Các vụ giết người tại Indonesia 1965–1966
1 cuộc thanh trừng những người cộng sản. / From Wikipedia, the free encyclopedia
Các cuộc thảm sát và bất ổn dân sự ở Indonesia từ năm 1965 đến 1966 nhằm vào các thành viên và những người ủng hộ Đảng Cộng sản Indonesia (PKI), cũng như các nhóm khác như phụ nữ Gerwani (Phong trào Phụ nữ Indonesia), công đoàn,[14] người Java Abangan,[1] người Hoa, người vô thần, những người bị gọi là "kẻ không tin", và những người bị cáo buộc là theo cánh tả. Ước tính cho thấy ít nhất 500.000 đến 1,2 triệu người đã bị giết,[3][4][5][7] với một số ước tính lên tới hai đến ba triệu người.[15][16] Những sự kiện này đôi khi được mô tả như là diệt chủng[2][3][17] hoặc thanh lọc chính trị [18][19] và được kích động bởi Quân đội Indonesia dưới sự lãnh đạo của Suharto. Nghiên cứu và các tài liệu giải mật cho thấy các nhà chức trách Indonesia nhận được sự hỗ trợ từ các quốc gia nước ngoài, bao gồm Hoa Kỳ và Vương quốc Anh.[20][21][22][1][23][24][25]
Các vụ giết người tại Indonesia 1965–1966 | |
---|---|
Một phần của Chiến tranh Lạnh và Trật tự Mới | |
Mặt trận Hành động Sinh viên Indonesia (KAMI), Mặt trận Hành động Thanh niên và Sinh viên Indonesia (KAPPI) biểu tình chống cộng sản tại Jakarta, năm 1966 | |
Địa điểm | Indonesia |
Thời điểm | 1965–1966 |
Mục tiêu | Thành viên Đảng Cộng sản Indonesia (PKI), những người được cho là ủng hộ PKI, các thành viên Gerwani, người Java Abangan,[1] người vô thần, và người Hoa[2] |
Loại hình | Thanh lọc chính trị, giết người hàng loạt, diệt chủng[2] |
Tử vong | 500,000[3]:3–1,000,000+[3]:3[4][5][6][7] |
Thủ phạm | Quân đội Indonesia và các biệt đội tử thần, hỗ trợ bởi Mỹ, Anh và chính phủ Phương Tây[8][9][10][11][12][13] |
Bài viết này nằm trong chủ đề Lịch sử Indonesia |
---|
Xem thêm: |
Thời tiền sử |
Những nhà nước đầu tiên |
Tarumanagara (358–669) |
Sunda (669–1579) |
Sailendra (giữa thế kỷ 8 - giữa thế kỷ 9) |
Srivijaya (cuối thế kỷ 7 - 13) |
Medang (giữa thế kỷ 8 - thế kỷ 10) |
Kediri (1049–1221) |
Singhasari (1222–1292) |
Majapahit (1293–1527) |
Các nhà nước Hồi giáo |
Sự phát triển của Hồi giáo (1200–1600) |
Vương quốc Malacca (1400–1511) |
Vương quốc Demak (1475–1518) |
Hồi quốc Aceh (1496–1903) |
Hồi quốc Banten (1526–1813) |
Hồi quốc Mataram (thế kỷ 16 - 18) |
Thời kỳ thuộc địa |
Bồ Đào Nha (1512–1850) |
Công ty Đông Ấn Hà Lan (1602–1800) |
Đông Ấn Hà Lan (1800–1942) |
Indonesia trỗi dậy |
Đánh thức Quốc gia (1899–1942) |
Thời kỳ Nhật Bản chiếm đóng (1942–1945) |
Tuyên ngôn độc lập (1945) |
Cách mạng Dân tộc (1945–1950) |
Thời kỳ độc lập |
Dân chủ tự do (1950–1957) |
"Dân chủ kỷ luật" (1957–1965) |
Quá độ tới "Trật tự Mới" (1965–1966) |
"Trật tự Mới" (1966–1998) |
Thời kỳ "Reformasi" (1998–nay) |
sửa |
Các vụ giết người bắt đầu như là một cuộc thanh trừng chống cộng sau một cuộc đảo chính gây tranh cãi bởi Phong trào 30 tháng 9, đánh dấu một sự kiện then chốt trong quá trình chuyển đổi sang "Trật tự Mới" của Suharto và loại bỏ Đảng Cộng sản Indonesia như một lực lượng chính trị. Giai đoạn này cũng ảnh hưởng đáng kể đến động thái của Chiến tranh Lạnh toàn cầu.[26] Những biến động dẫn đến sự sụp đổ của Tổng thống Sukarno và sự bắt đầu của chế độ độc tài kéo dài ba thập kỷ của Suharto.[27]
Những mối hận thù cộng đồng âm ỉ đã được Quân đội Indonesia kích động, nhanh chóng đổ lỗi cho Đảng Cộng sản Indonesia về cuộc đảo chính. Ngoài ra, các cơ quan tình báo từ Hoa Kỳ, Vương quốc Anh và Úc đã tham gia vào các chiến dịch tuyên truyền đen chống lại cộng sản Indonesia. Bối cảnh Chiến tranh Lạnh, với các cường quốc phương Tây nhằm ngăn chặn sự lan rộng của chủ nghĩa cộng sản, đã đóng một vai trò quan trọng trong các sự kiện này.
Các vụ thảm sát bắt đầu vào tháng 10 năm 1965, với bạo lực dữ dội nhất xảy ra ở Trung Java, Đông Java, Bali và Bắc Sumatra. Hơn một triệu người bị nghi ngờ là thành viên Đảng Cộng sản Indonesia và những người bị cáo buộc là ủng hộ cộng sản đã bị giam giữ tại một số thời điểm. Chiến lược chính trị "Nasakom" (Dân tộc, Tôn giáo và Cộng sản) của Sukarno đã sụp đổ, và Quân đội cùng với chính trị Hồi giáo đã loại bỏ Đảng Cộng sản Indonesia, mở đường cho sự trỗi dậy của Suharto.[28]
Mặc dù quy mô của các vụ giết người, chúng phần lớn bị bỏ qua trong sách giáo khoa lịch sử Indonesia và ít được chú ý trong nước và quốc tế. Việc tìm kiếm lời giải thích cho bạo lực đã thử thách các học giả, và khả năng xảy ra những biến động tương tự đã ảnh hưởng đến chính sách bảo thủ và sự kiểm soát của chính quyền Suharto.[22]
Chính phủ Hoa Kỳ và Anh đã xác định rằng cần phải "loại bỏ Sukarno", như được ghi nhận trong một bản ghi nhớ của CIA từ năm 1962. Các liên hệ rộng rãi và sự hỗ trợ đã được cung cấp cho các sĩ quan Quân đội Indonesia chống cộng sản. Các tài liệu giải mật của Hoa Kỳ năm 2017 tiết lộ chi tiết thêm thông tin và sự hỗ trợ của chính phủ Hoa Kỳ đối với các vụ thảm sát, bao gồm cung cấp danh sách các quan chức Đảng Cộng sản Indonesia cho các đội tử thần Indonesia. Một báo cáo tuyệt mật của CIA từ năm 1968 mô tả các vụ thảm sát là một trong những vụ giết người hàng loạt tồi tệ nhất của thế kỷ XX.