Κατάλογος φονικών σεισμών στην Ελλάδα

Από σεισμολογικής απόψεως η Ελλάδα βρίσκεται στη σύνθετη οριακή ζώνη της Ανατολικής Μεσογείου μεταξύ της αφρικανικής και της ευρασιατικής τεκτονικής πλάκας.
Συγκεκριμένα το βόρειο τμήμα της Ελλάδας βρίσκεται στην Ευρασιατική πλάκα ενώ το νότιο τμήμα βρίσκεται στην πλάκα του Αιγαίου, η οποία μετακινείται νοτιοδυτικά σε σχέση με την ευρασιατική, με ρυθμό 30 mm/έτος ενώ η αφρικανική υποχωρεί προς τα βόρεια κάτω από την πλάκα του Αιγαίου με ρυθμό περίπου 40 mm/έτος. Το βόρειο όριο πλάκας είναι ένα σχετικά διάχυτο αποκλίνων όριο ενώ το νότιο συγκλίνον όριο σχηματίζει το ελληνικό τόξο.^[1]

Οι ισχυρότεροι σεισμοί ιστορικά είναι εκείνοι που συνδέονται με το Ελληνικό Τόξο, αν και κανένας δεν είναι μεγαλύτερος των 7,2 βαθμών όπως έχει παρατηρηθεί από τις σύγχρονες καταμετρήσεις των σεισμολογικών οργάνων. Ωστόσο τα πρότερα ιστορικά σεισμικά γεγονότα των 365 μ.Χ. και 1303 μ.Χ. πιθανόν να ήταν πολύ μεγαλύτερα από τις παραπάνω σεισμικές καταμετρήσεις. Στην ηπειρωτική Ελλάδα, οι βλάβες προκαλούνται από τεκτονικούς σεισμούς έως και 7 βαθμούς της κλίμακας Ρίχτερ, ενώ στο Βόρειο Αιγαίο έχουν σημειωθεί γεγονότα με μέγεθος έως 7,2 βαθμών. Τέλος, έχουν καταγραφεί σεισμοί ενδιαμέσου βάθους με μεγέθη άνω των 7 βαθμών στα όρια του ελληνικού τόξου, αλλά τέτοιου είδους γεγονότα προκαλούν μικρές υλικές ζημιές, αν και είναι ευρέως αισθητά σε μεγάλες γεωγραφικές αποστάσεις.^[1]

Κατάλογος σεισμών

Χάρτης των επίκεντρων των καταγεγραμμένων σεισμών της Ελλάδας (καθώς και τμημάτων γειτονικών χωρών), με μέγεθος-τιμή άνω των 4,0 βαθμών της κλίμακας ρίχτερ, κατά την χρονική περίοδο μεταξύ 1900 και 2017.

Εμφανίζονται με χρώματα:
1) Μπλε 4,0 έως 4,9
2) Πράσινο: 5,0 έως 5,9
3) Κίτρινο: 6,0 έως 6,9
4) Πορτοκαλί: 7,0 έως 7,9

Αυτός ο κατάλογος περιλαμβάνει σεισμούς που επηρέασαν την Ελλάδα κατά τη διάρκεια των ιστορικών καταγραφών. Αυτή η λίστα είναι επί του παρόντος ελλιπής και αντιπροσωπεύει μόνο ένα μικρό μέρος των ιστορικών σεισμικών γεγονότων της χώρας.

Παρακάτω αναγράφονται οι σύγχρονοι ισχυροί σεισμοί με τα περισσότερα θύματα που σημειώθηκαν στην Ελλάδα από τις αρχές του 19ου αιώνα και ύστερα.

