Ломоносов Михаил Васильевич (8 [19] ноябрь 1711[12], Мишанин ауылы (хәҙер — Ломоносово ауылы), Архангельск губернаһы, Рус батшалығы — 4 [15] апрель 1765, Санкт-Петербург, Рәсәй империяһы). Донъя кимәлендәге беренсе бөйөк рус ғалимы.
Ҡыҫҡа факттар Зат, Гражданлыҡ ...
Ломоносов Михаил Васильевич |
рус. Михаил Васильевич Ломоносов |
|
|
Зат |
ир-ат[1][2] |
Гражданлыҡ |
Рәсәй империяһы |
Патронимы йәки матронимы |
Васильевич[d] |
Тыуған көнө |
8 (19) ноябрь 1711[1][3][4] |
Тыуған урыны |
Мишанинская[d], Архангелогородская губерния[d], Урыҫ дәүләте |
Вафат булған көнө |
4 (15) апрель 1765[1][3][4] (53 йәш) |
Вафат булған урыны |
Санкт-Петербург, Рәсәй империяһы[3][5][6] |
Үлем төрө |
тәбиғи үлем[d] |
Үлем сәбәбе |
Яман шеш |
Ерләнгән урыны |
Лазаревское кладбище Александро-Невской лавры[d] |
|
Атаһы |
Василий Дорофеевич Ломоносов[d][7] |
Әсәһе |
Елена Ивановна Сивкова[d][7] |
Хәләл ефете |
Елизавета-Христина Цильх[d] |
Балалары |
Елена Михайловна Ломоносова[d][7] |
Яҙма әҫәрҙәр теле |
урыҫ теле |
Һөнәр төрө |
астроном, геолог, физик, химик, лингвист, шағир, яҙыусы, тарихсы, фәлсәфәсе, уйлап табыусы, художник-мозаичист, географ, университет уҡытыусыһы, математик, сәйәсмән, рәссам, ғалим, тәржемәсе |
Эшмәкәрлек төрө |
естествознание[d], химия, Физика, Минералогия, тарих, филология, Металлургия, фәлсәфә һәм астрономия |
Эш урыны |
Санкт-Петербург фәндәр академияһы[d] М. В. Ломоносов исемендәге Мәскәү дәүләт университеты Санкт-Петербург дәүләт университеты Марбургский университет[d] |
Уҡыу йорто |
Славяно-греко-латинская академия[d][3] Киево-Могилянская академия[d] Марбургский университет[d][8][9] Петербург фәндәр академияһының академия университеты Фрайберг тау академияһы[d] |
Ғилми етәксе |
Христиан фон Вольф[d][10] |
Аспиранттар |
Степан Яковлевич Румовский[d][11] |
Уҡыусылар |
Степан Яковлевич Румовский[d][10] |
Кемдә уҡыған |
Христиан фон Вольф[d] һәм Иоганн Фридрих Генкель[d] |
Ойошма ағзаһы |
Швеция король фәндәр академияһы[d], Рәсәй Фәндәр академияһы, Санкт-Петербург фәндәр академияһы[d] һәм Император художество академияһы |
Йоғонто яһаусы |
Христиан фон Вольф[d] |
|
Гражданский чин |
статский советник[d] |
Вики-проект |
Проект:Математика[d] |
Авторлыҡ хоҡуҡтары статусы |
авторлыҡ хоҡуҡтарының ғәмәлдә булыу ваҡыты үткән[d] |
Ломоносов Михаил Васильевич Викимилектә |
Ябырға
«Универсаль кеше»нең (лат. homo universalis) сағыу миҫалы: энциклопедист, физик һәм химик (ул физик химияға хәҙерге замандағыға яҡын билдәләмә биргән тәүге химик булараҡ тарихҡа ингән, физик-химик тикшеренеүҙәрҙең киң программаһын билдәләгән[13][14][15]; ул эшләгән йылылыҡтың молекуляр-кинетик теорияһы материя төҙөлөшө тураһындағы хәҙерге ҡараштарҙан һәм күп фундаменталь закондарҙан күпкә алда хасил була [16]).
Фәнни диңгеҙселеккә һәм физик химияға[17]; быяла тураһындағы фәнгә нигеҙ һала.
Астроном (мәҫәлән, Венера планетаһында атмосфера барлығын аса[18][19][20]), приборҙар эшләүсе, географ, металлург, геолог. Шулай уҡ шағир, рәссам, тарихсы, филолог һәм генеалог; ватан мәғарифын, фәнен һәм иҡтисадын үҫтереү өсөн көрәшеүсе (Мәскәү университетының проектын эшләй, уҡыу йортона һуңынан уның исеме бирелә).
Статский советник, химия профессоры (1745), Санкт-Петербург Император Фәндәр академияһының ғәмәли ағзаһы (1745) һәм Швед Король Фәндәр академияһының почетлы ағзаһы.