Remove ads
Edson[15] Arantes do Nascimento (23 d'ochobre de 1940, Três Corações – 29 d'avientu de 2022, Hospital Israelita Albert Einstein (es) 
), más conocíu como Pelé, foi un futbolista brasilanu. Ta consideráu por munchos ex-xugadores,[16][17][18][19][20][21][22] por diversos organismos deportivos,[23][24][25] por periodistes y la prensa polo xeneral,[26][27][28][29][30] y gran parte de los almiradores del fútbol[31][32][33][34][35] como'l meyor xugador na historia d'esti deporte.[36][37][38][39][40]
Pelé | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
.jpg) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1r xineru 1995 - 31 avientu 1998 ← Bernard Rajzman - Rafael Greca → | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Vida | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Nacimientu | Três Corações[1], 23 d'ochobre de 1940[2] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Nacionalidá |
 Brasil | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Grupu étnicu |
afrobrasileños (es) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Llingua materna | portugués | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Muerte |
Hospital Israelita Albert Einstein (es) [3], 29 d'avientu de 2022[4] (82 años) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Sepultura |
Memorial Necrópole Ecumênica (es) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Causa de la muerte |
cáncanu colorrectal[5] síndrome de disfunción multiorgánica (es) [6] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Familia | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Padre | Dondinho | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Madre | Celeste Arantes | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Casáu con |
Rosemeri dos Reis Cholbi (1966 – 1982) Assíria Nascimento (1994 – 2008)[7] Marcia Aoki (2016 – 2022)[8] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Pareyes | Xuxa | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Fíos/es |
Edson Cholbi Nascimento sandra regina machado (es)
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Hermanos/es |
Zoca Maria Lusia Nascimento | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Estudios | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Llingües falaes |
portugués[9] inglés[10] castellanu[11] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Oficiu | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Oficiu | futbolista, políticu, actor de cine, actor | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Posición o especialidá |
delanteru centrocampista | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Númberu de dorsal | 10 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Pesu | 74 kg | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Altor | 173 cm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Llugares de trabayu | Brasilia | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Emplegadores | Organización de les Naciones Xuníes | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Premios |
ver
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Seudónimos | Pelé[14] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| IMDb | nm0671446 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| pele10.org | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
.svg){kind=small}
_-_ribbon_bar.png){kind=small}
_rib.PNG){kind=small}
Foi escoyíu'l meyor xugador del sieglu nuna votación fecha polos ganadores del Balón d'Oru.[37] La IFFHS nomólu'l meyor xugador del mundu y el Comité Olímpicu Internacional dio-y el títulu del meyor deportista del sieglu XX.[41] Foi consideráu'l meyor xugador de la historia nuna encuesta efectuada polos miembros de la Comisión del Fútbol d'esa institución y los suscriptores de la FIFA Magazine.[42]
Cola seleición brasilana consiguió la Copa Mundial de 1958, Copa Mundial de 1962 y Copa Mundial de 1970. Debutó como profesional col Santos FC, club onde pasó la mayor parte de la so carrera, que mientres el tiempu que militó volvióse unu de los meyores equipos del mundu. Con esti llogró nueve Campeonatos Paulistes, trés Torneos Rio-São Paulo, seis Campeonatu Brasilanu de Serie A, dos Copes Libertadores, dos Copes Intercontinentales y la Supercopa de Campeones Intercontinentales. Na fase final de la so carrera recaló nel New York Cosmos de la estinta NASL. Ye'l máximu anotador de la seleición de Brasil y del Santos, con 77 y 474 anotaciones respeutivamente.[43] Na so carrera marcó 760 goles oficiales, 541 en campeonatos de lliga, convirtiéndolo nel máximu goliador de tola historia.
Convirtióse nun mitu deportivu y una de les máximes referencies del fútbol brasilanu y mundial.[44] Tres el so retiru foi actor de televisión[45] y llanzóse como cantante.[46] Foi nomáu Caballeru d'Honor del Imperiu británicu, Ciudadanu del Mundu pola ONX, Embaxador d'Educación, Ciencia, Cultura y Bonos Deseos de la Unesco, Embaxador pa la Ecoloxía y el Mediu Ambiente pola ONX (1992), Ministru estraordinariu de Deportes pol gobiernu de Brasil (1994-1998)[47] y Embaxador del Deporte nel Foru Económicu Mundial de Davos (2006).[48] En 2004 foi-y encargáu pola FIFA de la ellaboración de la llista de los 125 meyores futbolistes vivos, nel marcu de la celebración del centenariu d'esta institución.
Amás, foi unu de los futbolistes que participaron na película Victory (1981), xunto col so amigu Bobby Moore y otros grandes futbolistes de la dómina, como Paul Van Himst, Osvaldo Ardiles, Kazimierz Deyna, y en compañía d'actores como Michael Caine, Max Von Sydow y Sylvester Stallone. Na película tamién foi l'encargáu de diseñar les coreografíes de xuegu del partíu.
A pesar de nunca ganar el FIFA Balón d'Oru na so carrera futbolística, premiu que nesa dómina nun esistía, el 13 de xineru de 2014 na gala de premiación del FIFA Balón d'Oru, la FIFA concedió-y el FIFA Balón d'Oru honoríficu pola so gran trayeutoria.
Remove ads
Los empiezos (1940-1955)
Nació en Três Corações, nel estáu de Minas Gerais el 23 d'ochobre de 1940. Los sos padres fueron João Ramos do Nascimento «Dondinho» y María Celeste Arantes.[49] Dondinho fuera xugador del Fluminense FC y Atlético Mineiro, pero vio atayada la so carrera deportiva cuando nel so primer partíu col Mineiro cutióse la rodía, tres un choque col defensa Juvenal, y rompióse los lligamientos.[50] Contratar el BAC, polo que se camudaron a Baurú, ellí siempres pasaron apremios económicos..
Creó un equipu colos sos amigos de barriu al que llamaron Ameriquinha, que se llevó'l tornéu de la ciudá.[51] Dempués d'esto pasó a les divisiones inferiores del equipu del Baquinho, onde xugaba Dondinho y que yera entrenáu por Waldemar de Brito, internacional con Brasil na Copa Mundial de 1934. Per esos años xugó por un tiempu fútbol-sala nel Radium. Waldemar de Brito ayudar a perfeccionar el so xuegu y convenció a la so madre, quien nun vía al fútbol como un oficiu, por qu'abandonara el so emplegu nuna fábrica de zapatos y la so casa pa dise a xugar al Santos FC de São Paulo.[50]
De Santos a Suecia (1955-1958)
A la so llegada a Santos, participó por un tiempu nes categoríes inferiores, magar pudo prauticar colos titulares. Magar tener grandioses actuaciones esixóse-y que tenía d'ameyorar la so complexón física por cuenta de que yera bien flacu. Adulces adquirió la forma pa llograr debutar col Santos. Sicasí, dempués de cayer nel tornéu sub-16 de São Paulo (Pelé falló un penalti), decidió dise del club, pero falló nel so escape y tuvo de permanecer ellí.
Finalmente y dempués de camudar d'opinión, debutó col Santos ante'l Corinthians de Santo André en partíu amistosu, anotando un gol (esti nun foi teníu en cuenta nel contéu de goles por cuenta de que nun foi un partíu oficial). El so debú oficial col equipu santista foi ante'l Cubatão'l 7 de setiembre de 1956, ensin cumplir los 16 años y anotando un gol. Llueu Pelé llogró les sos primeres conquistes llogrando mientres esti periodu'l Tornéu Paulista (edición 1956, siendo goliador del so equipu) y el Tornéu Rio-São Paulo (edición 1957).
Pelé yera bien conocíu nel ambiente paulista, pero entá nun lo yera a nivel nacional. Esto camudó dempués d'un tornéu realizáu nel Estadiu Maracaná, cuando s'entamó un tornéu ente dellos equipos brasilanos y dellos europeos. Nel partíu del debú ante'l Os Belenenses de Portugal, convirtió 3 goles. Xugó tamién ante'l Dinamo de Yugoslavia, el Flamengo y el São Paulo, anotando un gol en cada partíu. Con esa actuación llogró que Vicente Feola, l'entrenador de Brasil, afitar nél y convocar a la seleición, con menos d'un añu de debutar como profesional. El so debú foi'l 7 de xunetu de 1957 contra Arxentina nel Maracaná pola Copa Julio Roca, y anque anotó, Brasil perdió 2-1. Trés díes depués pol mesmu tornéu ante Arxentina nel Estadiu Pacaembú, Brasil ganó 2-0 anotando Pelé unu de los goles. Asina, Pelé non yá llograba reconocencia nacional, sinón que debutaba cola seleición brasilana, anotando amás los sos dos primeros goles cola verdeamarela.