Ημερομηνία	Περιοχή	Μέγεθος	Θύματα
8 Ιουνίου 1804	Πάτρα Κύριο λήμμα: Σεισμός στην Πάτρα (1804)	6,6	10
16 Φεβρουαρίου 1810	Κρήτη Κύριο λήμμα: Σεισμός στην Κρήτη (1810)	7,8	2500
23 Αυγούστου 1817	Αίγιο Κύριο λήμμα: Σεισμός στο Αίγιο (1817)	6,5	65
7 Ιανουαρίου 1825	Λευκάδα Κύριο λήμμα: Σεισμός στη Λευκάδα (1825)	6,7	60 μ
30 Οκτωβρίου 1840	Χάλκη Κύριο λήμμα: Σεισμός στη Χάλκη (1840)	6,5	600
11 Οκτωβρίου 1845	Λέσβος Κύριο λήμμα: Σεισμός στη Λέσβο το 1845	6,8	1[2]
11 Ιουνίου 1846	Μεσσήνη Κύριο λήμμα: Σεισμός στη Μεσσήνη (1846)	6,5	30
18 Αυγούστου 1853	Θήβα Κύριο λήμμα: Σεισμός στη Θήβα (1853)	6,8	13
12 Οκτωβρίου 1856	Ρόδος Κύριο λήμμα: Σεισμός στη Ρόδο (1856)	8,2	618
29 Φεβρουαρίου 1858	Κόρινθος Κύριο λήμμα: Σεισμός στην Κόρινθο (1858)	6,7	21
6 Ιουνίου 1861	Κορινθιακός κόλπος Κύριο λήμμα: Σεισμός στον Κορινθιακό κόλπο (1861)	6,7	20
23 Ιουλίου 1865	Λέσβος Κύριο λήμμα: Σεισμός στη Λέσβο (1865)	6,7	10
4 Φεβρουαρίου 1867	Κεφαλλονιά [3] Κύριο λήμμα: Σεισμός Κεφαλοννιάς (1867)	7,2	224
7 Μαρτίου 1867	Λέσβος Κύριο λήμμα: Σεισμός στη Λέσβο (1867)	6,8	550
16 Δεκεμβρίου 1869	Λευκάδα Κύριο λήμμα: Σεισμός Λευκάδας (1869)	6,6	15
1 Αυγούστου 1870	Αράχοβα Κύριο λήμμα: Σεισμός στην Αράχοβα (1870)	6,8	117
3 Απριλίου 1881	Χίος[4] Κύριο λήμμα: Σεισμός στη Χίο (1881)	6,4	3350 (4200 νεκροί)[4]
27 Ιουνίου 1886	Φιλιατρά Κύριο λήμμα: Σεισμός στα Φιλιατρά (1886)	7,5	326
25 Οκτωβρίου 1889	Λέσβος Κύριο λήμμα: Σεισμός στη Λέσβο (1889)	6,7	36
9 Φεβρουαρίου 1893	Σαμοθράκη Κύριο λήμμα: Σεισμός στη Σαμοθράκη (1893)	6,8	1[5]
17 Απριλίου 1893	Ζάκυνθος Κύριο λήμμα: Σεισμός Ζακύνθου (1893)	6,4	23
23 Μαΐου 1893	Θήβα Κύριο λήμμα: Σεισμός στη Θήβα (1893)	6,2	2[6]
27 Απριλίου 1894	Αταλάντη Κύριο λήμμα: Σεισμός στην Αταλάντη (1894)	7,0	225
14 Μαΐου 1895	Παραμυθιά Θεσπρωτίας Κύριο λήμμα: Σεισμός της Παραμυθιάς (1895)	6,3	75[7]
11 Αυγούστου 1903 [8]	Κύθηρα Κύριο λήμμα: Σεισμός στα Κύθηρα (1903)	7,2[9] με 8[8]	14[10]
11 Αυγούστου 1904	Σάμος Κύριο λήμμα: Σεισμός στη Σάμο (1904)	6,8	4[11]
27 Νοεμβρίου 1914	Λευκάδα Κύριο λήμμα: Σεισμός Λευκάδας (1914)	6,3	16
26 Ιουνίου 1926	Ρόδος Κύριο λήμμα: Σεισμός στη Ρόδο (1926)	7,7[9] ή 8,0	12
22 Απριλίου 1928	Κόρινθος Κύριο λήμμα: Σεισμός της Κορίνθου το 1928	6,3	20
26 Σεπτεμβρίου 1932	Ιερισσός Κύριο λήμμα: Σεισμός στην Ιερισσό (1932)	7,0	161
23 Απριλίου 1933	Κως Κύριο λήμμα: Σεισμός στην Κω το 1933	6,6	178[12]
25 Φεβρουαρίου 1935	Κρήτη Κύριο λήμμα: Σεισμός στη Κρήτη (1935)	7,0	8 [9]
22 Ιουλίου 1938	Ωρωπός Κύριο λήμμα: Σεισμός στον Ωρωπό (1938)	6,0	18
1 Μαρτίου 1941	Λάρισα Κύριο λήμμα: Σεισμός στη Λάρισα (1941)	6,3	40
6 Οκτωβρίου 1947	Μεσσηνία Κύριο λήμμα: Σεισμός στη Μεσσηνία (1947)	7,0	3[13]
