Фёдар Іванавіч Паскевіч

Святлейшы князь Фёдар Іванавіч Паскевіч (13 лютага 1823 — 16 чэрвеня 1903, Гомель, Магілёўская губерня, Расійская імперыя) — расійскі ваенны дзеяч, генерал-лейтэнант, генерал-ад’ютант (1856) з роду Паскевічаў, адзіны сын і спадчыннік генерал-фельдмаршала Івана Фёдаравіча Паскевіча.

Фёдар Іванавіч Паскевіч
руск.: Фёдор Иванович Паскевич
Дата нараджэння	13 лютага 1823(1823-02-13)
Дата смерці	16 чэрвеня 1903(1903-06-16) (80 гадоў)
Месца смерці	Гомель, Магілёўская губерня, Расійская імперыя
Месца пахавання	Капліца-пахавальня Паскевічаў
Бацька	Іван Фёдаравіч Паскевіч
Маці	Лізавета Аляксееўна Паскевіч[d]
Жонка	Ірына Іванаўна Паскевіч
Прыналежнасць	Расійская імперыя
Гады службы	1831—1866
Званне	Генерал-лейтэнант Генерал-ад’ютант
Бітвы/войны	Каўказская вайна Падаўленне Венгерскага паўстання Крымская вайна
Узнагароды і званні	Ордэн Святой Ганны I ступені з мячамі Ордэн Святой Ганны II ступені Ордэн Святога Станіслава I ступені Ордэн Святога Уладзіміра III ступені
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

За заслугі бацькі, 6 кастрычніка 1831 года прысвоена званне прапаршчыка 13-га лейб-грэнадзёрскага Эрыванскага палка. Пасля перавёўся ў лейб-гвардыі Праабражэнскі полк. Разам з іншымі прагрэсіўна думаючымі маладымі афіцэрамі ўваходзіў у «Гурток шаснаццаці». З 1839 года — флігель-ад’ютант^[1], затым — паручнік лейб-гвардыі Праабражэнскага палка.

Прымаў удзел у ваенных дзеяннях на Каўказе. Вызначыўся ў падаўленні рэвалюцыі ў Венгрыі 1848—1849 гадоў, прысвоена званне палкоўніка. За адзнаку ў Крымскай вайне 6 снежня 1854 года прысвоена званне генерал-маёра з залічэннем у світу.

У 1852 годзе ажаніўся з Ірынай Іванаўнай, адзінай сястрой будучага каўказскага намесніка Іларыёна Варанцова-Дашкова. 20 студзеня 1856 года прызначаны генерал-ад’ютантам. У далейшым знаходзіўся ў бестэрміновым адпачынку «з правам адлучацца ва ўсякі час за мяжу». У 1866 годзе выйшаў у адстаўку.

Пасля службы ў войску жыў у рэзідэнцыі ў Гомелі. Падчас падрыхтоўкі сялянскай рэформы ўдзельнічаў у распрацоўцы «Агульнага палажэння аб сялянах, якія выйшлі з прыгоннай залежнасці», быў членам-экспертам камісіі па сялянскай справе. За працу па правядзенні сялянскай рэформы 1861 года ўзнагароджаны залатым медалём на Аляксандраўскай стужцы. У 1875 годзе прызначаны ганаровым міравым суддзёй па Магілёўскай губерні. У 1888 годзе ўказам Аляксандра III прысвоена званне ганаровага грамадзяніна горада Гомеля. У 1870 годзе ў Добрушы ім было адкрыта дрэваапрацоўчае прадпрыемства, праз два гады ператворанае ў папяровую фабрыку. Быў уладальнікам Беліцкага цукровага завода.

Пахаваны ў капліцы-пахавальні князёў Паскевічаў.

Памяць

• У 2004 годзе ў цэнтры горада Добруша пастаўлены помнік Ф. І. Паскевічу як заснавальніку папяровай фабрыкі.
• Цэнтральная вуліца Добруша (былая вул. К. Маркса) у 2004 годзе перайменавана ў вуліцу князя Ф. І. Паскевіча.
• У 2015 годзе адкрыты помнік Ф. І. Паскевічу ў Гомелі на набярэжнай ракі Сож^[2].

Зноскі

1. Милорадович, Г. А. Варшавский светлейший князь Паскевич-Эриванский граф Федор Иванович, прапорщик // Царствование императора Николая I (1825—1855 г.) Флигель-адъютанты // Список лиц свиты их величеств с царствования императора Петра I по 1886 г. По старшинству дня назначения. Генерал-адъютанты, свиты генерал-майоры, флигель-адъютанты, состоящие при особах, и бригад-майоры. — Киев: Типография С. В. Кульженко, 1886. — С. 119.
2. Галковский С. В Гомеле теперь есть памятник Паскевичу и его знаменитым собакам / Беларусь сегодня, 01.05.2015

Літаратура

• Біяграфія Ф. І. Паскевіча
• Біяграфія Ф. І. Паскевіча