Mae'r erthygl hon yn ymwneud ag arwyddocâd penodol y flwyddyn 1814 i Gymru a'i phobl
Ymladd ornest gyda llawddryll
Rhifyn cyntaf o Seren Gomer 1 Ionawr, 1814
Llyfrau newydd
John Jones - Natur a Chyneddfau Gweddi
J Evans, Caerfyrddin (cyhoeddwr) - Y psallwyr, neu, psalmau Dafydd [4]
Cerddoriaeth
Thomas William - Perl Mewn Adfyd [5]
Nathan Dyfed
Creuddynfab
29 Ionawr - Edward William Thomas cerddor (bu farw 1892 ) [6]
5 Mawrth - Joseph Edwards cerflunydd (bu farw 1882) [7]
18 Mawrth - Syr George Elliot, Barwnig 1af Barwnig, perchennog a datblygydd glofeydd, gwleidydd (bu farw 1893 ) [8]
27 Mawrth - John Williams , cerddor (bu farw 1878 ) [9]
28 Mawrth - Jonathan Reynolds (Nathan Dyfed) awdur ac eisteddfodwr (bu farw 1891 ) [10]
19 Mai - Lewis Llewelyn Dillwyn , diwydiannwr a gwleidydd Rhyddfrydol Cymreig [11]
2 Mehefin - David Evans gweinidog Wesleaidd (bu farw 1847 ) [12]
14 Mehefin - George Robert Wythen Baxter awdur (bu farw 1854 ) [13]
16 Mehefin - Robert Davies (Cyndeyrn) , cerddor (bu farw 1867 ) [14]
28 Mehefin - James Evan (Carneinion) , pregethwr cynorthwyol gyda'r Annibynwyr, ac awdur (bu farw 1842 ) [15]
13 Gorffennaf - William Davies , palaeontolegwr (bu farw 1891 ) [16]
23 Gorffennaf - John Evans (I. D. Ffraid) , llenor (bu farw 1875 ) [17]
20 Awst - William Williams (Creuddynfab) , llenor a bardd (bu farw 1869 ) [18]
24 Awst - David Davies (Dafi Dafis, Rhydcymerau) , pregethwr gyda'r Methodistiaid Calfinaidd (bu farw 1891 ) [19]
8 Medi - John Pughe (Ioan ab Hu Feddyg), llenor, ffisegwr a llawfeddyg (bu farw 1874 ) [20]
16 Medi - David Evans (Dewi Dawel) , teiliwr, tafarnwr, bardd, etc. (bu farw 1891 ) [21]
17 Medi - Joseph Thomas , gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd (bu farw 1889 ) [22]
11 Hydref - John Henry Hughes (Ieuan o Leyn) gweinidog a bardd (bu farw 1893 ) [23]
dyddiad anhysbys
David Morgan , diwygiwr crefyddol (bu farw 1883 ) [24]
George Grant Francis , dyn busnes a hynafiaethydd (bu farw 1882 ) [25]
Benjamin Davies , Hebreydd (bu farw 1875 ) [26]
Richard Davies ysgrifennydd Cymdeithas Genhadol yr Eglwys (bu farw 1854 ) [27]
Thomas Hughes , gweinidog Wesleaidd (bu farw 1884 ) [28]
William Jones , gweinidog gyda'r mudiadau "diwygiadol" ymhlith y Wesleaid, ac wedyn gyda'r Annibynwyr (bu farw 1895 ) [29]
William Lewis cenhadwr gyda'r Methodistiaid Calfinaidd ac ieithydd (bu farw 1891 ) [30]
Bedd Thomas Charles
Cofnodion bedydd plwyf Llansanffraid blwyddyn 1814 rhif 54 (yng ngofal Archifdy Sir Ddinbych)
D. Ambrose Jones, Llenyddiaeth a Llenorion Cymreig y Bedwaredd Ganrif ar Bymtheg (Hugh Evans a'i Feibion, Lerpwl, 1922).
Rhestrau'r 19eg Ganrif yng Nghymru