22 Απριλίου 1948	Λευκάδα Κύριο λήμμα: Σεισμός Λευκάδας (Απρίλιος 1948)	6,5	10
30 Ιουνίου 1948	Λευκάδα Κύριο λήμμα: Σεισμός Λευκάδας (Ιούνιος 1948)	6,4	7[14]
23 Ιουλίου 1949	Χίος Κύριο λήμμα: Σεισμός στη Χίο (1949)	6,7	11
12 Αυγούστου 1953	Αργοστόλι Κύριο λήμμα: Σεισμοί του Ιονίου το 1953	7,2	476
30 Απριλίου 1954	Σοφάδες Κύριο λήμμα: Σεισμός στους Σοφάδες (1954)	7,0	25
19 Απριλίου 1955	Βόλος Κύριο λήμμα: Σεισμός στον Βόλο το 1955	6,2	1[15]
9 Ιουλίου 1956	Αμοργός Κύριο λήμμα: Σεισμός στην Αμοργό (1956)	7,5	53
25 Απριλίου 1957	Ρόδος Κύριο λήμμα: Σεισμός στη Ρόδο (1957)	7,2	18
9 Μαρτίου 1965	Αλόννησος Κύριο λήμμα: Σεισμός στην Αλόννησο (1965)	6,1	2[16]
31 Μαρτίου 1965	Αγρίνιο Κύριο λήμμα: Σεισμός στο Αγρίνιο (1965)	6,8	6[17]
4 Απριλίου 1965	Αρκαδία Κύριο λήμμα: Σεισμός στην Αρκαδία το 1965	6,1	18
6 Ιουλίου 1965	Κορινθιακός κόλπος Κύριο λήμμα: Σεισμός στον Κορινθιακό Κόλπο το 1965	6,3	1[18]
5 Φεβρουαρίου 1966	λίμνη Κρεμαστών Κύριο λήμμα: Σεισμός στην λίμνη Κρεμαστών (1966)	6,2	1[19]
29 Οκτωβρίου 1966	Κατούνα Αιτωλοακαρνανίας Κύριο λήμμα: Σεισμός στην Κατούνα το 1966	6,0	1[20]
1 Μαΐου 1967	Δροσοπηγή Ιωαννίνων Κύριο λήμμα: Σεισμός στην Δροσοπηγή το 1967	6,4	9[21]
19 Φεβρουαρίου 1968	Άγιος Ευστράτιος Κύριο λήμμα: Σεισμός στον Άγιο Ευστράτιο το 1968	7,1	20
20 Ιουνίου 1978	Θεσσαλονίκη Κύριο λήμμα: Σεισμός της Θεσσαλονίκης (1978)	6,5	45
24 Φεβρουαρίου 1981	Αλκυονίδες Κύριο λήμμα: Σεισμοί στις Αλκυονίδες το 1981	6,7	20
13 Σεπτεμβρίου 1986	Καλαμάτα Κύριο λήμμα: Σεισμός στην Καλαμάτα το 1986	6,0	20
21 Δεκεμβρίου 1990	Γουμένισσα Κύριο λήμμα: Σεισμός στη Γουμένισσα το 1990	6,0[22] - 6,1[23]	1[22]
26 Μαρτίου 1993	Πύργος Ηλείας Κύριο λήμμα: Σεισμός στον Πύργο Ηλείας το 1993	5,5	1[24]
15 Ιουνίου 1995	Αίγιο Κύριο λήμμα: Σεισμός στο Αίγιο το 1995	6,1	26
7 Σεπτεμβρίου 1999	Πάρνηθα Κύριο λήμμα: Σεισμός της Πάρνηθας το 1999	5,9	143
21 Οκτωβρίου 2005	Κόλπος Εφέσου Κύριο λήμμα: Σεισμός στον κόλπο Εφέσου (2005)	6,0	1[25]
8 Ιανουαρίου 2006	Κύθηρα Κύριο λήμμα: Σεισμός των Κυθήρων (2006)	6,9	1
15 Ιουλίου 2008	Ρόδος Κύριο λήμμα: Σεισμός των Δωδεκανήσων (2008)	6,3	1[26]
8 Ιουνίου 2008	Ανδραβίδα Κύριο λήμμα: Σεισμός στην Ανδραβίδα (2008)	6,5	2[27]
17 Νοεμβρίου 2015	Λευκάδα Κύριο λήμμα: Σεισμός της Λευκάδας (2015)	6,5	2
12 Ιουνίου 2017	Λέσβος Κύριο λήμμα: Σεισμός στη Λέσβο (2017)	6,3	1
21 Ιουλίου 2017	Κως Κύριο λήμμα: Σεισμός του Αιγαίου το 2017	6,7	2[28]
30 Οκτωβρίου 2020	Σάμος Κύριο λήμμα: Σεισμός της Σμύρνης και Σάμου (2020)	6,7	116a[›]
3 Μαρτίου 2021	Ελασσόνα Κύριο λήμμα: Σεισμός της Ελασσόνας (2021)	6,3	1[29]
27 Σεπτεμβρίου 2021	Αρκαλοχώρι Κύριο λήμμα: Σεισμός του Αρκαλοχωρίου (2021)	5,8[30]	1[31]

