Afgʻoniston milliy futbol terma jamoasi

Afgʻoniston milliy futbol terma jamoasi (fors. تیم ملی فوتبال افغانستان Tīm-e Millī-e Fūtbāl-e Afghanestān) Afgʻoniston futbol federatsiyasi tomonidan nazorat qilinadi. Afgʻoniston milliy terma jamoasi 1922-yilda tashkil etilgan boʻlib, ular Hindistonga qarshi birinchi xalqaro oʻyinini 1941-yilda Kobulda oʻtkazdilar. Keyin Afgʻoniston 1948-yilda FIFAga, 1954-yilda esa AFCga asoschi aʼzolardan biri sifatida qoʻshildi. Ular uy oʻyinlarini Afgʻoniston poytaxti Kobuldagi Ghazi milliy olimpiya stadionida oʻtkazishadi. 2013-yilda Afgʻoniston 2013-yilgi SAFF chempionatida gʻolib chiqdi va „FIFA Fair Play mukofoti“ ni qoʻlga kiritdi^[2][3].

Afgʻoniston milliy futbol terma jamoasi

Tahallusi	The Lions of Khorasan (Xuroson sherlari)
Assotsiatsiya	Afgʻoniston futbol federatsiyasi (A.F.F)
Konfederatsiya	AFC (OSIYO)
Sub-konfederatsiya	CAFA (Markaziy Osiyo)
Bosh murabbiy	AFG Anoush Dastgir
Sardor	Farshad Noor
Eng koʻp oʻynagan futbolchi	Zohib Islam Amiri (65)
Eng yaxshi toʻpurar	Faysal Shayesteh (10)
Uy stadioni	Ghazi Stadium
Birinchi forma Ikkinchi forma
FIFA Reytingi
Hozirgi	154 — Iyun 2022,
Eng yuqori	122 (Aprel 2014,)
Eng past	204 (Yanvar 2003,)
Birinchi xalqaro oʻyin
Afgʻoniston 0-0  Eron (Kobul, Afgʻoniston; 25 Avgust 1941)[1]
Eng yirik gʻalaba
Butan 1-8 Afgʻoniston  (Dehli, Hindiston; 7 Dekabr 2011)
Eng yirik magʻlubiyat
Turkmaniston 11-0 Afgʻoniston  (Ashxobod, Turkmaniston; 19 Noyabr 2003)
OFK Chaqiruv Kubogi
Ishtiroki	3 (Ilk marta 2006-yili)
Eng yaxshi natijasi	Toʻrtinchi oʻrin (2014)
SAFF Chempionati
Istiroki	7 (Ilk marta 2003-yili)
Eng yaxshi natijasi	Gʻolib (2013)

Tarix

Dastlabki davr

Afgʻoniston milliy futbol jamoasi 1920-yillarda

Mamlakatda tashkil etilgan ilk futbol klubi „Mahmoudiyeh F.C.“ 1934-yilda tashkil topgan. Uch yildan so‘ng jamoa Hindistonga borib, 18 ta o‘yinda qatnashib, 8 ta g‘alaba, 9 ta mag‘lubiyat va 1 ta durang qayd etgan. Ikkinchi tashkil etilgan futbol klubi 1941-yilda asos solingan Ariana Kabul F.C. bo‘ldi. Bu jamoa taklif bilan Eronning Tehron shahriga borib, 3 ta oʻyin oʻtkazib, bitta oʻyinda gʻalaba qozonib, ikkitasida magʻlub boʻlgan.

Afgʻonistonning birinchi rasmiy oʻyinini 1948-yil 26-iyulda Lyuksemburg qarshi o'tkazgan va 6:0 hisobida magʻlub boʻlgan.

2001-2010

Tolibon rejimi barham topgach, Afg‘oniston milliy terma jamoasi 2002-yili Osiyo o‘yinlarida Janubiy Koreya bilan o‘ynab, 2:0 hisobida mag‘lub bo‘lgan.

