Λούρδη

Η Λούρδη (γαλλικά: Lourdes, προφέρεται Λουρντ) είναι μια μικρή πόλη της Γαλλίας, που βρίσκεται στους πρόποδες των Πυρηναίων, στο νομό Άνω Πυρηναία, στην περιοχή της Οξιτανίας. Πριν από τα μέσα του 19ου αιώνα, η πόλη ήταν πιο γνωστή για το οχυρό κάστρο που υψώνεται στο κέντρο της.

Λούρδη
Έμβλημα
Χώρα	Γαλλία
Διοικητική υπαγωγή	διαμέρισμα του Αρζελές-Γκαζόστ, Άνω Πυρηναία, Καντόνιο της Λουρντ-Εστ και καντόνιο της Λουρντ-Ουέστ
Ταχυδρομικός κώδικας	65100[1]
Κωδικός Κοινότητας	65286[2]
Πληθυσμός	13.509 (1  Ιανουαρίου 2021)[3]
Έκταση	36,94 km²[4]
Υψόμετρο	420 μέτρα, 343 μέτρα[5] και 960 μέτρα[5]
Ζώνη ώρας	UTC+01:00 (επίσημη ώρα) UTC+02:00 (θερινή ώρα)
Λούρδη
Ιστότοπος	https://www.lourdes.fr/[6]
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Το 1858 η Λούρδη ήρθε στην επικαιρότητα στη Γαλλία και στο εξωτερικό λόγω των εμφανίσεων της Παναγίας που ισχυρίστηκε ότι είδε μία δεκατετράχρονη αγρότισσα, η Μπερναντέτ Σουμπιρού, η οποία το 1933 ανακηρύχθηκε αγία. Λίγο αργότερα, η πόλη με το Ιερό της Παναγίας της Λούρδης έγινε ένας από τους σημαντικότερους τόπους στον τομέα του προσκυνήματος και του θρησκευτικού τουρισμού. Σήμερα, η Λούρδη φιλοξενεί περίπου έξι εκατομμύρια επισκέπτες κάθε χρόνο από όλες τις γωνιές του κόσμου. Αυτή η συνεχής ροή προσκυνητών και τουριστών μετέτρεψε την ήρεμη Λούρδη στο δεύτερο σημαντικότερο κέντρο τουρισμού στη Γαλλία, δεύτερο μετά το Παρίσι και τρίτο σημαντικότερο χώρο διεθνούς καθολικού προσκυνήματος μετά τη Ρώμη και τους Αγίους Τόπους. Το 2011, από τις γαλλικές πόλεις μόνο το Παρίσι είχε περισσότερες ξενοδοχειακές μονάδες.

Έχει πληθυσμό 13.651 κατοίκους (2016) και είναι επίσης η έδρα ευρύτερου πολεοδομικού συγκροτήματος, που έχει πληθυσμό 22.142 κατοίκους (2009).

Γεωγραφική θέση

Η Λούρδη βρίσκεται στη νότια Γαλλία στους πρόποδες των Πυρηναίων, στην ιστορική περιοχή Μπιγκόρ, στο νομό Άνω Πυρηναία στη διοικητική περιοχή Οξιτανία. Είναι χτισμένη στις όχθες του ποταμού Γκαβ ντε Πω, νοτιοδυτικά της πρωτεύουσας του νομού Ταρμπ. Η απόστασή της από το Παρίσι είναι 666 χιλιόμετρα κατ' ευθεία γραμμή.^[7]

Έχει πληθυσμό 13.651 κατοίκους (2016) και είναι επίσης η έδρα ευρύτερου πολεοδομικού συγκροτήματος, που έχει πληθυσμό 22.142 κατοίκους (2009). Η έκταση του δήμου είναι 36,94 τετραγωνικά χιλιόμετρα και το υψόμετρο κυμαίνεται από 343 έως 960 μέτρα.

