M3 (İstanbul Metrosu)

M3 (Bakırköy Sahil – Kayaşehir Merkez) Metro Hattı, İstanbul'un Avrupa Yakası'nda ilk istasyonu Bakırköy Sahil son istasyonu ise Kayaşehir Merkez olan 26,7 km uzunluğundaki 19 istasyonlu metro hattıdır.

M3 (Bakırköy Sahil – Kayaşehir Merkez) Metro Hattı
Genel bilgiler
Durum	İşletmede Bakırköy Sahil – Kayaşehir Merkez İnşa hâlinde Yıldıztepe Proje aşamasında Kayaşehir Merkez – Fenertepe
Sahibi	İstanbul Büyükşehir Belediyesi
Yer	İstanbul, Türkiye
İlk - Son durak	Bakırköy Sahil Kayaşehir Merkez (Günümüzde) Fenertepe (Gelecekte)
İstasyonlar	20[1]
Sefer sıklığı	Pik saatlerde 7 dakika, diğer saatlerde 10 dakika[1]
Yolculuk süresi	40 dakika
Web sitesi	M3 Hattı Resmî Sitesi M3 Hattı Fenertepe Uzatması Proje Sayfası
Hizmet
Türü	Metro
Sistem	İstanbul Metrosu
Güzergah	Bakırköy Sahil – Kayaşehir Merkez
Tren sayısı	80[1]
İşletmeci(ler)	Metro İstanbul
Bakım tesisi	Olimpiyat
Günlük yolcu sayısı	75.000[1] (tek yön)
Tarihçe
Açılış	14 Haziran 2013 (Kirazlı – Başakşehir/Metrokent) 22 Kasım 2013 (İkitelli Sanayi – Olimpiyat) 8 Nisan 2023 (Başakşehir/Metrokent – Kayaşehir Merkez) 10 Mart 2024 (Bakırköy Sahil – Kirazlı)
Kapanış	29 Mayıs 2021 (İkitelli Sanayi – Olimpiyat)
Teknik bilgiler
Hat uzunluğu	26,7 km (16,6 mi)
Hat açıklığı	Standart (1435 mm)
Rota sayısı	2 Bakırköy Sahil – Kayaşehir Merkez Kayaşehir Merkez – Bakırköy Sahil
Çalışma Hızı	80 km/sa (50 mph)
Güzergâh haritası Sembol açıklamaları (Kayaşehir Merkez) Kayaşehir Merkez Toplu Konutlar Şehir Hastanesi Menekşe Deresi Onurkent Başakşehir-Metrokent Başak Konutları Depo Siteler Turgut Özal (İkitelli Sanayi) İkitelli Sanayi İSTOÇ (Mahmutbey) Mahmutbey Yenimahalle (Kirazlı) Kirazlı Molla Gürani Yıldıztepe İlkyuva Haznedar D.100・ (İncirli) (İncirli) İncirli (Bakırköy-İncirli) Özgürlük Meydanı ・・ (Bakırköy) (İDO Bakırköy) Bakırköy Sahil Bu diyagramı: görüntüle tartış değiştir

Günlük ortalama 75.000^[1] yolcu taşıyan M3 hattının 9 istasyondan oluşan Kirazlı – Başakşehir-Metrokent kısmı anahat ve 3 istasyondan oluşan İkitelli Sanayi – Olimpiyat kısmı ise mekik olarak işletilmekteydi. M9 hattının ilk etabının 29 Mayıs 2021'de hizmete girmesiyle İkitelli Sanayi – Olimpiyat kısmı M9 hattına devredilmiş, böylelikle işletme Nisan 2023'e kadar Kirazlı – Başakşehir/Metrokent arasında yapılmıştır. 8 Nisan 2023'te 4 istasyondan oluşan Başakşehir/Metrokent – Kayaşehir Merkez, 10 Mart 2024'te ise 7 istasyondan oluşan Bakırköy Sahil – Kirazlı kısmı hizmete girmiştir.

