Loading AI tools
Vikimedya liste maddesi Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Babil Kralı (Akadca: šakkanakki Bābili, daha sonra šar Bābili ) MÖ 19. yüzyıldan MÖ 6. yüzyıldaki çöküşüne kadar bağımsız bir krallık olarak var olan antik Mezopotamya şehri Babil ve krallığı Babil'in hükümdarıdır. Bağımsız bir krallık olarak varlığının büyük bir döneminde Babil, Sümer ve Akad antik bölgelerini kapsayan Güney Mezopotamya'nın büyük bölümüne hükmetmiştir. Şehir, Babil krallarının Antik Yakın Doğu'nun büyük kısımlarına egemen olduğu Birinci Babil İmparatorluğu (veya Eski Babil İmparatorluğu, y. 1894/1880-1595) ve İkinci Babil İmparatorluğu (veya Yeni Babil İmparatorluğu, MÖ 626-539) olmak üzere iki büyük yükseliş dönemi yaşamıştır. Babil, Hammurabi Kanunları'nı hazırlayan Hammurabi tarafından yönetilmiştir.
| Babil Hükümdarları | |
|---|---|
| Mevcut Monarşi | |
.svg) | |
| Şamaş yıldızının stilize edilmiş versiyonu[a] | |
 | |
| Son yerel kral Nabonidus MÖ 25 Mayıs 556 – MÖ 13 Ekim 539 | |
| İlk hükümdar | Sumu-abum |
| Son hükümdar | Nabonidus (son yerel kral) Shamash-eriba veya Nidin-Bel (son yerel asi) III. Erdevân (Kral olarak kaydedilmiş son yabancı hükümdar) III. Erdevân (Babil'de son Part kralı) |
| Unvan | Kral |
| Atayan | çeşitli:
|
| Monarşi başlangıcı | y. MÖ 1894 |
| Monarşi bitiş | MÖ 539 (son yerel kral) MÖ 484 veya MÖ 336/335 (son yerel asi) AD 81 (Kral olarak kaydedilmiş son yabancı hükümdar) AD 224 (Babil'de son Part kralı) |
Babil krallarının çoğu yabancı kökenliydi. Şehrin yaklaşık iki bin yıllık tarihi boyunca yerli Babil (Akat), Amorit, Kassit, Elam, Arami, Asur, Keldani, Pers, Yunan ve Part kökenli krallar tarafından yönetilmiştir. Bir kralın kültürel ve etnik kökeninin Babil'deki krallık algısı açısından önemli olmadığı anlaşılıyor; daha önemli olan, kralın geleneksel olarak Babil kralına atfedilen barışı ve güvenliği sağlamak, adaleti korumak, medeni haklara saygı göstermek, yasadışı vergilendirmeden kaçınmak, dini geleneklere saygı göstermek, tapınaklar inşa etmek, tapınaklarda tanrılara armağanlar sunmak ve kült düzenini korumak gibi görevleri yerine getirip getiremeyeceğiydi. Şehrin yabancı imparatorluklar tarafından yönetildiği dönemde Babil'in bağımsızlık ayaklanmalarının, bu imparatorlukların yöneticilerinin Babilli olmamasıyla pek ilgisi yoktur; daha çok yöneticilerin Babil'i nadiren ziyaret etmeleri ve şehrin ritüel ve geleneklerine katılmamalarıyla ilgilidir.
Babil'in son yerli kralı MÖ 556-539 yılları arasında hüküm süren Nabonidus'tur. Nabonidus'un yönetimiAhameniş İmparatorluğu'ndan II. Kiros'un Babil'i fethetmesiyle sona ermiştir. İlk Ahameniş kralları Babil'e önem vermeye ve 'Babil Kralı' ünvanını kullanmaya devam etmiş olsalar da, daha sonraki Ahameniş yöneticilerine bu ünvanın verilmesi muhtemelen Babilliler tarafından yapılmış bir şeydir; krallar bu ünvanı terk etmişlerdir. Babil katipleri, Part İmparatorluğu'nun zamanına kadar, Babil'i kontrol eden imparatorlukların yöneticilerini kendi kralları olarak tanımaya devam ettiler; bu tarihten sonra Babil yavaş yavaş terk edildi. Babil, Ahameniş fethinden sonra hiçbir zaman bağımsızlığını geri kazanamamış olsa da, Babilliler yabancı hükümdarları kovmak ve krallıklarını yeniden kurmak için MÖ 336/335 yıllarında isyancı Nidin-Bel döneminde gerçekleşen birkaç girişimde bulunmuşlardır.
