Aqtau xalqaro aeroporti

Aqtau xalqaro aeroporti (IATA: SCO, ICAO: UATE) (qozoqcha: Halyqaralyq Aqtau Äuejaiy), sobiq Shevchenko-Markaziy, Qozogʻistonning Mangʻistau viloyatidagi xalqaro aeroportdir. Bu Aqtauga xizmat koʻrsatadigan asosiy xalqaro aeroportdir. Aeroport Markaziy Osiyoga sakkizinchi eng gavjum xalqaro yoʻlovchi shlyuzi, postsovet davlatlaridagi 50-oʻrindagi, Qozogʻistondagi toʻrtinchi eng gavjum aeroportdir.

Aqtau xalqaro aeroporti Halyqaralyq Aqtau Äuejaiy
IATA kodi: SCO – ICAO kodi: UATE
Qisqacha bayon
Aeroport turi		Fuqarolik
Operator		„Aqtau xalqaro aeroporti“ AJ
Xizmat doirasi		Aqtau
Joylashuvi		Aqtau, Qozogʻiston
Ochilgan		1983 (41 yil avval) (1983)
Markazi		SCAT Airlines
Dengiz sathidan balandligi		22 m / 72 ft
Koordinatalari		43°51′36″N 051°05′31″E
Vebsayti		www.aktau-airport.kz
Xarita
SCO/UATE Aeroportning Qozogʻiston xaritasidagi joylashuvi
Uchish/qoʻnish yoʻlaklari
	Uzunligi		Yuzasi
	m	ft
12/30	3,052	10,013	Asfalt
Maʻlumotlar (2018)
Yoʻlovchilar soni			1,023,900
Manba: Aeronavtika axborot nashri Qozogʻiston[1]

Aqtau xalqaro aeroporti Aqtau shahridan 21 km (13 mi) shimoli-gʻarbda joylashgan. Aeroportda bitta yoʻlovchi terminali va bitta uchish-qoʻnish yoʻlagi mavjud. Bu SCAT Airlines uchun ikkilamchi havo tuguni boʻlib xizmat qiladi. Aeroportga yil davomida Aeroflot, Air Astana, SCAT Airlines, Qazaq Air va mavsumiy ravishda Belavia va Sunday Airlines aviakompaniyalari xizmat koʻrsatadi.

Muassasa 1983-yilda Shevchenko-Markaziy nomi bilan faoliyatini boshlagan va odatda Shevchenko aeroporti sifatida tanilgan (aeroportning hozirgi IATA kodi, SCO, shaharning avvalgi Shevchenko nomidan olingan).

Tavsif

1996-yil noyabr oyida Aqtau xalqaro aeroporti aksiyadorlik jamiyati tashkil etildi. Kaspiy mintaqasida neft sanoatining rivojlanishi yuk tashish hajmini oshirishni va neft sanoati uchun zarur jihozlarni tezlikda yetkazib berish talabini tugʻdirdi. Bu esa, oʻz navbatida, aerodromni rekonstruksiya qilish va terminalda yoʻlovchi tashish hajmini oshirish zaruratini keltirib chiqardi.

Foydalanish

2018-yilda 1 million yoʻlovchiga xizmat koʻrsatgan aeroport Qozogʻistonda Olmaota va Ostona aeroportlaridan keyin eng gavjum uchinchi aeroportga aylandi va postsovet davlatlari orasida 50-oʻrinda edi.

Faoliyati

Aqtau xalqaro aeroportidan 4 ta davlatning 14 ta yoʻnalishiga parvoz qiluvchi 6 ta aviakompaniya foydalanadi. Aeroport SCAT aviakompaniyasining ikkilamchi havo tuguni hisoblanadi. Unda bitta yoʻlovchi terminali mavjud. 2018-yilda u 1 023 900 yoʻlovchiga xizmat koʻrsatib, Qozogʻistondagi uchinchi eng gavjum aeroportga aylandi. Yoʻlovchilar soni boʻyicha eng gavjum yagona yoʻnalish — Atirau. U 12/30 deb belgilangan bitta uchish-qoʻnish yoʻlagiga ega, asfalt/beton yuzasi 3,050 m × 60 m (10,007 ft × 197 ft) oʻlchamli. Aeroport AN-124, Boeing 747, Il-76 va undan pastroq oʻlchamdagi samolyotlarni, shuningdek, barcha turdagi vertolyotlarni qabul qilish imkoniyatiga ega. Biroq, u yerda Airbus A319, Boeing 737 va CRJ-200 kabi kichikroq samolyotlar koʻproq uchraydi.

2007-yilda aeroport ATM guruhiga 30 yillik imtiyoz muddati bilan berildi. Shartnoma yangi yoʻlovchi terminali qurilishini oʻz ichiga oladi. Yangi terminal 2009-yilda qurib bitkazildi. Oʻtkazish qobiliyati soatiga 450 yoʻlovchini tashkil etdi va umumiy maydoni 13,400 m² (144,000 kv ft), shu jumladan VIP va CIP zallari egallagan maydonni tashkil etadi.

Terminal elektron va elektromexanik tizimlar bilan jihozlangan. Bunday tizimlarga yoʻlovchi teleskopik narvonlari, elektron roʻyxatga olish stendlari, HVAC (isitish va sovutish tizimi), FIDS (elektron tabloda ogohlantirish tizimi), rentgen skanerlari, videokuzatuv, liftlar va eskalatorlar kiradi.

SCAT aviakompaniyasi Aqtauda baza qilgan boʻlib, Boku, Tbilisi, Moskva va boshqa Rossiya shaharlariga parvozlarni amalga oshiradi. Air Astana har kuni Atirau, Olmaota va Ostonaga parvozlarni amalga oshiradi. Shuningdek, Aeroflot Moskvaga reyslar tashkil qilgan.

Aviakompaniyalar va yoʻnalishlar

Yoʻlovchi tashish

Quyidagi aviakompaniyalar Aqtauga muntazam va charter qatnovlarini amalga oshiradi^[2]:

Aviakompaniya	Manzillar
Aeroflot	Moskva–Sheremetyevo
Air Astana	Olmaota, Ostona, London-Hitrou
FlyArystan	Aqtoʻbe, Atirau, Boku, Istanbul, Kutaisi, Olmaota, Ostona, Qaragʻandi, Yerevan, Oʻral, Chimkent Mavsumiy: Antaliya, Madina
Iran Air Tours	Mavsumiy: Tehron-Imom Xumayniy[3]
Kish Air, Eron	Goʻrgon
Qazaq Air	Atirau
Red Wings Airlines, Rossiya	Moskva-Jukovskiy, Yekaterinburg
Rossiya Airlines, Rossiya	Sochi
SCAT Airlines	Aqtoʻbe, Astraxan, Atirau, Boku, Istanbul, Krasnodar, Koʻkshetau, Maxachqala, Mineralnye Vodi, Moskva-Vnukovo, Nukus, Olmaota, Ostona, Ras al-Xayma, Sankt-Peterburg, Tbilisi, Turkiston, Urganch, Yerevan, Oʻral, Chimkent Mavsumiy: Batumi
Sunday Airlines, Qozogʻiston	Mavsumiy charter reyslar: Antaliya, Sharm ash-Shayx
Turkish Airlines	Istanbul
Oʻzbekiston havo yoʻllari	Nukus, Urganch

Yuk tashish

Aviakompaniya	Manzillar
Silk Way Airlines	Atirau, Boku

Statistika

Yoʻlovchilar oqimi

Yil	Yoʻlovchilar	Bir yil oldingi nisbatan oʻzgarish
2008	474 000[4]	24,9%
2009	450 000[4]	5,1%
2010	585 000[4]	30%
2011	623 000[4]	6,5%
2012	708 143[5]	13,7%
2013	776 431[5]	9,6%
2014	813 746[5]	4,8%
2015	845 710[5]	3,9%
2016	865 774[5]	2,4%
2017	1 072 400[5]	23,9%
2018	1 023 900[5]	4,5%
2019	996 291[6]	2,7%
2020	688 002[6]	30,9%
2021	1 303 560[6]	89,5%

Yana qarang

• Qozogʻiston transport tizimi
• Qozogʻiston aeroportlari roʻyxati
• Sobiq SSSRdagi eng gavjum aeroportlar roʻyxati

Manbalar

1. AIP Kazakhstan
2. „Aktau International Airport Flight Schedule“. Qaraldi: 2019-yil 23-noyabr.
3. „Aktau takes its first charter flight from Tehran“ (2023-yil 24-mart). Qaraldi: 2023-yil 23-iyun.
4. http://www.kase.kz/files/emitters/ARAL/aralp_2016_rus.pdf Kolichestvo obslujennix passajirov v aeroportax Respubliki Kazaxstan za 2015-2016 gg.str 39
5. http://www.kase.kz/files/emitters/ARAL/aralp_2016_rus.pdf Kolichestvo obslujennix passajirov v aeroportax Respubliki Kazaxstan za 2015—2016 gg.str 39
6. https://aktau-airport.kz/uploads/%D0%BE%D1%82%D1%87%D0%B5%D1%82-%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%B4-%D0%BF%D0%BE%D1%82%D1%80%D0%B5%D0%B1%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BB%D1%8F%D0%BC%D0%B8-%D0%BF%D0%BE-%D0%B8%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%B0%D0%BC-1-%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D1%83%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B8%D1%8F-2022-%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0-.pdf Otchet ob ispolnenii tarifnix smet i investitsionnix program pered potrebitelyami i inimi zainteresovannimi litsami po itogam 1 polugodiya 2022 goda.