Krasnodar xalqaro aeroporti

Krasnodar xalqaro aeroporti (ruscha: Международный аэропорт Краснодар), shuningdek, Pashkovskiy aeroporti (ruscha: Аэропорт Пашковский), (IATA : KRR, ICAO : URKK) – Rossiya janubidagi Krasnodar shahriga xizmat koʻrsatadigan asosiy aeroport. Bu xalqaro aeroport boʻlib, Krasnodar shahri markazidan 12 km sharqda joylashgan.

Krasnodar xalqaro aeroporti Международный аэропорт Краснодар
IATA kodi: KRR – ICAO kodi: URKK
Qisqacha bayon
Aeroport turi		Fuqarolik
Operator		"Krasnodar xalqaro aeroporti" AJ
Xizmat doirasi		Krasnodar
Joylashuvi		Krasnodar, Rossiya
Ochilgan		1934
Yoʻlovchi tashish toʻxtatilgan		24-fevral, 2022-yil(2022-02-24) [1] [2]
Dengiz sathidan balandligi		118 ft / 36 m
Koordinatalari		45°02′05″N 39°10′14″E
Vebsayti		krr.aero
Xarita
KRR Aeroportning Rossiya xaritasidagi joylashuvi
Uchish/qoʻnish yoʻlaklari
	Uzunligi		Yuzasi
	ft	m
05R/23L	9,835	3,000	Beton
05L/23R	7,218	2,200	Asfalt
05C/23C	7,874	2,400	Beton
Maʻlumotlar (2018)
Yoʻlovchilar soni			4,160,053
Manba: Rossiya federal havo transporti agentligi (2018-yilgi statistikani ham qarang)[3]

Krasnodar xalqaro aeroporti Rossiyada gavjumlik boʻyicha 9-oʻrinda turadi. 2015-yilda u 3,1 milliondan ortiq yoʻlovchiga xizmat koʻrsatgan^[4].

Aeroport Basel Aero aeroportini boshqaruvchi xolding tarkibiga kiradi. 2012-yil oxirigacha Kuban aviakompaniyasining ekspluatatsion markazi edi.

Tavsifi

Xalqaro terminal

Krasnodar xalqaro aeroportida Boeing-737 (Boeing-737-900dan tashqari), Boeing 757 (cheklovlar bilan), Airbus A319, Airbus A320, Embraer 195 kabi zamonaviy samolyotlar, shuningdek, barcha turdagi vertolyotlarni qabul qila oladigan uchta uchish-qoʻnish yoʻlagiga ega.

Aeroportning oʻtkazish qobiliyati ichki reyslar uchun soatiga 500 yoʻlovchi, xalqaro reyslar uchun esa 200 yoʻlovchini tashkil etadi.

Terminal binosida VIP va CIP zallari, shuningdek, doʻkonlar, kafelar, dorixonalar mavjud. Wi-Fi ulanishi ham taqdim etiladi^[5].

Tarixi

1932-yilda Krasnodar aviabirlashmasi tashkil etildi. Oʻsha yilning oxirida zararkunandalarga qarshi kurash agentligining yettita Po-2 samolyoti Pashkovskiy sovxozining markaziy idorasi yaqiniga qoʻndi. 1932-yil oxirida Agentlik qayta tashkil etildi. U 1933-yil oxirida hozirgi Krasnodar aeroporti ishlatadigan aerodromga koʻchirilgan Pashkovskiy havo bazasini shakllantirish uchun asos boʻldi.

1934-yilda havo bazasi 218 fuqaro aviatsiyasi Pashkovskiy maxsus havo guruhiga qayta tashkil etildi. Po-2 samolyotlarining aksariyati yoʻlovchi tashuvchilar sifatida qayta jihozlandi. Krasnodardan Maykop, Sochi, Anapa va boshqa joylarga muntazam yoʻlovchi reyslari amalga oshirildi.

1941—1945-yillarda, Ikkinchi jahon urushi paytida, Krasnodar aviakompaniyasining maxsus havo eskadronining samolyotlari jangovar frontga oʻq-dorilar va POLlarni olib oʻtdi va harbiy missiyalarni bajardi.

1946-yilda aeroport Li-2 samolyotlarini qabul qila boshladi. 1948-yildan esa Il-12 samolyoti.

