Loading AI tools
Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
İlbilge Hatun,[1] 8. yüzyılda yaşamış, Göktürk hatunu, İkinci Köktürk Kağanlığı'nın kurucusu İlteriş Kağan'ın eşi ve Kağanlığın dördüncü Kağanı olan Bilge Kağan'ın annesiydi. Bilge Kağan ve Kül Tigin'in onuruna dikilen Orhun Yazıtları'nda adı geçmektedir.
İlbilge Hatun Göktürkçe: 𐰃𐰞𐰋𐰃𐰠𐰏𐰀 𐰴𐰀𐱃𐰆𐰣 | |
---|---|
Göktürk Kağatunu | |
Sonra gelen | İletmiş Bilge Hatun |
Eş(ler)i | İlteriş Kağan |
Çocuk(lar)ı | Bilge Kağan Kül Tigin Tonga Tigin |
Hanedan | Aşina |
Dini | Tengrizm |
İlbilge Hatun'un adı, tarihte 8. yüzyıla ait Orhun Yazıtları'nda geçmektedir. Bilge Kağan ve kardeşi[1] şöyle der:
Üstte Türk göğü, Türk kutlu yerini, suyunu anca düzen etmiş. Türk boyları yok olmasın diye, boylar olsun diye babam İlteriş Kağan'ı, anam İlbilge Hatun'u Tanrı tepesinde tutup yukarı hızlı yükseltmiş gerçekten.
Orhun Yazıtları'na göre eşinin en büyük destekçisi ve yardımcısıydı.[2] İlbilge Hatun ve İlteriş Kağan, o zamanlar eşler arasında ender görülen büyük sevgi ve birliktelikleri ile biliniyordu.[3] Bir şamana yemesi için bir kaz verildiğinde, şaman kendisinin ve kocasının cennete götürüldüğünü ve dünyaya geri getirildiğini söyledi.[4] Başka bir kaynak, Orhun Yazıtları'ndan birinin şöyle dediğini söylüyor: "Babam İlteriş Kağan, annem İlbilge Hatun'u göklerin tepesinden yakaladı, Türk budunu(insanlar) yok olmasın, orada olsunlar diye."[5] Bu, ilişkilerinin son derece güçlü olduğunu gösterir.[5] Son bulgular ve resmi Çin kaynakları, hem İlteriş Kağan hem de İlbilge Hatun'un devlet yönetiminde birlikte çalıştıkları iddiasını desteklemektedir.[6]
İlbilge Hatun'un nasıl öldüğü bilinmiyor,[7] ancak ölümü veya ortadan kaybolmasıyla ilgili bilinen tek şey, İlteriş ve Tonyukuk'un Yenisey Kırgızları'na saldırdığı sırada olmasıdır.[8] İnel Kağan ve Tonyukuk, ölümünden bir süre sonra düzenlenen özel bir yas töreninden sorumluydu.[9]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.