Labiodentaler Nasal

De labiodentali Nasal isch en Konsonant wo phonetisch in viile Sprooche vorchùnt, so au im Alemannische, als Phonem aber schynts in fascht keinere Sprooch. Nùmme im Kukuya Dialäkt vùm Teke, enere Bantu-Sprooch uss Zentralafrika, söll er en Phonem sy^[1]. In dänne Sprooche, wo de Luut als Allophon hen, ergit sich de Luut uss /m/ oder /n/ dur Assimilierig vor labiodentale Konsonante (/f v ʋ/). S Zeiche im IPA defür isch [ɱ].

Labiodentale Nasal
IPA-Nummere	115
IPA-Zeiche	ɱ
IPA-Bildli
Teuthonista	?
X-SAMPA	F
Kirshenbaum	M
Hörbiispiilⓘ/?

Artikulation

• Es isch en Verschlùssluut; dr Lùftstrom im Muul wird ganz blockiert. Im Gägesatz zue orale Verschlùssluut wird d Lùft aber nit ùff eimool dur s Muul glööst, sùndern ohni Ùnterbrächig dur d Noos abgloo.
• De Artikulationsort isch labiodental; er wird mit dr Ùnterlippe ùn de Zään artikuliert.
• D Phonation isch stimmhaft; derwyylscht er produziert wird, vibriere d Stimmbänder.
• Es isch en nasale Konsonant; d Lùft goot dur d Noos usse.
• Es isch en egressive Konsonant; er wird allei dur s Usstoosse vo Lùft mit de Lunge ùn em Zwerchfell erzüügt, wie die meischte mänschliche Sproochluut.

Verbreitig

Sprooch		Wort	IPA-Transkription	Bedütig	Bemerkig
Alemannisch	Oberelsässisch	d'r Senft	[d̥əʁ̞ ˈz̥ɛɱv̥t]	‚dr Sänf‘
	Züritüütsch	Gomfi	[ˈg̊oɱv̥i]	‚Gutsi‘
Dütsch		Unfall	[ˈʊɱfal]	‚Ùnfall‘
Tschechisch		tramvaj	[ˈtraɱvaj]	‚Tram‘
Änglisch		comfy	[ˈkʰʌɱfi]	‚gmietlig‘
Griechisch		έμβρυο	[ˈe̞ɱvrio̞]	‚Embryo‘
Italienisch		invece	[iɱˈvetʃe]	‚im Gägedeil‘
Teke-Kukuya[2]			[ɱíì]	‚Auge‘	Phonemisch
Norwegisch		komfyr	[kɔɱˈfyːɾ]	‚Ofe‘
Spanisch		influencia	[ĩɱˈflwẽ̞nθja]	‚Yflùss‘

Literatur/Quelle

1. Ladefoged, P., Meddieson, I. The Sounds of the World's Languages. Blackwell Publishing. Malden, MA (USA). 1996. Syte 18
2. Paulian (1975:41)

Konsonante	Lueg au: IPA, Vokale
Bilabial Labiodental Dental Alveolar Postalv. Retroflex Alveolopalatal Palatal Velar Uvular Pharyngal Epiglottal Glottal Nasal m ɱ n̪ n ɳ ɲ ŋ ɴ Plosive p b t̪ d̪ t d ʈ ɖ c ɟ k ɡ q ɢ ʡ ʔ  Schnalzluut  ʘ ǀ ǃ ǂ ǁ ǃ˞ Affrikat pɸ bβ p̪f b̪v tθ dð ts dz tʃ dʒ ʈʂ ɖʐ tɕ dʑ cç ɟʝ kx ɡɣ qχ ɢʁ  Implo­siv  ɓ ɗ ᶑ ʄ ɠ ʛ Frikativ ɸ β f v θ ð s z ʃ ʒ ʂ ʐ ɕ ʑ ç ʝ x ɣ χ ʁ ħ ʕ ʜ ʢ h ɦ  Ejektiv  pʼ tʼ ʈʼ cʼ kʼ qʼ ʂʼ q͡χʼ    Approximante    ʋ ɹ ɻ j ɰ fʼ θʼ sʼ ɬ’ ʃʼ ɕʼ xʼ χ’ Vibrante ʙ r ɽr ʀ t͡θʼ t͡sʼ t͡ɬʼ t͡ʃʼ ʈ͡ʂʼ c͡ʎ̝̥ʼ k͡xʼ k͡ʟ̝̊ʼ Flap/Tap ѵ ɾ ɽ co-artikulierti Frikativ  ʍ w ɥ ɫ lat. Frikativ ɬ ɮ co-artikulierti Plosiv  k͡p ɡ͡b ŋ͡m lat. Approximante l ɭ ʎ ʟ
Bi de Spalte wo grau sin, goot mer devo uss, dass si nit artikuliert werde chönne; wysi Spalte, ùn Zeiche, wo nit verlinkt sin, hen kei offiziels IPA-Zeiche un/oder sin uss keinere Sprooch bekannt.