Σημειώσεις

^ a: 114 Επαρχία Σμύρνης,^[32] 2 Σάμος^[33]

Παραπομπές

1. «Tectonic Summary of Greece». U.S. Geological Survey. U.S. Department of the Interior. 29 Μαρτίου 2010. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Οκτωβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2019.
2. «Αντιμετώπιση του σεισμικού κινδύνο στο Βόρειο Αιγαίο» (PDF). Πανεπιστήμιο Αιγίαου. 17 Φεβρουαρίου 2009. σελ. 20. Ανακτήθηκε στις 16 Μαΐου 2013.^{[νεκρός σύνδεσμος]}
3. Carl Wilhelm C. Fuchs, επιμ. (1886). Statistik der Erdbeben von 1865-1885 (στα Γερμανικά). Aus der Kaiserlich -königlichen hof und staatsdruckerei. σελίδες 8. Ανακτήθηκε στις 26 Ιανουαρίου 2012.
4. Carl Wilhelm C. Fuchs, επιμ. (1886). Statistik der Erdbeben von 1865-1885 (στα Γερμανικά). Aus der Kaiserlich -königlichen hof und staatsdruckerei. σελίδες 9. Ανακτήθηκε στις 26 Ιανουαρίου 2012.
5. «Σαμοθράκη 1893 (IX)». ΟΑΣΠ. Ανακτήθηκε στις 16 Μαΐου 2013.
6. «Θήβα 1893 (VIII)». ΟΑΣΠ. Ανακτήθηκε στις 16 Μαΐου 2013.
7. «117 χρόνια μετά το φονικό σεισμό της Παραμυθιάς - 14 Μαΐου 1895». Paramythia-online. 13 Μαΐου 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Αυγούστου 2013. Ανακτήθηκε στις 16 Μαΐου 2013.
8. «Χορός» Ρίχτερ στα Κύθηρα του 1903 Αρχειοθετήθηκε 2015-04-24 στο Wayback Machine. Έθνος, 14 Ιανουαρίου 2006. Ανακτήθηκε 27 Ιανουαρίου 2012
9. Νότιο Αιγαίο: Τα 7άρια ενός αιώνα Ελευθεροτυπία, Γιώργος Κιούσης, 13/01/2006. Ανακτήθηκε 27 Ιανουαρίου 2006
10. Ταξίδι στα Κύθηρα για τον σεισμό του 1903 Αρχειοθετήθηκε 2015-04-24 στο Wayback Machine. Έθνος, 13 Ιανουαρίου 2006. Ανακτήθηκε 27 Ιανουαρίου 2012
11. «Σάμος 1904 (VIII)». ΟΑΣΠ. Ανακτήθηκε στις 16 Μαΐου 2013.
12. «Το τσουνάμι της Αμοργού στο λιμάνι της Κω το 1956. Οι μεγάλοι σεισμοί στο νησί». news247.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιουλίου 2017. Ανακτήθηκε στις 21 Ιουλίου 2017.
13. «Μεσσηνία 1947 (ΙΧ)». ΟΑΣΠ. Ανακτήθηκε στις 16 Μαΐου 2013.
14. http://www.imerisia.gr/article.asp?catid=26510&subid=2&pubid=113849741
15. «Λεχώνια 1955 (VIII)». ΟΑΣΠ. Ανακτήθηκε στις 16 Μαΐου 2013.
16. «Αλόννησος 1965 (ΙΧ)». ΟΑΣΠ. Ανακτήθηκε στις 16 Μαΐου 2013.
17. Παράσχη Τόνια (Δεκέμβριος 2007). «Σεισμοί στον Εθνικό και Επαρχιακό Τύπο» (PDF). σελ. 32. Ανακτήθηκε στις 16 Μαΐου 2013.^{[νεκρός σύνδεσμος]}
18. «Ερατεινή 1965 (VIII)». ΟΑΣΠ. Ανακτήθηκε στις 16 Μαΐου 2013.
19. «Λίμνη Κρεμαστών 1966». ΟΑΣΠ. Ανακτήθηκε στις 16 Μαΐου 2013.
20. «Κατούνα 1966 (VIII)». ΟΑΣΠ. Ανακτήθηκε στις 16 Μαΐου 2013.
21. «Δροσοπηγή 1967 (IX)». ΟΑΣΠ. Ανακτήθηκε στις 16 Μαΐου 2013.
22. «Πέλλα 1990». ΟΑΣΠ. Ανακτήθηκε στις 5 Μαρτίου 2017.
23. «USGS». USGS. Ανακτήθηκε στις 5 Μαρτίου 2021.
24. «26 Μαρτιού 1993 - Οι σεισμοί που κατέστρεψαν τον Πύργο - Ηλεία Οικονομία». 25 Μαρτίου 2019. Ανακτήθηκε στις 21 Μαρτίου 2021.
25. «Νέος σεισμός 6 Ρίχτερ στο θαλάσσιο χώρο μεταξύ Σάμου και Χίου - Ένας νεκρός στη Σμύρνη». in.gr. 21 Οκτωβρίου 2005. Ανακτήθηκε στις 5 Μαΐου 2021.
26. «Σεισμός 6,3 Ρίχτερ με ένα νεκρό στη Ρόδο». ΤΑ ΝΕΑ. 15 Ιουλίου 2008. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2021.
27. «Ο σεισμός Αχαΐας - Ηλείας» (PDF). ΙΤΣΑΚ. 28 Ιουνίου 2008. Ανακτήθηκε στις 30 Απριλίου 2013.
28. «Δύο νεκροί και δεκάδες τραυματίες από τον ισχυρό σεισμό 6,6 Ρίχτερ μεταξύ Ρόδου, Κω». kathimerini.gr. 21 Ιουλίου 2017. Ανακτήθηκε στις 21 Ιουλίου 2017.
29. Newsroom (7 Μαρτίου 2021). «Σεισμός Ελασσόνα: Πέθανε ο 83χρονος που απεγκλωβίστηκε στο Μεσοχώρι - Έδινε μάχη στο νοσοκομείο». Newsbomb. Ανακτήθηκε στις 7 Μαρτίου 2021.
30. «Στα 6 Ρίχτερ ο σεισμός στην Κρήτη: Τι λένε οι επιστήμονες - Δονήσεις επί τέσσερις μήνες στο Αρκαλοχώρι». ProtoThema. 27 Σεπτεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 2021.
31. «Σεισμός στην Κρήτη: Ένας νεκρός από τη δόνηση των 5,8 Ρίχτερ στο Αρκαλοχώρι». ProtoThema. 27 Σεπτεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2021.
32. «Quake death toll rises to 92 in İzmir as rescuers race to find survivors». Hürriyet Daily News (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 2 Νοεμβρίου 2020.
33. «Πήρε ζωές ο σεισμός στη Σάμο – Θρήνος για τα δυο 17χρονα παιδιά που χάθηκαν στα συντρίμμια (video)». NewsIT. 30 Οκτωβρίου 2020. https://www.newsit.gr/ellada/pire-zoes-o-seismos-stin-samo-thrinos-gia-ta-dyo-17xrona-paidia-pou-xathikan-sta-syntrimmia-video/3132178/.

Πηγές

• Εγκυλοπαίδεια ΔΟΜΗ, τόμ. 26, σ.356 ISBN 960-8177-78-2

Βιβλιογραφία

• Παράσχη Τόνια. «Σεισμοί στον εθνικό και επαρχιακό τύπο». Τμήμα Γεωλογίας Πανεπιστήμιο Πάτρας,(ΜΔΕ),2007. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2011-08-12. https://web.archive.org/web/20110812202529/http://nemertes.lis.upatras.gr/dspace/bitstream/123456789/673/1/Master.pdf. Ανακτήθηκε στις 2012-04-01.