Ülkü Ocakları
aşırı sağcı paramiliter örgüt / From Wikipedia, the free encyclopedia
Ülkü Ocakları Eğitim ve Kültür Vakfı[35] veya kısa adıyla Ülkü Ocakları,[36][37] Milliyetçi Hareket Partisi ile ilişkili Türk aşırı sağcı paramiliter örgüt. Bazen Bozkurtlar olarak da bahsedilen kuruluş genellikle aşırı milliyetçi ve/veya neofaşist olarak tanımlanır. Milliyetçi Hareket Partisine (MHP) yakın bağlantıları olan gençlik örgütü,[37] 12 Eylül Darbesi öncesi dönemde MHP'nin paramiliter veya militan kanadı olarak tanımlansa da günümüzde eğitim ve kültür vakfı olarak faaliyet göstermektedir.[38][24][25][39][40][41]
Ülkü Ocakları Eğitim ve Kültür Vakfı | |
---|---|
![]() | |
Kuruluş | 18 Mart 1966 (58 yıl önce) (1966-03-18) |
Tarih(ler) | 1966-günümüz |
Kurucu(lar) | Alparslan Türkeş Dündar Taşer |
Bağlılık | ![]() |
Lider(ler) | Ahmet Yiğit Yıldırım |
Merkez(ler) | Oğuzlar, Çankaya, Ankara |
Etkin bölgeler |
|
İdeoloji | |
Siyasi yelpaze | Aşırı sağ[1][3] |
Saldırılar | Liste:
|
Durum | Türkiye'de yasal bir vakıf olarak aktif. 1995'te Azerbaycan'da ve 2020'de Fransa'da yasaklandı. |
Büyüklük | |
Gelir kaynağı | Silah kaçakçılığı,[20] yasa dışı uyuşturucu ticareti,[20][24][29] yağma,[20] insan kaçakçılığı[30] |
Müttefikler | Alperen Ocakları![]() |
Rakip(ler) | |
Terör örgütü olarak tanımlayanlar | ![]() |
İnternet sitesi | ulkuocaklari.org.tr |
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/%C3%9Clk%C3%BC_Ocaklar%C4%B1_%C4%B0l_Ba%C5%9Fkanl%C4%B1klar%C4%B1.png/640px-%C3%9Clk%C3%BC_Ocaklar%C4%B1_%C4%B0l_Ba%C5%9Fkanl%C4%B1klar%C4%B1.png)
Albay Alparslan Türkeş tarafından 1960'lı yılların başında kurulmuş örgüt 1970'li yılların sonlarında, üyelerinin sol eylemci ve militanlarla kentsel gerilla savaşına girdiği Türkiye'deki siyasi şiddet dönemi sırasında öne çıkmaya başlamış, 12 Eylül Darbesi'ne giden süreçte aktif olmuştur. Akademisyenler, örgütü bu dönemdeki şiddet ve cinayetlerin çoğundan sorumlu bir ölüm mangası olarak nitelendirmiştir. 1 Mayıs 1977'deki Taksim Meydanı katliamının arkasında oldukları iddia edilmiştir. 1970'lerin sonlarında Maraş, Çorum ve Malatya başta olmak üzere bir dizi katliam ve saldırıda Ülkücüler tarafından kadınlar ve çocuklar dahil yüzlerce Alevi öldürülmüştür. II. Ioannes Paulus'a 1981'de Ülkü Ocakları üyesi Mehmet Ali Ağca tarafından düzenlenen suikast girişimini planlayan kişiler tespit edilememiş ve örgütün rolü belirsizliğini korumaktadır. İtalya'daki Soruşturma Kurumu, suikast girişiminin Türkiye merkezli grup olan Ülkü ocakları ile bağlantısını kurmaya çalışmış ancak siyasi bağlantısının kanıtı bulunamamıştır.[33][42][43] Örgüt, uzun zamandan beri Türk "derin devletine" yönelik soruşturmalarda öne çıkan bir kuşkuludur ve geçmişte NATO'nun Gladio Operasyonu'nun Türkiye şubesi olan Kontrgerilla ile yakın ilişkiler içinde olduğundan kuşkulanılmaktadır.
Pantürkist örgüt, 1990'ların başında çalışma alanlarını eskiden SSCB'ye bağlı Türk ve Müslüman nüfusa sahip bölgelerde de genişletmiştir. Dağlık Karabağ Savaşı'nda Azerbaycan tarafında, Birinci ve İkinci Çeçen Savaşı'nda ise Çeçenlerin tarafında binlerce üyesi savaşmıştır. 1995’te Azerbaycan’da iktidarı ele geçirme konusundaki başarısız bir denemeden sonra Azeri Hükûmeti tarafından ülkede yasaklanmıştır.[43] 2005 yılında Kazakistan'da da terör örgütü olarak nitelendirilmeye başlanan organizasyon yasaklanmıştır.[33] Ülkü Ocakları, nefret söylemi ve siyasal şiddet nedeniyle Kasım 2020'de Fransa'da yasaklandı ve başka yerlerde de benzer eylemler için çağrılar yapıldı. Mayıs 2021'de Avrupa Parlamentosu, Avrupa Birliği üye ülkelerine Ülkü Ocaklarını terörist grup olarak tanımlamaları çağrısında bulundu.[44]
Türkeş'in 1997'deki ölümünden sonra MHP ve Ülkü Ocaklarının öncülüğünü üstlenen Devlet Bahçeli tarafından organizasyonda yenilikler yapılmıştır.[45]
Teşkilat, Kıbrıs'ın Türk kontrolünde olan bölgelerinde de etkin durumdadır. Belçika, Hollanda ve Almanya gibi Türk nüfusa sahip önemli birçok Batı Avrupa ülkesinde kuruluşa bağlı şubeler bulunmaktadır.
Ülkücüler 1999 Türkiye genel seçimlerinde oyların %18'ini almak gibi önemli bir başarı elde etmiştir.[46] 2014 yılındaki tahmine göre Ülkücüler, Türkiye seçmenlerinin %3,6'sı tarafından desteklenmektedir.[47]
Suriye İnsan Hakları Gözlemevi'ne göre Ülkü Ocakları, Türkiye Cumhuriyeti'nin yanında Zeytin Dalı Harekâtı'nda savaşmıştır.[48]