Χρυσή Αυγή | 9,04% | 29.867 | 2 | |||||
| Γιώργος Μαρίνος / ΛΑΪΚΗ ΣΥΣΠΕΙΡΩΣΗ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ / ΚΚΕ | 8,83% | 29.191 | 2 | |||||
| Κώστας Χαϊνάς / ΕΝΕΡΓΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ ΣΤΕΡΕΑΣ / ΔΗΜΑΡ, Πράσινοι - Αλληλεγγύη | 4,27% | 14.115 | 1 | |||||
| Βασίλης Ζούμπος / ΑΡΙΣΤΕΡΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΣΤΗ ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ / ΑΝΤΑΡΣΥΑ | 3,36% | 11.093 | 1 | |||||
Στις περιφερειακές εκλογές του 2010, που διεξήχθησαν στις 7 Νοεμβρίου, προηγήθηκε στον πρώτο γύρο ο υποψήφιος που στηριζόταν από το ΠΑΣΟΚ Κλέαρχος Περγαντάς, με ποσοστό 39,02%, ακολουθούμενος από τον υποψήφιο που στηριζόταν από την Νέα Δημοκρατία Αθανάσιο Χειμάρα, που συγκέντρωσε ποσοστό 35,20%. Στις επαναληπτικές εκλογές που διεξήχθησαν στις 14 Νοεμβρίου 2010, περιφερειάρχης Στερεάς Ελλάδας εξελέγη ο Κλέαρχος Περγαντάς που συγκέντρωσε ποσοστό 52,93% έναντι 47,07% του αντιπάλου του Αθανασίου Χειμάρα. Η συμμετοχή των ψηφοφόρων στον πρώτο γύρο ήταν 66,81% ενώ στον δεύτερο 50,15%[9]
| Υποψήφιος - Συνδυασμός (κόμμα) | % 1ου γύρου |
Ψήφοι 1ου γύρου |
% 2ου γύρου |
Ψήφοι 2ου γύρου |
Σύνολο εδρών |
|---|---|---|---|---|---|
| Κλέαρχος Περγαντάς / ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ (ΠΑΣΟΚ) | 39,02 | 129.020 | 52,93 | 130.189 | 31 |
| Αθανάσιος Χειμάρας / ΜΑΖΙ ΓΙΑ ΤΗ ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ (ΝΔ - Δημοκρατική Αναγέννηση) | 35,20 | 116.399 | 47,07 | 115.766 | 13 |
| Γεώργιος Μαρίνος / ΛΑΪΚΗ ΣΥΣΠΕΙΡΩΣΗ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ (ΚΚΕ) | 10,87 | 35.954 | 3 | ||
| Νίκος Παπανδρέου / ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟ ΜΕΤΩΠΟ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ (ΛΑ.Ο.Σ.) | 7,96 | 26.324 | 2 | ||
| Νικόλαος Στουπής / ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ (ΣΥΡΙΖΑ) | 3,70 | 12.219 | 1 | ||
| Δέσποινα Σπανούδη / ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ (Οικολόγοι/ΔΗΜ.ΑΡ.) | 3,25 | 10.753 | 1 |
Γιαγξί, Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας, από το 2011[10]Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