.png)
.png){kind=small}
.png){kind=small}
Şehrin uzun tarihi boyunca, Babil ve krallığının hükümdarını belirtmek için çeşitli unvanlar kullanılmıştır; 'Babil valisi', ' Karduniyaş kralı' ve ' Sümer ve Akad kralı ' en yaygın unvanlardır.[2] Unvanların birinin kullanılması diğerlerinin aynı anda kullanılamayacağı anlamına gelmemektedir. Örneğin, Yeni Asur Kralı III. Tiglat-Pileser (Babil'de h. 729-727 MÖ) Babil'de yukarıda belirtilen üç unvanın hepsini kullanmıştır.[3]
Babil kralları, yönetme haklarını Babil'in koruyucu tanrısı Marduk'un ilahi ataması ve şehrin rahiplerinin kutsaması yoluyla elde etmişlerdir.[16] Marduk'un başlıca kült imgesi (genellikle tanrının kendisiyle bir tutulur), Marduk Heykeli, Yeni Yıl festivali sırasında tanrı tarafından krallık bahşedildiğini sembolize eden taçlarını Marduk'un "ellerinden" alan krallar için taç giyme törenlerinde önemli bir şekilde kullanılırdı.[17] Kralın yönetimi ve Marduk'un Dünya'daki vasalı olarak rolü, her yıl bu dönemde, kralın her yıl Yeni Yıl Festivali'nin beşinci gününde tek başına Esagila'ya, yani Babil'in ana kült tapınağına girmesi ve baş rahiple görüşmesiyle yeniden teyit edilirdi. Başrahip kralın üzerindeki regaliayı alıp yüzüne tokat atıp ve Marduk'un heykelinin önünde diz çöktürdü. Kral daha sonra heykele halkına baskı yapmadığını ve yıl boyunca düzeni sağladığını söylerdi, ardından baş rahip (Marduk adına) kralın yönetimi için ilahi desteğin devam edebileceğini ve kraliyet kıyafetlerini geri verebileceğini söylerdi.[18] Babil tapınaklarının koruyucusu olarak kral, cömertliğini Mezopotamya tanrılarına gösterir ve bu da karşılığında onun yönetimini güçlendirir ve ona yetkilerini verirdi.[16]
Babil krallarının barış ve güvenliği sağlaması, adaleti koruması, medeni haklara saygı göstermesi, yasadışı vergilendirmeden kaçınması, dini geleneklere saygı göstermesi ve dini düzeni koruması bekleniyordu. Kralın hiçbir sorumluluk ve görevi onun etnik veya kültürel olarak Babil kökenli olmasını gerektirmiyordu. Babil'in kraliyet geleneklerine yeterince aşina olan herhangi bir yabancı bu ünvanı alabilirdi; ancak o zaman yerel rahiplerin ve yerel yazıcıların yardımına ihtiyaç duyabilirlerdi. birçok yabancı kral Babilliler'den destek görüp birkaç yerli kral da hor görülmesinden anlaşılacağı üzere etnik köken ve kültür, Babil'in krallık algısında önemli görünmüyordu.[19] Bazı yabancı kralların yönetiminin Babilliler tarafından desteklenmemesi muhtemelen onların etnik veya kültürel geçmişleri değil daha çok Babil kralının geleneksel görevlerini gerektiği gibi yerine getirmedikleri ile alakalı olduğu düşünülmektedir.[20]
_in_Akkadian.png)
Diğer monarşilerde olduğu gibi, Babil kralları da bir dizi kraliyet hanedanına ayrılmıştır; bu uygulama, antik Babillilerin kral listelerinde başlattıkları bir uygulamadır.[21][22] Genel olarak kabul gören Babil hanedanları, tarihçilerin daha sonraki krallıklar ve imparatorluklardaki yönetici aileler için kullandıkları terimle aynı doğrultuda aile grupları olarak anlaşılmamalıdır. Babil'in ilk hanedanı, tüm hükümdarların akraba olduğu bir hanedan grubu oluşturmuş olsa da, MÖ birinci binyıldaki hanedanlar, özellikle E Hanedanı, tutarlı bir ailevi ilişki dizisi oluşturmamıştır. Babil anlamında, palû veya palê olarak çevrilen hanedan terimi, aynı etnik veya kabile grubundan (yani Kassit hanedanı), aynı bölgeden (yani Deniz Diyarı hanedanları) veya aynı şehirden (yani Babil ve İsin hanedanları) gelen bir dizi hükümdarla ilgiliydi.