Γιούντενφραϊ

Γιούντενφραϊ (γερμανικά: Judenfrei, Γερμανικά: ˈjuːdn̩ˌfʁaɪ, «χωρίς Εβραίους») και Γιούντενραϊν (judenrein, Γερμανικά: ˈjuːdn̩ˌʁaɪn, «καθαρό από Εβραίους») είναι όροι ναζιστικής προέλευσης για να προσδιορίσουν μια περιοχή που «καθαρίστηκε» από τους Εβραίους κατά τη διάρκεια του Ολοκαυτώματος.^[1] Ενώ το γιούντενφραϊ αναφέρεται απλώς στην «απελευθέρωση» μιας περιοχής από όλους τους Εβραίους κατοίκους της, ο όρος γιούντενραϊν (κυριολεκτικά «καθαρό από τους Εβραίους») έχει την ισχυρότερη ένδειξη ότι οποιοδήποτε ίχνος εβραϊκού αίματος είχε αφαιρεθεί ως υποτιθέμενη ακαθαρσία στο μυαλό των εγκληματιών.^[2] Αυτοί οι όροι φυλετικής διάκρισης και φυλετικής κακοποίησης είναι εγγενείς του ναζιστικού αντισημιτισμού και χρησιμοποιήθηκαν από τους Ναζί στη Γερμανία πριν από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και σε κατεχόμενες χώρες όπως η Πολωνία το 1939. Το γιούντενφραϊ περιγράφει τον τοπικό εβραϊκό πληθυσμό που απομακρύνθηκε από μια πόλη, περιοχή ή χώρα με αναγκαστική εκκένωση κατά τη διάρκεια του Ολοκαυτώματος, αν και πολλοί Εβραίοι ήταν κρυμμένοι από τους ντόπιους. Οι μέθοδοι απομάκρυνσης περιελάμβαναν την αναγκαστική επανεγκατάσταση σε ναζιστικά γκέτο, ιδίως στην ανατολική Ευρώπη και την αναγκαστική απομάκρυνση ή επανεγκατάσταση στην ανατολή από γερμανικά στρατεύματα, συχνά στους θανάτους τους. Οι περισσότεροι Εβραίοι αναγνωρίζονταν από τα τέλη του 1941 από το κίτρινο σήμα ως αποτέλεσμα της πίεσης των Γιόζεφ Γκαίμπελς και Χάινριχ Χίμλερ.

«Όποιος φοράει αυτό το σήμα είναι εχθρός του λαού μας» – Parole der Woche, 1 Ιουλίου 1942, που δείχνει ένα κίτρινο σήμα που χρησιμοποιούσαν οι ναζί για να ταυτοποιήσουν τους Εβραίους.

Συναγωγή στο γερμανοκρατούμενο Μπίντγκοστς, Πολωνία, 1939. Η επιγραφή αναφέρει: «Αυτή η πόλη είναι ελεύθερη από Εβραίους».

Γερμανικός χάρτης που δείχνει τον αριθμό των εβραϊκών εκτελέσεων που πραγματοποιήθηκαν από το Einsatzgruppe A σε: Εσθονία (δηλωμένη γιούντενφραϊ), Λετονία, Λιθουανία, Λευκορωσία και Ρωσία.

Διαφήμιση για ένα καφέ στο Τύμπινγκεν, που περιγράφεται ως γιούντενφραϊ.

Μετά την ήττα της Γερμανίας το 1945, έγιναν κάποιες προσπάθειες να προσελκύσουν τους Εβραίους πίσω στη Γερμανία, καθώς και να ανακατασκευάσουν συναγωγές που καταστράφηκαν κατά τη διάρκεια και μετά τη Νύχτα των Κρυστάλλων. Οι όροι γιούντενραϊν και γιούντενφραϊ έχουν έκτοτε χρησιμοποιηθεί στη δίωξη των παγκόσμιων εβραϊκών κοινοτήτων ή του έθνους του Ισραήλ.

