Лельчыцкі раён
адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка ў Гомельскай вобласці Беларусі From Wikipedia, the free encyclopedia
Лельчыцкі раён — адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка ў складзе Гомельскай вобласці Рэспублікі Беларусь. Цэнтр — гарадскі пасёлак Лельчыцы.
| Лельчыцкі раён | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
|
|||||
| Краіна | |||||
| Уваходзіць у | Гомельская вобласць | ||||
| Адміністрацыйны цэнтр | Лельчыцы | ||||
| Кіраўнік | Сяргей Віктаравіч Дылюк | ||||
| Афіцыйныя мовы |
Родная мова: беларуская 88,35 %, руская 10,54 % Размаўляюць дома: беларуская 71,05 %, руская 27,05 %[1] |
||||
| Насельніцтва (2009) |
27 722 чал.[1] (12-е месца) | ||||
| Шчыльнасць | 8,61 чал./км² (19-е месца) | ||||
| Нацыянальны склад |
беларусы — 96,78 %, рускія — 1,7 %, украінцы — 1,05 %, іншыя — 0,47 %[1] |
||||
| Плошча |
3 221,31[2] (1-е месца) |
||||
| Вышыня над узроўнем мора • Найвышэйшы пункт |
161 м |
||||
|
|
|||||
| Афіцыйны сайт | |||||
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |||||
Лельчыцкі раён размешчаны на паўднёвым захадзе Гомельскай вобласці. Тэрыторыя раёна пераважна раўнінная. Многа балотаў і забалочаных участкаў. Трапляюцца невялікія пясчаныя ўзгоркі і дзюны. Цэнтральная і ўсходняя часткі ўзвышаныя. На паўднёвым усходзе яго знаходзяцца адгалінаванні Оўруцкага кража. Вышэйшы пункт кража - 161 м - знаходзіцца побач з урочышчам Хацішчын каля Глушкавічаў.
Карысныя выкапні: торф, пясок, гліна, радовішча будаўнічага каменю.
Пераважаюць шыракаліста-хваёвыя лясы, трапляюцца дубова-грабовыя, хваёва-дубовыя, альховыя, альхова-грабавыя, радзей дубовыя. У межах раёна частка нацыянальнага парка «Прыпяцкі».
Радыеактыўнае забруджанне
Пасля катастрофы на ЧАЭС частка тэрыторыі раёна адышла ў зону адсялення. На працягу 1986-1999 гадоў з раёна адселена каля 650 чалавек. Поўнасцю адселяна вёска Воранава. Адсяліліся таксама жыхары вёсак Восаў, Грабяні, Калініна, Лохніца, Мяхач.
17 ліпеня 1924 г. у выніку тэрытарыяльнага адміністравання замест скасаваных Лельчыцкай і Буйнавіцкай воласцяў Мазырскага павета ствараецца Лельчыцкі раён у складзе Мазырскай акругі БССР з цэнтрам у мястэчку Лельчыцы. З 26 кастрычніка 1930 г. (пад час скасавання Мазырскай акругі) раён быў рэспубліканскага падпарадкавання, а з 21 чэрвеня 1935 г. зноў у складзе адноўленай Мазырскай акругі (пагранічнай); з 20 лютага 1938 г. — у складзе Палескай вобласці.
.jpg)
Пад час нямецкай акупацыі з 1 верасня 1941 г. да вызвалення 23 студзеня 1944 г. тэрыторыя Лельчыцкага раёна у складзе генеральнай акругі Жытомір была далучана да рэйхскамісарыяту Украіны з цэнтрам усёй акупацыйнай адміністрацыі у Роўна. У Лельчыцах знаходзіўся ваенна-адміністрацыйны цэнтр абласнога камісарыяту на чале з гебітскамісарам пад аховай буйной камендатуры жандармерыі і батальёна паліцыі. З мясцовых жыхароў ствараліся ўправы на чале са старшынямі. У вёсках прызначаліся старасты, солтысы, войты.
У сувязі са скасаваннем Палескай вобласці з 8 студзеня 1954 г. раён уваходзіць у склад узбуйненнай Гомельскай вобласці.
16 ліпеня 1954 г. з Тураўскага раёна ў склад Лельчыцкага раёна перададзена вёска Салагубаў[3]. 17 красавіка 1962 г. да Лельчыцкага раёна далучаецца тэрыторыя Букчанскага, Дзяржынскага і Тонежскага сельсаветаў ліквідаванага Тураўскага раёна.
25 снежня 1962 г. Лельчыцкі раён ліквідуецца, а яго тэрыторыя раёна ў складзе 13 сельсаветаў была перададзена ў склад Мазырскага раёна Гомельскай вобласці. 6 студзеня 1965 г. Лельчыцкі раён аднаўляецца.
З 1930 г. выдаваўся раз у пяцідзёнку на беларускай мове орган Лельчыцкага РК КП(б)Б, райвыканкама і райпрафсавета — газета «Калгасьнік на варце». У студзені 1945 г. узнавілася выданне «воргана Лельчыцкага РК КП(б)Б і Райсавета дэпутатаў працоўных» раённай газеты «Па сталінскаму шляху». Да сакавіка 1946 г. газета выходзіла фарматам А4 па-руску («По сталинскому пути»), а потым фарматам А3 па-беларуску. З 28 чэрвеня 1956 г. газета выходзць пад назвай «Совецкае Палессе».