[22] Bazı durumlarda, Eriba-Marduk (h. y. 769-760 civarı) gibi soyağacı açısından akraba olduğu bilinen krallar ve torunu II. Marduk-apla-iddina (h. MÖ 722-710 ve MÖ 703) farklı hanedanlara ayrıldı, ilki E Hanedanı'na, ikincisi ise (Üçüncü) Deniz Diyarı Hanedanı'na ait olarak belirlendi.[23]
.jpg)
Mezopotamya'daki kazılarda ortaya çıkarılan çeşitli belgeler arasında kronoloji ve siyasi tarihin yeniden yapılandırılması açısından en önemli olanlar, 'kronografik metinler' başlığı altında toplanan kral listeleri ve kroniklerdir. Kraliyet isimlerinin ve saltanat tarihlerinin bir araya getirildiği, ayrıca sıklıkla krallar arasındaki ilişkiler gibi ek bilgilerin de tablo biçiminde düzenlendiği koleksiyonlar olduğu için Mezopotamya kral listeleri, hükümdarların dizilimini yeniden oluştururken özel bir öneme sahiptirler. Babil hükümdarları açısından ana belge, Babil Kral Listesi A, B ve C olarak isimlendirilen üç bağımsız belgeden oluşan Babil Kral Listesi'dir (BKL). Ana Babil Kral Listelerine ek olarak, Babil hükümdarlarını kaydeden ek kral listeleri de mevcuttur.[24]
Babil yılları, hüküm süren kralın ve o anki hükümdarlık yılının ismiyle anıldığı için, Babil'de yazılmış ekonomik, astronomik ve edebi çivi yazısı metinlerindeki tarih formülleri de oldukça önemli ve yararlı kronolojik veriler sağlar.[34][35]
Yukarıda anlatılan kral listelerine ek olarak, çivi yazılı yazıtlar ve tabletler, Babillilerin Yeni Babil İmparatorluğu'nun yıkılmasından sonra Part İmparatorluğu'nun (MÖ 141 - MS 224) yanısıra Ahameniş (MÖ 539-331), Argead (MÖ 331-310) ve Selefkî (MÖ 305-141) imparatorluklarının yönetimi boyunca yabancı Babil yöneticilerini meşru hükümdarları olarak tanımaya devam ettiklerini güvenle ortaya koymaktadır.[36]
İlk Ahameniş kralları Babil kültürüne ve tarihine büyük saygı duyuyorlardı ve Babil'i kendi krallıklarıyla kişisel bir birliğe benzer bir şekilde birleşmiş ayrı bir varlık veya krallık olarak görüyorlardı.[17] Buna rağmen Babilliler, ülkeleri Yeni Asur İmparatorluğu'nun (MÖ 722-626) yönetimi altındayken Asur yönetimine karşı duydukları öfke gibi, Ahameniş yönetimine karşı da öfke duymaya başlayacaklardı.[17] Babil'in Ahamenişler'e olan kızgınlığının büyük ihtimalle Ahamenişler'in yabancı olmasıyla pek ilgisi yoktu; daha çok Ahameniş krallarının, yerleşik Babil geleneklerine uygun olarak Babil kralının görevlerini gerektiği gibi yerine getiremeyecekleri düşünülüyordu. Bu algı daha sonra hem Asurlular hem de Ahamenişler tarafından deneyimlenen bir sorun olan Babil isyanlarının sık sık yaşanmasına yol açmıştır. Asur ve Ahameniş imparatorluklarının başkentleri başka yerlerde olduğundan, bu yabancı krallar şehrin ritüellerine düzenli olarak katılmıyorlardı (bu da ritüellerin geleneksel şekilde kutlanamayacağı anlamına geliyordu) ve tapınaklar inşa ederek ve şehrin tanrılarına kült armağanları sunarak Babil kültlerine olan geleneksel görevlerini nadiren yerine getiriyorlardı. Kralların bu görevlerini yerine getirmemeleri Babil'in gerçek kralları olarak kabul edilmeleri için gerekli ilahi desteğe sahip olmadıkları şeklinde yorumlanmış olabilir.[37]