Δυτικά, στην έξοδο της πόλης, κοντά στη μία όχθη του ποταμού Γκαβ ντε Πω υπάρχει μια προεξοχή βράχου που ονομάζεται Μασαμπιέλ (Massabielle, (από το masse vieille: «παλιά μάζα»). Στη βόρεια πλευρά αυτού του βράχου βρίσκεται μια φυσική, ακανόνιστη ρηχή σπηλιά, στην οποία έλαβαν χώρα οι εμφανίσεις της Παναγίας το 1858.^[8]

Κλίμα

Το κλίμα της Λούρδης, δεδομένης της εγγύτητας της πόλης προς τον Ατλαντικό, είναι ωκεάνιο, αρκετά ήπιο για το μεγαλύτερο μέρος του έτους και σχετικά βροχερό όλο το χρόνο, με περίπου 120 βροχερές μέρες και πάνω από 1.000 χιλιοστά μέσης ετήσιας βροχόπτωσης. Τα καλοκαίρια είναι ζεστά, το φθινόπωρο και η άνοιξη ήπια, ενώ ο χειμώνας είναι κρύος, αλλά γενικά δεν είναι δύσκολος. Λόγω της εγγύτητας της πόλης με τα Πυρηναία, η Λούρδη, όπως και άλλες περιοχές των Πυρηναίων, επηρεάζονται τους χειμερινούς μήνες, από σποραδικά κύματα παγετού.

Οι εμφανίσεις της Παναγίας

Άγαλμα της Παναγίας

Η Μπερναντέτ Σουμπιρού έξω από το σπήλαιο

Σύμφωνα με τους πιστούς, η Παναγία εμφανίστηκε στη Μπερναντέτ Σουμπιρού (Μαρία Μπερνάντα Σομπιρός στη μητρική της Οξιτανική γλώσσα) σε σύνολο δεκαοκτώ φορές, στη Λούρδη.

Το βράδυ της 11ης Φεβρουαρίου 1858, μια 14χρονη Ρωμαιοκαθολική, η Μπερναντέτ Σουμπιρού, πήγε να φέρει καυσόξυλα μαζί με την αδελφή της και μία φίλη της, όταν το όραμα μιας γυναίκας απίστευτα όμορφης της εμφανίστηκε στη σπηλιά της Μασαμπιέλ. Παρόλο που η οπτασία δεν είπε αρχικά στη Μπερναντέτ το όνομά της, της ζήτησε να επιστρέψει στο σπήλαιο. Την ίδια οπτασία την είδε άλλες δεκαεπτά φορές ενώπιον πλήθους. Κατά τη 16η επίσκεψη, η κυρία αποκαλύφθηκε ότι είναι η «Άμωμος σύλληψη». Αυτή ήταν μια αναφορά στο δόγμα της Άμωμης Σύλληψης που είχε οριστεί μόλις τέσσερα χρόνια νωρίτερα, το 1854, από τον Πάπα Πίο Θ', δηλώνοντας ότι η ίδια η Παναγία είχε συλληφθεί χωρίς αμαρτία. Η κοπέλα, έχοντας μόνο στοιχειώδη γνώση της καθολικής πίστης, δεν κατάλαβε τι σήμαινε αυτό, αλλά το ανέφερε στον ιερέα της ενορίας, αββά Πεϊραμάλ. Εκείνος, αν και αρχικά ήταν πολύ επιφυλακτικός για την αφήγησή της, πείστηκε όταν άκουσε αυτό, γιατί γνώριζε ότι το νεαρό κορίτσι δεν είχε γνώση του δόγματος. Η οπτασία είπε επίσης στη Μπερναντέτ να σκάψει στο έδαφος σε ένα συγκεκριμένο σημείο και να πιει από τη μικρή πηγή νερού που άρχισε να αναβλύζει. Σχεδόν αμέσως αναφέρθηκαν θεραπείες από ανθρώπους που ήπιαν από την πηγή νερό. Και όμως, το νερό έχει αποδειχθεί μέσω επαναλαμβανόμενων δοκιμών ότι δεν έχει καμία ειδική θεραπευτική ιδιότητα. Μπροστά στην αμφισβήτηση της τοπικής διοίκησης, ο επίσκοπος την ανέκρινε και το 1862 αποφάνθηκε υπέρ της αλήθειας των εμφανίσεων της Παναγίας και επέτρεψε τη δημόσια λατρεία.

Σήμερα χιλιάδες λίτρα νερού αναβλύζουν από την πηγή και οι προσκυνητές μπορούν και να κολυμπήσουν μέσα σ' αυτήν. Έχουν τεκμηριωθεί αναρίθμητες θαυματουργικές θεραπείες, από την επούλωση νευρικών διαταραχών και καρκίνων, έως περιπτώσεις παράλυσης και ακόμη και τύφλωσης. Κατά τη διάρκεια των εμφανίσεων της Παναγίας, η Μπερναντέτ προσεύχονταν με το Ροζάριο.

Ιστορία

Αρχαιότητα

Το άλογο της Λούρδης.

