Тукумс
горад у Латвіі From Wikipedia, the free encyclopedia
Тукумс (лат.: Tukums) — горад у Латвіі. З’яўляецца адміністрацыйным цэнтрам Тукумскага краю. Плошча 12,9 км². Насельніцтва 16 528 чал. (2022).
.jpg)
Тукумс на карце Латвіі   | ||||||||||||||||||||||||
Меркаванне лінгвістаў на гэты конт падзяляюцца. Адны лічаць, што назва Тукумс паходзіць ад двух ліўскіх слоў «tukku» — купа i «mägi» — пагорак, гара. Іншыя думаюць, што назва паходзіць ад слова «tutkom», што на мове ліваў азначае канец зямлі, інакш кажучы, тое месца, дзе Курземе і Земгале мяжуюць паміж сабой[3].
У XI—XII стагоддзях на месцы цяперашняга горада знаходзілася паселішча ліваў.
Назва горада ўпершыню згадваецца ў крыніцах пад 1253 годам, калі быў заключаны дагавор пра падзел зямель паміж Курляндскім епіскапствам і Лівонскім ордэнам[4]. У 1299 годзе нямецкія рыцары пабудавалі тут замак Тукум (ням. Tuckum), які служыў пасля рэзідэнцыяй гермайстра Лівонскага ордэна[5].
Пасля ліквідацыі Лівонскага ордэна ў 1561 годзе замак перададзены Рэччу Паспалітай як лен курляндскаму герцагу[6].
У канцы XIX стагоддзя Тукум — павятовы горад Курляндскай губерні Расійскай імперыі, у якім было 7542 жыхара[7].
У 1905 годзе ў Тукумсе адбылося ўзброенае паўстанне, задушанае Рускай імператарскай арміяй[8].
У ходзе Вялікай Айчыннай вайны 27 чэрвеня 1941 года быў акупаваны нямецка-фашысцкімі войскамі. Вызвалены 30 ліпеня 1944 года войскамі 1-га Прыбалтыйскага фронту ў ходзе Шаўляйскай аперацыі. Другі раз акупаваны 21 жніўня 1944 года. Вызвалены 8 мая 1945 года войскамі Ленінградскага фронту ў ходзе блакады Курляндскай групоўкі праціўніка[9].
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Нацыянальны склад
Нацыянальны склад горада паводле перапісу насельніцтва на пачатак 2022 года:
Да Тукумсу падыходзіць рэгіянальная аўтадарога P98 Елгава (Тушкі) — Тукумс. Тут пачынаюцца рэгіянальныя трасы P104 Тукумс — Аўцэ — Віціні (літоўская мяжа), P121 Тукумс — Кулдыга і P131 Тукумс — Кёстэрцыемс — Мерсрагс — Колка.
За 4 кіламетры на паўднёвы ўсход ад горада размешчаны аэрапорт «Юрмала»[18].
У горадзе ёсць музей мастацтваў, дом культуры і некалькі цэркваў.
- Яўген Касмачоў (нар. 1988) — латвійскі футбаліст, паўабаронца.
- Віктар Андрэевіч Емяльянаў (нар. 1948) — беларускі вучоны ў галіне мікраэлектронікі, доктар тэхнічных навук (1999), прафесар (1998). Заслужаны вынаходнік Рэспублікі Беларусь (2008).
- Саманта Ціна (нар. 1989) — латвійская эстрадная спявачка.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