Sicasí, esi añu nun sería too victories pa Pelé. En payares de 1957 el Santos cayía 6-2 col São Paulo con una actuación maxistral de la estrella del São Paulo: Zizinho, que fizo que fueren estos los que se llevaren el Tornéu Paulista d'esi añu. Pa 1958 foi convocáu a la seleición de Brasil pa enfrentar la Copa del Mundu que se celebraría en Suecia. Pa Pelé esto nun foi cenciellu. Primero porque lo convocaren a él en desterciu de Luizinho, la gran estrella del Corinthians per esos años. Por cuenta de esto los fanáticos del Corinthians entamaron un partíu contra los convocaos pa demostra-y a Feola l'error de nun llevar a Luizinho al mundial. Nun taba en bona condición física y la seleición ganó esti partíu por 3-1. Esti partíu llevó a un segundu problema pa Pelé: Ari Clemente, defensa del Corinthians movióse de sópitose y cutiólu na rodía derecha, mancándolu. Decidieron llevalu asina a Suecia (anque tuvieron a puntu de sacalu de la convocatoria). Tuvo de sometese a una terapia que consistía n'aplicar toballes firvientes sobre la rodía mancada.
Sicasí nun tuvo llistu pal primer partíu de Brasil n'Udevalla ante Austria. Ganaron los brasilanos por un contundente 3-0 con goles de Mazzola (2) y Vavá. El segundu partíu foi en Gotemburgu ante Inglaterra. Pelé nun xugó y el partíu terminó 0-0 gracies a la sensacional actuación del porteru inglés, Colin McDonald. Sería hasta'l postreru partíu en Gotemburgu ante la URSS de Lev Yashin y Simonian, nel que debutaría Pelé. Ganó Brasil 2-0 con dupleta de Vavá y Pelé xugando maxistralmente xunto con Garrincha y Didí. Brasil pasaba a los cuartos de final y enfrentaría a la Gales de John Charles, que nun taría por mancadura. Pelé recibió un pase de Didí de llombu de la portería, baxándolu col pechu al so pie derechu, pa depués refugando al defensa anotar na portería de Jack Kelsey. Foi'l gol de la victoria y el pase a semifinales ante la Francia de Just Fontaine, Raymond Kopa y Roger Piantoni. El partíu terminó 5-2 a favor de la Canarinha con una tripleta de Pelé.
La final foi ante la Suecia de Nils Liedholm, Gustavsson, Agne Simonsson, Kalle Svensson y Gunnar Gren. Dempués del gol inicial de Liedholm, Vavá anotó un gol a pase de Garrincha. Pelé estrelló un balón nel palu y de nuevu anotó Vavá a pase de Garrincha pa terminar la primer parte 2-1. Nel complementu Pelé fai'l so famosu globu a Gustavsson y cute la pelota ensin dexala cayer pa convertir el 3-1. Zagallo anota'l 4-1 y Simonsson descuenta pa Suecia. A la fin, depués de superar a dos defenses nel aire, Pelé cabecia'l balón y esti describe una parábola lenta que finalmente entra a la rede. Victoria Canarinha por 5-2 y el primer títulu de Brasil, siendo hasta agora la única seleición americana campeona nuna Copa del Mundu n'Europa. Un iconu pa la historia: Pelé con 17 años llorando nel costazu del porteru Gilmar ganando'l primeru de los sos trés títulos mundialistas.
Allegríes y murnies (1958-1962)
La victoria nel mundial foi'l so trampolín escontra la fama. Por esto y porque el so rival nel Santos Emmanuele del Vecchio partía al AC Milan, Pelé consolidábase na titular del Santos. 1958 foi una temporada sensacional pa El Rei n'estadístiques. En 38 partíos xugaos anotó 58 goles, lo qu'ayudó a que'l Santos ganara'l Tornéu Paulista (edición 1958). En 1959 perdieron esti tornéu a manes del Palmeiras, anque ganaron el Tornéu Rio-São Paulo (edición 1959), pa darréu ganar tres veces siguíes el Tornéu Paulista (ediciones 1960, 1961 y 1962 siendo amás máximu goliador nestos campeonatos). El Santos de Pelé empezaba a encimentar la so fama. Cuntaba xunto con Pelé con xugadores como Pepe, Pagao, Coutinho, Dosal, Zito, Mauro y Gilmar, ente otros.
Al cumplir los 18 años, Pelé tuvo qu'emprestar el so serviciu militar como recluta nel 6 GAC (Sestu Grupu d'Artillería Motorizada de Santos). Mientres esta dómina Pelé xugó pal equipu del so cuartel y tamién pal del exércitu de Brasil. Pal so cuartel ganó dos torneos: el de los cuarteles de Santos, y el de los cuarteles de São Paulo. Pal exércitu, participó nel Campeonatu Militar Suramericanu de 1959 na final ante l'exércitu arxentín. Nesti partíu recibió la primer espulsión de la so carrera al afrellar a un contrincante.
Por cuenta de esto, 1959 foi un añu solmenáu futbolísticamente para Pelé. Apostó 103 partíos pa 5 equipos distintos: Santos, Brasil l'equipu del cuartel, l'equipu del exércitu y un equipu de figures de São Paulo. Xugó 9 vegaes 2 alcuentros en menos de 24 hores y nuna oportunidá xugó 3 partíos en menos de 48 hores. Esto traería problemes para Pelé más alantre. Col Santos marchó de xira en 1959 apostando 22 partíos en casi 14 países en menos de 6 selmanes con un saldu de 13 victories, 5 empates y 4 derrotes.
Pa 1961, sufrió una mancadura seria nuna xira realizada en Méxicu nun partíu apostáu ante'l Necaxa. Sufrió un golpe d'un defensa arxentín: Pedro Dellacha, na cara y nel costazu. Sintió problemes na vista y cuando intentó llevantase volvió cayer esmorecíu. Dempués d'ocho radiografíes determinóse que nun tenía nada rotu nin estropiáu, pero tuvo de guardar reposu, por mor del escesu de partíos apostaos. Tuvo inda problemes polo qu'atayó momentáneamente la so presencia nuna xira per Suiza. Sicasí llegó a Basilea y nun partíu sensacional que ganó'l Santos por 8-2, Pelé robló 5 tantos y Coutinho 3. Foi lleváu n'andes pol públicu que vía que la so mancadura yá taba superada. En setiembre de 1961, en tres selmanes anotó 23 goles en 6 partíos con un permediu de 3,8 por partíu nesti periodu.
En 1962 Pelé xugó en Chile, con 21 años, la so segunda Copa del Mundu. Brasil, que yera'l vixente campeón, llegaba como favoritu; cuntaba con dos nuevos xugadores, Mauro y Zózimo, y con Aymore Moreira como nuevu direutor téunicu. Pol escesu de partíos xugaos, a Pelé diagnosticóse-y un esguince inguinal, que fizo que sintiera punzaes nel músculu abductor.
Brasil taba asitiada nel Grupu 3, en Viña del Mar, con España, Checoslovaquia y Méxicu. El primer partíu foi contra Méxicu, que xugó, sobremanera mientres la primer parte (que terminó 0-0), con bravura y con una gran actuación d'Antonio "La Tota" Carbajal. Pa la segunda parte y variando'l so clásicu 4-2-4 por un novedosu pa la dómina 4-3-3, Brasil ganó 2-0 con goles de Zagallo y Pelé en gran xugada individual. Nel segundu partíu ante Checoslovaquia, la so vería nun daba más y escontra que Pelé cayera abrasáu del dolor. Como nun había sustituciones pa la dómina, tuvo de permanecer nel partíu coxu y desarimáu y, magar que los checos xugaron llimpiu a Pelé pa evita-y un agravamientu de la so mancadura, el Rei nun xugó nin un partíu más nesi mundial. El siguiente partíu de Brasil foi ante España con victoria de la seleición canarinha por 2-1. Nos cuartos de final enfrentaron a Inglaterra. Con un Garrincha nel so meyor momentu, ganó Brasil por 3-1. Antes del partíu contra Chile díxose que Pelé probablemente en casu de que Brasil venciera a Chile en semifinales, podría apostar la final. Brasil ganó, pero cuando Pelé ingresó al entrenamientu colos sos compañeros, de nuevu empezó a sufrir dolores na vería y nun pudo apostar la final ante Checoslovaquia. El partíu terminó 3-1 con victoria brasilana, magar Pelé nun apostó enforma d'esti mundial, ente Garrincha y Amarildo fixeron que nun s'estrañara demasiáu al Rei.
