Remove ads
Juan Luis Vives[4] (en llatín Ioannis Lodovici Vivis;[5] Valencia, 6 de marzu de 1492 — Bruxes, 6 de mayu de 1540), foi un humanista, filósofu y pedagogu español.
Juan Luis Vives | |
|---|---|
 | |
| Vida | |
| Nacimientu | Valencia[1], 6 de marzu de 1492[2] |
| Nacionalidá |
 España |
| Muerte | Bruxes[1], 6 de mayu de 1540 (greg.)[3] (48 años) |
| Sepultura |
Catedral de San Donaciano (es)  |
| Familia | |
| Casáu con | Margarita Valldaura |
| Estudios | |
| Estudios |
Universidá de París Universidá de Valencia |
| Llingües falaes | llatín[2] |
| Alumnu de |
Gaspar Lax (es) |
| Profesor de |
Gabriel Mudaeus (es) |
| Oficiu | filósofu, pedagogu, humanista del Renacimientu, profesor universitariu, profesor |
| Llugares de trabayu |
Países Bajos meridionales (es) |
| Emplegadores | Universidá d'Oxford |
| Movimientu | Humanismu |
| Creencies | |
| Relixón | Ilesia Católica |
 | |
 | |
Nació'l 6 de marzu de 1492. La familia Vives yera importante dientro del nucleu de comerciantes xudíos, relixosos y económicamente acomodaos en Valencia. Pa protexer la vida de los sos familiares según les sos propiedaes y evitar asina mesmu'l riesgu de ser espulsaos, viéronse obligaos a convertise al cristianismu. Sicasí, siguieron practicando'l xudaísmu nuna sinagoga que teníen na so casa y de la que yera rabín un primu hermanu de Juan Luis, Miguel Vives. Pero en 1482, la Inquisición afayó a Miguel y a la so madre na sinagoga en plena lliturxa, empecipiándose asina un procesu contra la familia Vives a manes de la Inquisición.[6]
_Madrid_01.jpg)
A los quince años, Juan Luis Vives empezó a estudiar na Universidá de Valencia, fundada cinco años enantes. Allegó a dichu centro dende 1507 hasta 1509 aproximao.
El procesu contra la so familia siguió y en 1509, el so padre, esmolecíu pol carís que tomaba l'asuntu, decidió unviar al so fíu a estudiar al estranxeru. Asina, la seronda de 1509 Vives partió camín de París pa perfeccionar y ampliar les sos conocencies na Universidá de la Sorbona, centru d'atraición de munchos estudiantes de la Corona d'Aragón y nel qu'enseñaben munchos profesores españoles.
Terminó los sos estudios en 1512 algamando'l grau de doctor y treslladóse a Bruxes (Bélxica) onde vivíen delles families de mercaderes valencianos, ente elles la de la so futura muyer, Margarida Valldaura.
Recibió la noticia de que'l so padre fuera condergáu y quemáu en 1526, y la so madre Blanca March, muerta en 1508, desenterrada y los sos restos quemaos en 1529. Somorguiáu nuna depresión anímica, treslladóse a Inglaterra dempués de refugar una ufierta pa enseñar na Universidá d'Alcalá de Henares. Vives nun aceptó por mieu a que la Inquisición escorriéralu y porque tampoco disponía de medios económicos que-y dexaren viaxar hasta'l so destín.
Nel branu de 1523, foi escoyíu llector del Colexu de Corpus Christi pol cardenal Wolsey, cargu que portaba tamién ser nomáu canciller del rei Enrique VIII d'Inglaterra. Vives vía cumplíu asina'l so pruyimientu d'establecese nuna corte, únicu llugar nel qu'un humanista podía desenvolver dignamente el so trabayu investigador de la cultura y enseñar los descubrimientos de los sos estudios. Ende trabó amistá con Tomás Moro y la reina Catalina d'Aragón.
Sicasí llueu s'amurnió, yá que añoraba a los sos amigos flamencos y la vida académica de Lovaina, na que destacaba Erasmu de Rotterdam, y onde teníen llugar los discutinios más apasionantes ente los más destacaos humanistes europeos.
La so amistá cola reina Catalina dexó-y que'l 28 d'abril de 1525 concediérase-y la llicencia pa importar vinu y llana hasta Inglaterra y esportar trigu al continente. Colos beneficios d'esti comerciu y la pensión real la so situación económica ameyoró.
Dende mayu de 1526 hasta abril de 1527 moró de nuevu en Bruxes, llugar nel que s'enteró de la condena a muerte del so amigu Tomás Moro por oponese al divorciu del rei. Catalina llamó a Vives por qu'enseñara llatín a la so fía, María Tudor.