İlk Ahameniş krallarının yalnızca Babil'de değil, imparatorluklarının her yerinde kullandıkları standart saltanat unvanı 'Babil ve topraklarının kralı' idi. Babil unvanı, Ahameniş Kralı I. Serhas (h. 486-465 MÖ) büyük bir Babil ayaklanmasını bastırmak zorunda kaldıktan sonra kalkmıştır. Serhas ayrıca daha önce büyük olan Babil satraplığını daha küçük alt birimlere böldü ve bazı kaynaklara göre intikam amacıyla şehre zarar verdi.[17] Kendi kraliyet yazıtlarında resmen 'Babil kralı' ünvanını kullanan son Ahameniş kralı, I. Serhas'ın oğlu ve halefi I. Artaserhas (h. 465-424 MÖ) görünmektedir.[38] I. Artaserhas'ın iktidarından sonra hükümdarların bu ünvanı kullandıklarına dair çok az örnek vardır, ancak Babilliler bu ünvanı yöneticilerine atfetmeye devam etmişlerdir. Selefkî döneminde bir kral tarafından 'Babil kralı' ifadesinin resmi olarak açık bir şekilde kullanıldığı bilinen tek örnek, Antiohos silindirinde bulunmaktadır. Bu kil silindirde, I. Antiohos'un (h. 281-261 MÖ) kendisini ve babası Selefkî I Nikator'u (h. 305-281 MÖ), 'Babil kralı' unvanının yanı sıra çeşitli diğer antik Mezopotamya unvanları ve onursal ifadelerle anmaktadır.[39] Selefkî kralları Babil geleneklerine ve kültürüne saygı göstermeye devam ettiler; birkaç Selefkî kralının Babil'de "Marduk'a hediyeler verdiği" kaydedildi ve Yeni Yıl Festivali hala çağdaş bir olay olarak kaydediliyor.[40][41][42] Festivalin kutlandığı bilinen son zamanlardan biri MÖ 188 yılında ritüellere önemli ölçüde katılan Selefkî Kralı III. Antiohos (h. 222, 187) zamanında olmuştur.[42] Helenistik dönemden (yani Grek Argeadlar ve Selefkî yönetimi) itibaren, Yunan kültürü Babil'de yerleşti, ancak Oelsner'e (2014) göre, Helenistik kültür "MS 2. yüzyıla kadar belirli alanlarda ve bölgelerde varlığını sürdüren antik Babil kültürüne derinlemesine nüfuz etmedi".[43]
,_Seleucia_mint.jpg)
Part İmparatorluğu döneminde Babil, büyük bir kent merkezi olmaktan giderek uzaklaşmış ve eski Babil kültürü azalmıştır.[44] Yakındaki ve daha yeni imparatorluk başkentleri olan Seleukia ve daha sonra Tizpon şehirleri antik şehri gölgede bırakmış ve bölgedeki güç merkezleri haline gelmişlerdir.[45] Babil, Part yönetiminin ilk yüzyılında veya daha sonrasında hala önemliydi[44] ve çivi yazılı tabletler Part krallarının yönetimini tanımaya devam etmiştir.[46] Babil belgelerinde Part krallarına uygulanan standart unvan formülü " ar-ša-kâ LUGAL.LUGAL.MEŠ " (Aršakâ šar šarrāni, "Arşak, kralların kralı") idi.[47] Part dönemine ait birçok tablet, tarih formüllerinde kralın yanında görevdeki Part kralının kraliçesinden de söz ediyor; bu, kadınların Babil'in hükümdarı olarak resmen tanındığı ilk zamanlardır.[48] Part döneminde Babil'den günümüze ulaşan az sayıda belge, Part krallarının çoğunlukla şehirde bulunmaması ve Babillilerin kültürlerinin yavaş yavaş kaybolduğunu fark etmesiyle Babil'de artan bir endişe ve yabancılaşma hissinin varlığını göstermektedir.[49]