Τοποθεσίες που κηρύχθηκαν γιούντενφραϊ

Ιδρύματα, χωριά, πόλεις και περιοχές κηρύσσονταν γιούντενφραϊ ή γιούντενραϊν αφού είχαν προφανώς απαλλαγεί από τους Εβραίους. Ωστόσο, ορισμένοι Εβραίοι επέζησαν κρυμμένοι και προστατευμένοι από φιλικούς γείτονες. Στο Βερολίνο, ήταν γνωστοί ως «υποβρύχιοι» αφού φαινόταν να εξαφανίζονταν (κάτω από τα κύματα). Πολλοί επέζησαν από το τέλος του πολέμου και ήταν επιζώντες του Ολοκαυτώματος.

• Γκελνχάουζεν, Γερμανία - αναφέρθηκε γιούντενφραϊ την 1η Νοεμβρίου 1938, από την προπαγανδιστική εφημερίδα Kinzigwacht μετά το κλείσιμο της συναγωγής της πόλης και οι υπόλοιποι ντόπιοι Εβραίοι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την πόλη.^[3]
• Γερμανοκρατούμενο Μπίνγκοστς (Πολωνία) - αναφέρθηκε γιούντενφραϊ το Δεκέμβριο του 1939.
• Γερμανοκατεχόμενη Αλσατία - αναφέρθηκε γιούντενφραϊ από τον Ρόμπερτ Χάινριχ Βάγκνερ τον Ιούλιο του 1940.^[4]
• Βανάτο, κατεχόμενη από τη Γερμανία επικράτεια της Σερβίας - αναφέρθηκε γιούντενφραϊ στις 19 Αυγούστου 1941 στο Völkische Beobachter (Λαϊκός Παρατηρητής).^[5] Στις 20 Αυγούστου 1941 το Βανάτο ανακηρύχθηκε γιούντενφραϊ από τους Γερμανούς διαχειριστές του.^[6]
• Γερμανοκρατούμενο Λουξεμβούργο - αναφέρθηκε γιούντενφραϊ από τον τύπο στις 17 Οκτωβρίου 1941.^[7]
• Γερμανοκατεχόμενη Εσθονία - Δεκέμβριος 1941.^[8] Αναφέρθηκε ως γιούντενφραϊ στη Διάσκεψη της Βάνζεεε στις 20 Ιανουαρίου 1942.^[9]
• Ανεξάρτητο Κράτος της Κροατίας - Δηλώθηκε γιούντενφραϊ από τον Υπουργό Εσωτερικών Αντρίγια Αρτούκοβιτς τον Φεβρουάριο του 1942, αλλά στη Γερμανία υποψιάστηκαν ότι αυτό δεν ισχύει και η εξουσία από το Βερολίνο έστειλε τον Φρανζ Αμπρομάιτ να ελέγξει την κατάσταση. Μετά από αυτό η Ούστασε ήταν υπό πίεση για να τελειώσει τη δουλειά. Τον Απρίλιο του 1942 διακόσιοι Εβραίοι από το Όσιγιεκ απελάθηκαν στο Γιασενόβατς, ενώ άλλοι 2.800 στάλθηκαν στο Άουσβιτς.^[10] Η Γκεστάπο τον Μάιο του 1943 οργάνωσε την αναχώρηση των τελευταίων Εβραίων από την Κροατία, 1.700 από το Ζάγκρεμπ και 2.500 από άλλα μέρη της, που στάλθηκαν στο Άουσβιτς.^{[11][12] :107} Ο Γερμανός διπλωμάτης Σίγκφριντ Κάσε σε μήνυμα προς το Βερολίνο στις 18 Απριλίου 1944, δήλωσε ότι «η Κροατία είναι μία από τις χώρες στις οποίες έχει επιλυθεί το εβραϊκό πρόβλημα».^[13][14]
• Γερμανοκατεχόμενη περιοχή της Σερβίας/Βελιγράδι - Μάιος 1942, αναφέρθηκε με σήμα που εστάλη στον SS-Standartenführer Εμάνουελ Σίφερ στο Κεντρικό Γραφείο Ασφαλείας του Ράιχ στο Βερολίνο. Ο Σίφερ ήταν ο επικεφαλής του Der Befehlshaber der SIPO und des SD εκείνη την εποχή στο Βελιγράδι,^{[15][16][17][18]} ενώ τον Ιούνιο του 1942 ανέφερε στους επόπτες του ότι «Serbien ist Judenfrei» (δηλ. «Η Σερβία είναι ελεύθερη από Εβραίους»). ^:3 Τον Αύγουστο του 1942, ο Χάραλντ Τούρνερ ανέφερε στον Γερμανό διοικητή στα Βαλκάνια ότι η Σερβία ήταν το πρώτο ευρωπαϊκό έδαφος όπου επιλύθηκε το «εβραϊκό πρόβλημα».^{[19][20] :118}
• Βιέννη - αναφέρθηκε γιούντενφραϊ από τον Άλοϊς Μπρούνερ στις 9 Οκτωβρίου 1942.
• Βερολίνο, Γερμανία - 19 Μαΐου 1943.^[21]
• Ερλάνγκεν, Γερμανία - κηρύχθηκε γιούντενφραϊ το 1944.