Afgʻoniston va Turkmaniston oʻrtasidagi FIFA Jahon chempionati saralash oʻyini Kobulda, 2003-yil

Afgʻoniston Premer-ligasi

Afg‘oniston futboli tarixida ilk bor AFF 8 ta jamoa o‘zaro bahslashadigan ligani eʼlon qildi. Liga 2012-yilda tashkil etilgan boʻlib, birinchi mavsum oʻsha yilning sentyabr va oktyabr oylarigacha davom etadi. Har bir viloyatdan bittadan 18 nafar futbolchidan iborat sakkizta jamoa tuzildi^[4][5].

Afg‘oniston Oliy Tinchlik Kengashi Liganing yaratilishi va rivojlanishini Afg‘onistonda „tinchlik va barqarorlik o‘rnatish imkoniyati“ sifatida yuqori baholadi.

2013 SAFF chempionati gʻoliblari

Yana qarang: 2013 SAFF Championship Final

Faqiryar

Ataie

Amiri (C)

Hadid

Faiz

Barekzay

Mashriqi

Marouf

Ahmadi

Azadzoy

Arezou

2013-yil 11-sentabrda Dasharath Stadiumda (Katmandu, Nepal) 2013-yilgi SAFF chempionati finalining boshlang‘ich tarkibi.

Hamidullah Karimi Hindiston ustidan qozonilgan gʻalabadan soʻng SAFF Chempionati kubogi bilan

2013-yil 20-avgust kuni 2013-yilgi SAFF chempionati oldidan Afg‘oniston 36 yil ichida birinchi marta FIFA tomonidan tasdiqlangan o‘rtoqlik o‘yini doirasida Pokiston bilan o‘ynadi.

Uy stadioni

Kobuldagi Ghazi stadioni, hozirda Afgʻoniston futbol federatsiyasi stadioni deb ataladi.

Afgʻonistondagi asosiy futbol oʻyinlari Kobuldagi Afgʻoniston futbol federatsiyasi stadionida (xalq orasida Ghazi stadioni nomi bilan mashhur) oʻtkaziladi. Yangi milliy stadion qurilishi 2013—2014-yilgi mavsumda nihoyasiga yetdi, uning narxi 25 million yevroga teng edi. 2015-yilda FIFA AFFga yangi yoshlar jamoalarini qayta tashkil etish va milliy terma jamoa uchun ayollar futbolini rivojlantirishda yordam berdi^[6].

Jamoa imiji

Toʻplam

2002-yildan 2004-yilgacha Yaponiyaning ASICS sport brendi terma jamoa homiysi boʻlgan.

Davr	Ishlab chiqaruvchi	Libos homiysi
2009-2020	Hummel International	AGC (Alokozay kompaniyalar guruhi)
2020-hozir	Jako	AGC (Alokozay kompaniyalar guruhi)

Homiylar

Alokozay, MOBY Group, Lemar & TOLO kompaniyalari terma jamoa homiylari hisoblanadi.

Natijalar

Oxirgi 12 oydagi oʻyinlar va kelajakda rejalashtirilgan oʻyinlar

  G'alaba   Durang   Mag'lubiyat

2022

 Afgʻoniston v  Hindiston

11 Iyun 2023 Osiyo Kubogi saralash	Afgʻoniston	1–2	Hindiston	Kalkutta, Hindiston
20:30	Zu. Amiri  88'		Chhetri  86' Samad  90+1'	Stadion: Salt Lake Stadium Tomoshabin: 44,216 Hakam: Razlan Joffri Ali (Malayziya Futbol Assotsiatsiyasi)

Murabbiylar shtabi

Anoush Dastgir, futbol boʻyicha Afgʻoniston milliy terma jamoasining hozirgi bosh murabbiyi.

Lavozim	Ism-sharif
Bosh murabbiy	Anoush Dastgir
Yordamchi murabbiy	Shabir Isoufi
Milliy terma jamoa menejeri	Mustafa Mehrzad
Koordinator	Sayed Ali Kazemi
Darvozabonlar murabbiyi	Mansur Faqiryar
Darvozabonlar murabbiyi	Farooz Arif
Fizioterapevt	Sadeq Morfez
Fizioterapevt	Mortaz Ashgar
Sport - massajchi	Danish Hosseini
Mashg'ulotlar murabbiyi	Siyar Kabiri
Uskunalar menejeri	Sharif Sarwari
OAV	Shams Amini
OAV	Firooz Mashoof

Murabbiylik tarixi

• Aniq emas (1941–75)
• Vladimir Salenko (1975–1976)
• Sergei Salnikov (1976–1977)
• Nikolai Yefimov (1977–1978)
• Islam Gul (Wayback Machine saytida 2022-06-08 sanasida arxivlangan) (1978–1979)
• Sayed Ahmad Zia Muzafari (Wayback Machine saytida 2022-06-08 sanasida arxivlangan) (1979–1981)
• Khwaja Aziz (1981–1987)
• Gennadi Sarychev (1987–1988)
• Oʻyinlar oʻtkazilmagan (1988–2003)
• Mir Ali Asghar Akbarzada (2003–2004)
• Mohammad Yousef Kargar (2004–2005)
• Klaus Stärk (2005–2008)
• Mohammad Yousef Kargar (2008–2014)
• Erich Rutemöller (2014–2015)
• Hossein Saleh (2015)
• Slaven Skeledžić (2015)
• Xorvatiya Petar Segrt (2015–2016)
• Anoush Dastgir (2016–2017)
• Otto Pfister (2017–2018)
• Anoush Dastgir (2018–hozir)

Futbolchilar

Hozirgi tarkib

№	Poz.	Futbolchi	Tugʻilgan sanasi (yosh)	Ishtiroki	Gollari	Klubi
1	1DR	Ovays Azizi	29-yanvar 1992-yil (1992-01-29) (33 yosh)	38	0	SWE Ariana
22	1DR	Faisal Hamidi	6-iyul 1997-yil (1997-07-06) (27 yosh)	3	0	AFG Toofan Harirod
23	1DR	Hellal Hosainie	21-mart 1997-yil (1997-03-21) (27 yosh)	1	0	GER Hessen Dreieich
4	2HM	Zohib Islam Amiri	15-fevral 1990-yil (1990-02-15) (34 yosh)	65	6	CAN Blainville
21	2HM	Sharif Mukhammad	21-mart 1990-yil (1990-03-21) (34 yosh)	28	2	IND Gokulam Kerala
5	2HM	Masih Saighani	22-sentyabr 1986-yil (1986-09-22) (38 yosh)	17	2	IND Real Kashmir
3	2HM	David Najem	26-may 1992-yil (1992-05-26) (32 yosh)	13	0	USA New Mexico United
15	2HM	Maziar Kouhyar	30-sentyabr 1997-yil (1997-09-30) (27 yosh)	11	0	ENG York City
12	2HM	Najim Haidary	26-dekabr 1999-yil (1999-12-26) (25 yosh)	8	0	NED ASWH
10	3YH	Faysal Shayesteh	21-iyun 1991-yil (1991-06-21) (33 yosh)	54	10	NED DUNO
2	3YH	Abassin Alikhil	19-aprel 1991-yil (1991-04-19) (33 yosh)	41	0	GER Hessen Dreieich
19	3YH	Omid Popalzay	25-yanvar 1996-yil (1996-01-25) (29 yosh)	34	5	BAN Chittagong Abahani
9	3YH	Mustafa Azadzoy	24-iyul 1992-yil (1992-07-24) (32 yosh)	30	3	THA Ayutthaya United
8	3YH	Farshad Noor ((Sardor))	2-oktyabr 1994-yil (1994-10-02) (30 yosh)	28	2	BHR Al Hala
17	3YH	Mustafa Zazai	4-noyabr 1992-yil (1992-11-04) (32 yosh)	26	3	CAM Boeung Ket
16	3YH	Milad Intezar	4-noyabr 1992-yil (1992-11-04) (32 yosh)	25	0	NED SteDoCo
6	3YH	Noor Husin	3-mart 1997-yil (1997-03-03) (27 yosh)	18	0	ENG Southend United
14	3YH	Zelfy Nazary	1-yanvar 1995-yil (1995-01-01) (30 yosh)	9	1	AUS St Albans Saints
7	4HJ	Zubayr Amiri	2-may 1990-yil (1990-05-02) (34 yosh)	33	5	GER Hessen Dreieich
11	4HJ	Omran Haydary	13-yanvar 1998-yil (1998-01-13) (27 yosh)	14	1	POL Lechia Gdańsk
20	4HJ	Fareed Sadat	10-yanvar 1998-yil (1998-01-10) (27 yosh)	5	0	CAM Phnom Penh Crown
18	4HJ	Omid Musawi	1-yanvar 2001-yil (2001-01-01) (24 yosh)	4	0	NED PEC Zwolle
13	4HJ	Moshtaq Ahmadi	21-aprel 1996-yil (1996-04-21) (28 yosh)	2	0	SWE Ariana

