Ольбарг

О́льбарг (дацк.: Aalborg [ˈʌlb̥ɒːˀ]) — горад у Даніі, у цэнтры Паўночнай Ютландыі з насельніцтвам 104 885 чалавек (2012). Яго геаграфічнае становішча на Лім-фіёрдзе спрыяла таму, што ў Сярэднявеччы Ольбарг стаў важнай гаванню, а пазней — прамысловым цэнтрам. Сёння горад перажывае пераходны этап ад прамысловага горада, населенага рабочым класам, да навукаёмістага цэнтра. Гэтаму ў вялікай меры спрыяе Ольбаргскі ўніверсітэт, заснаваны ў 1974 годзе. У Ольбаргу знаходзіцца ваенна-паветраная база і лютэранская епархія.

Горад Ольбарг Aalborg Герб Плошча Нютарв побач з Лім-фіёрдам Краіна  Данія Статус адміністрацыйны цэнтр рэгіёна Рэгіён Паўночная Ютландыя Камуна Ольбарг Каардынаты 57°02′ пн. ш. 9°55′ у. д.HGЯO Кіраўнік Томас Каструп-Ларсен[d] Заснаваны 16 чэрвеня 1342 Ранейшыя назвы Alabu Горад з 1342 Плошча 139 км² Вышыня цэнтра 5 ± 1 м Насельніцтва 104 885[1] чалавек (2012) Часавы пояс UTC+1, летам UTC+2 Тэлефонны код 9 Паштовыя індэксы 9000, 9008, 9020, 9100, 9200, 9210, 9220, 9400 Афіцыйны сайт aalborg.dk (дацк.)(англ.)(ням.) Ольбарг на карце Даніі

Медыяфайлы на Вікісховішчы

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Ольбарг (значэнні).

Гісторыя

Мост цераз Лім-фіёрд, які злучае Ольбарг і Нерэсундбі

Гісторыя Ольбарга пачалася больш за 1000 гадоў назад. Спачатку гэта было гандлёвае паселішча на Лім-фіёрдзе. Першая згадка Ольбарга пад яго пачатковай назвай Алабу сустракаецца на манеце, датаванай 1040 годам. Па-іншаму назву горада можна прачытаць як Алебу, прыблізны пераклад азначае «Населенае месца каля ручая».

У Сярэднявеччы Ольбарг квітнеў, ён стаў адным з найбуйнейшых гарадоў у Даніі. Дабрабыт горада яшчэ больш умацаваўся, калі ў 1516 годзе Ольбарг атрымаў манаполію на гандаль селядцом.

Ольбарг атрымаў прывілеі горада ў 1342 годзе, епархія ўтворана ў 1554 годзе.

Падчас нямецкай акупацыі Даніі ў 1940, у самым пачатку кампаніі аэрапорт у Ольбаргу быў захоплены нямецкімі дэсантнікамі. Лічыцца, што Ольбарг — першы горад у гісторыі, захоплены дэсантнымі войскамі.

Клімат

Клімат Ольбарга
Паказчык	Сту	Лют	Сак	Кра	Май	Чэр	Ліп	Жні	Вер	Кас	Ліс	Сне	Год
Сярэдні максімум, °C	3,1	3,1	6,8	12,3	16,2	19,1	21,8	21,5	17,7	12,4	7,9	3,8	12,1
Сярэдні мінімум, °C	−0,6	−1,3	0,2	3,8	7,7	10,9	13,8	13,7	10,5	6,5	3,7	0,1	5,8
Норма ападкаў, мм	32	28	21	22	27	33	45	36	34	40	35	32	385
Крыніца: weatheronline.uk

Прамысловасць

Вуліца Ёмфру Анэ (Jomfru Ane Gade) цалкам складаецца з рэстаранаў з вялікімі заламі і маленькімі тэрасамі, якія выходзяць на пешаходную зону.

У Ольбаргу развіты машынабудаўнічая (пераважна суднабудаванне і вытворчасць абсталявання для цэментнай прамысловасці), цэментная, рыбапераапрацоўчая, тэкстыльная і хімічная прамысловасці. Горад застаецца прамысловым і камерцыйным цэнтрам Даніі, які экспартуе збожжа, цэмент і рыбу, аднак шматлікія прадпрыемствы ў горадзе былі закрыты ў апошнія гады, або па прычыне банкруцтва, або з-за пераезду ў іншыя краіны.

У Ольбаргу дзейнічае De Danske Spritfabrikker's («Дацкі спіртаперапрацоўчы завод») — найбуйнейшае ў свеце прадпрыемства, якое вырабляе моцны алкаголь — аквавіт, які пастаўляецца больш, чым у 140 краін свету.

Аўтобусны прыпынак у Ольбаргу

Кампанія Aalborg Industries вырабляе ў Ольбаргу суднавыя паравыя катлы. У Ольбаргу размешчана вытворчасць лопасцяў для ветраэнергетычных установак кампаніі Siemens Wind Power A/S (раней Bonus A/S), уваходнай у склад Siemens AG.

Ольбарг таксама з'яўляецца цэнтрам тэлекамунікацыйнай прамысловасці. Да нядаўняга часу ў Ольбаргу размяшчалася адно з падраздзяленняў Siemens Mobile (цяпер — BenQ).

Гарады-пабрацімы

•  — Алмерэ, Нідэрланды
•  — Анціб, Францыя
•  — Бюдэльсдорф, Германія
•  — Эдынбург, Шатландыя, Вялікабрытанія
•  — Фрэдрыкстад, Нарвегія
•  — Фуглаф'ёрдур, Фарэрскія астравы
•  — Голуэй, Ірландыя
•  — Гдыня, Польшча
•  — Хайфа, Ізраіль
•  — Хэфэй, Кітай
•  — Хусавік, Ісландыя
•  — Інсбрук, Аўстрыя
•  — Калінінград, Расія
•  — Карлскуга, Швецыя
•  — Ланкастэр, Англія, Вялікабрытанія
•  — Нуўк, Грэнландыя
•  — Пушкін, Расія
•  — Расін, ЗША
•  — Раперсвіль-Ёна, Швейцарыя
•  — Рэндсбург, Германія
•  — Рыга, Латвія
•  — Рыйхімякі, Фінляндыя
•  — Скорсбісун, Грэнландыя
•  — Солванг  (англ.), ЗША
•  — Тулча, Румынія
•  — Варна, Балгарыя
•  — Вільнюс, Літва
•  — Вісмар, Германія

Зноскі

1. FOLK1: Population 1 January, 1 April, 1 July and 1 October by region, sex, age, marital status, ancestry, country of origin and citizenship (англ.)(недаступная спасылка). Statistics Denmark. Архівавана з першакрыніцы 4 жніўня 2017. Праверана 2 мая 2011.

Літаратура

• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 11: Мугір — Паліклініка / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2000. — Т. 11. — 560 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0188-5 (т. 11).

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Ольбарг