Σύγχρονη χρήση

Σύγκρουση Ισραήλ-Παλαιστίνης

Στη σύγκρουση Ισραήλ-Παλαιστίνης, ένας φόβος μεταξύ πολλών Ισραηλινών που αντικατοπτρίζεται από ισραηλινούς κυβερνητικούς αξιωματούχους όπως ο Μπενιαμίν Νετανιάχου,^[22] είναι ότι η προτεινόμενη κατάργηση των ισραηλινών εβραϊκών οικισμών στη Δυτική Όχθη σύμφωνα με τις επιθυμίες των Παλαιστινίων αξιωματούχων ισοδυναμεί με καθεστώς γιούντενραϊν αυτών των περιοχών.

Στις 9 Ιουλίου 2009, ο Μπενιαμίν Νετανιάχου, σε μια συζήτηση με τον Γερμανό υπουργό Εξωτερικών Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ, φέρεται να είπε, χρησιμοποιώντας τους ισραηλινούς όρους της περιοχής, «Η Ιουδαία και η Σαμαριά δεν μπορούν να είναι γιούντενραϊν».^[23]

Ισλαμικός κόσμος

Ο πληθυσμός των εβραϊκών κοινοτήτων στις αραβικές και μουσουλμανικές χώρες της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής έχει επίσης περιγραφεί ως μέρος μιας προσπάθειας να τις καταστήσει γιούντενφραϊ ή γιούντενραϊν. Ο Δρ Πίτερ Σότεν έγραψε σχετικά με το θέμα, λέγοντας: «Τα αραβικά κράτη απάντησαν ανελέητα στον χαμένο πόλεμο και στους πρόσφατα εκτοπισμένους Άραβες πρόσφυγες, λαμβάνοντας συστηματικά και τολμηρά καταπιεστικά μέτρα εναντίον των Εβραίων πολιτών τους. Η υπηκοότητά τους αφαιρέθηκε, πραγματοποιήθηκαν συλλήψεις και κρατήσεις, επιβλήθηκαν θρησκευτικοί περιορισμοί, περιορίστηκε η ελεύθερη κυκλοφορία, παγώθηκαν τα περιουσιακά στοιχεία και κατασχέθηκαν περιουσιακά στοιχεία, οι ευκαιρίες απασχόλησης έκλεισαν και ο σιωνισμός ποινικοποιήθηκε».^[24] Ο Λιν Τζούλιους έγραψε στο The Jewish Journal, «Μόλις τρία χρόνια μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, τα μέλη του Αραβικού Συνδέσμου ήταν αποφασισμένα να μιμηθούν τους Ναζί. Ξεκίνησαν να κάνουν την αραβική Μέση Ανατολή γιούντενραϊν (χωρίς Εβραίους). Εφάρμοσαν τους νόμους της Νυρεμβέργης, ποινικοποίησαν τον Σιωνισμό, πάγωσαν εβραϊκούς τραπεζικούς λογαριασμούς, θέσπισαν ποσοστώσεις, επέβαλλαν περιορισμούς στις θέσεις εργασίας και στην κυκλοφορία. Το αποτέλεσμα ήταν η μαζική έξοδος και η λαφυραγωγία εκατομμυρίων Εβραίων».^[25] Το καθεστώς των πρώην Εβραϊκών Κοινοτήτων των Κουρδιστάν,^[26] Σαουδική Αραβία, Ιορδανία, Συρία, Κουβέιτ, Ομάν, Αλγερία,^[27][28] Λιβύη, Σουδάν και Μαλαισία πιστεύεται ότι δεν έχουν εναπομείναν εβραϊκό πληθυσμό. Το 2017, το Ιράκ είχε αναφέρει 10 Εβραίους που είχαν απομείνει. Το 2020 4 Εβραίοι ζουν στο Ιράκ.^[29] Στις 13 Ιουλίου 2020, αναφέρθηκε ότι οι τελευταίοι Εβραίοι της Υεμένης είναι αιχμάλωτοι της πολιτοφυλακής Χούθι της περιοχής Χάριφ.^[30] (Από τις 25 Νοεμβρίου 2020 έχουν απομείνει περίπου 38 Εβραίοι στην Υεμένη).^[31] Στο Κατάρ και το Τζιμπουτί έχουν απομείνει μόνο ελάχιστοι Εβραίοι. Το 2018, 4 Εβραίοι βρισκόταν στη Ντάκα του Μπαγκλαντές,^[32] ενώ στο Αφγανιστάν υπάρχει ένας Εβραίος.^[33] Η Ερυθραία έχει επίσης έναν ιθαγενή Εβραίο κάτοικο, τον Σάμι Κόεν, ο οποίος διευθύνει μια επιχείρηση εισαγωγής-εξαγωγής και παρακολουθεί τη Συναγωγή της Ασμάρα.^[34][35] Ο Λίβανος, η Αίγυπτος, το Ιράν, η Αιθιοπία, το Μαρόκο, η Τουρκία, η Τυνησία και η Αρμενία έχουν επίσης δει τεράστιες μειώσεις στον εβραϊκό πληθυσμό.

Δείτε επίσης

• Αρμενία χωρίς Αρμένιους
• Ιστορία των Εβραίων στη Γερμανία

Παραπομπές

1. Σέφλερ, Βόλφγκανγκ (2007). «Judenrein». Encyclopaedia Judaica (2 έκδοση). Thomson Gale.
2. «Aryanization: Judenrein & Judenfrei». shoaheducation.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Μαρτίου 2017. Ανακτήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2020.
3. «'Gelnhausen endlich judenfrei': Zur Geschichte der Juden während der Nationalsozialistischen Verfolgung» (PDF) (στα Γερμανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 28 Σεπτεμβρίου 2007.
4. Μπλούμενκρανζ, Μπέρνχαρντ· Κατάνε, Μόσε (2007). «Alsace». Encyclopaedia Judaica (2 έκδοση). Thomson Gale.
5. Ντρντιτς, Ντάσα (2009). April u Berlinu. Fraktura. σελ. 24. ISBN 978-953-266-095-1. Njemački list Völkische Beobachter objavio je 19. kolovoza 1941. da je Banat konačno Juden frei.
6. Μουτ, Τόρστεν (2009). Das Judentum: Geschichte und Kultur. Pressel. σελ. 452. ISBN 978-3-937950-28-0. Am 20. August konnte die deutsche Führung das Banat für Judenfrei" erklären.
7. «Commémoration de la Shoah au Luxembourg» (στα Γαλλικά). Κυβέρνηση του Λουξεμβούργου. 3 Ιουλίου 2005. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Σεπτεμβρίου 2007.
8. «Extract from Report by Einsatzgruppe A». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Νοεμβρίου 2007. Partial Translation of Document 2273-PS Source: Nazi Conspiracy and Aggression, Vol. IV. USGPO, Washington, 1946, σελ. 944–949
9. «Estonian Jews». Κέντρο Σίμον Βίζενταλ. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Σεπτεμβρίου 2007. sourced to «Encyclopedia of the Holocaust». Encyclopedia of the Holocaust.
10. Σούμποτιτς, Γελένα (2019). Yellow Star, Red Star: Holocaust Remembrance after Communism. Ίθακα, Νέα Υόρκη: Πανεπιστήμιο Κορνέλ. σελ. 106. ISBN 978-1-50174-241-5.
11. Μπούλαγιτς, Μίλαν (2002). Jasenovac: the Jewish Serbian holocaust (the role of the Vatican) in Nazi-Ustasha Croatia (1941-1945). σελ. 222.
12. Σούμποτιτς, Γελένα (2019). Yellow Star, Red Star: Holocaust Remembrance after Communism. ISBN 9781501742415.
13. Jewish History of Yugoslavia, porges.net; πρόσβαση στις 5 Μαΐου 2016.
14. «Povijest Židova Jugoslavije» (στα Γαλλικά). Porges.net. Ανακτήθηκε στις 12 Αυγούστου 2015.
15. Λιτούχι, Μπάρι M. (2006). Jasenovac and the Holocaust in Yugoslavia: analyses and survivor testimonies. Ινστιτούτο Ερευνών Γιασένοβατς. σελίδες xxxiii. ISBN 978-0-97534-320-3.
16. Μάνοσεκ, Βάλτερ (1995). "Serbien ist judenfrei": militärische Besatzungspolitik und Judenvernichtung in Serbien 1941/42. Walter de Gruyter. σελ. 184. ISBN 9783486561371.