Recuperáu de la so mancadura, apostó la Copa Libertadores col Santos. Magar perdese les fases anteriores, algamó a tar recuperáu p'apostar el postreru partíu de la final ante'l Peñarol de Montevideo, onde militaba Alberto Spencer. Como en dambos partíos empataron a cero, xugóse'l partíu de desempate en campu neutral, nesti casu Buenos Aires. Ganó'l Santos por 3-0 y Pelé anotó dos goles, convirtiendo al Santos nel primer equipu brasilanu en ganar la Copa Libertadores. Esto dába-yos el derechu d'enfrentase pola Copa Intercontinental ante los portugueses del Benfica d'Eusebio, Mário Coluna, José Aguas y Simões ente otros. El primer partíu apostó nel Estadiu Maracaná, una y bones el Santos quería cuntar con una cancha más grande p'allugar más públicu y poder faer que'l xuegu fluyera más. Pelé anotó dos goles y Coutinho otru pa una victoria riñida por 3-2. Na vuelta en Lisboa, Pelé consagróse como'l meyor futbolista del momentu dando un recital de fútbol xunto col so equipu llogrando vencer al Benfica por 5-2 con 4 goles del Rei. Asina, pese al fracasu de Chile, Pelé volvía ser el de siempre: la estrella resplandiosa del Santos de Brasil.
Un home nel puntu de mira (1963-1966)
Anque Pelé volvía ser el mesmu xugador de siempre, había coses que taben camudando al respective de los sos rivales. Primero yá nun lu miraben como una novedá interesante, sinón como un rival poderosu al qu'había que vencer. Y segundu, nel mundial de Chile popularizóse un métodu qu'algamaría'l so apoxéu nel mundial d'Inglaterra en 1966: el fútbol fuercia. Esti métodu consistía en marcar a un xugador con táctiques agresives, y si cometíen faltes eso nun importaba. Pelé nun sufrió esti problema en Chile, pero dende 1963 empezaría a entender qu'una nueva concepción futbolística quería predominar sobre les demás. La primer vegada que s'enfrentó a esto foi na segunda final consecutiva de Copa Libertadores del Santos en 1963 ante Boca Juniors. El partíu apostóse nel Estadiu la Bombonera. Foi tan duru'l marcaxe de los arxentinos, qu'un xugador resgó-y los pantalones a Pelé, polo que tuvo de camudalos. Non muncho dempués Boca púnxose alantre. Unos minutos dempués Pelé habilitó a Coutinho qu'empató. Y depués Pelé anotó'l gol de la victoria a pase de Coutinho. Asina, Santos consagrar por segunda vegada como campeón d'América.
Pa la Copa Intercontinental, enfrentaríense al AC Milan de Gianni Rivera, Giovanni Trapattoni y el so compatriota Amarildo. El primer partíu foi en San Siro, ganando'l Milan por 4-2 con Pelé anotando los dos goles del so equipu y mancándose pol marcaxe de Trapattoni. Na vuelta nel Maracaná, nin Pelé nin Zito xugaron, pero'l Santos ganó por 4-2, y nel desempate, ganó'l Santos por 1-0. Asina'l Santos tamién yera por segunda vegada campeón del mundu de clubes. Pa 1964 llegaba Julio Mazzei pa dirixir al Santos, dempués d'una gran xestión nel Palmeiras. La llegada de Mazzei amás de dar la Copa Rio-São Paulo (edición 1966), fadría que diera empiezu la segunda era dorada del Santos, con nuevos xugadores como Clodoaldo, Manoel Maria y Ramos Delgado ente otros.
Sicasí, primero qu'esti periodu empezara en tola regla, tendría d'enfrentar primero la Copa del Mundu d'Inglaterra en 1966. Esta vegada la loxística pa la preparación de Brasil foi desastrosa. Primero porque se convocaron aproximao unos 40 xugadores y más de la metá del continxente nun participaría nel Mundial. Segundo, les dos estrelles de Brasil Garrincha y Amarildo nun taben al nivel de diba 4 años. Ello ye qu'Amarildo se mancó nun amistosu preparatoriu. Tercero, estremó'l continxente en 4 equipos, lo cual fizo que nun hubiera unidá nel grupu. Cuartu, nun se tenía un llugar fixu d'entrenamientu, asina que se viaxó por tou Brasil, lo que fizo que la condición física de munchos nun tuviera al altor. Y quinto, el desalcuerdu y soberbia de los delegaos de la confederación brasilana que pensaben que solo amosaríen la copa a los otros países pa volvela a ganar.
Asina se viaxaba a Inglaterra, con un equipu mal preparáu, un desalcuerdu total de los dirixentes y cola mesma cantidá de xugadores que tendríen de ser la delegación brasilana. Asina se llegaba a Goodison Park en Liverpool el 12 de xunetu de 1966 pa enfrentar a Bulgaria. Ganó Brasil 2-0 con goles de Garrincha y Pelé de tiru llibre, pero'l defensa Zhechev de Bulgaria castigó fuertemente a Pelé cometiendo toa clase de faltes que nun fueron pitaes pol árbitru. Como midida de prudencia, los dirixentes decidieron que nun xugara'l segundu partíu ante una nueva Hungría, que tenía a un grandiosu Flórián Albert. Brasil perdió 3-1. El siguiente partíu ante los portugueses d'Eusebio, sería fatal para Pelé por dos razones. Primero porque perdieron 3-1 y quedaron fuera del mundial en primer ronda. Y segundo porque Morais, un defensa de Portugal dexólu fuera del partíu con una violenta doble falta que l'árbitru nun pitó. Asina, Brasil tornaba a casa coles manes vacíes.
Gloria (1966-1971)
Dempués de los episodios d'Inglaterra, Pelé arrenunció a la seleición brasilana. Magar esto, col Santos empecipió una nueva dómina en tol sentíu. Con Mazzei d'entrenador y con miembros de la seleición como Carlos Alberto y Clodoaldo, el Santos volvería conquistar el planeta como lu fixera unos años enantes. En 1966 ganaron nun triangular qu'incluyía al Santos, l'Inter y el Benfica, tornéu realizáu n'Estaos Xuníos. En mayu de 1967 marcharon de xira pel África Subsaḥariana pa partir más tarde a Italia y Alemaña. En 1969 tornó a África por una nuevu xira na que tuvo esta vegada en Congo y Nixeria. Sicasí, esi añu sería recordáu por un acontecimientu mundial: el gol 1000 de Pelé. Pa ochobre de 1969 llevaba 989 goles anotaos. Nun partíu ante la Portuguesa anotó 4 goles colo que yá llevaba 993. Fixo 2 goles más ante'l Coritiba y otru ante'l Flamengo y marcó 2 goles más ante Santa Cruz en Recife. Depués en João Pessoa anotó un gol más, yá llevaba 999 goles y depués de nun anotar en Bahia, el circu mediáticu treslladóse a Rio de Janeiro, al Maracaná, ante'l Vasco da Gama. Depués d'una falta de la defensa del Vasco, Pelé foi escoyíu pa cobrar el penal. Faciendo la so típica paradinha, vence al porteru y anota el so gol 1000. Esti gol foi premiáu cola conquista de trés nuevos Torneos Paulistes (ediciones 1967, 1968 y 1969) y una Copa de Plata (edición 1968). Nesa dómina, internacionalmente Pelé yera perconocíu por ser un gran astru de Fútbol y pudo atopase coles celebridaes deportives, polítiques, acádemiques, artístiques. Pelé nun escaez aquel alcuentru que tuvo con Robert F. Kennedy, qu'asistió a un partíu de fútbol xugáu por esi célebre futbolista brasilanu hasta que'l mesmu Pelé llamentó enforma l'asesinatu d'esi carismáticu senador norteamericanu unos años dempués.
