Loading AI tools
Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Kalecik Karası; Ankara'nın Kalecik ilçesi sınırları içerisinde yetişen ve kırmızı şarap üretiminde kullanılan bir üzüm çeşididir. Ankara haricinde Denizli, Yozgat ve Nevşehir bölgelerinde de üretimi yapılmasına karşın; Kızılırmak'ın boydan boya geçerek yarattığı mikroklima ve deniz fosili bakımından zengin topraklar sayesinde en çok verim alınan yer Kalecik'tir.[3]
Anadolu’nun en eski üzümlerinden birisi olan ve uzun yıllar boyunca Türk şarabının da en değerli üzümlerinden birisi olarak kabul edilen Kalecik Karası, adını üretildiği Kalecik ilçesinden almıştır. Bu üzümün yarattığı katma değer ve ilçeye kazandırdığı para o kadar fazlaydı ki; Ziraat Bankası’nın ilk şubelerinden birisi de -İstanbul, İzmir, Bursa ve Adana gibi zamanının büyük şehirlerinden sonra- Kalecik'te açılmıştı.[4] Fakat o zamana kadar çoğunlukla gayrimüslim nüfus tarafından yürütülen bağcılık ve şarapçılık faaliyetleri, Cumhuriyet'in ilanından sonra Ermeni ve Rum nüfusun giderek azalmasıyla orantılı olarak düşmüştü. Çöküşe geçen şarapçılığı canlandırmayı hedefleyen TEKEL ise sahip olduğu ilk şarap tesislerinden birini Kalecik’e kurmuş; üzümü yerinde ve modern yöntemlerle işleyerek "Kalebağ" isimli sek ve tatlı şaraplar üretmeye başlamıştı. Merkezi Çankaya’da bulunan bir diğer büyük şarap üreticisi Kavaklıdere de "Yakut" serisinin üretiminde Kalecik Karası üzümlerini kullanmaktaydı.[5]
1960'lı yıllarda İç Anadolu Bölgesi'nde yaşanan asma biti istilasından sonra üzüm bağlarının kuruması sonucunda yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kaldı. 1980'lere gelindiğinde ise artık ekonomik getirisi fazla olmadığı gerekçesiyle neredeyse üretimi durmuş ve bulunamaz hale gelmişti. İlerleyen yıllarda Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi ve Kavaklıdere Şarapları'nın ortaklaşa yürüttüğü kurtarma ve seleksiyon çalışmaları sayesinde tekrar dünya şarap literatürüne giren üzüm,[6] 2006 yılında Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından coğrafi işaret olarak tescillenmiştir.[7] Ayrıca; 2019'dan beri her yıl Kalecik'te Uluslararası Kalecik Karası Üzüm Festivali düzenlenmektedir.[8]
Kalecik Karası, dikildikten en az 3 yıl sonra meyve vermeye başlayan bir üzüm çeşididir.[1] Genel olarak bu türün asmaları Nisan ayında sürmeye başlayıp Mayıs ayının sonlarına doğru çiçeklenir. Haziran ayının ikinci haftasında oluşmaya başlayan meyvelerin olgunlaşma dönemi ise Eylül ayının ortalarına (orta mevsim) denk düşer. Taneleri siyaha yakın mavi renkli olup orta büyüklüktedir. Çekirdekli ve kendine özgü bir aroması olan üzümün, salkımları sık, kanatlı konik biçiminde ve ortalama 150 gram ağırlığındadır. Karışık-kısa budama yapılır.[9][10] Orta Anadolu'da yetişen en kaliteli kırmızı şaraplık üzüm çeşitlerinden biri olan Kalecik Karası, Türkiye'ye özgü olmasıyla bilinir.
Ankara Ticaret Odası'nın 2018 yılı verilerine göre başta Belçika ve Birleşik Krallık olmak üzere pek çok ülkeye milyonlarca dolarlık şarap ihracatı gerçekleştirildiği belirtilmiş; uluslararası ticarette Kalecik Karası'nın Fransa'nın Bordeaux şehrinde yetişen üzümlerle eşdeğer kalitede görüldüğü açıklanmıştır.[11][12]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.