17. Λέμπελ, Γκένι (2007). Until "the Final Solution": The Jews in Belgrade 1521 - 1942. Avotaynu. σελ. 329. ISBN 9781886223332.
18. Χέρμπερτ, Ούλριχ· Σιλντ, Άξελ (1998). Kriegsende in Europa. Klartext. σελ. 149. ISBN 9783884745113.
19. Τζον K. Κοξ; (2002) The History of Serbia σελ. 92-93; Γκρίνγουντ, (ISBN 0313312907)
20. Προύσιν, Αλεξάντερ (2017). Serbia Under the Swastika: A World War II Occupation. Ούρμπανα, Ιλινόις: Πανεπιστήμιο του Ιλινόις. ISBN 978-0-252-09961-8.
21. «Was war am 19. Mai 1943» (στα Γερμανικά). chroniknet.
22. Νταν Ουίλιαμς (9 Ιουλίου 2009). «Judenrein! Israel adopts Nazi term to back settlers». Reuters. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2015-09-24. https://web.archive.org/web/20150924142450/http://www.reuters.com/article/2009/07/09/us-israel-palestinians-judenrein-idUSTRE5685LP20090709. Ανακτήθηκε στις 2020-12-31.
23. «German FM: Settlements Remain Obstacle to Peace; Frank-Walter Steinmeier says is encouraged by Israel's acceptance of a two-state solution». Haaretz. Reuters και DPA. 9 Ιουλίου 2009. http://www.haaretz.com/news/german-fm-settlements-remain-obstacle-to-peace-1.279664.
24. «The Great Escape: How and Why Most Arab States Became Judenfrei - jewishideas.org». www.jewishideas.org.
25. says, Carol denbo (8 Φεβρουαρίου 2018). «Arab anti-Semitism, and the Nazis».
26. Το 2015, σύμφωνα με τους Εβραίους του Κουρδιστάν στο Ισραήλ, δεν υπήρχαν Εβραίοι στην περιοχή του Κουρδιστάν. Δείτε «Dismissal of Jewish representative 'administrative,' unrelated to Baghdad: KRG».«Publicity seeking Kurdish official brings back memories of Jewish Kurd aliya fiasco».
27. «Home, for Algeria's Jews, is elsewhere». OpenGlobalRights.
28. Jewish Population by Country 2020 None listed in Algeria
29. Sitt Marcelle dies, leaving four Jews in Iraq
30. Baltimore Jewish News, 13 Ιουλίου 2020
31. The inexorable triumph of “ethic simplification
32. [But despite this history, today, the Jewish population of Bangladesh is virtually non-existent. According to local sources, there are only 4 Jews living in Dhaka and they keep their identity private.What happened to the Jews of Bangladesh? - Foreign Policy ...foreignpolicyblogs.com/2018/04/30/what-happened-to-th]
33. «Jewish Refugees from Arab Countries». www.jewishvirtuallibrary.org.
34. «Asmara's last Jew recalls 'good old days'». BBC News. 30 Απριλίου 2006. Ανακτήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 2006.
35. «Eritrea's last native Jew tends graves, remembers». Reuters. 2 Μαΐου 2006. Ανακτήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 2006.