Babil'in tam olarak ne zaman terk edildiği bilinmemektedir. MS 50 yılında Romalı yazar Yaşlı Plinius, Seleukia'ya yakınlığın Babil'i "çorak bir çoraklığa" dönüştürdüğünü yazmış ve doğuya yaptıkları seferler sırasında Roma imparatorları Trajan (MS 115'te) ve Septimius Severus'un (MS 199'da) şehri yıkılmış ve terk edilmiş halde bulduklarını iddia etmiştir. Arkeolojik kanıtlar ve Abba Arikha'nın ( y.MS 219) en azından Babil tapınaklarının 3. yüzyılın başlarında hala aktif olabileceğini gösteriyor. [45] Eğer o dönemde eski Babil kültüründen geriye kalan herhangi bir kalıntı kalmış olsaydı, bunlar y. MS 230 civarında Sasani İmparatorluğu'nda gerçekleşen dini reformlar sonucunda kesin olarak ortadan kaldırılmış olmalıdır.[50]
Kaynakların yetersizliği ve Babil'in ne zaman terk edildiğinin bilinmemesi nedeniyle Babilliler tarafından kral olarak tanınan son hükümdarın kim olduğu bilinmemektedir. Bilinen son çivi yazılı tablet, Uruk'ta bulunan ve MS 79/80 yıllarına tarihlenen W22340a'dır. Tablet LUGAL (kral) kelimesini korumuştur ve bu da Babillilerin bu noktada hala bir kralı tanıdığını göstermektedir.[51] Bu dönemde Babil, Partların rakip kralı (yani gaspçı) III. Erdevân tarafından yönetiliyordu.[52] Modern tarihçiler, hükümdarlık soyunun nerede son bulduğu konusunda ikiye bölünmüş durumdadırlar. Spar ve Lambert (2005), Babilliler tarafından tanınan krallar listesine MS 1. yüzyıldan sonra hiçbir hükümdarı dahil etmediler,[36] ancak Beaulieu (2018), 'Babil'in XIV. Hanedanı'nın (kentin hükümdarları olarak Partlar için kullandığı isimlendirme) MS 3. yüzyılın başlarında Babil'deki Part egemenliğinin sonuna kadar sürdüğünü düşünmektedir.[53]
Aşağıdaki listede Akadca'daki tüm kralların isimleri ve Akadca isimlerin çivi yazısı işaretlerine nasıl çevrildiği yer almaktadır. II. Burnaburiash'ın (y. h. 1359-1333 MÖ) yılları Kassit hanedanının (III. Hanedan) döneminde Sümerce, yazıtlarda ve resmi belgelerde kullanılan baskın dildi; II. Kurigalzu'nun (y.h. 1332, 1338 MÖ) ve bundan sonra yazıtlarda ve belgelerde Sümerce'nin yerini almıştır.[54] Tutarlılık amacıyla ve birkaç kral ve isimlerinin yalnızca II. Burnaburiash'in saltanatından yüzyıllar sonra Akadca yazılmış kral listelerinden bilinmesi nedeniyle,[55] bu liste kraliyet isimleri için Sümerce yerine yalnızca Akadcayı kullanmıştır; ancak bu, II. Burnaburiash'den önceki yöneticiler için anakroniktir.
Aynı kişiden söz edilse bile, Akadcada aynı ismin birkaç farklı yazılışının olması alışılmadık bir durum değildir.[56][57] Bunu örneklendirmek için aşağıdaki tabloda II. Nebukadnezar'ın (h. 605-562 MÖ) Akadca (Nabû-kudurri-uṣur) olarak yazılmıştır. Aşağıdaki kral listesi mümkün olduğunca daha özlü yazım biçimleri kullanmış ve esas olarak tarih formüllerinde ve kral listelerinde isimlerin gösterimi temel alınmıştır.
Aynı yazım şekli kullanılsa bile, çivi yazısı işaretlerinin birkaç farklı yazısı da vardı: Bir isim, aynı şekilde yazılsa bile, Eski Babil işaretlerinde Neo-Babil işaretlerine veya Neo-Asur işaretlerine kıyasla önemli ölçüde farklı görünüyordu.[60] Aşağıdaki tabloda, kullanılan işaretlere bağlı olarak Akadca'da (Antiʾukusu) Antiohos isminin farklı versiyonları gösterilmektedir. Aşağıdaki kral listesinde Yeni Babil ve Yeni Asur işaretleri kullanılmıştır; çünkü bu yazılar kral listelerinde öncelikli olarak kullanılan işaretlerdir.