1960-yilda birinchi beton uchish-qoʻnish yoʻlagining qurilishi yakunlandi. Krasnodar aeroportida Il-18 samolyotlarida parvozlar boshlandi. Ikki qavatli yoʻlovchi terminali qurilishi ham keyinroq yakunlandi. An-10, Il-18 va An-12 samolyotlari yordamida ichki yoʻnalishlarga muntazam yoʻlovchi va yuk parvozlari amalga oshirildi.

1962-yilda Tu-124 samolyotlari bilan muntazam yoʻlovchi tashish xizmati yoʻlga qoʻyildi.

1964-yilda Shimoliy Kavkaz fuqaro aviatsiyasi maʼmuriyati tarkibida Krasnodar Birlashgan havo guruhi tashkil etildi. Oʻsha yilning oxirida guruh oʻzining An-24 samolyotlari parkini sotib oldi.

1981-yilda Yak-42 samolyoti foydalanishga topshirildi. 1984-yilda ikkinchi beton uchish-qoʻnish yoʻlagi foydalanishga topshirildi.

1993-yilda Shimoliy Kavkaz fuqaro aviatsiyasi maʼmuriyati tarkibidagi Krasnodar aviabirlashmasi aviatashuvchi va aeroportni oʻz ichiga olgan „Kuban Airlines“ OAJga aylantirildi.

2006-yilda „Kuban Airlines“ OAJ oʻzining ikkita subyekti, xususan, „Krasnodar xalqaro aeroporti“ OAJ va „Kuban havo transporti hududiy agentligi“ OAJ tomonidan qayta tuzildi. 20-dekabr – Krasnodar xalqaro aeroportining tugʻilgan kuni.

2007-yilda Rossiya transport vazirligi aeroportni Rossiya Federatsiyasi hududidagi 12 ta xalqaro markazlar roʻyxatiga kiritdi.

Rossiyaning Ukrainaga bostirib kirishidan oldin aeroport Rossiya uchun janubiy havo darvozalari sifatida strategik ahamiyatga ega edi. U 30 dan ortiq aviakompaniyalar tomonidan 62 ta yoʻnalishga (jumladan, 17 xalqaro yoʻnalish) parvoz qilgan.

2022-yilda, 24-fevralda Rossiyaning Ukrainaga bostirib kirishi bilan aeroportga barcha fuqarolik reyslari nomaʼlum muddatga toʻxtatildi.

Rekonstruksiyasi

Hozirda Krasnodar xalqaro aeroportida rekonstruksiya ishlari olib borilmoqda, u ikki qismga boʻlingan: 2017-yilda yakunlanishi rejalashtirilgan 60 000 m ² yangi aeroport binosini qurish va aerodrom infratuzilmasini modernizatsiya qilish.

Ikkinchisi uchish-qoʻnish yoʻlagini yangilash, rampa qurish, muhandislik inshootlari va samolyotlarni xavfsiz, uzluksiz va yuqori sifatli boshqarishni taʼminlash uchun jihozlarni yangilashni oʻz ichiga oladi.

Yangi terminal binosi loyihasini boshqaruvchi Basel Aero kompaniyasi yangi aeroportning bosh rejasini ishlab chiqish uchun dunyodagi yetakchi mustaqil aeroport konsalting va muhandislik firmalaridan biri boʻlgan Gollandiyaning NACO kompaniyasini jalb qildi. NACO maʼlumotlariga koʻra, yangi terminalning yillik yoʻlovchi tashish hajmi 2030-yilda 10 million yoʻlovchiga yetadi.

Yangi Krasnodar aeroportini loyihalash va qurish davrida mavjud terminalning maydoni 8 200 kvadrat metrga kengaytirilishi kerak. Natijada aeroportning oʻtkazish qobiliyati soatiga 1700 nafar yoʻlovchiga yetkaziladi. 2013-yil avgust oyida xalqaro terminalni rekonstruksiya qilish boshlandi. Loyihaga koʻra, roʻyxatdan oʻtish punktlari soni 8 taga, immigratsiya nazorati hisoblagichlari 10 taga koʻpayadi va qoʻshimcha yuk karuseli oʻrnatilishi koʻzda tutilgan. Bundan tashqari, terminal binosida bolalar maydonchasi quriladi.