Η περιοχή της Λούρδης κατοικήθηκε από την προϊστορική εποχή. Πολλά ευρήματα (συμπεριλαμβανομένων εργαλείων, κοσμημάτων, κεραμικών και σαρκοφάγων) έχουν ανακαλυφθεί, μεταξύ άλλων, στο σπήλαιο Εσπελύγκ.^[9] Στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο εκτίθεται το «Άλογο της Λούρδης», ένα ειδώλιο μήκους 7,3 εκατοστών που χρονολογείται από το 13.000 π.Χ.^[10]

Από τον 1ο αιώνα π.Χ., ήταν ένας οχυρωμένος λόφος (oppidum) στη θέση όπου βρίσκεται σήμερα το φρούριο, όπως μαρτυρούν τα πολυάριθμα ευρήματα που ήρθαν στο φως στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα (λείψανα τοίχων, τμήματα ακρόπολης όπου υπήρχε ένας ειδωλολατρικός ναός αφιερωμένος στους θεούς των υδάτων, τα κτίρια του οποίου ήρθαν εν μέρει στο φως αμέσως μετά την κατεδάφιση εκκλησίας που έλαβε χώρα στις αρχές του 20ού αιώνα, μαζί με υπολείμματα αγγείων και τριών αναθηματικών βωμών).

Τον 5ο αιώνα, ο ναός αντικαταστάθηκε από μια παλαιοχριστιανική εκκλησία που καταστράφηκε αργότερα λόγω πυρκαγιάς. Κοντά στον τόπο λατρείας υπήρχε μια νεκρόπολη της οποίας η χρονολογία και το μέγεθος δεν έχει ερευνηθεί. Η παρουσία στην περιοχή ενός ρωμαϊκού δρόμου και μιας πιθανής δεύτερης διαδρομής κάθετης προς την προηγούμενη που συνδέει τα Πυρηναία με τη Ναρμπόν υποθέτει ότι η πόλη θα μπορούσε να είναι οδικός κόμβος κατά τη διάρκεια της ρωμαϊκής εποχής.^[11]

Μεσαίωνας

Το φρούριο της Λούρδης.

Λίγα είναι γνωστά για τη Λούρδη κατά την περίοδο από τις βαρβαρικές εισβολές έως την Καρολίγγια εποχή, όταν η πόλη ήταν τμήμα της κομητείας της Μπιγκόρ. Το κάστρο ήταν κατά καιρούς έδρα των κομήτων και, κατά τη διάρκεια της σταυροφορίας κατά των Αλβιγηνών, διεκδικήθηκε από διάφορους τοπικούς άρχοντες και τελικά περιήλθε στην κυριαρχία των κομήτων της Καμπανίας που ήταν επίσης και βασιλείς της Ναβάρρας. Κατά το 14ο αιώνα, η Λούρδη καταλήφθηκε κατ' αρχάς από τον Φίλιππο Δ΄ της Γαλλίας και κατά τη διάρκεια του Εκατονταετούς Πολέμου, οι Άγγλοι την έλεγχαν για σχεδόν μισό αιώνα, από το 1360 έως το 1407, μέσω κάποιων τοπικών φεουδαρχών αρχόντων που ήταν πιστοί σ' αυτούς. Οι Άγγλοι ήταν σε θέση να επωφεληθούν από την εξαιρετική στρατηγική κατάσταση και την ευημερία της αγοράς της που δημιουργήθηκε τον 11ο αιώνα και εδραιώθηκε χάρη στην εγγύτητα και την καλή επικοινωνία με την Τουλούζη και την Ισπανία, καταφέρνοντας να εξασφαλίσει σημαντικά κέρδη σε όσους κατείχαν την πόλη.

Για 46 χρόνια, μέχρι το 778, η Λούρδη κατακτήθηκε από τους μουσουλμάνους της Αλ-Άνταλους (μουσουλμανική Ισπανία).^[12] Ωστόσο, κατά τον 8ο αιώνα, η Λούρδη και το φρούριό της έγιναν αντικείμενο διεκδίκησης ανάμεσα στον Μιράτ, τον μουσουλμάνο τοπικό ηγέτη, και στον Καρλομάγνο, βασιλιά των Φράγκων. Ο Καρλομάγνος πολιόρκησε τον Μιράτ στο φρούριο, αλλά οι Σαρακηνοί αρνούνταν να παραδοθούν. Σύμφωνα με τον μύθο, ένας αετός εμφανίστηκε απροσδόκητα και πέταξε μια τεράστια πέστροφα στα πόδια του Μιράτ. Θεωρήθηκε ως ένας τέτοιος κακός οιωνός που ο Μιράτ πείστηκε από τον τοπικό επίσκοπο να παραδοθεί στη βασίλισσα του ουρανού. Επισκέφτηκε την Μαύρη Παναγία του Πυί για να προσφέρει δώρα και, έκπληκτος από την εξαιρετική της ομορφιά, αποφάσισε να παραδώσει το φρούριο και να μεταστραφεί στον Χριστιανισμό. Την ημέρα της βαπτίσεώς του, ο Μιράτ πήρε το όνομα Lorus, το οποίο δόθηκε στην πόλη, που είναι γνωστή σήμερα ως Λούρδη.

