места ва Ўкраіне From Wikipedia, the free encyclopedia
Оўруч, або Аўруч[2] (па-ўкраінску: Овруч) — места ў Жытомірскай вобласьці Ўкраіны, на рацэ Нарыні. Адміністрацыйны цэнтар Оўруцкага раёну. Плошча 88,8 км². Насельніцтва на 2018 год — 16 тыс. чал.
| Оўруч лац. Oŭruč | |||||
| укр. Овруч | |||||
 | |||||
| |||||
| Першыя згадкі: | 977 | ||||
| Магдэбурскае права: | 1641 | ||||
| Краіна: | Украіна | ||||
| Вобласьць: | Жытомірская | ||||
| Раён: | Оўруцкі | ||||
| Плошча: | 88,8 км² | ||||
| Вышыня: | 149 м н. у. м. | ||||
| Насельніцтва | |||||
| колькасьць: | 15 795 чал. (2018)[1] | ||||
| шчыльнасьць: | 177,87 чал./км² (2018) | ||||
| нацыянальны склад: | украінцы – 89.94% расейцы – 7.27% беларусы – 1.47% (2001) | ||||
| Часавы пас: | UTC+2 | ||||
| летні час: | UTC+3 | ||||
| Тэлефонны код: | +380-4148 | ||||
| Паштовы індэкс: | 11109 | ||||
| КОАТУУ: | 1824210100 | ||||
| Геаграфічныя каардынаты: | 51°19′28″ пн. ш. 28°48′29″ у. д. | ||||
Оўруч на мапе Ўкраіны   Оўруч | |||||
 Галерэя здымкаў у Вікісховішчы | |||||
| http://ovruch.in.ua/ | |||||
Знаходзіцца за 127 км ад Жытоміру. Вузел чыгунак на Карасьцень, Каленкавічы, Янаў, Белакаровічы.
Упершыню згадваецца ў 977 року пад назвай Уручы. За часамі ўваходжаньня ў Кіеўскую Русь быў магутнай фартэцыяй. У XII стагодзьдзі Оўруч быў рэзыдэнцыяй князя Рурыка Расьціславіча.
З 1356 року места ўвайшло ў Вялікае Княства Літоўскае. У 1399 року Оўруч захапіў крымскі хан Эдыгей. Места зрабілася аб’ектам сталых набегаў крымскіх татараў. Для абароны быў пабудаваны драўляны замак, які разабралі ў 1506 року. З часам фартэцыю аднавілі і мадэрнізавалі — зьявіўся глыбокі роў, а сам замак абнесьлі мурам. Фартэцыя мела чатыры ўязныя брамы і шэсьць шмат’ярусных вежаў. У 1471 року Оўруч зрабіўся цэнтрам павету ў Кіеўскім ваяводзтве ВКЛ.[3]
З 1569 року Оўруч ўвайшоў у склад Рэчы Паспалітай. У 1641 року кароль Уладзіслаў IV надаў месту Магдэбурскае права. Ад 1649 року Оўруч — соценнае места Кіеўскага палку.
У 1793 року па выніках другога падзелу Рэчы Паспалітай Оўруч апынуўся ў складзе Расейскай імпэрыі.
| украінская мова | расейская | беларуская |
|---|---|---|
| 89.76% | 9.40% | 0.65% |
Прадпрыемствы лёгкай, харчовай, будаўнічых матэрыялаў прамысловасьці.
На месцы старой драўлянай царквы (паводле паданьня, пабудаванай у 997 року князем Уладзімерам Сьвятаславічам, які атрымаў пры хрышчэньні імя Васіль) каля 1190 року князь Рурык Расьціславіч узьвёў у Оўручы новы мураваны сабор Сьв. Васіля. Мяркуецца, што архітэктарам гэтага будынку быў вядомы старажытнарускі дойлід Пётар Міланег. Храм быў пабудаваны ў бізантыйскім стылі, падобным да Кіеўскай Сафіі і Пятніцкай царквы ў Чарнігаве. Падчас мангольскіх нападаў на Оўруч сабор некалькі разоў быў разрабаваны, а пазьней абваліўся. Адноўлены ў 1907—1911 роках расейскім архітэктарам А. В. Шчусевым і Рэрыхам, братам вядомага архітэктара Рэрыха, які ў той час жыў у Кіеве. Архітэктар Шчусеў за гэтую працу атрымаў у 1910 року званьне акадэміка. Цікавым зьяўляецца тое, што пры аднаўленьні аўтары спрабавалі максымальна ўзнавіць першапачатковы выгляд храму. У прыватнасьці, пакінулі частку сьцяны, што захавалася, а астатнія дабудавалі з падобнага матэрыялу. Для поўнага ўзнаўленьня матэрыялу выкарыстоўвалі часьціцы цэглы, якія знаходзілася каля храму. На ўсход ад сабору быў пабудаваны корпус жаночага манастыра ў пскоўскім стылі. На адкрыцьці храма ў 1911 року прыехаў расейскі цар Мікалай ІІ, які асабіста займаўся аднаўленьнем храму. Мікалай ІІ падараваў храму пазалочанае панікадзіла, якое да гэтага часу захоўваецца ў храме і зьяўляецца яго несумнеўным упрыгожаньнем. У 1935 року манастыр зачынілі, адчынілі ў 1944 року і зноў зачынілі ў 1959. Пасьля гэтага Сьвята-Васільеўскі храм функцыянаваў як парафіяльны. Жаночы манастыр пачаў зноў дзейнічаць з 1990 року.
Царква зьяўляецца чатырохстоўпным, трохапсідным, аднаглавым храмам з шырока расстаўленымі кпыжападобнымі ў пляне слупамі. Дзьве круглыя ў пляне вежы, флянкуюць заходні фасад, як можна лічыць, паўтараюць будынкі Яраславаўскіх часоў і, у прыватнасьці, Кіеўскай Сафіі. Аднак ад апошніх яны адрозьніваюцца і формамі, і строга сымэтрычным характарам пастаноўкі. Магчыма, вежы мелі пэўныя абарончыя функцыі. На ўзроўні другога паверху ў сярэдзіне сьценаў зроблены вузкія галерэі. Паходжаньне галерэяў зьвязваюць зь іх абарончым прызначэньнем, бо храм стаяў перад уездам у замак і ў выпадку нападу граў важную стратэгічную ролю.
Узьведзены ў 2001 року леваруч ад ўезду ў Оўруч з поўдню, на месцы былога езуіцкага касьцёлу, які ў канцы XVIII ст. зрабіўся ўніяцкім храмам, з 1831 року — праваслаўным, а ў 1930-я рокі быў зьнішчаны савецкай уладай. Адноўлены ў новым архітэктурным абліччы Спаса-Праабражэнскі храм зрабіўся катэдральным саборам Оўруцкай і Карасьценскай япархіі УПЦ (МП).
Пастаўлены на месцы першага пахаваньня драўлянскага князя Алега Сьвятаславіча, які загінуў у 977 року падчас штурму Оўручу (Уручыя) яго братам Яраполкам Сьвятаславічам. У 1044 року паводле загаду Яраслава Мудрага астанкі Алега Сьвятаславіча былі ахрышчаныя і перапахаваныя ў Дзесяціннай царкве ў Кіеве. У 1812 року група афіцэраў Валынскага апалчэньня супраць Напалеона на свае сродкі вырабіла помнік Алегу — князь на бронзавым кані. Пазьней гэты помнік быў дэмантаваны. Сучасны манумэнт — глыба з «чорнага» граніта — усталяваны ў 1962 року на рагу вуліцаў Фрунзэ й Леніна.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