Hattı kullanan yolcuların Marmaray hattına tek bilet ile kolay ulaşılması için, Bakırköy Sahil uzatması açılana kadar geçici süreliğine Kirazlı istasyonundan M1ʙ hattına ücretsiz aktarma sağlanmaktadır. Aynı şekilde, İkitelli Sanayi – Olimpiyat şube hattının M9 hattına devredilmesiyle beraber Olimpiyat istasyonu kalkış/varışlı metroya entegre otobüs hatları'nı kullanmak isteyen yolcuların mağduriyet yaşamaması adına İkitelli Sanayi istasyonunda M9 hattına ücretsiz aktarma yapılabilmektedir.^[2]

Hattın deposu M9 hattının Olimpiyat istasyonunun bitişiğinde yer almakta ve İkitelli Sanayi istasyonunda bulunan makaslar ile M9 hattına geçilerek depo sahasına ulaşılmaktadır.

Metro hattının Başakşehir/Metrokent – Kayaşehir Merkez uzatmasının 8 Nisan 2023'te hizmete girmesiyle birlikte istasyon sayısı 13'e, Bakırköy Sahil – Kirazlı kısmı uzatmasının 10 Mart 2024'te hizmete girmesiyle birlikte istasyon sayısı 19'a çıkmıştır. Yıldıztepe istasyonunun inşaatı henüz sürmektedir, bu sebeple trenler bu istasyonda durmayacaktır. Trenler Metro İstanbul tarafından Bakırköy Sahil – Kayaşehir Merkez arasında işletilmektedir. Gelecekte Kayaşehir Merkez – Fenertepe arasında bir uzatma hattı inşa edilmesi planlanmaktadır.

27 Şubat 2024'te Bakırköy İDO istasyonunun adı Bakırköy Sahil olarak değiştirilmiştir.^[3]

Hat 2023 yılında günde ortalama 74.284 yolcu taşımıştır.

Tarihçe

• Mayıs 2006: Sözleşme tarihi
• Mart 2009: Tünellerin tamamlanması
• Ocak 2010: Araçların depoya gelmesi
• Aralık 2010: Aracın ilk enerjili sürüşü
• Ocak 2011: Başkanın ilk araçlı test sürüşü
• Haziran 2011: Hattın İETT'den İBB'ye devri
• Mart 2012: Sinyal sisteminin tüm hatta devreye alınması
• Haziran 2012: Deneme seferlerinin başlatılması
• 10 Eylül 2012: Gayriresmî hizmete giriş
• 14 Haziran 2013: Hattın yolculu işletmeye açılması
• 7 Temmuz 2013: Kirazlı – Başakşehir etabının resmî açılışı
• 22 Kasım 2013: Olimpiyat – İkitelli Sanayi şube hattı açılışı
• 3 Mart 2015: Bakırköy – Kirazlı etabında inşa çalışmalarının başlaması
• 28 Nisan 2017: Başakşehir – Kayaşehir Merkez etabında inşa çalışmalarının başlaması
• 29 Mayıs 2021: Olimpiyat – İkitelli Sanayi şube hattının M9 hattı işletmesine devredilmesi ve M9 ile ücretsiz aktarma sağlanması.
• 7 Mayıs 2022: Bakırköy Sahil – Kirazlı arasında tünel kazılarını yapan TBM'lerin kazı işlemini tamamlaması^[4]
• 28 Aralık 2022: Bakırköy Sahil – Kirazlı uzatmasının ilk ray kaynağı^[5]
• 8 Nisan 2023: Başakşehir – Kayaşehir Merkez etabının açılışı
• 10 Mart 2024: Bakırköy Sahil – Kirazlı etabının açılışı (Yıldıztepe istasyonu hariç)

İşletme bilgileri

• İşletmeci: Metro İstanbul
• Hat uzunluğu: 26,7 kilometre
• Hat açıklığı: Standart (1435 mm)
• İstasyon sayısı: 19 (işletmede olan), 1 (inşaatı devam eden)
• Vagon sayısı: 80^[6] (M9 (Ataköy – Olimpiyat) Metro Hattı ile ortak kullanılmaktadır.)^[7]
• Araç seti: 20 adet 4'lü vagon (M9 (Ataköy – Olimpiyat) Metro Hattı ile ortak kullanılmaktadır.)^[7]
• Araç Marka / Model: Alstom Metropolis
• Sefer süresi: 40 dakika^[7]
• İşletme saatleri: 06.00 – 00.00
• Yolcu taşıma kapasitesi:
• Tasarım: Tek yönde 70.000 yolcu/saat^[6]
• 13 Mart 2024 tarihinde: Tek yönde 8 bin 700 yolcu/saat^[8]
• Minimum headway: 90 sn. (teorik) 120 sn. (pratik)
• Sefer sıklığı: Pik saatlerde 7,5 dakika^[8]
• Kumanda merkezi: Olimpiyat Yerleşkesi
• Hat voltajı: 1500 V DC
• Sürüş modu: ATO, ATP^[6]

Teknik bilgiler

Atölye ve depo sahası

M9 hattı'nın Olimpiyat istasyonundan sonra yer alan Atölye ve Depo Sahası, yaklaşık 70.000 m² üzerine kurulu olup tesisin araç kapasitesi 120'dir. Bakım birimlerinin yer aldığı atölye binası ise 10.000 m² kapalı alandan oluşmaktadır.

