Gülnar

Gülnar, Mersin ilinin bir ilçesidir. Toros Dağlarının 950 m yüksekliğinde Taşeli Platosu'nda kurulmuştur. Akdeniz'e 32 km uzaklıktadır.

Gülnar
İlçe
İlçe sınırları haritası
Ülke	Türkiye
İl	Mersin
Coğrafi bölge	Akdeniz Bölgesi
İdare
• Kaymakam	Yusuf Ziya Yaktı
• Belediye başkanı	Fatih Önge (MHP)
Yüzölçümü
• Toplam	1669 km²
Rakım	950 m
Nüfus  (2018)
• Toplam	25.865
• Kır	-
• Şehir	25.296
Zaman dilimi	UTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu	33700
İl alan kodu	0324
İl plaka kodu	33
Resmî site Belediye

Tarihçe

Gülnar'ın geçmişi Hititler'e kadar dayanmaktadır. Sonraları bölgeye Asurlular hakim olmuşlardır. Kısa süreliğine İran ve Mısırlılar'ın egemenliğinde kalan Gülnar, daha sonra Antik Romalılar'ın yönetimine girmiştir. Gülnar'ın bugünkü halkı, 1230 yılında Orta Asya Balkaş gölü kıyısındaki Gülnar'dan göç ederek bu çevreye yerleşen Türkmenlerdir. Anayurtlarından zorunlu olarak göç etmek zorunda kalan göçerlerin ataları, Gülnar Hatun önderliğinde büyük savaşlar ve uğraşlar vererek, Mersin (İçel) bölgesine gelerek yerleşirler. Göçerler, yerleştikleri bu yere, Orta Asya'dan geldikleri yörenin adı olan ve aynı zamanda kendilerine Orta Asya'dan gelmelerine önderlik ederek, ulusu için canını feda eden liderleri Gülnar Hatun'un ismini vererek şimdiki Gülnar kazasının yerleşimcileri ve kurucuları olmuşlardır.^{[kaynak belirtilmeli]}

1461 yılında Gülnar, Silifke ve Mut ile birlikte Fatih Sultan Mehmet'in komutanlarından Gedik Ahmet Paşa tarafından Osmanlı yönetimine katılmıştır. 1900'lü yıllarda Adana valilik, Silifke mutasarrıflık, Gilindire (Aydıncık) ilçe, Zeyne (Sütlüce) bucak merkezi iken Gülnar, Yörüklerin alım satım yaptıkları (bir adı da Anaypazarı olan) bir köydür. Gilindire'den (Aydıncık'tan) yaz aylarında Gülnar yaylasına çıkan ilçe yöneticileri, Gülnar'ın ilçe olmasını istediler. 3 Haziran 1916 tarihinde yapılan bir törenle Gülnar, resmen ilçe olmuştur.^{[kaynak belirtilmeli]}

Coğrafi yapı

Gülnar; doğuda Silifke, batıda Anamur ve Bozyazı, kuzeyde Mut, kuzeybatıda Karaman, güneyde Aydıncık ilçesi ile çevrilidir. Gülnar Akdeniz'e kıyısı olan bir ilçedir. Mersin'in güneybatısında Mersin merkeze 150 km uzaklıkta, Taşeli Platosu üzerinde yer alır.^{[kaynak belirtilmeli]}

Nüfus

Yıl	Toplam	Şehir	Kır
1927[1]	19.455	640	18.815
1935[2]	23.034	1.029	22.005
1940[3]	23.538	1.280	22.258
1945[4]	25.409	1.228	24.181
1950[5]	28.730	2.807	25.923
1955[6]	29.732	3.100	26.632
1960[7]	32.692	3.920	28.772
1965[8]	36.373	4.983	31.390
1970[9]	36.570	5.072	31.498
1975[10]	41.945	6.344	35.601
1980[11]	42.668	6.837	35.831
1985[12]	44.897	7.511	37.386
1990[13][a]	33.714	7.550	26.164
2000[14]	38.292	10.503	27.789
2007[15]	33.785	11.021	22.764
2008[16]	30.304	8.826	21.478
2009[17]	30.441	8.357	22.084
2010[18]	28.551	8.078	20.473
2011[19]	27.450	7.841	19.609
2012[20]	26.433	7.504	18.929
2013[21]	26.451	26.451	veri yok
2014[22]	26.029	26.029	veri yok
2015[23]	25.452	25.452	veri yok
2016[23]	25.300	25.300	veri yok
2017[23]	24.848	24.848	veri yok
2018[23]	25.865	25.865	veri yok
2019[23]	25.420	25.420	veri yok
2020[23]	25.296	25.296	veri yok

Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.

Eğitim ve sağlık

Okuryazar oranı %97'dir. İlçe merkezinde Mersin Üniversitesi'ne bağlı meslek yüksek okulu, genel lise, Anadolu lisesi, imam hatip lisesi, çok programlı lise ve ticaret lisesi, pratik kız sanat okulu; Sütlüce kasabasında 1 çok programlı lise, 3 ilköğretim okulu; diğer köy ve kasabalarda ise toplam 25 ilköğretim okulu bulunmaktadır. Bu okullarda toplam 1454 öğrenci ve 271 öğretmen ile eğitim ve öğretim hizmetleri verilmektedir.

İlçe merkezinde 1 devlet hastanesi, 1 sağlık ocağı ve ona bağlı 8 sağlık evi ile; köy ve kasabalarda, 8 sağlık ocağı ve 4 sağlık evi ile bulunmaktadır.

Ekonomi

Yüzölçümü 166.900 hektar olan ilçede, tarım alanı 35.110 hektardır. Orman ve fundalık alan 84.809 hektar, çayır ve mera alanı 130 hektar, tarım dışı arazi 46.851 hektardır. Tarıma elverişli olan arazide tarla tarımı, bağcılık, meyvecilik ve sebzecilik yapılmaktadır. Dağlık bölgelerde tahıllardan buğday ve nohut ekilir; bağcılık da önemli bir geçim kaynağıdır. Son yıllarda elma, armut ve şeftali de yetiştirilmektedir. Sulak alanlarda turfanda sebzecilik ve seracılık yapılmaktadır. Gülnar halkı geçimini çoğunlukla tarımdan sağlar. Köylerde "ıstar" ve "çulhalık" denilen dokuma tezgâhlarında, yöreye özgü halı, kilim, çul, çuval, heybe, bez gibi çeşitli dokumalar imal edilir (dokunur).

Notlar

1. Aydıncık ilçesinin kurulması ile nüfus azalmıştır.