En 1968 consideró tornar a la seleición brasilana, pero foi efectivu hasta 1969, cuando l'interés centrar nel mundial de Méxicu 70. Aymore Moreira foi destituyíu y nel so llugar llegó João Saldanha, ex-entrenador del gran Botafogo de Garrincha, Amarildo, Gérson y Manga. Saldanha fixo'l so equipu con base en xugadores del Santos y del Botafogo. Por cuenta de problemes con João Havelange, foi despidíu del cargu. D'esta miente Mário Zagallo foi nomáu como'l so reemplazu. Zagallo convocó a dellos xugadores más como Tostão y Rivelino, colo que Brasil se vio meyor complementáu. Zagallo amás asistióse d'homes como Cláudio Coutinho y Carlos Alberto Parreira. Dempués de clasificar nel so grupu con tolos partíos ganaos y como favoritos a reconquistar mundial, nel Grupu 3 Brasil enfrentaría a Checoslovaquia, los defensores del títulu, Inglaterra y Rumanía. El 3 de xunu en 1970 enfrentáronse en Guadalajara los brasilanos ante Checoslovaquia. Petras pon alantre a Checoslovaquia, pero Rivelino de tiru llibre empató, y unos minutos más tarde, Pelé fixo'l so famosu tiru de metá de cancha que tuvo cerca de vencer al porteru Ivo Viktor. Asina termina'l primer tiempu. Na segunda parte Brasil ponse alantre con un gol de volea de Pelé y dos goles de Jairzinho liquidaron el partíu que terminó 4-1. El 7 de xunu xugaron ante Inglaterra en Guadalajara. Dempués de que Gordon Banks parára-y de manera fantástica una cabezada a Pelé y de siguío un tiru llibre a Rivelino, Inglaterra retrucó con Geoff Hurst, sicasí Felix estenó la pelota. Na segunda parte una xugada pela banda de Tostão dexa que Jairzinho a pase de Pelé anote'l 1-0. Nos últimos minutos de nuevu Hurst intenta vencer a Félix, pero'l balón vase percima de la portería. Brasil ganó 1-0. Nel postreru partíu ante Rumanía en Guadalajara, Pelé anotó dos goles, unu de tiru llibre espectacular y Jairzinho anotó'l terceru. Rumanía a base de coraxe llogra descontar y a la fin el partíu termina 3-2 a favor de Brasil.
Pa los cuartos de final Brasil enfrentó a Perú. Entrenaos por Didí, los peruanos fueron la gran revelación del campeonatu con Teófilo Cubillas, Hugo Sotil y Héctor Chumpitaz ente otros talentosos xugadores. Con un partíu de casi 50 opciones por equipu, el partíu termina 4-2 a favor de los brasilanos. Pa les semifinales Pelé y el so equipu enfrentaron al so némesis natural: Uruguái. Dempués de que Cubilla adelantrara a los uruguayos con un tiru en semifallu, a la fin de la primer parte Clodoaldo empata. Na segunda parte Jairzinho y Rivelino liquiden el partíu. Nos últimos minutos Pelé amaga a Mazurkiewicks y llogra unviar la pelota al poste contrariu, pero la pelota nun dio l'efectu desiáu y foise a centímetros del poste. Asina concluyó'l partíu.
La final nel Estadiu Azteca depararía-yos a los italianos. Dempués d'un centru de Rivelino, Pelé de cabeza anotó a los 15 minutos. A los 37 minutos, Roberto Boninsegna aprovechó un error de Clodoaldo y batió a Félix ensin problema. Asina termina la primer parte con empate a un tanto. Na segunda parte Brasil sal a too o nada y Gérson aprovecha'l máximu espaciu disponible y bate al porteru Enrico Albertossi con un gol de fuera del área. Unos minutos dempués Gérson con munchu espaciu unvia'l balón a l'área, Pelé cabeció y Jairzinho nel área anotó y convirtióse nel únicu xugador qu'anotó en tolos partíos d'una Copa del Mundu. A 4 minutos del final Clodoaldo fai una gran xugada nel mediu, pasa a Rivelino y esti a Jairzinho, esti pasa a Pelé que presiente venir per detrás a Carlos Alberto. Ensin velu Pelé unvió la pelota y con un metrallazu Carlos Alberto vence a Albertossi. Yera'l final.
L'estadiu viense enriba. Los cazadores d'alcordances n'intres quíten-y la camiseta y per pocu los pantalones. Na entrega de la Copa Jules Rimet, Carlos Alberto llevantóla y Brasil ye per tercer vegada campeón mundial. Asina, Pelé convirtióse nel primer xugador en ganar 3 copes mundiales como xugador. Con esti acontecimientu, el mundu del fútbol corónalu como "El Rei".[52]
Primer retiru (1972-1974)
Dempués d'esi máxicu xunu de 1970, Pelé tornó al Santos. Aballáu yá por xugar tantos partíos alredor del mundu, empezó a preparar el camín pa despidise del fútbol profesional, empezando cola seleición. El 18 de xunetu de 1971 xugó'l so postreru partíu cola camiseta verde oru ante Yugoslavia. El partíu terminó empatáu 2-2, pero foi conmovedor ver al públicu despidise del so meyor xugador de manera tan candial y estimándo-y polos 14 años d'allegríes pa Brasil.
A finales de 1972 terminaría'l contratu de Pelé col Santos, asina que sabiendo'l club que yera posible que nun volveríen a los sos años doraos en munchu tiempu, en 18 meses embarcáronse nuna xira mundial que tomó Suramérica, el Caribe, Norteamérica, Europa, Asia y finalmente Australia. Sicasí'l Santos alcuéntrase en plena decadencia. Dempués de la partida de Mazzei, pasaron dellos ex-xugadores. Antoninho, Mauro, Jair, etc. Pa 1973 Pelé y el so Santos salieron nuevamente de xira. Viaxaron pol Golfu Pérsicu, África, Alemaña, Bélxica, Francia ya Inglaterra. Depués cruciaron l'Atlánticu a Estaos Xuníos pa xugar ante'l Baltimore Bays. Nesti partíu Pelé anotó l'únicu gol olímpicu de tola so carrera. Tamién participó nel partíu de despidida de Garrincha y xunióse a los talleres de fútbol, una iniciativa realizada por Pepsi-Cola Company pa crear escueles de fútbol per tol mundu. Mientres esti periodu participó con Julio Mazzei nun videu llamáu Pele: The Master and His Method, que ganó 11 premios internacionales.
Para 1974, João Havelange intentó convencer a Pelé de volver a la seleición con mires al mundial d'Alemaña, yá que Mário Zagallo tenía dificultaes p'armar a la seleición. Tostão retiróse por una mancadura na retina, Carlos Alberto y Gérson yá se retiraren, y Jairzinho y Rivelino nun taben en bien bona condición. Pelé refugó la posibilidá yá qu'eso significaría volver al ámbitu profesional, y él taba raspiando'l retiru. Ensin la so participación Brasil llegó a semifinales, siendo esaniciada pola Holanda de Johan Cruyff. Finalmente n'ochobre de 1974, Pelé despidióse del Santos y del fútbol profesional en Vila Belmiro.
Cosmos y segundu retiru (1975-1977)
Pelé yá se retirara del fútbol dispuestu a empezar una nueva vida. Sicasí, tuvo graves problemes por cuenta de una mala inversión económica y taba en riesgu de quedar en bancarrota. L'únicu métodu seguru pa recuperase rescamplaba: volver ponese los botinos.