Vagonlar

Metro için 68 araç ihalesini 29 Ağustos'ta imzalanan sözleşme ile Fransız Alstom firması almıştır. Araçların toplam maliyeti 78 milyon eurodur. Araçların tamamı teslim edilmiştir. Araçlar ayrıca M9 hattında da kullanılmaktadır.

Etaplar

Etap	Hat	İstasyon sayısı	Hat uzunluğu	Durum	Açılış tarihi
1	Kirazlı – Başakşehir/Metrokent	9	12,1 km	aktif	14 Haziran 2013
	İkitelli Sanayi – Olimpiyat1	3	3,8 km	devredildi	22 Kasım 2013
2	Başakşehir/Metrokent – Kayaşehir Merkez	4	6,2 km	aktif	8 Nisan 2023
3	Kirazlı – Bakırköy Sahil	6	8,4 km		10 Mart 2024
	Yıldıztepe2	1	-	inşa halinde	2024 sonu

1. M3 metrosunun şube hattı olan İkitelli Sanayi-Olimpiyat hattı 29 Mayıs 2021 tarihinde M9 hattına devredilmiştir.
2. Yıldıztepe istasyonu, inşasının gecikmesi nedeniyle sonraki bir tarihte açılacaktır.^[9]

İstasyonlar

Ayrıca bakınız: İstanbul Metrosu istasyonları listesi

Sıra	İstasyon	İlçe	Aktarma	Tür	Notlar
1	Bakırköy Sahil	Bakırköy	(İDO Bakırköy)	Yer altı	Rauf Orbay Caddesi・Ataköy Marina・Galleria・Kennedy Caddesi
2	Özgürlük Meydanı		・・ (Bakırköy)		Bakırköy Özgürlük Meydanı・İncirli Caddesi・Yusuf Köksal Parkı・Bakırköy Anadolu İmam Hatip Lisesi
3	İncirli		(Bakırköy-İncirli)・ (İncirli)・ (İncirli)		Hatice Küçük Parkı・Bakırköy Adalet Sarayı・İsmail Erak Bulvarı・Botanik Parkı --- İncirli Metrobüs İstasyonu'na yaklaşık 250 metre yürüme mesafesi olup, istasyonlar arasında aktarma imkânı vardır.
4	Haznedar	Bahçelievler			Güngören Parkı・Naci Kazım Caddesi・Naci Kazım Parkı
5	İlkyuva				Bağcılar Caddesi・Bahçelievler İSKİ Binası
6	Yıldıztepe	Bağcılar			Bağcılar Caddesi・Bağcılar Anadolu Lisesi・Bağcılar Yıldıztepe İlkokulu・Hoca Ahmet Yesevi Ortaokulu
7	Molla Gürani				Molla Gürani Parkı・Mehmet Akif Bulvarı・Yıldıztepe Parkı
8	Kirazlı		(Kirazlı)・ (Kirazlı)		hattına geçişlerde ücretsiz aktarma imkânı vardır.・Bağcılar Belediyesi Engelliler Sarayı
9	Yenimahalle				15 Temmuz Şehit Ramazan Sarıkaya Parkı・Dökumcüler Caddesi・Bağcılar Belediyesi Halk Sarayı・Yenimahalle Metro İETT Peronları
10	Mahmutbey		(Mahmutbey)		Maslak Caddesi・İnönü Caddesi・Bosna Caddesi
11	İSTOÇ				İSTOÇ
12	İkitelli Sanayi	Başakşehir	(İkitelli Sanayi)		hattına geçişlerde ücretsiz aktarma imkânı vardır.・Sanayi Siteleri (Metal-iş, Demirciler, Dolapdere, Aykosan)
13	Turgut Özal				Süleyman Demirel Bulvarı・Sanayi Siteleri (İPKAS, Triko Center, Esenler, Bağcılar-Güngören, Sefaköy, ESKOOP, Evren)
14	Siteler				Atatürk Bulvarı・Sanayi Siteleri (Fatih, Atatürk, ESKOOP, Dökümcüler)
15	Başak Konutları				Sanayi Siteleri (Tümsan, İSTEKS)・Başakşehir Emin Saraç Kültür Merkezi・Başakşehir 1. Etap Konutları
16	Başakşehir-Metrokent				Metrokent Konutları・Başakşehir Sular Vadisi・Metrokent İETT Peronları
17	Onurkent				Onurkent Parkı・Mimar Kemalettin Caddesi
18	Şehir Hastanesi				Başakşehir Çam ve Sakura Şehir Hastanesi[10]
19	Toplu Konutlar				Kayaşehir Bulvarı・Kayaşehir Millet Bahçesi
20	Kayaşehir Merkez		(Kayaşehir Merkez)		Kayaşehir Meydanı・Başakşehir Millet Bahçesi・Başakşehir Belediyesi・Başakşehir Merkez Camii