Krasnodar aeroportini rekonstruksiya qilish loyihasi ichki terminal binosini oʻz ichiga oladi. Yangilangan terminal binolari 2014-yil oxirida foydalanishga topshirilishi kerak edi^[6].

Aviakompaniyalar va yoʻnalishlar

Aviakompaniya	Manzillar
Aeroflot	Krasnoyarsk–Xalqaro[7], Moskva-Sheremetyevo, Yerevan
Alrosa, Rossiya	Krasnoyarsk-Xalqaro[8], Moskva-Domodedovo, Novosibirsk
Avia Traffic Company, Qirgʻiziston	Bishkek
Azimuth, Rossiya	Belgorod[9], Kaliningrad[10], Kaluga, Maxachqala, Mineralnye Vodi[9], Minsk, Moskva-Vnukovo, Murmansk[9], Nijnekamsk, Nijniy Novgorod[11], Omsk[12], Perm[11], Qozon, Sankt-Peterburg[13], Samara[11], Saratov[9], Simferopol[14], Tyumen[11], Ufa, Volgograd[11], Voronej, Chelyabinsk[11]
NordStar, Rossiya	Norilsk, Novosibirsk
Nordwind Airlines, Rossiya	Boku, Moskva-Sheremetyevo Mavsumiy charter: Antaliya[15]
Pegas Fly, Rossiya	Moskva-Sheremetyevo Mavsumiy charter: Phuket[15]
Pegasus Airlines, Turkiya	Istanbul-Sabiha Goʻkchen
Pobeda, Rossiya	Istanbul-Sabiha Goʻkchen[16], Moskva-Vnukovo[17], Sankt-Peterburg, Yekaterinburg
Red Wings Airlines, Rossiya	Moskva-Domodedovo, Sankt-Peterburg[18] Mavsumiy charter: Antaliya
Rossiya	Sankt-Peterburg
Ruslayn	Nadim[19], Siktivkar[20], Tambov
S7 aviakompaniyasi	Moskva-Domodedovo, Novosibirsk[21]
SCAT Airlines	Aqtau, Ostona[22]
Somon Air	Dushanbe
Smartavia, Rossiya	Samara[23]
Turkish Airlines	Istanbul[24]
Ural Airlines	Moskva-Domodedovo, Novosibirsk, Toshkent, Yekaterinburg, Oʻsh[25]
Utair	Astraxan, Moskva-Vnukovo, Nijnevartovsk, Sankt-Peterburg[26], Sochi[26], Surgut, Tyumen[27], Volgograd, Xanty-mansiysk
Oʻzbekiston havo yoʻllari	Namangan[28], Toshkent
Wizz Air	Abu-Dabi[29]
Yamal Airlines	Moskva-Domodedovo Mavsumiy: Nadim[30], Noviy Urengoy[30], Noyabrsk[30]

Statistika

Yillik trafik

Yillik yoʻlovchi tashish^[31]

Yillar	Yoʻlovchilar	Oʻzgarishi %
2010	2 086 000	▬
2011	2 511 000	20,4%
2012	2 599 100	3,5%
2013	2 853 394	9,8%
2014	3 421 000	19,9%
2015	3 128 248	8,5%
2016	3 002 121	4%
2017	3 498 126	16,5%
2018	4 173 000	19,3%

Manbalar

1. „Airport operations to remain suspended in southern Russia until March 2 — federal agency“ (2022-yil 24-fevral).
2. „Временное закрытие 11 аэропортов на юге РФ продлено до 1 мая“ (2022-yil 23-aprel).
3. „Объемы перевозок через аэропорты России“ [Transportation volumes at Russian airports] (ru). www.favt.ru. Federal havo transporti agentligi. 2016-yil 30-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 23-oktyabr.
4. http://basel.aero/krasnodar/partners/air-companies/ (Wayback Machine saytida 2014-02-01 sanasida arxivlangan) // Baselaero.ru
5. About Krasnodar International Airport (Wayback Machine saytida 2014-07-29 sanasida arxivlangan)// Basel Aeroʻs official website
6. Passajiropotok aeroporta Krasnodar virastet do 10 mln chelovek v god k 2030g.
7. „"Аэрофлот" открыл международный хаб в Красноярске“ (2021-yil 31-may).
8. Liu, Jim. „Alrosa adds Krasnodar – Krasnoyarsk from Nov 2019“. Routesonline (2019-yil 28-oktyabr). Qaraldi: 2019-yil 28-oktyabr.
9. Liu, Jim „Azimuth schedules additional domestic routes from mid-Sep 2020“. Routesonline. Qaraldi: 2020-yil 2-oktyabr.
10. Liu, Jim. „AZIMUTH schedules new routes from late-Sep 2019“. Routesonline (2019-yil 22-avgust). Qaraldi: 2019-yil 22-avgust.
11. Liu, Jim. „AZIMUTH schedules domestic new routes in S19“. Routesonline (2019-yil 23-aprel). Qaraldi: 2019-yil 23-aprel.
12. „Авиакомпания Азимут открыла продажи на рейсы из Краснодара в Омск и обратно на летний сезон“. azimuth.aero. Azimuth. Qaraldi: 2019-yil 21-mart.
13. „ru:Авиакомпания Азимут открыла продажу авиабилетов на рейсы в Санкт-Петербург из Ростова и Краснодара“ (ru). azimuth.aero. Azimuth. Qaraldi: 2017-yil 25-sentyabr.
14. „Новый перевозчик "Азимут" запускает рейсы в Симферополь“ (2018-yil 23-aprel).
15. „Flight Search“. pegasys.pegast.ru. 2017-yil 23-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 22-avgust.
16. Liu, Jim. „Pobeda re-schedules Krasnodar – Istanbul launch to late-Oct 2019“ (2019-yil 17-sentyabr). Qaraldi: 2019-yil 18-sentyabr.
17. Liu, Jim. „Pobeda expands domestic network Sep/Oct 2018“. Routesonline (2018-yil 16-sentyabr). Qaraldi: 2018-yil 17-sentyabr.
18. Liu, Jim. „Red Wings adds new St. Petersburg routes from July 2017“. Routesonline (2017-yil 13-iyul). Qaraldi: 2017-yil 15-iyul.
19. Liu, Jim. „RusLine adds new domestic routes in 4Q19“. Routesonline (2019-yil 28-oktyabr). Qaraldi: 2019-yil 28-oktyabr.
20. Liu, Jim. „RusLine adds new domestic sectors in 1Q20“. Routesonline (2019-yil 20-dekabr). Qaraldi: 2019-yil 20-dekabr.
21. „Schedule“. S7.ru. S7 Airlines. 2016-yil 14-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 29-oktyabr.
22. Liu, Jim. „SCAT opens additional Astana – Russia routes in S18“. Routesonline (2018-yil 3-aprel). Qaraldi: 2018-yil 3-aprel.
23. „Smartavia в мае откроет прямые рейсы из Самары в Краснодар, Нижневартовск и Новый Уренгой“ (ru). Interfax.ru. Qaraldi: 2022-yil 16-fevral.
24. „Istanbul New Airport Transition Delayed Until April 5, 2019 (At The Earliest)“ (2019-yil 9-aprel).
25. Liu, Jim. „Ural Airlines expands Osh network in W18“. Routesonline (2018-yil 31-oktyabr). Qaraldi: 2018-yil 31-oktyabr.
26. „"ЮТэйр" расширяет маршрутную сеть в Краснодарском крае“. OJSC "Airline" UTair ". 2016-yil 17-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 1-avgust.
27. „Авиакомпания "ЮТэйр" - Utair открывает рейсы из Тюмени на курорты“ (ru). www.utair.ru. Qaraldi: 2017-yil 28-dekabr.
28. „Uzbekistan Express Adds Namangan – Krasnodar in 1Q23“. Aeroroutes. Qaraldi: 2022-yil 27-oktyabr.
29. „Wizz Air Abu Dhabi полетит из Абу-Даби в Краснодар“.
30. Liu, Jim. „Yamal Airlines expands Krasnodar network in S19“. Routesonline (2019-yil 23-aprel). Qaraldi: 2019-yil 23-aprel.
31. NEWS in Russian. „Пассажиропоток в аэропортах "Базэл Аэро" за 2017“. /www.aex.ru.

Havolalar

• Krasnodar xalqaro aeroportining rasmiy sayti (Wayback Machine saytida 2021-12-01 sanasida arxivlangan) (English and ruscha)
• Krasnodar aeroportining ingliz tilida tavsifi