From Wikipedia, the free encyclopedia
Балгарская кухня — нацыянальная кухня, распаўсюджаная ў Балгарыі і іншых краінах Паўднёва-Усходняй Еўропы. Яе аснову складаюць гародніна, прэснаводная і марская рыба, мяса, дзічына.
З мясных прадуктаў балгары аддаюць перавагу бараніне, але шмат гатуюць з ялавічыны, свініны і хатняй птушкі. Цеплавая апрацоўка прадуктаў розная, аднак пераважае тушэнне. Мяса і гародніну тушаць звычайна з вострымі прыправамі — часнаком, перцам, цыбуляй, воцатам, духмянымі зёлкамі. Для смажання і тушэння ў асноўным выкарыстоўваюць раслінныя алеі (аліўкавы, сланечнікавы). Папулярны ў Балгарыі мясныя стравы, прыгатаваныя на ражне або на рашотцы над распаленымі вуглямі. Традыцыйную мясную страву — каўбасу «луканка», падаюць з вострым соусам.
У балгарскай кухні шырока выкарыстоўваецца гародніна: свежая і вараная, тушаная і смажаная, марынаваная. Яе падаюць як самастойную страву, а таксама на гарнір. Гародніна з'яўляецца адным з асноўных кампанентаў першых страў.
Значнае месца ў рацыёне балгараў займаюць малако і малочна-кіслыя прадукты. Асабліва папулярна прыгатаванае асаблівым чынам кіслае малако — ёгурт. Падаюць яго з рознымі прыправамі — часнаком, цукрам, джэмам, сечанай зелянінай і г.д. Ёгурт уваходзіць у склад шматлікіх першых і другіх страў.
Любімыя стравы балгараў — таратор (халодны суп з ёгурта, агуркоў, часнаку і цёртых грэцкіх арэхаў), брынза, авечы сыр, вяленае казінае мяса, лютэніца (востры соус з салодкага перцу), баніца (слоены пірог з гароднінай і брынзай) і інш.
У любы час года папулярныя салаты, якія падаюць на абед і на вячэру, на гарнір і ў якасці самастойнай стравы; іх запраўляюць вінным воцатам, алеем, вострым перцам, маянэзам, смятанай. Салаты рэдка запраўляюць цукрам.
З першых страў найбольш распаўсюджаная балгарская чорба. Яна можа быць прыгатавана з розных прадуктаў: гародніны і рыбы, птушкі і мяса, грыбоў і фасолі. У канцы варэння яе запраўляюць пасераванай мукой з даданнем чырвонага перцу, сумессю ўзбітых яек і ёгуртам. Усе стравы багата прыпраўляюць спецыямі і прыправамі.
Шырока выкарыстоўваюцца вырабы з цеста. Баніцу гатуюць з начынкай з брынзы і яек, сечанага мяса, шпінату, капусты, цыбулі-парэя. Яна можа быць і салодкай — з начынкай з молатых або тоўчаных арэхаў з цукрам, здробненага гарбуза з цукрам і г.д. Да абедзеннага стала падаюць таксама садавіну, сокі. З садавіны гатуюць салаты, кісялі, жэле, узвары і крэмы.
Асновай шматлікіх страў балгарскай кухні з'яўляюцца сыры — мяккая брынза (балг.: сирене) і жоўты сыр (балг.: кашкавал). Сыры з'яўляюцца інгрэдыентамі многіх салатаў і запяканак. У балгарскай кухні салаты ў асноўным гатуюцца з агародніны, выкарыстоўваецца свежая і марынаваная гародніна і зеляніна. Соусы таксама з гародніны, напрыклад, лютэніца. У якасці хлеба балгары выкарыстоўваюць піту, і салодкія кулічы — казунакі.