Vives realizó en Bruxes la so obra "Tratáu del socorru de los probes", na qu'analizaba y sistematizaba la organización d'ayuda a los probes y cómo tenía de faese. Por ello considérase a Vives la primer persona n'Europa en llevar a la práutica un "serviciu entamáu d'asistencia social" por aciu el so tratáu. Foi por tanto'l precursor de la organización futura de los servicios sociales n'Europa, y por tanto, unu de los precursores de la intervención del Estáu entamada y asistencial a los precisaos.
Pa intentar ayudar a la reina, Vives escribió al emperador Carlos, enemigu del rei, y al papa Clemente VII, pero les sos notes fueron interceptaes pol cardenal Wolsey. Viendo que los sos esfuercios yeren inútiles y que'l rei enxamás arrenunciaría al divorciu, intentó convencer a la reina por que la aceptara. Esta estratexa ofendió tanto a Enrique como a Catalina; foi-y retirada la pensión real y tuvo qu'abandonar Inglaterra.
Buscó entós proteición en Carlos V, a quien dedicó'l so tratáu De concordia et discordia in humanu xenere y otru al inquisidor xeneral d'España que tituló De pacificatione. Foi-y concedida una renta añal de 150 ducaos que representaba la metá de los sos gastos; sicasí, enxamás consiguió'l beneficiu eclesiásticu solicitáu.
Los últimos años de la so vida dedicar a perfeccionar la cultura humanística de los duques de Mencia. Convertir nun reformador de la educación europea y nun filósofu moralista de talla universal, proponiendo l'estudiu de les obres d'Aristóteles na so llingua orixinal y afaciendo los sos llibros destinaos al estudiu del llatín a los estudiantes; sustituyó los testos medievales por otros nuevos, con un vocabulariu afechu a la so dómina y a la manera de falar del momentu. El so llibru destináu a la enseñanza del llatín editar en 65 ocasiones ente 1538 y 1649. Propunxo tamién la reforma de la Sorbona, depurando la so educación filosófica, dotando d'una gran calidá a la so educación.
En 1529 la so salú yera yá bien delicada: carecía de dolores de cabeza y una úlcera estomacal. L'artritis dexeneró en fuertes dolores y el 6 de mayu de 1540 morría na so casa de Bruxes por causa de un cálculu biliar. Foi soterráu na ilesia de San Donaciano.
Remove ads
Les sos Obres completes fueron traducíes al español por Lorenzo Riber (dos vols, Madrid, Aguilar, 1948). Cabría destacar les siguientes:
- Opuscula varia (Lovanii, 1519) : coleición de opúsculos onde atopamos la que foi la so primer obra de calter filosóficu De initiis, sectis et laudibus philosophiae.
- Adversus pseudodialecticos (Selestadii, 1520): presenta la llectura de los clásicos, como humanista que ye, como mediu p'adquirir axilidá mental.
- De subventione pauperum. Sive de humanis necessitatibus libri II (Brugis, 1525): trata'l problema de la mendicidad buscando soluciones nes instituciones públiques, que tienen de socorrer a los verdaderos probes y faer trabayar a los que namái son vagos; pa ello ye precisu una organización de la beneficencia y una reforma del sistema sanitariu, d'asilu...Siendo un plan d'actuación contra la probeza na ciudá de Bruxes.
- De Europae dissidis et Republica (Brugis, 1526).
- De concordia et discordia in humanu xenere (Antuerpiae, 1529).
- De pacificatione (Antuerpiae, 1529).
- Quam misera esset vita christianorum sub Turca (Antuerpiae, 1529).
- De disciplinis libri XX (Antuerpiae, 1531): ye una obra enciclopédica, na que se zarra la so obra pedagóxica, y que ta estremada en trés partes: De causis corruptarum artium, De tradendis disciplinis, y De artibus. Ésta última contién de la mesma : De prima philosophia, De explanatione cuiusque essentiae, De censura veri, De preséu probabilitatis, De disputatione.
- D'anima et vita (Basileae, 1538): ye la so obra de maduror y nella l'autor desenvuelve conceutos de psicoloxía.
- Lingvae llatina exercitatio, son Diálogos sobre la educación dedicaos al príncipe que dempués sería Felipe II, y que la so intención ye instruyir na llingua llatina coles mesmes qu'introduz amenes cuestiones sobre moral y conducta social y remembra les sos alcordances infantiles.
- De Europeae statu ac tumultibus. Dirixir al Papa pa esixir la so mediación a favor de la paz ente los príncipes cristianos, na mesma llinia que la Querella de la paz del so amigu Erasmu.
- Introductio ad sapientiam (Lovaina, 1524), ye la más importante de les sos obres pedagóxiques.
- De institutione feminae christianae, traducida al castellán en Valencia en 1528, un tratáu sobre la educación de la muyer cristiana.
Remove ads
Remove ads
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads