Zhang Ning

Zhang Ning (soddalashtirilgan xitoycha: 张宁, anʼanaviy xitoycha: 張寧, pinyin: Zhāng Níng; 1975-yil 19-mayda tugʻilgan) — xitoylik sobiq badmintonchi. U 2004 va 2008-yillarda ayollar oʻrtasidagi yakkalik bahslarida ikki marta Olimpiada oltin medalini qoʻlga kiritdi. Ning 1990-yillarning oʻrtalaridan beri jahon sahnasida badminton oʻynagan va 2002-yildan buyon ayniqsa muvaffaqiyatli oʻyinchi boʻldi, u yigirmaning oxiri va oʻttiz yoshining boshida, eng yuqori darajadagi yakkalik oʻyinlarini koʻrsatgan, bu esa ayniqsa Xitoy tizimidagi rivojlangan oʻyinchilar uchun juda erta natijaga erishish edi. Ning oʻzining barqaror zarbasi, aldash, doimiy bosim va raqiblariga qarshi maydonning toʻrt burchagida ishlashi bilan mashhur. U ketma-ket Olimpiada oʻyinlarining yakkalik bahslarida oltin medallarini qoʻlga kiritgan yagona ayol badmintonchidir. Shuningdek, Ning 2003-yilda jahon chempioni boʻldi va musobaqada barcha rangdagi jami beshta medalga ega.

Zhang Ning 张宁
Shaxsiy maʼlumoti
Mamlakat	Xitoy
Tavalludi	19-may 1975-yil (1975-05-19) (49 yosh) Jinzhou, Liaoning, Xitoy
Boʻyi	1.75 m (5 ft 9 in)
Vazni	64 kg (141 lb; 10.1 st)
Ayollar yakkaliklari
Karyera rekordi	385 ta gʻalaba, 97 ta magʻlubiyat
Eng yuqori reyting	1
Medallari va yutuqlari Ayollar badmintoni Xitoy vakili Olimpiada o'yinlari Oltin 2004 Afina Ayollar yakkaliklari Oltin 2008 Pekin Ayollar yakkaliklari Jahon chempionatlari Oltin 2003 Birmingem Ayollar yakkaliklari Kumush 2005 Anaheim Ayollar yakkaliklari Kumush 2006 Madrid Ayollar yakkaliklari Bronza 2001 Sevilla Ayollar yakkaliklari Bronza 2007 Kuala Lumpur Ayollar yakkaliklari Jahon kubogi Kumush 2005 Yiyang Ayollar yakkaliklari Bronza 2006 Yiyang Ayollar yakkaliklari Sudirman kubogi Oltin 2005 Pekin Aralash jamoa Oltin 2007 Glazgo Aralash jamoa Uber kubogi Oltin 2006 Tokio/Senday Ayollar jamosi Oltin 2004 Jakarta Ayollar jamoasi Kumush 1996 Gonkong Ayollar jamosi Kumush 1994 Jakarta Ayollar jamoasi Osiyo o'yinlari Oltin 1998 Bangkok Ayollar jamoasi Oltin 2002 Busan Ayollar jamoasi Oltin 2006 Doha Ayollar jamoasi Osiyo chempionatlari Oltin 2001 Manila Ayollar yakkaliklari Kumush 2002 Bangkok Ayollar yakkaliklari Kumush 1999 Kuala Lumpur Ayollar yakkaliklari Osiyo kubogi Oltin 1996 Seul Ayollar yakkaliklari Sharqiy Osiyo o'yinlari Oltin 1993 Shanxay Ayollar jamoasi Kumush 1993 Shanxay Ayollar juftliklari Bronza 1993 Shanxay Ayollar yakkaliklari

Zhang birinchi marta 1994-yilda Uber kubogi (ayollar oʻrtasidagi jahon jamoaviy chempionati) musobaqasida Xitoyni himoya qilgan va oxirgi marta 2006-yilda ishtirok etgan. Garchi u har doim ham ushbu turnirning ikki yillik bosqichlarining har birida oʻynash uchun tanlanmagan boʻlsa-da, Zhangning Uber kubogidagi oʻyinlarining davomiyligi har qanday xitoylik oʻyinchining eng uzun muddati hisoblanadi.

Faoliyati

2003-yil

Garchi Zhang ilgari 1990-yillarning oʻrtalarida paydo boʻlgan bir qator xalqaro ochiq turnirlar gʻalabalarini qoʻlga kiritgan boʻlsa-da, uning jahon musobaqasida dominant oʻyinchi sifatidagi yutugʻi 2003-yilda IBF boʻyicha jahon chempionatida keldi, u yerda Zhang finalga chiqdi. Hal qiluvchi oʻyinda 28 yoshli Zhang Ning hamyurti Gong Ruinani 11:6, 11:3 hisobida osonlikcha magʻlub etdi.

2004-yil

Keyingi yili Zhang 2004-yilgi yozgi Olimpiada oʻyinlarida Xitoy uchun badminton oʻynadi. U ayollar oʻrtasidagi yakkalik bahslarida shvetsiyalik Marina Andrievskaya va britaniyalik Kelli Morganni dastlabki ikki bosqichda magʻlubiyatga uchratdi. Chorak finalda Zhang gonkonglik Wang Chenni 9:11, 11:6, 11:7 hisobida magʻlub etib, yarim finalga chiqdi. U yerda u vatandoshi Zhou Mini 11:6, 11:4 hisobida magʻlubiyatga uchratdi. Zhang finalda gollandiyalik Mia Audinana 8:11, 11:6, 11:7 hisobida magʻlub etib, oltin medalni qoʻlga kiritdi. 10 yil avval Uber kubogining hal qiluvchi bahsida Audinaga yutqazgan 29 yoshli badmintonchi uchun bu ajoyib tarzdagi qasos boʻldi. Olimpiadadagi gʻalabasi bilan Zhang ketma-ket yillarda jahon chempionati va Olimpiada oʻyinlarida gʻalaba qozongan dunyodagi uchta yakkalik oʻyinchidan biriga aylandi, qolganlari Susi Susanti va Taufik Hidoyat edi.

2005-yil

Zhang, shuningdek, gʻalaba qozonganidan keyin koʻplab unvonlarga ega boʻldi. U 2005-yilgi Xitoy ochiq musobaqasida Xie Xingfangni 3:11, 11:4, 11:8 hisobida magʻlub etdi, ammo 2005-yilgi jahon chempionati finalida Zhang Xie Xingfangga 8:11, 11:9, 3:11 hisobida imkoniyatni boy berdi.

2006-yil

2006-yilda Zhang yana jahon chempionati finaliga chiqdi, ammo u hali ham Xingfangni magʻlub eta olmadi. Bu safar u 16:21, 14:21 hisobida magʻlub boʻldi. Biroq, Zhang Yaponiya ochiq chempionatida Xingfangni 21-11, 16-21, 30-29 hisobida magʻlubiyatga uchratib, qasos oldi. Shu bilan ular xalqaro turnirda 19-marta toʻqnash keldi va 9:9 hisobidagi durang oʻzgartirildi.

Bu yil davomida taniqli gollandiyalik hujjatli kinorejissor Roel van Dalen Zhang Ning hayotiga bagʻishlangan „Olympic Journey — The Road to Beijing“ hujjatli filmini suratga oldi va u butun dunyo boʻylab televideniye orqali namoyish etildi.

2007-yil

2007-yilda Zhang Xingfangni 21:18, 19:21, 21:3 hisobida magʻlub etib, olti marta oʻzining beshinchi Singapur ochiq chempionligini qoʻlga kiritdi. Jahon chempionatida Xingfang uchinchi raundda malayziyalik Wong Mew Choo tomonidan magʻlub boʻldi va bu Zhangni chempionlik uchun favorit qildi. Biroq uni yarim finalda Wang Chen toʻxtatdi. Bu Van Chen uni 2007-yilgi Indoneziya ochiq chempionatidan keyin ikkinchi marta magʻlub etishi edi. Zhangning hamyurti Zhu Lin finalda Wangni 21:8, 21:12 hisobida magʻlub etdi. Pekindagi Luck Invitational turnirida Zhang Zhu Lin bilan toʻqnash kelish uchun yarim finalga chiqdi, biroq jarohati tufayli musobaqani tark etdi.

Daniya ochiq chempionatida u finalga chiqdi, biroq son jarohati tufayli vatandoshi Lu Langa 17:21, 14:21 hisobida yutqazdi. Zhang Fransiya ochiq chempionatining yarim finaliga ham chiqdi, ammo mahalliy chempion Pi Xongyan uni muvaffaqiyatsizlikka uchratdi.

Xitoy ochiq turnirida Zhang yarim finalda malayziyalik Wong Mew Chooga toʻgʻridan-toʻgʻri magʻlub boʻldi. Zhang jarohat va charchoqni gʻalabani yoʻqotishining asosiy sabablari sifatida koʻrsatdi.

2008-yil

Zhangning 2008-yilgi mavsumi Malayziya ochiq chempionatining birinchi bosqichidagi magʻlubiyat bilan boshlandi. Uni turnirda yosh jamoadoshlariga ham murabbiylik qilayotganini koʻrishgan. Koreya ochiq chempionatida Zheng chorak finalda sobiq hamyurti Zhou Miga yutqazdi. Zhou hozir Gonkongda oʻynaydi. Butun Angliya turnirida Chjan va Xie, eng yaxshi 2 oʻyinchi, birinchi bosqichda magʻlub boʻldi. Biroq, ikkalasi ham Shveysariya ochiq chempionati 22-xalqaro uchrashuvida finalga chiqish uchun kuchli oʻyin bilan qaytdi. Oldingi uchta turnirda chorak finaldan oʻta olmagan Zhang uchun finalda boʻlish yengillik edi. Shunday boʻlsa-da, Xie Zhangni 21:18, 21:17 hisobida magʻlub etdi va 11:11 hisobida durangga erishdi.

Keyinchalik Pekin Olimpiada oʻyinlarida Zhang uchinchi raundda janubiy koreyalik Jun Chje Yunni magʻlub etib, chorak finalga yoʻl oldi. Keyin u beshinchi raqam ostida tasniflangan fransiyalik Pi Xongyan va indoneziyalik Mariya Kristin Yuliantini 21:15, 21:15 hisobida magʻlubiyatga uchratib, finalga chiqdi. U yerda Zhang vatandoshi va dunyoning birinchi raqamli badmintonchisi Xie Xingfang bilan toʻqnash keldi va qiyin uchlikda 21-12, 10-21, 21-18 hisobida gʻalaba qozonib, oltin medallari sonini yana bittaga koʻpaytirdi. Zhang Olimpiadaning yakkalik bahslarida chempionlik unvonini himoya qilgan birinchi badmintonchi boʻldi, garchi koʻpchilik uning 33 yoshida buni uddalay olishiga shubha qilgan boʻlsa ham. U qoʻshimcha ravishda 2008-yilgi yozgi Olimpiada oʻyinlarining yopilish marosimida bayroqdor sifatida Xitoy vakili etib saylandi.

Isteʼfo

2008-yilgi Olimpiada oʻyinlaridan soʻng nafaqaga chiqish rejasini avvalroq eʼlon qilgan holda, 2008-yil noyabr oyida Shanxayda boʻlib oʻtgan Badminton boʻyicha Xitoy ochiq chempionatida Zhang va Xitoy terma jamoasining boshqa nafaqaga chiqqan aʼzolari uchun nafaqaga chiqish marosimi boʻlib oʻtdi^[1][2]. Zhang 2008-yil 23-noyabrda Shanxayda boʻlib oʻtgan badminton boʻyicha Xitoy ochiq musobaqasi arafasida Xitoy milliy terma jamoasidagi yana besh nafar jamoadoshi bilan oʻzining nafaqaga chiqishini nishonlash marosimida mukofot olayotganda yigʻlab yubordi^[3]. Nafaqaga chiqqanidan soʻng, Zhang Ning darhol Xitoy terma jamoasi bilan kelajakdagi yakkalik oʻyinchilarini tayyorlash va tarbiyalashda ishlay boshladi. Ammo 2018-yilda u Uber kubogida jamoaning past koʻrsatkichidan keyin Xitoyning badminton boʻyicha ayollar terma jamoasi murabbiyi lavozimiga Luo Yigang bilan almashtirildi^[4].

Yutuqlari

Olimpiada oʻyinlari

Ayollar yakkaliklari

Yil	Joy	Raqib	Hisob	Natija
2004	Goudi Olimpiya zali, Afina, Gretsiya	Mia Audina	8-11, 11-6, 11-7	Oltin
2008	Pekin Texnologiya Universiteti Gimnaziyasi, Pekin, Xitoy	Xie Xingfang	21-12, 10-21, 21-18	Oltin

Jahon chempionatlari

Ayollar yakkaliklari

Yil	Joy	Raqib	Hisob	Natija
2001	Palasio de Deportes de San Pablo, Sevilla, Ispaniya	Zhou Mi	5-11, 9-11	Bronza
2003	National Indoor Arena, Birmingem, Angliya	Gong Ruina	11-6, 11-3	Oltin
2005	Arrowhead Pond, Anaheim, Amerika Qoʻshma Shtatlari	Xie Xingfang	8-11, 11-9, 3-11	Kumush
2006	Palasio de Deportes de la Komunidad, Madrid, Ispaniya	Xie Xingfang	16-21, 14-21	Kumush
2007	Putra yopiq stadioni, Kuala Lumpur, Malayziya	Wang Chen	11-21, 15-21	Bronza

Jahon kubogi

Ayollar yakkaliklari

Yil	Joy	Raqib	Hisob	Natija
2005	Olimpiya bogʻi, Yiyang, Xitoy	Xie Xingfang	19-21, 16-21	Kumush
2006	Olimpiya bogʻi, Yiyang, Xitoy	Wang Yixan	19-21, 18-21	Bronza

Osiyo chempionati

Ayollar yakkaliklari

Yil	Joy	Raqib	Hisob	Natija
1999	Kuala Lumpur Badminton stadioni, Kuala Lumpur, Malayziya	Ye Zhaoying	8-11, 5-11	Kumush
2001	PhilSports Arena, Manila, Filippin	Wang Chen	11-1, 11-3	Oltin
2002	Nimibutr stadioni, Bangkok, Tailand	Zhou Mi	11-6, 3-11, 8-11	Kumush

Osiyo kubogi

Ayollar yakkaliklari

Yil	Joy	Raqib	Hisob	Natija
1996	2-sonli Olimpiya gimnaziyasi, Seul, Janubiy Koreya	Zeng Yaqiong	5-11, 11-2, 11-4	Oltin

Sharqiy Osiyo oʻyinlari

Ayollar yakkaliklari

Yil	Joy	Raqib	Hisob	Natija
1993	Shanxay, Xitoy	Shen Lianfeng	8-11, 8-11	Bronza

Ayollar juftligi

Yil	Joy	Hamkor	Raqib	Hisob	Natija
1993	Shanxay, Xitoy	Qin Yiyuan	Kim Shin-young Shon Xe-ju	12-15, 11-15	Kumush

BWF Superseriyasi

2006-yil 14-dekabrda boshlangan va 2007-yilda joriy etilgan BWF Superseriyasi Badminton Butunjahon Federatsiyasi (BWF) tomonidan ruxsat etilgan elita badminton turnirlari seriyasidir. BWF Superseriyasi ikki darajaga ega: Superseriyalar va Superseriyalar Premier. Superseriya mavsumi 2011-yilda joriy etilgan butun dunyo boʻylab oʻn ikkita turnirni oʻz ichiga oladi, muvaffaqiyatli oʻyinchilar yil oxirida boʻlib oʻtadigan BWF Superseries finaliga taklif qilinadi.

Ayollar yakkaliklari

Yil	Turnir	Raqib	Hisob	Natija
2007	Shveysariya ochiq turniri	Lu Lan	21-16, 21-18	01 ! Gʻolib
2007	Singapur ochiq	Xie Xingfang	21-18, 19-21, 21-3	01 ! Gʻolib
2007	China Masters	Xie Xingfang	11-21, 21-8, 21-23	02 ! Ikkinchi oʻrin
2007	Daniya ochiq turniri	Lu Lan	17-21, 14-21	02 ! Ikkinchi oʻrin
2008	Shveysariya ochiq turniri	Xie Xingfang	18-21, 17-21	02 ! Ikkinchi oʻrin

     Superseriya turnirlari

     Superseriya Premier turnirlari

     Superseriya Final turnirlari

IBF Jahon Grand Prisi

Badminton boʻyicha Jahon Grand Prisini oʻtkazish Xalqaro Badminton Federatsiyasi (IBF) tomonidan 1983-yildan 2006-yilgacha ruxsat etilgan.

Ayollar yakkaliklari

Yil	Turnir	Raqib	Hisob	Natija
1994	Fransiya ochiq turniri	Liu Yuhong	7-11, 11-7, 11-7	01 ! Gʻolib
1994	Brunei ochiq turniri	Hu Ning	11-3, 6-11, 11-6	01 ! Gʻolib
1996	Shvetsiya ochiq turniri	Ra Kyung-min	6-11, 11-2, 11-4	01 ! Gʻolib
1996	Malayziya ochiq turniri	Wang Chen	11-7, 11-8	01 ! Gʻolib
1996	Xitoy ochiq turniri	Wang Chen	11-6, 11-6	01 ! Gʻolib
1998	Butun Angliya ochiq turniri	Ye Zhaoying	5-11, 8-11	02 ! Ikkinchi oʻrin
1998	Malayziya ochiq turniri	Dai Yun	11-1, 11-3	01 ! Gʻolib
2001	Singapur ochiq turniri	Dai Yun	7-1, 4-7, 7-2	01 ! Gʻolib
2002	Koreya ochiq turniri	Gong Ruina	7-0, 5-7, 7-1, 7-2	01 ! Gʻolib
2002	Singapur ochiq turniri	Zhou Mi	6-11, 3-11	02 ! Ikkinchi oʻrin
2002	Indoneziya ochiq turniri	Gong Ruina	6-11, 7-11	02 ! Ikkinchi oʻrin
2002	Xitoy ochiq turniri	Gong Ruina	5-11, 8-11	02 ! Ikkinchi oʻrin
2003	Shveysariya ochiq turniri	Wang Chen	Tugallanmagan	01 ! Gʻolib
2003	Singapur ochiq turniri	Zhou Mi	11-0, 11-8	01 ! Gʻolib
2003	Germaniya ochiq turniri	Camilla Martin	11-7, 11-3	01 ! Gʻolib
2003	Gonkong ochiq turniri	Gong Ruina	11-5, 11-9	01 ! Gʻolib
2004	Koreya ochiq turniri	Jun Jae-youn	11-6, 11-5	01 ! Gʻolib
2004	Malayziya ochiq turniri	Zhou Mi	9-11, 11-7, 11-8	01 ! Gʻolib
2004	Singapur ochiq turniri	Zhou Mi	11-8, 11-1	01 ! Gʻolib
2005	Germaniya ochiq turniri	Xie Xingfang	5-11, 4-11	02 ! Ikkinchi oʻrin
2005	Butun Angliya ochiq turniri	Xie Xingfang	3-11, 9-11	02 ! Ikkinchi oʻrin
2005	Yaponiya ochiq turniri	Xie Xingfang	11-7, 11-8	01 ! Gʻolib
2005	Singapur ochiq turniri	Zhou Mi	11-5, 11-7	01 ! Gʻolib
2005	Malayziya ochiq turniri	Zhu Lin	11-6, 11-2	01 ! Gʻolib
2005	China Masters	Zhou Mi	11-3, 5-11, 11-3	01 ! Gʻolib
2005	Gonkong ochiq turniri	Xie Xingfang	11-4, 1-11, 11-6	01 ! Gʻolib
2005	Xitoy ochiq turniri	Xie Xingfang	3-11, 11-4, 11-8	01 ! Gʻolib
2006	Germaniya ochiq turniri	Lu Lan	11-8, 11-3	01 ! Gʻolib
2006	Butun Angliya ochiq turniri	Xie Xingfang	6-11, 11-4, 2-11	02 ! Ikkinchi oʻrin
2006	Xitoy Taypeyi ochiq turniri	Xie Xingfang	21-15, 21-15	01 ! Gʻolib
2006	Malayziya ochiq turniri	Tracey Hallam	21-12, 21-13	01 ! Gʻolib
2006	Gonkong ochiq turniri	Xie Xingfang	Tugallanmagan	02 ! Ikkinchi oʻrin
2006	Yaponiya ochiq turniri	Xie Xingfang	21-11, 16-21, 30-29	01 ! Gʻolib

Ayollar juftligi

Yil	Turnir	Hamkor	Raqib	Hisob	Natija
1993	Gollandiya ochiq turniri	Joanne Goode	Finarsih Lili Tampi	9-15, 3-15	02 ! Ikkinchi oʻrin

Tanlangan raqiblarga qarshi rekordlari

Quyida Zhang Ningning yil yakuni boʻyicha finalchilar, jahon chempionati yarim finalchilari va Olimpiada chorak finalchilariga nisbatan rekordlari keltirilgan:

Oʻyinchilar Matchlar Natijalar Farq Gʻalaba Magʻlubiyat / Huang Chia-chi 3 3 0 +3 Petya Nedelcheva 4 4 0 +4 Dai Yun 8 6 2 +4 Gong Ruina 9 4 5 −1 Gong Zhichao 4 2 2 0 Han Jingna 2 0 2 −2 Lu Lan 4 3 1 +2 Wang Lin 2 1 1 0 Wang Yihan 4 3 1 +2 Xie Xingfang 23 12 11 +1 Yao Yan 2 1 1 0 Ye Zhaoying 4 0 4 −4 Zhu Lin 3 3 0 +3 Cheng Shao-chieh 2 2 0 +2 Tine Baun 5 4 1 +3 Camilla Martin 15 9 6 +3 Mette Sørensen 2 2 0 +2

Oʻyinchilar Matchlar Natijalar Farq Gʻalaba Magʻlubiyat Tracey Hallam 6 6 0 +6 Pi Hongyan 17 14 3 +11 Petra Overzier 2 2 0 +2 Juliane Schenk 5 5 0 +5 Xu Huaiwen 3 3 0 +3 / Wang Chen 17 14 3 +11 Yip Pui Yin 5 4 1 +3 / Zhou Mi 20 8 12 −4 Saina Nehwal 1 1 0 +1 Susi Susanti 6 1 5 −4 Maria Kristin Yulianti 3 2 1 +1 Yasuko Mizui 3 3 0 +3 Wong Mew Choo 8 7 1 +6 / Mia Audina 13 7 6 +1 Bang Soo-hyun 4 0 4 −4 Kim Ji-hyun 2 0 2 −2 Lim Xiaoqing 5 0 5 −5

Manbalar

1. „Archived copy“. 16-fevral 2009-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 22-dekabr 2008-yil.
2. „Veteran Olympic and world badminton champions retire - Sports News - SINA English“.
3. „Veteran badminton champions retire -- china.org.cn“.
4. „Overhaul begins as China women's badminton coach Zhang Ning is fired“ (13-iyun 2018-yil).