From Wikipedia, the free encyclopedia
Η Ευρωπαϊκή μεταναστευτική κρίση[1][2][3][4] ή Ευρωπαϊκή προσφυγική κρίση[5][6][7] άρχισε το 2015,[8] όταν αυξημένος αριθμός προσφύγων και μεταναστών[9] άρχισε να μετακινείται προς την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), ταξιδεύοντας μέσω της Μεσογείου Θάλασσας ή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, προκεμένου να ζητήσουν άσυλο κυρίως σε χώρες της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης. Οι αιτούντες άσυλο προέρχονται από περιοχές όπως η Δυτική και Νότια Ασία, η Αφρική,[10] αλλά και τα Δυτικά Βαλκάνια.[11] Σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, οι τρεις κορυφαίες εθνικότητες προσφύγων, με πάνω από ένα εκατομμύριο αφίξεις μέσω της Μεσογείου το 2015, ήταν οι Σύριοι (49%), οι Αφγανοί (21%) και οι Ιρακινοί (8%). Οι προσφυγές και μετανάστες που έφθασαν στην Ευρώπη μέσω θαλάσσης το 2015 ήταν κατά το 58% άνδρες, 17% γυναίκες και 25% παιδιά.[12][13] Οι φράσεις "Ευρωπαϊκή μεταναστευτική κρίση" και "Ευρωπαϊκή προσφυγική κρίση" άρχισαν να χρησιμοποιούνται ευρέως τον Απρίλιο του 2015, όταν πέντε πλοία που μετέφεραν σχεδόν 2.000 μετανάστες προς την Ευρώπη βυθίστηκαν στη Μεσόγειο, με συνολικό αριθμό νεκρών που υπολογίζεται σε πάνω από 1.200.
| Ευρωπαϊκή μεταναστευτική κρίση | |
|---|---|
| Ημερομηνία | 2015–σήμερα |
| Τοποθεσία | |
| Αιτία | Μαζική μετανάστευση ανθρώπων λόγω πολεμικών συγκρούσεων |
Η Ευρώπη είχε ήδη αρχίσει να καταγράφει αυξημένους αριθμούς αφίξεων προσφύγων το 2010 λόγω της συρροής συγκρούσεων σε μέρη της Μέσης Ανατολής, της Ασίας και της Αφρικής, ιδιαίτερα των πολέμων στη Συρία, το Ιράκ και το Αφγανιστάν, αλλά και τις τρομοκρατικές εξεγέρσεις στη Νιγηρία και το Πακιστάν και μακροχρόνιες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ερυθραία, συμβάλλοντας στις προσφυγικές ροές.[14] Πολλά εκατομμύρια πρόσφυγες αρχικά αναζήτησαν καταφύγιο σε σχετικά σταθερές χώρες κοντά στην καταγωγή τους, αλλά ενώ αυτές οι χώρες ήταν σε μεγάλο βαθμό εκτός από πολεμικές συγκρούσεις, οι συνθήκες διαβίωσης για τους πρόσφυγες ήταν συχνά πολύ κακές. Στην Τουρκία, πολλοί δεν είχαν άδεια να εργαστούν, ενώ στην Ιορδανία και τον Λίβανο που φιλοξένησαν εκατομμύρια Σύρους πρόσφυγες,[15] πολλοί από αυτούς περιορίστηκαν σε άθλια στρατόπεδα προσφύγων.[14][16] Καθώς έγινε σαφές ότι οι πόλεμοι στις πατρίδες τους δεν θα τελείωναν στο άμεσο μέλλον, πολλοί επιθυμούσαν όλο και περισσότερο να εγκατασταθούν μόνιμα αλλού. Επιπλέον, από το 2014, ο Λίβανος, η Ιορδανία και η Αίγυπτος σταμάτησαν να δέχονται Σύρους αιτούντες άσυλο. Ολα αυτά τα γεγονότα προκάλεσαν μια έκρηξη των ανθρώπων που διέφυγαν στην Ευρώπη το 2015.[14]
