Замак Эрэбру
Першапачаткова ён быў пабудаваны як вялікая крэпасць, верагодна, у сярэдзіне 1300-х гадоў, па загадзе шведскага караля Магнус Эрыксан. From Wikipedia, the free encyclopedia
Замак Эрэбру — сярэднявечны каменны замак у горадзе Эрэбру, адзін з найбольш вядомых і гістарычна значных замкаў Каралеўства Швецыя. Размешчаны ў цэнтры горада на востраве пасярэдзіне ракі Свартан.
| Замак | |
| Эрэбру | |
|---|---|
| Örebro slott | |
 | |
| 59°16′26″ пн. ш. 15°12′55″ у. д.HGЯO | |
| Краіна |
 Швецыя |
| Горад | Эрэбру |
| Архітэктурны стыль | раманскі стыль |
| Заснавальнік | Магнус Эрыксан |
| Першае згадванне | XIII стагоддзе |
| Дата заснавання | XIV стагоддзе і 1270[1] |
| Сайт | orebroslott.se (шведск.) |
 |
|
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Дакладная дата заснавання замка ў наш час невядомая. Паводле звестак крыніцы XVIII стагоддзя, першая сярэднявечная крэпасць на гэтым месцы была пабудавана ў сярэдзіне XIII стагоддзя — гэта часам і прынята датаваць заснаванне замка. Традыцыйна закладку найстарэйшай часткі замка і вартаўнічай вежы злучаюць з імем ярла Біргера, які ваяваў з Наўгародскай рэспублікай і, паводле некаторых звестак, асабіста ўдзельнічаў у Неўскай бітве 1240 года.
У XIV стагоддзі, пры каралі Магнусе Эрыксане замак значна пашыраецца і ўмацоўваецца. Пабудаваны трохпавярховыя жылыя карпусы, якія склалі паўночнае і заходняе крыло замка. Вартаўнічая вежа па-ранейшаму застаецца самым высокім пунктам горада Эрэбру. На працягу XIV—XVI стагоддзяў замак выконвае функцыі абарончага ўмацавання на рацэ Свартан, якая служыць важным гандлёвым шляхам, і абложваецца падчас шведскіх міжусобных войн не меней 9 разоў. У выніку апошняй аблогі 1522 года, якая доўжылася 9 месяцаў, замак пераходзіць да Густава Вазы, будучага караля Швецыі. Менавіта ў гэтым замку кароль Густаў I Ваза ў 1540 годзе зацвердзіў спадчынную манархію.
Пасля смерці Густава I Вазы замак Эрэбру дастаецца яго трэцяму сыну, будучаму каралю Карлу IX. Герцаг Карл прыклаў вялікія высілкі і сродкі да рэстаўрацыі замка, значна струхлелага і пашкоджанага ваеннымі дзеяннямі. На працягу некалькіх дзесяцігоддзяў замак быў перабудаваны ў стылі рэнесансу па вобразу французскіх палацаў і да 1625 года набыў сучасны выгляд. Вакол замка вырасла крапасная сцяна з чатырма гарматнымі вежамі, масіўнымі брамамі і драўляным мостам. Пасля ўступлення на трон кароль Карл IX падоўгу жыў тут разам з дваром і нават склікаў у Эрэбру Рыксдаг. У 1611 годзе ў замку быў каранаваны сын Карла IX, кароль Густаў II Адольф.
Аднак наступныя шведскія манархі паступова страчвалі цікавасць да замка, які страціў сваё стратэгічнае значэнне. У XVII—XVIII стагоддзях у сценах замка размяшчалася турма, дзе ўтрымліваліся злачынцы і ваеннапалонныя; збожжавы і зброевы склады. У 1738 годзе адна з веж замка абрынулася і ён ізноў запатрабаваў рэстаўрацыі. Зараз ён быў перабудаваны ў стылі ракако пад кіраўніцтвам архітэктара Карла Харлемана; крапасная сцяна была разабрана, драўляны мост заменены на каменны. З 1760-х гадоў замак становіцца рэзідэнцыяй губернатара лена. У 1810 годзе замак ізноў згуляў бачную ролю ў гісторыі Швецыі. Менавіта тут кароль Карл XIII абвясціў пра перадачу шведскага прастола Жану Батысту Бернадоту, будучаму Карлу XIV Юхану, заснавальніку сучаснай дынастыі шведскіх каралёў.
У канцы XIX стагоддзя ў Швецыі былі моцныя нацыянальна-рамантычныя настроі, і было прынята рашэнне вярнуць замку першапачатковае рэнесанснае аблічча. Узорамі для чарговай рэстаўрацыі паслужылі аднагодкі замка Эрэбру — замак Грыпсхольм і замак Вадстэна, якія не падвяргаліся істотнай перабудове. Аднаўленне першапачатковага аблічча замка, які па-ранейшаму служыў рэзідэнцыяй губернатара, было скончана да 1900 года.
З 1935 года замак Эрэбру абвешчаны нацыянальным помнікам Швецыі. У наш час у памяшканнях на чатырох паверхах замка размешчаны адміністрацыйныя і офісныя памяшканні, залы краязнаўчага музея, школьныя класы, гасцінічныя нумары, канферэнц-залы; некалькі гістарычных зал аддадзены пад рэстараны. Замак адкрыты для наведвання турыстамі.
Замак Эрэбру займае ўвесь востраў і мае форму чатырохвугольніка памерам 48 х 27 метраў, з круглымі вежамі па вуглах. Вышыня веж каля 30 метраў, вежы злучаны валамі двухмятровай таўшчыні. З паўночнага боку замка захавалася частка разабранай у XVIII стагоддзі сямімятровай крапасной сцяны. Замак і горад злучаюцца каменным мостам.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