İstasyon yapıları

İstasyonlar 8'li tren setlerine uygun olarak hazırlanmış 180 metrelik peronlara sahiptir. Mahmutbey istasyonunda bir adet geceleme hattı (3. hat), İkitelli Sanayi istasyonunda 2 peron 4 hat bulunmaktadır. Hattaki Kirazlı, Şehir Hastanesi ve İSTOÇ ile Başakşehir-Metrokent arasındaki istasyonlar aç-kapa yöntemiyle, Yenimahalle ve Mahmutbey istasyonları ise top-down yöntemiyle inşa edilmiştir, Onurkent, Toplu Konutlar ve Kayaşehir Merkez istasyonları ise aç kapa + NATM yöntemiyle inşa edilmiştir. Hattın tünelleri çift tüptür. Kirazlı ile Başakşehir-Metrokent arası TBM ile kazılmıştır. Başakşehir-Metrokent'ten Şehir Hastanesi viyadüğüne kadar olan kısım NATM tünelle, Şehir Hastanesi'nden Kayaşehir Merkez'e kadar olan kısmı da 2 adet TBM ile kazılmıştır.

M3 hattında her türlü olumsuz duruma karşı senaryolar hazırlanmıştır. İstasyonlarda bulunan kameralarla sistem sürekli kontrol edilmektedir. Metro hattında, interaktif bir yangın emniyet sistemi bulunmaktadır. Kullanılan tüm ekipmanlar yüksek derecede ısıya dayanıklı ve zehirli gaz çıkarmayan malzemelerden seçilmiştir. Yangın durumunda insanların güvenli olarak tahliye olması için bir duman kontrolü ve tahliye sistemi bulunmaktadır. Hattın ve depo sahasının sinyalizasyon, makas ve araç sistemi, tam otomatik olup ihtiyaç halinde manuel olarak da çalıştırılabilmektedir. Metro hattında tüm sistemin enerji beslemesi iki ayrı noktadan yapılmaktadır. Her iki besleme noktası da devre dışı kalırsa 15 saniye içinde jeneratörler devreye girmekte ve tünel içerisinde kalan tüm trenler en yakın istasyona ulaşarak yolcularını tahliye edebilmektedir. Enerji beslemelerinin kesilmesi ve jeneratörlerin arızalanıp devreye girememesi durumunda ise aydınlatma sistemi ve elektronik kontrol sistemleri 3 saat süreyle kesintisiz güç kaynakları vasıtasıyla beslenebilmektedir.

İstasyon özellikleri

İstasyonlar		İstasyon tipi (Turnike katı ve teknik katlar)	Platform tipi	Derinlik (Metre)	Yürüyen merdiven (Cadde seviyesi – Turnike katı)	Yürüyen merdiven (Turnike katı – Peron)	Asansör (Cadde seviyesi – Turnike katı)	Asansör (Turnike katı – Peron)	Giriş/Çıkış sayısı
Bakırköy Sahil		Aç-Kapa					1	1	2
Özgürlük Meydanı		Aç-Kapa	Tünel
İncirli		Aç-Kapa	Aç-Kapa + Tünel
Haznedar		Aç-Kapa	Tünel
İlkyuva									2
Yıldıztepe		Aç-Kapa + Top-down
Molla Gürani		Aç-Kapa
Kirazlı				22	8	4	2	1	3
Yenimahalle		Top-Down		36	14	4	1	1	2
Mahmutbey				30	24	12	1	2	6
İSTOÇ		Aç-Kapa		26	16	4	1	1	3
İkitelli Sanayi				22	14	8	2	2	4
Turgut Özal				21	9	4	1	1	3
Siteler				23	10	4	1	1	3
Başak Konutları				21	9	4	1	1	3
Başakşehir-Metrokent				35	16	4	1	1	2
Onurkent		Aç-Kapa	Tünel	29	6	4	2	2	3
Şehir Hastanesi		Aç-Kapa		29	4	14	2	6	2
Toplu Konutlar		Aç-Kapa	Tünel	22	2	4	4	2	1
Kayaşehir Merkez				24	4	4	2	2	2