Η συντριπτική πλειονότητα των προσφύγων που ήρθαν στην Ευρώπη το έκαναν περνώντας το Αιγαίο Πέλαγος από την Τουρκία στην Ελλάδα[17] και στη συνέχεια κατευθύνθηκαν από ξηρά μέσω των Βαλκανίων προς την Ευρωπαϊκή Ένωση. Επίσης φτάνουν μεσω Μεσογείου στην Κύπρος[18] Αυτή ήταν μια σημαντική αλλαγή σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια: πριν από το 2015, καθώς οι περισσότεροι πρόσφυγες είχαν φτάσει στην Ευρώπη περνώντας τη Μεσόγειο Θάλασσα από τη Λιβύη στην Ιταλία, σε μεγάλο βαθμό λόγω της κατάρρευσης των συνοριακών ελέγχων κατά τη διάρκεια του Β' εμφυλίου πολέμου -[19] και οι οποίοι ήταν κυρίως μετανάστες με καταγωγή από την Υποσαχάρια Αφρική.[20][21] Η διαδρομή του Αιγαίου χρησιμοποιήθηκε από πρόσφυγες με καταγωγή από τη Μέση Ανατολή, κυρίως από τη Συρία, ή από προορισμούς περαιτέρω στην Ασία, κυρίως από το Αφγανιστάν.[22] Οι χώρες της νοτιοανατολικής και κεντρικής Ευρώπης μέσω των οποίων ταξίδεψαν οι πρόσφυγες για να φτάσουν στη Δυτική Ευρώπη ήταν ασυνήθιστες και απροετοίμαστες για την ξαφνική μετακίνηση δεκάδων χιλιάδων προσφύγων μέσω αυτών. Πολλές κυβερνήσεις αντέδρασαν κλείνοντας τα σύνορά τους στις γειτονικές χώρες. Αν και είχαν σκοπό να ανακτήσουν κάποιο μέτρο ελέγχου, αυτά τα μέτρα συχνά συνέβαλαν στο χάος καθώς τεράστιοι αριθμοί ανθρώπων παγιδεύονταν επανειλημμένα σε μια χώρα ή μεταφέρονταν πέρα δώθε σε μια άλλη. Οι περισσότερες χώρες αρνήθηκαν να δεχτούν τους πρόσφυγες που έφτασαν. Η Γερμανία δέχθηκε τελικά τους περισσότερους από αυτούς, αφού η κυβέρνηση αποφάσισε να αναστείλει προσωρινά τον κανόνα της ΕΕ που απαιτεί από τους αιτούντες άσυλο να παραμείνουν στην πρώτη χώρα της ΕΕ στην οποία πάτησαν το πόδι τους. Οι αφίξεις προσφύγων άρχισαν να μειώνονται γρήγορα το φθινόπωρο του 2015 καθώς μπήκε ο χειμώνας και το ταξίδι έγινε πιο επικίνδυνο.[23][24] Σε αντάλλαγμα, η Τουρκία έλαβε 6 δισεκατομμύρια ευρώ για να βελτιώσει την ανθρωπιστική κατάσταση που αντιμετωπίζουν οι πρόσφυγες στη χώρα της.[24]
Οι ειδησεογραφικοί οργανισμοί και οι ακαδημαϊκές πηγές χρησιμοποιούν τόσο τη μεταναστευτική κρίση όσο και την προσφυγική κρίση για να αναφερθούν στα γεγονότα του 2015, μερικές φορές εναλλακτικά. Κάποιοι υποστήριξαν ότι η λέξη "μετανάστης" ήταν υποτιμητική ή ανακριβής στο πλαίσιο των ανθρώπων που φεύγουν από τον πόλεμο και τις διώξεις, επειδή υπονοεί ότι οι περισσότεροι μεταναστεύουν οικειοθελώς αντί να αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους.[25][26] Το BBC[27] και η Washington Post [28] υποστήριξαν τον ορισμό της λέξης, υποστηρίζοντας ότι αναφέρεται απλώς σε οποιονδήποτε μετακινείται από τη μια χώρα στην άλλη. Ο The Gurdian είπε, ενώ δεν θα συνιστούσε να μην χρησιμοποιείται η λέξη, "πρόσφυγες", " εκτοπισμένοι " και "αιτούντες άσυλο"...είναι πιο χρήσιμοι και ακριβείς όροι από μια ετικέτα όπως "μετανάστες" και θα πρέπει να χρησιμοποιούμε τους όπου είναι δυνατόν».[29] Το Al Jazeera, από την άλλη πλευρά, απέφυγε ρητά τον όρο μετανάστης, υποστηρίζοντας ότι ήταν ανακριβής και κινδύνευε "να δώσει βάρος σε όσους θέλουν μόνο να δουν οικονομικούς μετανάστες".[26]
Οι πιο σημαντικές αιτίες του κύματος προσφύγων που εισήλθαν στην Ευρώπη το 2015 ήταν αρκετοί αλληλένδετοι πόλεμοι, κυρίως ο εμφύλιος πόλεμος της Λιβύης, ο εμφύλιος πόλεμος στη Συρία και ο πόλεμος 2014–2017 στο Ιράκ.
Το 2014, το έτος πριν από την προσφυγική κρίση του 2015, η Ευρωπαϊκή Ένωση μέτρησε περίπου 252.000 «παράτυπες αφίξεις», ειδικά πρόσφυγες από τη Συρία, την Ερυθραία και τη Σομαλία. Οι περισσότεροι διέσχισαν τη Μεσόγειο Θάλασσα από τη Λιβύη.[30]
Σύμφωνα με τη Eurostat, τα κράτη μέλη της ΕΕ έλαβαν 626.065 αιτήσεις ασύλου το 2014, ο υψηλότερος αριθμός από τις 672.000 αιτήσεις που ελήφθησαν στον απόηχο των Γιουγκοσλαβικών Πολέμων το 1992. Οι κύριες χώρες προέλευσης των αιτούντων άσυλο, που αντιπροσωπεύουν σχεδόν το ήμισυ του συνόλου, ήταν Συρία (20%), Αφγανιστάν (7%), Κόσοβο (6%), Ερυθραία (6%) και Αλβανία.[31] Το συνολικό ποσοστό αναγνώρισης των αιτούντων άσυλο ήταν 45% στον πρώτο βαθμό και 18% κατά την έφεση, αν και υπήρχαν τεράστιες διαφορές μεταξύ των κρατών της ΕΕ, που κυμαίνονταν από την Ουγγαρία (δεκτή το 9% των αιτούντων) έως τη Σουηδία (δεκτή το 74%).[32]
Τέσσερις χώρες – Γερμανία, Σουηδία, Ιταλία και Γαλλία – έλαβαν περίπου τα 2/3 των αιτήσεων ασύλου της ΕΕ και χορήγησαν σχεδόν τα 2/3 των αιτούντων καθεστώς προστασίας το 2014. Η Σουηδία, η Ουγγαρία και η Αυστρία ήταν μεταξύ των κορυφαίων αποδεκτών αιτήσεων ασύλου της ΕΕ ανά κατά κεφαλήν, όταν προσαρμόστηκαν για τους δικούς τους πληθυσμούς, με 8,4 αιτούντες άσυλο ανά 1.000 κατοίκους στη Σουηδία, 4,3 στην Ουγγαρία και 3,2 στην Αυστρία.[33][34] Οι χώρες της ΕΕ που φιλοξένησαν τον μεγαλύτερο αριθμό προσφύγων στο τέλος του 2014 ήταν η Γαλλία (252.000), η Γερμανία (217.000), η Σουηδία (142.000) και το Ηνωμένο Βασίλειο (117.000).[35]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