Οι κόμητες της Μπιγκόρ κατείχαν και κατοίκησαν την πόλη για χρόνια, έως ότου η Λούρδη, μαζί με άλλα εδάφη παραδόθηκε στους Άγγλους με τη Συνθήκη του Μπρετινί, το 1360, η οποία έφερε μια προσωρινή ειρήνη στη Γαλλία κατά τη διάρκεια του Εκατονταετούς Πολέμου. Στα 1405, με την αναζωπύρωση του πολέμου, ο Κάρολος ΣΤ' πολιόρκησε το κάστρο και τελικά κατέλαβε την πόλη από τους Άγγλους μετά από πολιορκία 18 μηνών.

Σύγχρονη εποχή

Ο ποταμός Γκαβ ντε Πω στη Λούρδη.

Στα τέλη του 16ου αιώνα, η Γαλλία πρακτικώς καταστράφηκε από τους Θρησκευτικούς πολέμους μεταξύ των Ρωμαιοκαθολικών και των Ουγενότων. Το 1569, ο κόμης Γκαμπριέλ ντε Μοντγκομερί επιτέθηκε στην κοντινή πόλη Ταρμπ όταν η βασίλισσα Ιωάννα Γ΄ της Ναβάρρας, πνευματική και πολιτική αρχηγός του κινήματος των Γάλλων Ουγενότων και μητέρα του μελλοντικού Ερρίκου Δ' της Γαλλίας, καθιέρωσε τον προτεσταντισμό. Η πόλη καταλήφθηκε το 1592, από δυνάμεις της Καθολικής Λίγκας και η καθολική πίστη αποκαταστάθηκε στην περιοχή. Το 1607, η Λούρδη τελικά έγινε τμήμα του Βασιλείου της Γαλλίας.

Ο Λουδοβίκος ΙΕ' μετέτρεψε το κάστρο σε φυλακή, αλλά το 1789 η Συνέλευση των Γενικών Τάξεων διέταξε την απελευθέρωση των κρατουμένων. Μετά την άνοδο του Ναπολέοντα το 1803, το κάστρο έγινε πάλι φυλακή. Προς το τέλος του πολέμου της Ιβηρικής Χερσονήσου μεταξύ Γαλλίας, Ισπανίας, Πορτογαλίας και Βρετανίας το 1814, βρετανικές και συμμαχικές δυνάμεις, υπό τον δούκα του Ουέλλινγκτον, μπήκαν στη Γαλλία, ανέλαβαν τον έλεγχο της περιοχής και αντιμετώπισαν τον στρατό του στρατάρχη Ζαν Σουλτ, νικώντας τους Γάλλους κοντά στη γειτονική πόλη Ταρμπ πριν από την τελική μάχη που έλαβε χώρα έξω από την Τουλούζη στις 10 Απριλίου 1814 και έφερε τον πόλεμο σε τέλος, συγχρόνως με την παραίτηση του αυτοκράτορα.

Μέχρι το 1858, η Λούρδη ήταν μια ήσυχη, μέτρια, επαρχιακή πόλη με πληθυσμό μόλις 4.000 κατοίκους. Στο κάστρο στρατοπέδευε μια φρουρά πεζικού. Από την πόλη διέρχονταν επισκέπτες των ιαματικών λουτροπόλεων της περιοχής, Μπαρέζ, Κωτερέ, Λυζ-Σαιν-Σωβέρ και Μπανιέρ-ντε-Μπιγκόρ, καθώς και οι πρώτοι ορειβάτες στο δρόμο προς τις κορυφές του Γκαβαρνί, όταν συνέβησαν τα γεγονότα που επρόκειτο να αλλάξουν την ιστορία της πόλης.