1 красавіка 1965 г. пачалося выданне газеты «Светлае жыццё» — органа Лельчыцкага райкама КП Беларусі і выканкама райсавета дэпутатаў працоўных. Яна пачала дастаўляцца і тым падпісчыкам, якія раней выпісалі мазырскую газету «Камуніст Палесся».
20 жніўня 1924 года падзелены на 12 сельсаветаў: Астражанскі, Бараўскі, Буйнавіцкі, Глушкевіцкі, Грабянёўскі, Замошскі, Картыніцкі, Лельчыцкі, Мілашавіцкі, Сіманіцкі, Сініцка-Польскі і Стадоліцкі. 16 ліпеня 1954 г. Сініцкапольскі сельсавет скасоўваецца[4]. 22 снежня 1959 г. Лельчыцкі сельскі савет пераймяноўваецца ў Дуброўскі, утвараецца Маркоўскі (шляхам аб’яднання Картыніцкага і Бараўскога сельсаветаў). 17 красавіка 1962 г. у склад раёна уваходзяць Букчанскі, Дзяржынскі і Тонежскі сельсаветы ліквідаванага Тураўскага раёна. 25 снежня 1962 г. Лельчыцкі раён падчас узбуйнення раёнаў скасоўваецца, г. п. Лельчыцы і ўсе сельсаветы перададзены ў склад Мазырскага раёна. 6 студзеня 1965 года Лельчыцкі раён адноўлены з тым жа самым адміністрацыйна-тэрытарыяльным падзелам. 1 ліпеня 1965 года зноў створаны Лельчыцкі сельсавет. 28 красавіка 1988 года Замошскі сельсавет перайменаваны ў Ударненскі сельсавет з цэнтрам у вёсцы Ударная, Маркоўскі сельсавет — у Бараўскі з цэнтрам у вёсцы Баравое. 12 лістапада 2013 года скасаваны Астражанскі і Грабянёўскі сельсаветы[5].
1924 г. — 147 населеных пунктаў.
1 студзеня 1964 г. у межах скасаванага Лельчыцкага раёна на тэрыторыі 2,4 тыс. кв. км налічвалася 69 населеных пунктаў. Іншая крыніца сведчыць, што згодна з адміністрацыйна-тэрытарыяльным падзелам Беларускай ССР на тэрыторыі былога Лельчыцкага раёна ў складзе 13 с/с існавалі 74 населеныя пункты: Буйнавіцкі (14), Букчанскі (3), Глушкевіцкі (1), Грабянёўскі (10), Дзяржынскі (1), Дуброўскі (13), Замошскі (7), Маркоўскі (2), Мілашэвіцкі (2), Астражанскі (6), Сіманіцкі (5), Стадоліцкі (3) і Тонежскі (7).
Паводле перапісу 17 студзеня 1979 г., колькасць насельніцтва ў раёне склала 38,7 тыс. чалавек, у т. л. у райцэнтры — 6,6 тыс. чалавек.
Паводле перапісу 12 студзеня 1989 г., колькасць насельніцтва ў раёне склала 33,8 тыс. чалавек, у т. л. у гарпасёлку Лельчыцы — 8,6 тыс. чалавек.
Паводле перапісу 16-23 лютага 1999 г., колькасць насельніцтва ў раёне склала 31913 чалавек, у т. л. 15166 мужчын (47,5 %) і 16747 жанчын (52,5 %), 7714 працуюць (34 %), 4856 дзяцей ва ўзросце да 15 гадоў (22 %), 7729 пенсіянераў (34 % — кожны трэці сельскі жыхар). Насельніцтва раённага цэнтра — гарпасёлка Лельчыцы дасягнула лічбы 9691. Усяго ў 74 населеных пунктах 14 сельсаветаў раёна налічвалася 8841 гаспадарка.
- Васіль Цімафеевіч Семяновіч [6]
- Марыя Васільеўна Курдо
- Павел Ігнатавіч Канопліч
- Мікалай Пятровіч Казлоў
- Сцяпан Іванавіч Тарасевіч
- Сямён Ігнатавіч Мялешка
- Мікалай Цітавіч Бабуркін
- Іван Мікітавіч Марціновіч
- Пётр Адамавіч Юніцкі
- Міхаіл Пятровіч Васілеўскі
- Таццяна Парфір'еўна Відура
- Паліна Іванаўна Катлярчук
- Яраслаў Андрэевіч Яворскі
- Валянціна Харытонаўна Чыкіда
- Іван Нілавіч Зубрэй
- Міхаіл Пятровіч Сыдзько
- Рыгор Пятровіч Коблаў
- Фёдар Іванавіч Вінакураў
- Трафім Антонавіч Суржэнка
- Мацвей Данілавіч Некрашэвіч
- Кірыл Якаўлевіч Сафонаў
- Мікалай Аляксеевіч Дашкевіч
- Міхаіл Паўлавіч Дрынеўскі
- Уладзімір Анісімавіч Мірановіч
- Валянцін Пятровіч Буткоўскі
- Мікалай Іванавіч Варановіч
- Пётр Фёдаравіч Назарчук
- Паліна Міхайлаўна Клюева
- Адам Пятровіч Алесіч
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