Les ufiertes taben na mesa. Juventus y Real Madrid ufiertaben 15 millones de dólares. AC Milán y América de Méxicu tamién fixeron les sos ufiertes. Pero eso sería volver a la so vida anterior y nun taba determináu a eso, asina que decidió considerar una ufierta que llevaba yá 3 años, la ufierta del Cosmos de Nueva York. El so presidente Clive Toye comunicóse col Rei pa repitir la so propuesta. Esta vegada Pelé podría esplegar el fútbol que tenía nesi momentu nes sos botes (tenía 35 años nesi momentu) ensin presiones, yá que n'Estaos Xuníos el fútbol nun yera un deporte tan conocíu. Dempués de seis meses de negociaciones, nes que Pelé aceptó xugar a condición de que Julio Mazzei fuera nomáu preparador físicu del Santos, Pelé robló pal Cosmos en xunu de 1975, y l'11 d'esi mes presentóse nel 21 Club, un sitiu glamourosu frecuentáu poles estrelles. El so téunicu, Gordon Bradley, yá conocía a Pelé, yá que xugaron un partíu unos años enantes como rivales y el duelu llevóselu Bradley, que marcó a Pelé. El so debú na NASL foi'l 18 de xunu ante'l Toronto Metros na islla Randall, Ganó'l Cosmos por 2-0 y amás superando l'asistencia permediu de 8000 aficionaos a 22 500, lo cual entepasaba la capacidá del estadiu. La temporada 1975 foi decepcionante, yá que ganaron 6 partíos y perdieron 7; amás de que Pelé mancóse ante San José Earthquakes. Rescamplaba que'l Cosmos tenía de reforzase meyor, asina que contrataron al peruanu Ramón Mifflin y a Nelsi Morais provenientes dambos del Santos. Tuvieron de xira por Suecia, Noruega, Italia y el Caribe.
Per 1976 xunióse al equipu'l delanteru de la Lazio Giorgio Chinaglia. Gordon Bradley foi xubíu a un cargu alministrativu y foi contratáu Ken Furphy como nuevu direutor téunicu. Furphy traxo a cinco xugadores que militaben na Lliga Inglesa de los que 3 yeren del Sheffield United. Sicasí, Furphy yera d'una visión de xuegu bien defensiva y pese al poder ofensivu del equipu, de 8 partíos ganaron 4 y perdieron el restu. Bradley tornó a la direición téunica y dexó al Cosmos en segundu llugar de la División Norte de la NASL. Nes finales enfrentar a los Washington Diplomats ganando 2-0 anotando un gol Pelé. Perdieron nes finales ante'l Tampa Bay Rowdies por 3-1 anotando Pelé'l gol del so equipu. A finales d'esta temporada recibió una bota con incrustaciones d'oru en conmemoración del so gol 1250.
1977 sería la última temporada de Pelé nel Cosmos. Eddie Firmani, téunicu de los Tampa Bay Rowdies asumía como entrenador del Cosmos, llegando col Franz Beckenbauer y Carlos Alberto. Foi la so meyor temporada, al ganar los postreros 8 alcuentros como locales y quedar segundos detrás de Fort Lauderdale Strikers. Nes finales entartallaron al Strikers 8-3 y na gran final vencieron a los Seattle Sounders 2-1. La despidida del Cosmos llevar per Xapón, Venezuela, Trinidá y Tobagu, China ya India. Asina terminaba la so carrera col Cosmos apostando 111 partíos y anotando 65 goles.
El 1 d'ochobre de 1977 a los 36 años, Pelé despidióse definitivamente del fútbol ante 75 000 espectadores nun alcuentru ente'l Santos y el Cosmos, xugando un tiempu pa cada equipu. Anotó pal Cosmos na primer parte, pero non pal Santos y el partíu acabó con victoria del Cosmos por 2-1.
Asina llegó'l final de la carrera d'unu de los meyores non yá futbolistes, sinón deportistes de la historia. Pelé asina, llegó a la inaudita cifra de 1367 partíos xugaos y 1283 goles.
Seleición nacional
Debutó cola Seleición de Brasil nel Estadiu Maracaná con tan solo 16 años ante Arxentina. Ellí anotó'l so primer gol col combináu brasilanu. Esi foi l'empiezu d'una carrera impresionante cola seleición del so país. Ente 1957 y 1971 anotó 77 goles, siendo asina'l máximu anotador cola seleición de Brasil.
Conquistó 3 títulos mundiales cola so seleición al llau de munchos de los más grandes de la historia del fútbol brasilanu (Mário Zagallo, Garrincha, Didí, Vavá, Nilton Santos, Djalma Santos, Rivelino, Tostão, ente otros), nos Mundiales de 1958, 1962 y 1970, siendo'l más nuevu campeón del mundu de la historia, el más nuevu bicampeón del mundu de la historia, l'únicu que ganó tres títulos mundiales como xugador y l'únicu que llogró ganar un mundial en calidá de veteranu, esto ye, apostando'l so cuartu y postreru mundial.
El domingu 18 de xunetu de 1971, Pelé despidióse oficialmente, como xugador activu, de la seleición nacional de Brasil, depués de 15 años de servicios al prestixu del fútbol d'esi país.
Participaciones en Copes del Mundu
| Títulu | País | Añu | PX | Goles |
|---|---|---|---|---|
| Copa Mundial de Fútbol de 1958 |  Suecia |
Campeón | 4 | 6 |
| Copa Mundial de Fútbol de 1962 |  Chile |
Campeón | 2 | 1 |
| Copa Mundial de Fútbol de 1966 |  Inglaterra |
Primer fase | 2 | 1 |
| Copa Mundial de Fútbol de 1970 |  Méxicu |
Campeón | 6 | 4 |
| Total en Copes del Mundu | 14 | 12 | ||
Goles en copes del mundu
| # | Día | Llugar | Oponente | Marcador | Resultáu | Competición |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 19 de xunu de 1958 | Estadiu Ullevi, Gotemburgu, Suecia |  Gales | 1-0 | 1-0 | Mundial 1958 |
| 2 | 24 de xunu de 1958 | Estadiu Råsunda, Solna, Suecia |  Francia | 3-1 | 5-2 | |
| 3 | 4-1 | 5-2 | ||||
| 4 | 5-1 | 5-2 | ||||
| 5 | 29 de xunu de 1958 |  Suecia | 3-1 | 5-2 | ||
| 6 | 5-2 | 5-2 | ||||
| 7 | 30 de mayu de 1962 | Estadiu Sausalito, Viña del Mar, Chile |  Méxicu | 2-0 | 2-0 | Mundial 1962 |
| 8 | 12 de xunetu de 1966 | Goodison Park, Liverpool, Inglaterra |  Bulgaria | 1-0 | 2-0 | Mundial 1966 |
| 9 | 3 de xunu de 1970 | Estadiu Jalisco, Guadalajara, Méxicu |  Checoslovaquia | 2-1 | 4-1 | Mundial 1970 |
| 10 | 10 de xunu de 1970 |  Rumanía | 1-0 | 3-2 | ||
| 11 | 2-0 | 3-1 | ||||
| 12 | 21 de xunu de 1970 | Estadiu Azteca, Ciudá de Méxicu, Méxicu |  Italia | 1-0 | 4-1 |
Dempués del retiru
Rescamplaba qu'una persona como Pelé nun se diba caltener alloñada del fútbol dempués del so retiru. En 1977 foi nomáu embaxador de les Naciones Xuníes y foi-y apurrida la condecoración de "Ciudadanu del Mundu" per parte de la ONX. Tamién foi incluyíu nel Comité de Xuegu Llimpiu de la FIFA y Embaxador de Bona Voluntá de la Unicef. Ello ye que Pelé llogró que la FIFA xunir cola Unicef pa entamar la Copa del Mundu de 2002 en Corea y Xapón pa dedicala a los neños, lo que foi un atayante ésitu.
Ye famosu tamién por ser l'icono de la empresa Master Card. Participó en dellos alcuentros de despidida, como la despidida de Franz Beckenbauer del Cosmos en 1984, la celebración del so cumpleaños 50 en San Siro en 1990 y un alcuentru en 1984 ente la plantía del Cosmos d'esi añu y un equipu de All-Stars del Cosmos.
En 1994 foi nomáu como asesor executivu nel Santos, pa depués esi mesmu añu ser nomáu Ministru de Deportes, anque con munches dificultaes por cuenta de la falta de sofitu de la clase política, promulgar en Brasil la "Llei Pelé", que promulga qu'en cuanto s'acaba'l contratu d'un xugador col so club, tien d'anovar con este, o'l club tien de dexalu en llibertá. Amás, esto obliga que los clubes actúen como empreses llexítimes, teniendo d'amosar balances añales auditaos.
