Вараждзін

Вараждзін (харв.: Varaždin, ням.: Warasdin, лац.: Varasdinum, венг.: Varasd) — горад на паўночным захадзе Харватыі. Размешчаны за 81 км на поўнач ад Заграба, на рацэ Драва. Адміністрацыйны цэнтр Вараждзінскай жупаніі. Паводле даных на 2011 год насельніцтва горада складае 47 055 чалавек; паводле даных на 2001 год яно налічвала 49 075 чалавек.

Вараждзін харв.: Varaždin Сцяг Краіна  Харватыя Каардынаты 46°18′29″ пн. ш. 16°20′16″ у. д.HGЯO Заснаваны 1181 Плошча 59,9 км²[1] 34,5 км²[1] Вышыня цэнтра 173 м Насельніцтва ▼36 187 чал. (31 жніўня 2021)[2] Тэлефонны код 042 Паштовыя індэксы 42000[3] Афіцыйны сайт varazdin.hr (харв.) Вараждзін на карце Харватыі

Медыяфайлы на Вікісховішчы

Гісторыя

Археалагічныя раскопкі даказваюць, што паселішча існавала тут яшчэ ў часы рымлян. Першая пісьмовая згадка пра горад адносіцца да 1181 года. У 1209 годзе харвацка-венгерскі кароль Андраш II дае Вараждзіну — першаму гораду ў Харватыі — грамату вольнага каралеўскага горада.

У 1756—1776 гадах у часы Марыі Тэрэзіі з’яўляўся сталіцай Харватыі. У гэты час пабудаваны шматлікія палацы, якія захаваліся да нашага часу і якія даюць права гораду называцца «музеем барока пад адкрытым небам». У 1776 годзе горад у пажары згарэў практычна дашчэнту. Сталіца была перанесена ў Заграб.

Эканоміка

У цяперашні час Вараждзін — буйны культурны і прамысловы цэнтр Харватыі. Тут размешчаны буйны малаказавод «Віндыя», вядомая тэкстыльная фабрыка «Вартэкс», якая дала назву і аднайменнай футбольнай камандзе першай лігі.

Насельніцтва

Год Колькасць 1948 17 314 [2] 1953 19 341 [2] 1961 26 460 [2] Год Колькасць 1971 34 312 [2] 1981 39 545 [2] 1991 41 846 [2] Год Колькасць 2001 41 434 [2] 2006 41 900 [4] 2011 38 839 [2] Год Колькасць 2021 36 187 [2] 2021 43 782 [5]

Гарады-пабрацімы

•  Асер, Францыя
•  Бад-Радкерсбург^[d], Аўстрыя
•  Залаэгерсег, Венгрыя
•  Кобленц, Германія (2007)
•  Куманава, Паўночная Македонія
•  Мантале, Італія
•  Птуй, Славенія
•  Пула, Харватыя
•  Равенсбург, Германія
•  Трнава, Славакія

Вядомыя ўраджэнцы і жыхары

• Ватраслаў Ягіч (1832—1923) — харвацкі славіст.

Крыніцы

1. Register of spatial units of the State Geodetic Administration of the Republic of Croatia

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q119585703'></a>
2. http://pop-stat.mashke.org/croatia-cities.htm
3. List of Croatian settlements and delivery post offices — 2022.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q125763583'></a>
4. Большая российская энциклопедия — М.: Большая российская энциклопедия, 2004. Праверана 1 ліпеня 2024.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q1768199'></a>
5. Popis stanovništva, kućanstava i stanova 2021. – stanovništvo prema starosti i spolu po naseljima, 2021 Croatian census: population data by age, sex, settlement — Croatian Bureau of Statistics, 2022.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q3513788'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q118496886'></a>