Στις 11 Φεβρουαρίου 1858, μια δεκατετράχρονη κοπέλα, η Μπερναντέτ Σουμπιρού, είδε μια ωραία κυρία να εμφανίζεται στο απομακρυσμένο σπήλαιο της Μασαμπιέλ. Αυτό το όραμα αργότερα αναγνωρίστηκε ως «η Άμωμος σύλληψη» και οι πιστοί πιστεύουν ότι είναι η Παναγία (σημειωτέον ότι οι Ορθόδοξοι δεν αναγνωρίζουν τις εμφανίσεις της Παναγίας στη Λούρδη, καθώς και στη Φάτιμα της Πορτογαλίας το 1917 ως αληθινές). Η οπτασία εμφανίστηκε 18 φορές και από το 1859 χιλιάδες προσκυνητές επισκέπτονται τη Λούρδη. Ένα άγαλμα της Παναγίας της Λούρδης ανεγέρθηκε στο χώρο το 1864.

Ιερό της Λούρδης

Η Λούρδη έχει καταστεί ένας σημαντικός τόπος Ρωμαιοκαθολικού προσκυνήματος και θαυματουργών θεραπειών. Το 1876 πάνω από το σπήλαιο κτίστηκε μεγάλος ναός, ενώ άλλος ναός, υπόγειος και πολύ μεγαλύτερος κτίστηκε το 1958. Το 150ο Ιωβηλαίο της πρώτης εκδήλωσης πραγματοποιήθηκε στις 11 Φεβρουαρίου 2008 με υπαίθρια λειτουργία στην οποία συμμετείχαν περίπου 45.000 προσκυνητές.

Σήμερα η Λούρδη έχει μόνιμο πληθυσμό περίπου 15.000 κατοίκους, αλλά είναι σε θέση να φιλοξενήσει περίπου 5.000.000 προσκυνητές και τουρίστες. Με περίπου 270 ξενοδοχεία, η πόλη έχει το δεύτερο μεγαλύτερο αριθμό ξενοδοχείων ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο στη Γαλλία μετά το Παρίσι.^[13]

Ετησίως από τον Μάρτιο έως τον Οκτώβριο το Ιερό της Παναγίας της Λούρδης είναι ένας τόπος μαζικού προσκυνήματος από την Ευρώπη και άλλα μέρη του κόσμου. Το νερό της πηγής από το σπήλαιο θεωρείται ότι κατέχει θεραπευτικές ιδιότητες.

Υπολογίζεται ότι 200 εκατομμύρια άνθρωποι επισκέφθηκαν το ιερό από το 1860^[14] και η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία έχει επίσημα αναγνωρίσει 69 θεραπείες που θεωρούνται θαυματουργές. Οι θεραπείες εξετάζονται χρησιμοποιώντας κριτήρια της Εκκλησίας για την αυθεντικότητα και την αυθεντική θεραπεία χωρίς φυσική ή ψυχολογική επίδραση εκτός από την θεραπευτική δύναμη του ύδατος.^[15]

Παραπομπές

1. «Base officielle des codes postaux» La Poste. 1  Οκτωβρίου 2018.
2. (Γαλλικά) Code INSEE.
3. «Populations légales 2021» Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής και Οικονομικών Μελετών. 28  Δεκεμβρίου 2023.
4. répertoire géographique des communes. Institut national de l'information géographique et forestière. Ανακτήθηκε στις 26  Οκτωβρίου 2015.
5. répertoire géographique des communes. Institut national de l'information géographique et forestière. 2015. wxs-telechargement.ign.fr/83edtfdyqte031y0ra49d2e3/telechargement/inspire/RGC-2015-01$RGC2015/file/RGC2015.7z.
6. Annuaire de service-public.fr. Ανακτήθηκε στις 19  Σεπτεμβρίου 2023.
7. . «distance-from-paris-fr-to-lourdes-fr».
8. Ruth Harris, Lourdes: Body and Spirit in the Secular Age, Penguin Books, 1999, p. 52.
9. . «espelugues».
10. . «archeologienationale.fr/objet/le-cheval-de-lourdes».
11. Lussault Agnès, Les Hautes Pyrénées (Carte archéologique de la Gaule), Fondation Maison des Sciences de l'Homme, 1997, page 183, paragraphe 19
12. Hugh Ross Williamson (2006). The Challenge of Bernadette(reprint ed.). Gracewing Publishing. pp. 19–20.
13. . «skepdic.com/lourdes.html».
14. . «sacredsites.com».
15. . «lourdes-france.org».

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Commons logo

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα    Λούρδη

• Ιερό της Λούρδης (επιλογή γλώσσας)
• Το τουριστικό γραφείο της Λούρδης (αγγλικά)
• Η Παναγία της Λούρδης^{[νεκρός σύνδεσμος]} (ελληνικά)