| Назва | Выява | Апісанне |
|---|---|---|
| Шопскі салат |  |
гатуецца з нарэзаных агуркоў, памідораў, цыбулі, пятрушкі, смажанага або свежага перцу, цёртага белага сыру і запраўляецца соллю і алеем. |
| Аўчарскі салат | гатуецца з нарэзаных агуркоў, памідораў, цыбулі, пятрушкі, смажаных або сырых перцаў, вяндліны, вараных яек, сыру, цёртага белага сыру і запраўляецца соллю і алеем. | |
| Салат з гародніны |  |
салат з нарэзаных напалову памідораў і нарэзаных агуркоў, прыпраўлены соллю, воцатам і раслінным алеем, пасыпаны нарэзанай зелянінай пятрушкі |
| Салат з фасолі |  |
салат з варанай фасолі, цыбулі, морквы, які можна ўжываць як самастойную страву і ў якасці гарніра да асноўнай стравы. Часам можа дабаўляцца лютэніца. |
| Бульбяны салат |  |
гатуецца з варанай і парэзанай кубікамі бульбы, нарэзанай цыбулі і пятрушку, алівак, прыпраўляецца соллю, воцатам, алеем. |
| Салат з вострых перцаў |  |
гатуецца з печаных вострых перцаў, пятрушкі і часнака, запраўляецца соллю, алеем і воцатам. |
| Зялёны салат |  |
гатуецца з нарэзанай салаты, зялёнай цыбулі, радыскі, агуркоў, запраўляецца соллю, алеем і воцатам. |
| Назва | Выява | Апісанне |
|---|---|---|
| Мусака |  |
запечаны фарш з бульбай або баклажанамі пад соусам бешамель |
| Гювеч |  |
запечанае мяса з бульбай, баклажанамі, памідорамі і іншай гароднінай |
| Кебаб | |
тушаные кавалачкі свініны або бараніны з чырвоным перцам і спецыямі, падаецца з рысам або бульбяным пюрэ |
| Фаршыраваны перац |  |
свежыя або сушаныя перцы, запоўненыя сумессю фаршу, памідораў, цыбулі і спецый |
| Каварма |  |
запечанае мяса з цыбуляй і са спецыямі |
| Запечаная фасоля |  |
запечаная фасоля, цыбуля і гародніна, з якімі могуць падаваць тэфтэлі, каўбасу ці мяса |
| Зялёная сарма |  |
галубцы са свініны, ялавічыны або бараніны ў капустным лісці |
| Вінаградная сарма |  |
галубцы са свініны, ялавічыны або бараніны ў вінаградным лісці |
| Запечаная бульба |  |
страва з бульбы і гародніны ў густым сметанковым соусе |
| Кюфта | мясныя тэфтэлі, зробленыя з фаршу з бараніны або свініны | |
| Кебапча |  |
калбаскі са свініны і ялавічыны, смажаныя ў спецыяльнай печы скара |
| Татарская кюфта |  |
страва з фаршу з начынкай з цыбулі, кукурузы, перца, сыру, спецый, беконам і інш. |
| Шашлык |  |
страва з кавалачкаў мяса (часцей бараніны), нанізаных на металічны ражон (шампур) і засмажаных разам з кольцамі цыбулі і гароднінай на мангале. |
| Стэйк |  |
страва з розных гатункаў мяса (ялавічыны, кураціны, бараніны, часцей за ўсё свініны), загадзя марынуецца і потым запекаецца на грылі або ў духоўцы |
| Плескавіца |  |
страва ў форме круглай плоскай катлеты з начынкай |
| Яхнія |  |
тушаная страва з мяса і гародніны |
| Назва | Выява | Апісанне |
|---|---|---|
| Баніца |  |
слаёны пірог з брынзай |
| Бурэкас |  |
від несалодкай выпечкі |
| Пагача |  |
маленькі круглы хлеб, часам падобны да аладкі, звычайна салёны |
| Пончыкі | круглы, смажаныя ў алеі, звычайна салодкі піражок з дзіркай пасярэдзіне або без яе | |
| Мекіца |  |
традыцыйная балгарская страва з цеста з ёгурта, абсмажанага ў фрыцюры |
| Пататнік |  |
страва з таркаванай бульбы, цыбулі і солі, прыгатаваная на слабым агні |
| Французскі тост |  |
традыцыйная папулярная закуска з кавалачка хлеба, абсмажанага да залацістага колеру |
| Казунак |  |
традыцыйны балгарскі пірог падобны да куліча, гатуецца звычайна на Пасху |
Балгарыя як радзіма ёгурта мае трывалыя традыцыі ў вырабе розных малочных прадуктаў.
Назва халва выкарыстоўваецца для некалькіх падобных відаў блізкаўсходняга дэсерта. Халва з тахіні з'яўляецца найбольш папулярнай, даступная ў двух розных відах — з насеннем сланечніка або кунжуту. Вядомымі вытворцамі халвы традыцыйна лічацца рэгіёны Ябланіца і Хаскава.
 |
Балгарская кухня на Вікісховішчы |
|---|
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