İstasyon uzaklıkları

Şehir Hastanesi viyadüğü (2 Şubat 2024)

İstasyonların platform ortası baz alınarak ölçüm yapılmıştır.

Sıra	İstasyon	İstasyonlar arası uzaklık	İlk istasyona olan uzaklık
1	Bakırköy Sahil	0+00 km	Başlangıç
2	Özgürlük Meydanı	1+58 km	1+58 km
3	İncirli	1+92 km	3+50 km
4	Haznedar	0+83 km	4+33 km
5	İlkyuva	0+94 km	5+27 km
6	Yıldıztepe	1+08 km	6+35 km
7	Molla Gürani	1+17 km	7+52 km
8	Kirazlı	0+80 km	8+32 km
9	Yenimahalle	1+14 km	9+46 km
10	Mahmutbey	1+72 km	11+18 km
11	İSTOÇ	1+21 km	12+39 km
12	İkitelli Sanayi	2+09 km	14+48 km
13	Turgut Özal	1+29 km	15+77 km
14	Siteler	0+80 km	16+57 km
15	Başak Konutları	1+23 km	17+80 km
16	Başakşehir-Metrokent	1+59 km	19+39 km
17	Onurkent	1+53 km	20+92 km
18	Şehir Hastanesi	1+73 km	22+65 km
19	Toplu Konutlar	1+23 km	23+88 km
20	Kayaşehir Merkez	1+26 km	25+14 km

Etapların yıllara göre fiziksel ilerleme yüzdeleri

Etap	Açıklanma tarihi	İlerleme yüzdesi	Kaynak
Bakırköy Sahil – Kirazlı	12 Nisan 2021	%62	[11]
	30 Mart 2022	%67	[12]
	7 Mayıs 2022	%70	[13]
	28 Aralık 2022	%78	[14]
	18 Temmuz 2023	%84	[15]
	16 Ekim 2023	%88	[16]
	10 Mart 2024	%100	[17]
Başakşehir/Metrokent – Kayaşehir Merkez	21 Ağustos 2022	%95	[18]
	27 Ekim 2022	%96	[19]
	8 Nisan 2023	%100	[20]

Güzergâh şeması

Yolcu istatistikleri

Metro İstanbul tarafından yayınlanan verilere göre yolcu istatistikleri tabloda gösterilmiştir.

2020-2024 Yıllarına Göre M3 Bakırköy-Kayaşehir Metro Hattı Yolcu İstatistikleri ^[21]

2024	% değişim	2023	% değişim	2022	% değişim	2021	% değişim	2020	% değişim
50.808.656	%87,4	27.113.756	%33,7	20.284.977	%29,7	15.641.215	%0,6	16.607.307	%29,9

2012-2019 Yıllarına Göre M3 Bakırköy-Kayaşehir Metro Hattı Yolcu İstatistikleri

2019	% değişim	2018	% değişim	2017	% değişim	2016	% değişim	2015	% değişim	2014	% değişim	2013
23.677.667	%3,8	22.807.279	%3,8	21.970.613	%3,3	21.264.694	%12,6	18.885.201	%31,7	14.338.302	%236,4	4.261.827

Görseller

• 
  Giriş örneği (1. etap)
• 
  Giriş örneği (2. etap)
• 
  Platformdaki Alstom treni
• 
  Hat güzergah çizgisi
• 
  Çıkış tabelası örneği (1. etap)
• 
  Çıkış tabelası örneği (2. etap)
• 
  Tren içi
• 
  Trenlerdeki Güzergah Şeması
• 
  M3 Hattına Entegre olan Besleme Otobüslerinin Duyurusu

Ayrıca bakınız

• İstanbul Metrosu
• İstanbul ilinde toplu ulaşım