Foi nomáu como Atleta del Sieglu en 1980 y, en 2000, quedó en segunda posición nos premios al Deportista del Sieglu detrás de Muhammad Ali.
Remove ads
Les sos estadístiques son dignes de too una maravía: 760 goles en 831 partíos oficiales, el total más altu de la historia, solo comparable con Gerd Müller (650), Ferenc Puskás (680) o Romário (665). Incluyendo los goles anotaos n'amistosos y otros llegó a los 1282 goles en 1366 partíos, xugaos dende'l so primer contratu profesional. Amás, ye'l goliador históricu de la Seleición brasilana, con 95 goles. Asina tenemos:
- Partíos xugaos: 1366.
- Goles marcaos: 1282.
- Permediu goliador: 0,93
- Récor de goles marcaos nun partíu con un club: 8 goles, el 21 de payares de 1964, nel partíu Santos 11-0 Botafogo de Ribeirão Preto.
- Partíos internacionales cola Seleición Brasilana: 107 (92 oficiales).
- Mayor goliador de la historia de la Seleición Brasilana: 95 goles (77 oficiales).
- Mayor goliador de la historia en partíos de Lliga: 541 goles.
- Mayor goliador de la historia de la Copa Intercontinental: 7 goles.
- Mayor goliador de la historia na Final de la Copa Mundial (xunto con Geoff Hurst y Zinedine Zidane): 3 goles.
- Goliador más nuevu del Campeonatu Paulista: 1957 - Santos (Tenía 17 años mientres la competición).
- Campeón Mundial más mozu: En 1958 - Brasil (17 años).
- Bicampeón Mundial más mozu: En 1962 - Brasil (21 años).
- Mayor goliador nuna temporada: En 1959 - 127 goles.
- Mayor goliador del fútbol profesional mundial: 760 goles.
- Mayor transaición del fútbol hasta fines de los años 1970: 1975 - Pal Cosmos (7 millones US$).
- Bola d'Oru Especial de la revista Placar: 1987.
- Placa de bronce afitada nel estadiu Maracaná: 1968 - En virtú d'un llindu gol marcáu contra Fluminense, el día 12 de xunu de 1968. Da orixe al términu "Gol de placa".
- Únicu xugador na historia en ganar 3 Campeonatos del Mundu de la FIFA.
Clubes
| Club | País | Añu | Part | Goles |
|---|---|---|---|---|
| Santos |  Brasil |
1956 - 1974 | 1120 | 1087 |
| Cosmos N.Y. |  Estaos Xuníos d'América |
1975 - 1977 | 107 | 64 |
| Total | 1227 | 1151 | ||
| Club | Div. | Temporada | Lliga (*) |
Copes Nacionales (**) |
Copa Internacionales (***) |
R-SP (****) |
Total oficial |
Incluyíu amistosos | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| PX | G | PX | G | PX | G | PX | G | PX | G | PX | G | |||
| Santos Brasil |
1° | 1956 | 0 | 0 | 2 | 2 | 2 | 2 | ||||||
| 1957 | 29 | 36 | 9 | 5 | 38 | 41 | 67 | 57 | ||||||
| 1958 | 38 | 58 | 8 | 8 | 46 | 66 | 60 | 80 | ||||||
| 1959 | 32 | 45 | 4 | 2 | 7 | 6 | 43 | 53 | 83 | 100 | ||||
| 1960 | 30 | 33 | 3 | 0 | 33 | 33 | 67 | 59 | ||||||
| 1961 | 26 | 47 | 5 | 7 | 7 | 8 | 40 | 62 | 74 | 110 | ||||
| 1962 | 26 | 37 | 5 | 2 | 6 | 9 | 37 | 48 | 50 | 62 | ||||
| 1963 | 19 | 22 | 4 | 8 | 5 | 7 | 8 | 14 | 31 | 51 | 52 | 67 | ||
| 1964 | 21 | 34 | 6 | 7 | 4 | 3 | 31 | 44 | 47 | 57 | ||||
| 1965 | 30 | 49 | 4 | 2 | 7 | 8 | 7 | 5 | 48 | 64 | 66 | 97 | ||
| 1966 | 14 | 13 | 5 | 2 | 19 | 15 | 38 | 31 | ||||||
| 1967 | 18 | 17 | 14 | 9 | 32 | 26 | 65 | 56 | ||||||
| 1968 | 21 | 17 | 17 | 11 | 3 | 1 | 42 | 29 | 72 | 55 | ||||
| 1969 | 25 | 26 | 12 | 12 | 5 | 2 | 43 | 40 | 60 | 57 | ||||
| 1970 | 15 | 7 | 13 | 4 | 28 | 11 | 54 | 47 | ||||||
| 1971 | 40 | 9 | 40 | 9 | 72 | 29 | ||||||||
| 1972 | 36 | 14 | 36 | 14 | 74 | 50 | ||||||||
| 1973 | 49 | 30 | 49 | 30 | 66 | 52 | ||||||||
| 1974 | 27 | 10 | 27 | 10 | 47 | 19 | ||||||||
| Total | 496 | 504 | 89 | 66 | 26 | 27 | 53 | 49 | 664 | 646 | 1118 | 1087 | ||
Cosmos N.Y. EEXX |
1° | 1975 | 9 | 5 | 9 | 5 | 23 | 15 | ||||||
| 1976 | 24 | 15 | 24 | 15 | 42 | 26 | ||||||||
| 1977 | 31 | 17 | 31 | 17 | 42 | 23 | ||||||||
| Total | 64 | 37 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 64 | 37 | 107 | 64 | ||
| Total na so carrera | 560 | 541 | 89 | 66 | 28 | 27 | 53 | 49 | 728 | 683 | 1225 | 1151 | ||
- (*) Inclúi'l Campeonatu Paulista y Campeonatu Brasilanu de Serie A.
- (**) Inclúi la Copa de Brasil (1959-1966) y el so equivalente, la Copa de Plata (1967-1970).
- (***) Incluyi Copa Libertadores, Copa Intercontinental, Recopa Suramericana y Recopa Intercontinental.
- (****) Tornéu Rio de Janeiro- São Paulo
Seleición
| Seleición | Añu | Amistosu | Copa América |
Copa del Mundu |
Eliminatories | Total | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Partíos | Goles | Partíos | Goles | Partíos | Goles | Partíos | Goles | Partíos | Goles | ||
| Brasil Brasil |
1957 | 2 | 2 | - | - | - | - | - | - | 2 | 2 |
| 1958 | 3 | 3 | - | - | 4 | 6 | - | - | 7 | 9 | |
| 1959 | 4 | 3 | 6 | 8 | - | - | - | - | 9 | 11 | |
| 1960 | 6 | 4 | - | - | - | - | - | - | 6 | 4 | |
| 1961 | 0 | 0 | - | - | - | - | - | - | 0 | 0 | |
| 1962 | 6 | 7 | - | - | 2 | 1 | - | - | 8 | 8 | |
| 1963 | 7 | 7 | - | - | - | - | - | - | 7 | 7 | |
| 1964 | 3 | 2 | - | - | - | - | - | - | 0 | 0 | |
| 1965 | 8 | 9 | - | - | - | - | - | - | 8 | 9 | |
| 1966 | 7 | 4 | - | - | 2 | 1 | - | - | 9 | 5 | |
| 1967 | 0 | 0 | - | - | - | - | - | - | 0 | 0 | |
| 1968 | 7 | 4 | - | - | - | - | - | - | 7 | 4 | |
| 1969 | 3 | 1 | - | - | - | - | 6 | 6 | 9 | 7 | |
| 1970 | 8 | 4 | - | - | 6 | 4 | - | - | 14 | 8 | |
| 1971 | 2 | 1 | - | - | - | - | - | - | 2 | 1 | |
| Total na Seleición | 66 | 51 | 6 | 8 | 14 | 12 | 6 | 6 | 92 | 77 | |
Resume estadísticu
| Partíos | Goles | Permediu | |
|---|---|---|---|
| Primer división (*) | 560 | 541 | 0,97 |
| Copes Nacionales | 89 | 66 | 0,74 |
| Copes Internacionales | 26 | 27 | 1,03 |
| Tornéu Rio-São Paulo (**) | 53 | 49 | 0.92 |
| Seleición Brasilana | 92 | 77 | 0,84 |
| Total Oficial | 820 | 760 | 0,93 |
- (*) datos oficiales d'IFFHS.
- (**)Tornéu Rio-São Paulo.
El milésimu gol
Foi marcáu'l 19 de payares de 1969, a les 23:11, nel so partíu númberu 909, Vasco 1-Santos 2, ante 65 157 espectadores.
El partíu yera válidu pol Torneo Roberto Gomes Pedrosa. A los 33 minutos del segundu tiempu, el defensa del Vasco da Gama Renê cometió penal. Pelé anotó col pie derechu, definiendo al poste esquierdu del arqueru arxentín Edgardo Andrada, que s'esforció, pero nun llogró contenelu. Andrada nun quería sufrir el gol de Pelé porque pensaba que dexaría de ser conocíu como un bon arqueru y pasaría a ser recordáu solamente como l'arqueru del milésimu gol.
Al ser entrevistáu polos reporteros, Pelé dixo: "Pensé en Navidá. Pensé nos neños". Pelé vistió una camiseta de Vasco col númberu 1000 y dio una vuelta olímpica nel estadiu Maracaná.
Sicasí, una compañía qu'investiga sobre la historia del fútbol brasilanu afayó que Pelé anotó'l gol númberu mil enantes del partíu contra'l Vasco da Gama, esi gol en realidá foi'l númberu 1001. Sicasí, esi gol consideróse y considérase entá'l gol númberu 1000 de Pelé na so carrera futbolística.[ensin referencies]
Los 1282 goles
Cifra llograda incluyendo los tantos anotaos n'alcuentros oficiales (760) y amistosos (522).[53]
| Clubes y Seleición | Partíos | Goles | Permediu |
|---|---|---|---|
| Santos FC | 1120 | 1087 | 0,97 |
| New York Cosmos | 107 | 64 | 0,60 |
| Seleición Brasilana | 92 | 95 | 1,03 |
| Otros | 32 | 36 | 1,12 |
| Total | 1351 | 1282 | 0,94 |
Remove ads
Campeonatos nacionales
| Títulu | Equipu | País
|
Añu |
|---|---|---|---|
| Campeonatu Paulista | Santos FC |
Brasil |
1958 |
| Tornéu Rio-São Paulo | 1959 | ||
| Campeonatu Paulista | 1960 | ||
| Campeonatu Paulista | 1961 | ||
| Campeonatu Brasilanu de Serie A | 1961 | ||
| Campeonatu Paulista | 1962 | ||
| Campeonatu Brasilanu de Serie A | 1962 | ||
| Tornéu Rio-São Paulo | 1963 | ||
| Campeonatu Brasilanu de Serie A | 1963 | ||
| Campeonatu Paulista | 1964 | ||
| Campeonatu Brasilanu de Serie A | 1964 | ||
| Tornéu Rio-São Paulo | 1964 | ||
| Campeonatu Paulista | 1965 | ||
| Campeonatu Brasilanu de Serie A | 1965 | ||
| Tornéu Rio-São Paulo | 1966 | ||
| Campeonatu Paulista | 1967 | ||
| Campeonatu Paulista | 1968 | ||
| Campeonatu Brasilanu de Serie A | 1968 | ||
| Campeonatu Paulista | 1969 | ||
| Campeonatu Paulista | 1973 | ||
| NASL | New York Cosmos |
EEXX |
1977 |
Copes internacionales
| Títulu | Equipu | País
|
Añu |
|---|---|---|---|
| Copa Mundial de Fútbol | Seleición de Brasil |
Suecia |
1958 |
| Copa Mundial de Fútbol |  Chile |
1962 | |
| Copa Libertadores | Santos FC |
Brasil |
1962 |
| Copa Intercontinental | 1962 | ||
| Copa Libertadores | 1963 | ||
| Copa Intercontinental | 1963 | ||
| Recopa Intercontinental | 1968 | ||
| Copa Mundial de Fútbol | Seleición de Brasil |
 Méxicu |
1970 |
Distinciones individuales
| Distinción | Añu |
|---|---|
| Goliador del Campeonatu Paulista[54] | 1957 |
| Goliador del Campeonatu Paulista[54] | 1958 |
| Meyor xugador nuevu pola FIFA[55] | 1958 |
| Balón de Plata pola FIFA[56] | 1958 |
| Goliador de la Copa América[57] | 1959 |
| Meyor xugador de la Copa América[58] | 1959 |
| Goliador del Campeonatu Paulista[54] | 1959 |
| Goliador del Campeonatu Paulista[54] | 1960 |
| Goliador de la Copa de Brasil[59] | 1961 |
| Goliador del Campeonatu Paulista[54] | 1961 |
| Goliador del Campeonatu Paulista[54] | 1962 |
| Gallardoniáu cola Lexón d'Honor[60] | 1963 |
| Goliador de la Copa de Brasil[59] | 1963 |
| Goliador del Tornéu Rio-São Paulo[61] | 1963 |
| Goliador del Campeonatu Paulista[54] | 1963 |
| Goliador del Campeonatu Paulista[54] | 1964 |
| Goliador de la Copa de Brasil[59] | 1964 |
| Goliador del Campeonatu Paulista[54] | 1965 |
| Goliador de la Copa Libertadores[62] | 1965 |
| Gallardoniáu cola Espada d'Honor de fútbol pol Anuariu de Fútbol d'Inglaterra[63] | 1966 |
| Gallardoniáu cola Orde de Rio Branco pol gobiernu de Brasil[63] | 1967 |
| Goliador del Campeonatu Paulista[54] | 1969 |
| Escoyíu Comandante de la Orde de Rio Branco dempués de marcar el milésimu gol[63] | 1969 |
| Balón de plata dau pola revista Placar[63] | 1970 |
| Personalidá deportiva del añu pola BBC[64] | 1970 |
| Gallardoniáu cola Medaya de la ciudá de París pola alcaldía[63] | 1971 |
| Gallardoniáu col Premiu de l'Academia Francesa de Deportes[63] | 1971 |
| Goliador del Campeonatu Paulista[54] | 1973 |
| Futbolista suramericanu del añu | 1973 |
| Incluyíu nel equipu de les estrelles pola NASL[65] | 1975 |
| Nomáu ciudadanu Bauru pol conceyu São Paulo[63] | 1975 |
| Xugador más pervalible de la NASL[66] | 1976 |
| Incluyíu nel equipu de les estrelles pola NASL[65] | 1976 |
| Nomáu ciudadanu Honorariu de la ciudá de Los Angeles dau pol alcalde[63] | 1977 |
| Nomáu ciudadanu Honoríficu de la ciudá de New Jersey dau pol alcalde[63] | 1977 |
| Incluyíu nel equipu de les estrelles pola NASL[65] | 1977 |
| Gallardoniáu col Diploma de Méritu Ciudadanu del Mundu pola Unicef[63] | 1977 |
| Gallardoniáu cola Gran Cruz del Méritu Deportivu dau pol gobiernu de Brasil[63] | 1977 |
| Escoyíu Ciudadanu del Mundu pola ONX[67] | 1977 |
| Premiáu cola Orde de Campeones pola Organización de mozos Católicos n'EXA[63] | 1978 |
| Gallardoniáu col Premiu Internacional de la Paz[68] | 1978 |
| Deportista del sieglu pola revista L'Équipe[69] | 1980 |
| Distinguíu como Mariscal de Hispania poles organizaciones hispanes en New York[63] | 1981 |
| Incluyíu nel equipu de tolos tiempos del Santos FC pola revista Placar[70] | 1982 |
| Incluyíu nel equipu mundial de tolos tiempos pola revista Placar[71] | 1983 |
| Gallardoniáu col Premiu a los Valores Humanos pela ciudá de New York[63] | 1983 |
| Gallardoniáu col Balón d'Oru dau pola revista Placar[63] | 1983 |
| Gallardoniáu cola Orde FIFA como tributu a los sos 80 años como institución deportiva[63] | 1984 |
| Gallardoniáu cola Orde del Méritu Deportivu d'América del Sur pola CONMEBOL[63] | 1984 |
| Nomáu embaxador honoríficu del Turismu de Brasil[72] | 1987 |
| Incluyíu nel equipu mundial de tolos tiempos pola FIGC[71] | 1988 |
| Gallardoniáu cola Orde Nacional del Méritu pol gobiernu de Brasil[63] | 1991 |
| Condecoráu con una cai llamada Pelé Street en Montevideo, Uruguái[63] | 1992 |
| Escoyíu Embaxador pa la Ecoloxía y Mediu Ambiente poles Naciones Xuníes[63] | 1992 |
| Miembru del salón de la fama del fútbol[73][74] | 1993 |
| Escoyíu Embaxador de Bona Voluntá pola Unesco[63] | 1993 |
| Máximu esponente de La Copa del Mundu de los Héroes 100 por France Football[75] | 1994 |
| Escoyíu Embaxador pa la educación, la ciencia y la cultura pola Unesco[63] | 1994 |
| Gallardoniáu cola Cruz de la Orde de la República d'Hungría[63] | 1994 |
| Escoyíu Ministru de Deportes de Brasil[76] | 1994 |
| Incluyíu nel equipu de tolos tiempos del Santos FC pola revista Placar[70] | 1994 |
| Incluyíu nel equipu históricu de la Copa del Mundu FIFA[71] | 1994 |
| Incluyíu nel equipu brasilanu de tolos tiempos pola revista Folha de São Paulo[77] | 1994 |
| Gallardoniáu cola Medaya de Derechos Humanos pola organización B'nai B'rith[63] | 1995 |
| Atleta del sieglu pol grupu DuPont[63][78] | 1996 |
| Incluyíu nel equipu mundial de tolos tiempos pola revista Planete Foot[71] | 1996 |
| Incluyíu nel equipu brasilanu de tolos tiempos pola revista Placar[77] | 1996 |
| Escoyíu como unu de los 50 meyores xugadores históricos pola revista Planete Foot[79] | 1996 |
| Gallardoniáu cola Orde del Imperiu Británicu[80] | 1997 |
| Incluyíu nel equipu mundial de tolos tiempos pol diariu La Repubblica[71] | 1997 |
| Escoyíu como unu de los 100 futbolistes más grandes pol diariu La Repubblica[81] | 1997 |
| Incluyíu na seleición del sieglu de la FIFA[71] | 1997 |
| Premiu Xugador Lleenda pola Revista Marca MARCA[71] | 1997 |
| Incluyíu nel equipu brasilanu de tolos tiempos pola revista O Estado[77] | 1998 |
| Incluyíu nel equipu del sieglu XX suramericanu pola sociedá MasterCard[82] | 1998 |
| Condecoráu como'l xugador que tresformó'l fútbol pola revista Sports Illustrated[63] | 1999 |
| Escoyíu como unu de los 10 deportistes más grande del sieglu pol COI[83] | 1999 |
| Deportista del sieglu XX pol COI[25] | 1999 |
| Escoyíu como unu de los deportistes del sieglu XX pola revista Time[84] | 1999 |
| Personalidá del sieglu XX pol diariu La Nación[85] | 1999 |
| Incluyíu nel equipu mundial del sieglu XX pola revista World Soccer[86] | 1999 |
| Xugador mundial del sieglu pola IFFHS[24] | 1999 |
| Atleta del sieglu pola axencia Reuters[87] | 1999 |
| Incluyíu nel equipu de tolos tiempos del Santos FC pol diariu Lance[70] | 1999 |
| Futbolista del sieglu pola Unicef[88] | 1999 |
| Incluyíu nel equipu mundial de tolos tiempos pola revista Voetbal International[71] | 1999 |
| Xugador suramericanu del sieglu pola IFFHS[89] | 1999 |
| Xugador del sieglu por France Football[79] | 1999 |
| Xugador del sieglu XX pol diariu Guerin Sportivo[79] | 1999 |
| Escoyíu meyor xugador de tolos tiempos pola revista Placar[79] | 1999 |
| Gallardoniáu col Premiu Laureus[90] | 2000 |
| Xugador del sieglu pola FIFA[23] | 2000 |
| Incluyíu nel Dream Team de la historia de los mundiales pola FIFA[91] | 2002 |
| Xugador FIFA 100[92] | 2004 |
| Gallardoniáu cola Orde del Méritu de la FIFA[93] | 2004 |
| Incluyíu nel equipu mundial de tolos tiempos pol diariu A Tarde Newspaper[71] | 2004 |
| Personalidá deportiva del añu pola BBC[94] | 2005 |
| Escoyíu como Embaxador del Deporte nel Foru Económicu Mundial de Davos[67] | 2006 |
| Incluyíu nel meyor equipu de tolos tiempos pol periódicu español El Mundo[95] | 2006 |
| Escoyíu meyor xugador brasilanu del sieglu pola IFFHS[96] | 2006 |
| Máximu goliador de Primer División na historia del fútbol pola IFFHS[97] | 2006 |
| Escoyíu como'l "Meyor Xugador Mozu" na historia de los mundiales pola FIFA[98] | 2006 |
| Incluyíu nel equipu históricu de Franz Beckenbauer[99] | 2006 |
| Gallardoniáu col Premiu Presidencial de la FIFA[100][101] | 2007 |
| Condecoráu cola llave y la declaratoria de Güéspede Distinguíu en Méxicu D.F.[102] | 2007 |
| Incluyíu nel TOP 50 de lo "Meyor de lo Meyor" na historia del fútbol[103] | 2007 |
| Personaxe influyente de la cultura llatinoamericana por Antena 3 y la CAC[104] | 2008 |
| Escoyíu embaxador de la candidatura de Ríu a los Xuegos Olímpicos de 2016[105] | 2008 |
| Incluyíu nel Once Ideal de Suramérica de los postreros 50 años por Sports Illustrated Llatín[106] | 2008 |
| Personaxe influyente del fútbol mundial pola revista Don Balón[107] | 2009 |
| Incluyíu nel muséu electrónicu de la CONMEBOL[108] | 2009 |
| Gallardoniáu como Güéspede d'Honor y Embaxador del Deporte de Bogotá[109] | 2010 |
| Premiu honor d'oru Don Balón[110] | 2014 |
| FIFA Balón d'Oru honoríficu a la trayeutoria |2014 |
Pelé casó per primer vegada en 1966 con Rosemeri Cholbi, unión que duró hasta 1978, cuando por cuenta de les sos múltiples ocupaciones, el Rei nun pasó abondu tiempu cola familia y la rellación terminó en divorciu. La pareya tuvo tres fíos: Kelly Cristina, Edinho y Jennifer. En 1994 Pelé volvió casase, esta vegada con Assiria Seixas Lemos, na actualidá sigue casáu con ella y d'esta unión surdieron dos ximielgos: Josua y Celeste.
Ye tamién reconocíu poles rellación que sostuvo cola famosa cantante brasilana Xuxa y con dos reines de guapura: Deise Nunes de Souza, Miss Brasil 1986, y Flávia Cavalcanti, Miss Brasil 1989.
El so fíu Edinho (Edson Cholbi Nascimento), que xugó como porteru de Santos, foi deteníu en xunu de 2005 pola so participación nel tráficu de drogues; finamente en mayu de 2014 foi condergáu a 33 años y cuatro meses de prisión per llavadura d'activos provenientes del narcotráficu.[111]
Reconócense-y siete fíos: trés cola primer muyer, Rosemeri Cholbi, dos cola segunda, Assíria Lemos, y estraconxugalmente dos fíos; Pelé foi obligáu xudicialmente a reconocer la paternidá d'una, Sandra Regina Machado, que morrió víctima de cáncer el 17 d'ochobre de 2006.
Pelé nun asistió al veloriu de la so fía, sicasí, esplicó en nota distribuyida a la prensa que rezó la viéspora pola recuperación y decidió mandar flores. La so sentida ausencia foi atribuyida pola mesma información al malestar que-y producíen los ambientes aciagos y por esi mesmu motivu, añade la información, el rei del fútbol nun compareció tampoco a los últimos homenaxes póstumos consagraos a los sos padres.[112]
Remove ads
- Documental TVE (2012), "Conexión Vintage - Aquí está Pelé" en RTVE.es
Remove ads
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads