Vojtech Tuka

Vojtech "Béla" Tuka (4 Temmuz 1880, Hegybánya - Ağustos 1946, Bratislava), 1940 ile 1945 yılları arasında Slovak Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı ve Başbakanıydı. Tuka, Alman işgali altındaki Polonya'da Nazi toplama kamplarına Slovak Yahudilerinin sürgününün arkasındaki ana kuvvetlerinden biriydi.^[1] Vojtech Tuka, Slovak Halk Partisi'nin radikal kanadının lideriydi.

Vojtech Tuka
Hlinka Muhafızı üniformalı Vojtech Tuka Ekim 1939
Slovakya Başbakanı
Görev süresi 26 Ekim 1939 - 5 Eylül 1944
Başkan	Jozef Tiso
Yerine geldiği	Jozef Tiso
Yerine gelen	Štefan Tiso
Slovakya Dışişleri Bakanı
Görev süresi 26 Ekim 1939 - 2 Eylül 1944
Yerine geldiği	Ferdinand Ďurčanský
Kişisel bilgiler
Doğum	4 Temmuz 1880 Štiavnické Bane, Macaristan Krallığı
Ölüm	20 Ağustos 1946 (66 yaşında) Bratislava, Çekoslovakya
Milliyeti	Slovak
Partisi	Slovak Halk Partisi
Uzmanlık alanı	Hukuk
Mesleği	Politikacı Avukat Profesör Editör

Vojtech Tuka, 1941

Hayatı

Budapeşte, Berlin ve Paris'te üniversitelerde hukuk okudu. Pécs'de hukuk öğrenimi gördü ve 1914-1919 yılları arasında Bratislava'daki Elizabeth Üniversitesi'nde Macaristan Krallığı'nın en genç profesörü oldu. 1919 yılında bu üniversitenin dağılmasından sonra Bratislava'da bir editör olarak çalıştı.

1918 yılında Çekoslovakya'nın kurulmasından sonra özerklik talebi ile Slovak Halk Partisine katıldı ve parti sekreteri olarak görev yaptı. 1910 yılında, Slovak tarafından adayı olarak Hristiyan Sosyalist Parti'nin başkanlığına seçildi. 1923 yılında, Rodobrana adlı silahlı bir milita kurdu. Tuka, Çekoslovak parlamentosunda bir milletvekili oldu.

14 Mart 1939'da Adolf Hitler'in baskısı ve isteği ile Slovak Cumhuriyetinin bağımsızlığı ilan edildi. Bu devlet, Çekoslovakya'nın geri kalan kısmının himayesi olarak Üçüncü Reich'a dahil oldu. Jozef Tiso 26 Ekim 1939 tarihinde Cumhurbaşkanı seçildi; hemen ardından Başbakan olarak Tuka'yı atadı.

28 Temmuz 1940'ta, Avusturya, Salzburg'da düzenlenen bir konferansta, bir anlaşma ile Slovakya'da bir Nasyonal Sosyalist rejim kurulmasında uzlaşıldı. Hitler, Jozef Tiso, Joachim von Ribbentrop, Alexander Mach (Hilnka Muhafızları başkanı) ve yerel Alman azınlığın başkanı Franz Karmasin ile Tuka, konferansa katıldılar. Konferans sonucunda, "Yahudi işleri" ile başa çıkmak için iki devlet kurumu oluşturulmuştur.

Tuka, 3 Eylül 1940 tarihinde, Anayasa Hukukuna, hükûmetin ülkenin ekonomik ve sosyal hayattan Yahudileri dışlamak için gerekli her şeyi yapmaya yetki veren yasanın yürürlüğe konmasına ikna etti. 24 Kasım tarihinde, Tuka ve von Ribbentrop, Almanya, Japonya ve İtalya ittifakına Slovakya'nında girmesini onaylayan bir protokol imzaladı.

1942'de, doğu Nazi toplama kamplarına Slovakya'nın Yahudi nüfusunun sınır dışına gönderilmesini savundu. İçişleri Bakanı Alexander Mach ile birlikte, Slovak Halk Partisi içindeki Nazi yanlısı kanadının lideri oldu.

1943'te, Tuka'nın kötü sağlığı, siyasi faaliyetlerini önemli ölçüde azaltmıştır. 1944 başında istifasını planlıyordu. Halefi hakkındaki görüşmelerden ve Slovak Ulusal Ayaklanmasının patlak vermesinden sonra, 2 Eylül 1944 tarihinde istifa etti. Tuka'nın yerine cumhurbaşkanı Jozef Tiso'nun kardeşi Štefan Tiso yeni başbakan oldu. Tuka o andan itibaren artık Slovak siyasi hayatında yer almadı.

Savaşın sonunda, tekerlekli sandalyeye bağlı olarak felç geçiren Tuka, eşi, bakım görevlileri ve özel doktoru ile birlikte Avusturya'ya göç etti.^[2] Almanya'nın yenilgisinden ve teslim olmasını takiben Müttefik askerleri tarafından tutuklandı ve Çekoslovak yetkililerine teslim edildi. Kısa bir yargılama sürecinden sonra, 20 Ağustos 1946 tarihinde asılarak idam edildi.

Kaynakça

1. Wells, Anne (2013). Historical Dictionary of World War II. Scarecrow Press. ISBN 978-0810854574.
2. Fichtner, Paula S. (2009). Historical dictionary of Austria (2. bas.). Lanham, Md.: Scarecrow Press. ISBN 978-0810855922.