Eng ko'p o'yin o'tkazgan futbolchilar

Zohib Islam Amiri Afg'onistonning eng ko'p o'yin o'tkazgan futbolchisi - 65 o'yin.

Daraja	Futbolchi	Ishtirok	Gollar	Davr
1	Zohib Islam Amiri	65	6	2005–hozir
2	Faysal Shayesteh	54	10	2014–hozir
3	Abassin Alikhil	41	0	2011–hozir
4	Ovays Azizi	38	0	2015–hozir
	Djelaludin Sharityar	38	1	2007–2015
5	Mustafa Hadid	36	1	2009–2018
7	Ahmad Hatifi	34	4	2011–2016
	Omid Popalzay	34	5	2015–hozir
9	Zubayr Amiri	33	5	2011–hozir
10	Norlla Amiri	31	4	2015–hozir

Eng yaxshi to'purarlar

Faysal Shayesteh 10 ta gol bilan Afg'onistonning eng yaxshi to'purari hisoblanadi.

Daraja	Futbolchi	Gollar	Ishtirok	Nisbat	Davr
1	Faysal Shayesteh	10	54	0.19	2014–hozir
2	Balal Arezou	9	26	0.35	2011–2017
3	Khaibar Amani	7	21	0.33	2015–hozir
4	Sandjar Ahmadi	6	22	0.27	2011–2015
	Zohib Islam Amiri	6	65	0.09	2006–hozir
6	Hashmatullah Barakzai	5	27	0.19	2007–2014
	Zubayr Amiri	5	33	0.15	2011–hozir
	Omid Popalzay	5	34	0.15	2015–hozir
9	Amredin Sharifi	4	24	0.13	2013–hozir
	Norlla Amiri	4	31	0.13	2015–hozir
	Ahmad Hatifi	4	34	0.12	2011–2016

Manbalar

1. „Afghanistan - Historical results“.
2. „FIFA Member Association Afghanistan“ (en). fifa.com (2017-yil 14-mart). 2007-yil 9-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 14-mart.
3. „Afghanistan National Football Team“ (Wayback Machine saytida 2 February 2016 sanasida arxivlangan) by Afghan-web.com (Afghan-web)
4. „Talent search at Hindukush“ (de). fussball.de (2012-yil 28-avgust). Qaraldi: 2012-yil 29-avgust.
5. Afghan Football League Heads to First Semi-Final (Wayback Machine saytida 15 October 2012 sanasida arxivlangan) by Rezwan Natiq and Mir Sayed (Tolo News, 10 October 2012)
6. FIFA programmes boost Afghan football by FIFA (FIFA, 8 April 2015)

Havolalar

• Official website
• ELORATINGS