Свіслач (Пухавіцкі раён)

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Свіслач.

Сві́слач^[2] (трансліт.: Svislač, руск.: Свислочь) — гарадскі пасёлак у Пухавіцкім раёне Мінскай вобласці. Уваходзіць у склад Свіслацкага сельсавета. Месціцца за 22,5 км на паўночны захад ад Мар’інай Горкі, 30 км ад Мінска, на аўтамабільнай дарозе Р69, Смалявічы — Шацк. Стаіць на рацэ Свіслач, побач з возерам Мацярынскае.

Гарадскі пасёлак Свіслач Панарама Краіна Беларусь Вобласць Мінская Раён Пухавіцкі Сельсавет Свіслацкі Каардынаты 53°38′32″ пн. ш. 27°55′07″ у. д.HGЯO Заснаваны 1963 Гарадскі пасёлак з 1986 Вышыня цэнтра 175 м Насельніцтва ▲3 706 чал. (1 студзеня 2024)[1] Часавы пояс UTC+3 Тэлефонны код +375 1713 Паштовыя індэксы 222823 Аўтамабільны код 5 СААТА 6244859905 Свіслач на карце Беларусі ±

Свіслач на Вікісховішчы

Гісторыя

У XIX стагоддзі тут былі фальваркі Засвятое (уласнасць Ваньковічаў)^[3] і Акрэспаль. У 1920-я гады фальваркі нацыяналізаваны, Засвятое стала пасёлкам. Прынамсі ў 1930-х гадах пачалася здабыча торфу, утвораны пасёлак тарфянога заводу.

У 1950-х гадах тут пачалася здабыча тарфянога воску^[4]. У 1960-я гады пасёлак работнікаў абарончага прадпрыемства «Завод „Горнага Воску“». Пазней вёска Засвятое была ўключана ў склад пасёлка, цяпер аднайменны мікрараён. 24 студзеня 1986 года ўказам Прэзідыума Вярхоўнага Савета БССР населены пункт Свіслач атрымаў статус гарадскога пасёлка.

У пачатку 1980-х гадоў у час будаўніцтва АЭС пасёлак значна пашыраўся, побач быў пабудаваны новы пасёлак Дружны. Пасля 1986 года планы будаўніцтва АЭС былі перагледжаны і на яе фундаменце была ўзведзена Мінская ЦЭЦ-5.

У 2007—2009 гадах жыхары Свіслачы праводзілі грамадскую кампанію супраць будаўніцтва завода пестыцыдаў.

У 2014 годзе з’явіліся планы пра стварэнне вакол Мінска шасці гарадоў-спадарожнікаў. У снежні 2016 года быў зацверджаны генеральны план, дзе Свіслач планавалася дабудаваць да 2030 года і аб’яднаць з Рудзенскам і Дружным ў паўнацэнны горад з суперсучаснай інфраструктурай^[5].

Насельніцтва

• 1997 год — 4300 жыхароў
• 2008 год — 4,1 тыс. жыхароў
• 2009 год — 3920 жыхароў
• 2016 год— 3921 жыхароў^[6]
• 2017 год — 3886 жыхароў^[7]
• 2019 год — 3772 жыхары^[8]

Эканоміка

Дзейнічаюць ААТ «Завод горнага воску» і РУП «Эксперыментальная база „Свіслач“»

Інфраструктура

Ёсць Дом культуры і бібліятэка, Свіслацкая сярэдняя школа імя А.Р. Чарвякова, яслі-сад «Крынічка», пасялковая бальніца і аптэка. З 1 верасня 1998 года працуе «Дзіцячая школа мастацтваў».

Рэлігія

У Свіслачы дзейнічаюць праваслаўная Царква прападобнага Серафіма Сароўскага і Царква Прыгажосць Хрыста хрысціян веры евангельскай (з лютага 1994).

Помнікі

• Дом з памятнай дошкай ў памяць Віктара Ячніка, была ўсталявана 3 ліпеня 2017г^[9], таксама валун з памятнай дошкай у памяць Віктара Ячніка.

Крыніцы

1. Численность населения на 1 января 2024 г. и среднегодовая численность населения за 2023 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов, поселков городского типа — Белстат, 2024.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q125194897'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q6520738'></a>
2. Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Мінская вобласць: нарматыўны даведнік / І. А. Гапоненка, І. Л. Капылоў, В. П. Лемцюгова і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2003. — 604 с. ISBN 985-458-054-7. (DJVU)
3. SgKP 1895, s. 454.
4. Трофимович, Антон. Торф на вес золота. Воск из Беларуси шёл на нужды авиации и космоса (нявызн.). aif.by (17 ліпеня 2014). Праверана 14 кастрычніка 2024.
5. Как все сложилось у Дружного, недостроенного белорусского атомограда - CityDog.io (руск.). citydog.io. Праверана 14 кастрычніка 2024.
6. Колькасць насельніцтва на 1 студзеня 2016 г. і сярэднегадавая колькасць насельніцтва за 2015 год па Рэспубліцы Беларусь у разрэзе абласцей, раёнаў, гарадоў і пасёлкаў гарадскога тыпу (руск.). Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь (30 сакавіка 2016). Праверана 3 красавіка 2017.
7. Колькасць насельніцтва на 1 студзеня 2017 г. і сярэднегадавая колькасць насельніцтва за 2016 год па Рэспубліцы Беларусь у разрэзе абласцей, раёнаў, гарадоў і пасёлкаў гарадскога тыпу (руск.). Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь (29 сакавіка 2017). Праверана 3 красавіка 2017.
8. Belarus (нявызн.). pop-stat.mashke.org. Праверана 14 кастрычніка 2024.
9. В городском поселке Свислочь установлена мемориальная доска в память Виктора Ячника. — Пухавiцкiя навiны. Пуховичские новости. Марьина Горка. Новости Марьиной Горки (руск.)  (нявызн.) ? (6 ліпеня 2017). Праверана 14 кастрычніка 2024.

Літаратура

• Свіслач // Гарады і вёскі Беларусі: Энцыклапедыя. Т. 8: Мінская вобласць, кн. 4 / рэдкал.: Т. У. Бялова (дырэктар) і інш. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 2013. — С. 179. — 2 000 экз. — ISBN 978-985-11-0735-9.
• Памяць: Пухавіцкі раён: Гісторыка-дакументальныя хронікі гарадоў і раёнаў Беларусі / Укл. А. А. Прановіч; Рэдкал.: А. М. Карлюкевіч і інш.. — Мінск: Беларусь, 2003. — 749 с. — ISBN 985-01-0251-9.
• Jelski A. Zaświatoje // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom XIV: Worowo — Żyżyn (польск.). — Warszawa, 1895. — S. 454.

Спасылкі