5 март

5 март — Милади тәкъвимендә өченче айның бишенче көне. Ел ахырына кадәр 301 көн кала.

← март →
Дш	Сш	Чш	Пҗ	Җм	Шм	Як
					1	2
3	4	5	6	7	8	9
10	11	12	13	14	15	16
17	18	19	20	21	22	23
24	25	26	27	28	29	30
31
2025 ел

	Тарих порталы
	Вакыт порталы
	Бәйрәмнәр порталы

Дөнья тарихында бу көн:

Дөньяви бәйрәмнәр һәм истәлекле вакыйгалар

Җерар Меркатор

Изге Пиран көне парады, 2006.

Испания ватандашлар сугышы заманында Cincomarzada вакыйгасы, 1838.

Файл:LeiFeng.poster.jpg

Лэй Фэнь, пропаганда плакаты. Язу: "Лэй Фэнь үрнәге буенча яшә; партияне ярат, социализмны ярат, халыкны ярат".

Халыкара

Милли

• Вануату — Традицияләрне саклаучы кабилә башлыклары көне (ингл. Custom Chief's Day).^[1]

Һөнәри, җәмгыяви һәм өлкә бәйрәмнәре

• Бөтендөнья энергияне нәтиҗәле куллану көне (исп. Día Mundial de la Eficiencia Energética).^[2]
• Аурупа Берлеге — Бөтенаурупа эксперт-геометр (межевание специалисты) һәм геомәгълүмат көне (фр. Journée européenne du géomètre-expert et de la géoinformation), Җерар Меркатор (05.03.1512-02.12.1594, fr) истәлегенә.^[3],^[4]
• Азәрбайҗан — Физик культура һәм спорт көне (рус. День физической культуры и спорта в Азербайджане).
• Бөекбритания / Корнуолл — Изге Пиран көне (ингл. St Piran's Day), Корнуолл һәм аккургаш шахтерлары яклаучысы бәйрәме, корн халкының милли көне.
• Бразилия:
  • Классик музыкасы көне (порт. Dia da Música Clássica).^[5]
  • Кооперативлашучыларның күмәкләшү көне (порт. Dia da Integração Cooperativista).^[6]
  • Бразилиялы филателистлар көне (порт. Dia do Filatelista Brasileiro).^[7]
• Испания / Сарагоса — Бишенче март вакыйгасы (исп. Cincomarzada), 1838 елда шәһәр ватандашлары Испаниядәге (1833-39) елларында ватандашлар сугышы һәм тәхет өчен барган бәрелешләр заманында Карлос гаскәрләре хөҗүменә каршына уңышлы тора алуларын билгеләүче бәйрәм.
• Кыргызстан — Мәхкәмә системасы хезмәткәрләре көне (рус. День работника судебной системы Кыргызстана).
• Кытай Җөмһүрияте / Файл:Scouts of China.png Кытай скаутлары (zh) — Скаутлар бәйрәме (кыт. 童軍節).
• Кытай Халык Җөмһүрияте — Лэй Фэньдан үрнәк алу көне (кыт. 学雷锋日, ингл. Learn from Lei Feng Day).
• Иран — Агачлар утырту көне .
• Польша:
  • Каенана көне (пол. Dzień Teściowej).
  • Стоматология көне (пол. Dzień Dentysty).^[8]
• Россия Федерациясе — Хәрби хәбәрләшү хезмәтенең барлыкка килүе көне (рус. День образования Службы Военных Сообщений), 1918.^[9]
• Мари Илнең байрагын һәм гербын кабул итү көне

Вакыйгалар

• 1943 — «Правда» гәзитендә Татар халкының сугышчы-татарларга хаты басыла.
• 1946 — Уинстон Черчилль «Салкын сугыш» башлануын берлдергән «Фултон чыгышын» ясый.
• 1970 — «Атом-төш коралын таратмау турында килешү» көченә керә.
• 1979 — «Вояджер-1» космик аппараты Юпитер планетасына барып җитә.

Туулар

Шулай ук карагыз: Төркем:5 март көнне туганнар

• 1857 — Шакир Рәмиев, сәнәгатьче, хәйрияче, нашир.
• 1865 — Лев Урванцов,
• 1866 — Әлихан Бүкәйханов, казакъ җәмәгать эшлеклесе, укытучы, журналист, этнограф.
• 1866 — Феофан Ерёмин,
• 1871 — Роза Люксембург, Европа инкыйлаби сул социал-демократиясенең эшлеклесе, марксизм теоретигы, фәлсәфәче, икътисадчы һәм публицист.
• 1875 — Георгий Белоновский,
• 1886 — Тимофей Кривов,
• 1890 — Фёдор Григорьев,
• 1891 — Георгий Шебуев,
• 1901 — Борис Огнев,
• 1904 — Алексей Посконов,
• 1905 — Һәдия Дәүләтшина, башкорт язучысы.
• 1908 — Әнәс Камал, татар драматургы.
• 1909 — Дмитрий Богомолов,
• 1910 — Александр Кобелев,
• 1913 — Ирина Хворова,
• 1922 — Борис Чекин,
• 1922 — Григорий Галазий,
• 1923 — Лев Кузнецов,
• 1924 — Борис Домашников, ССРБ халык рәссамы (1982), Салават Юлаев премиясе лауреаты (1977).
• 1931 — Каюм Ихин,
• 1934 — Даниел Канеман,
• 1934 — Фанил Сәяхов,
• 1936 — Антонина Крюкова,
• 1940 — Рәисә Нуриева,
• 1941 — Гөлнур Хәкимова, татар театр артисты.
• 1942 — Фелипе Гонсалес,
• 1947 — Мәүлит Ямалетдин, курайчы, башкорт шагыйре, язучысы.
• 1949 — Хәмит Латыйпов, рәссам, шагыйрь.
• 1950 — Рәфыйк Билалов,
• 1951 — Рөстәм Фәйзуллин, татар шагыйре, журналист.
• 1952 — Валентина Никонова,
• 1956 — Шамил Сериков, классик көрәштә Олимпия чемпионы.
• 1958 — Рамил Искужин,
• 1960 — Илдар Әхтәмов, ортопед-травматолог, профессор.
• 1960 — Элина Архипова,
• 1963 — Әнисә Муллаголова,
• 1963 — Лиана Нифонтова,
• 1970 — Александр Вучич, Сербия президенты.
• 1970 — Илнур Сираҗиев,
• 1972 — Руслан Кудашов, театр режиссёры, «Алтын битлек» премиясе лауреаты.
• 1973 — Илшат Фәйзуллин,
• 1983 — Ләйсән Каюмова, драма актрисасы.
• 1985 — Разил Хәзетдинев,
• 1990 — Самвел Мнацян,

Вафатлар

Шулай ук карагыз: Төркем:5 март көнне вафатлар

• 1857 — Дмитрий Протопопов,
• 1894 — Андрей Бруннер,
• 1906 — Николай Любимов,
• 1909 — Җивани,
• 1940 — Хафиз Сабиров,
• 1953 — Иосиф Сталин, СССР җитәкчесе.
• 1953 — Сергей Прокофьев,
• 1958 — Иван Сериков,
• 1961 — Кьелл Абел,
• 1966 — Анна Ахматова, рус шагыйрәсе.
• 1988 — Петр Рогалев,
• 1996 — Галина Кравченко,
• 1999 — Антонина Грибанова,
• 2001 — Хөсәен Мухтаров,
• 2010 — Габдрәшит Бигиев,
• 2011 — Галина Кожевникова,
• 2013 — Уго Чавес, Венесуэла президенты.
• 2014 — Рөстәм Вәлиев, гармунчы-виртуоз.

Дини бәйрәмнәр һәм истәлекле даталар

Исем бәйрәмнәре

Шулай ук карагыз

Commons

Викиҗыентыкта бу тема буенча

медиафайллар тупланмасы