BKLb'de, bu hanedanın yerel adı basitçe palû Babili ('Babil hanedanı') olarak geçer.[65] Modern tarihçiler, onu daha sonra Babil'i yöneten diğer hanedanlardan ayırt etmek için bu hanedandan sıklıkla 'Birinci Babil Hanedanı' olarak bahsederler.[65] Bazı tarihçiler, kralların Amorit kökenli olması nedeniyle[66] bu hanedandan Amorit Hanedanı olarak söz ederler.[67] Kral listesi son kral Samsu-Ditana için 31 yıllık bir saltanat süresi verirken, Babil'deki yıkım tabakası onun 26. yılına tarihlenirken daha sonraki kaynaklara ulaşılamamaktadır.[68]
| Kral | Akadca | Başlangıç | Bitiş | Veraset | Kaynak |
|---|---|---|---|---|---|
| Sumu-abum[c] |  Šumu-abum |
y. MÖ 1894 | y. MÖ 1881 | BKLa and BKLb'de Babil'in ilk kralı | [70] |
| Sumu-la-El |  Šumu-la-El |
y. MÖ 1880 | y. MÖ 1845 | Belirsiz veraset | [70] |
| Sabium |  Sabūm |
y. MÖ 1844 | y. MÖ 1831 | Sumu-la-El'in oğlu | [70] |
| Apil-Sin |  Apil-Sîn |
y. MÖ 1830 | y. MÖ 1813 | Sabium'un oğlu | [70] |
| Sin-Muballit |  Sîn-Muballit |
y. MÖ 1812 | y. MÖ 1793 | Apil-Sin'in oğlu | [70] |
| Hammurabi |  Ḫammu-rāpi |
y. MÖ 1792 | y. MÖ 1750 | Sin-Muballit'in oğlu | [70] |
| Samsu-iluna |  Šamšu-iluna |
y. MÖ 1749 | y. MÖ 1712 | Hammurabi'nin oğlu | [70] |
| Abi-Esuh |  Abī-Ešuḫ |
y. MÖ 1711 | y. MÖ 1684 | Samsu-iluna'nın oğlu | [70] |
| Ammi-Ditana |  Ammi-ditāna |
y. MÖ 1683 | y. MÖ 1647 | Abi-Eshuh'ın oğlu | [70] |
| Ammi-Şaduqa |  Ammi-Saduqa |
y. MÖ 1646 | y. MÖ 1626 | Ammi-Ditana'nın oğlu | [70] |
| Samsu-Ditana |  Šamšu-ditāna |
y. MÖ 1625 | y. MÖ 1595 | Ammi-Saduqa'nın oğlu | [70] |
Hem BKLa hem de BKLb bu hanedandan palû Urukug ('Urukug hanedanı') olarak bahseder. Hanedanlığın çıkış noktasının Urukug şehri olduğu tahmin edilektedir. Bazı edebi kaynaklar bu hanedanın bazı krallarından 'Deniz Diyarı kralları' olarak söz eder ve bu nedenle modern tarihçiler bu hanedanı Deniz Diyarı hanedanı olarak isimlendirir. Birinci Deniz Diyarı Hanedanı olarak isimlendirilmesi, Babillilerin aslında 'Deniz Diyarı' olarak isimlendirdiği V. Hanedan'dan onu ayırır.[65] Bu hanedan, I. Hanedan ve III. Hanedan ile örtüşmektedir ve bu krallar aslında Babil'in kendisini değil, Babil'in güneyindeki bölgeyi (Deniz Diyarı) yönetmektedir.[22] Örneğin, bu hanedanın kralı Gulkişar aslında I. Hanedan'ın son kralı Samsu-Ditana ile aynı zamanda hüküm sürmüştür.[71] Hanedanlığın daha sonraki yazıcılar tarafından Babil'in hanedanlık tarihine dahil edilmesinin nedeni, bir süre Babil'i kontrol etmesi; Babil'in bazı kısımlarını kontrol etmesi; güçlü bir şekilde etkilemesi veya zamanının Babil'deki en istikrarlı gücü olması olabilir.[72] Aşağıda listelenen tarihler oldukça belirsizdir ve Beaulieu'da (2018) hanedan için listelenen zaman aralığını takip eder, y. MÖ 1725-1475, ayrıca Beaulieu (2018) tarafından verilen gibi, bireysel tarihler kralların hükümdarlıklarının uzunluklarına dayanmaktadır.[73]
| Kral | Akadca | Başlangıç | Bitiş | Veraset | Kaynak |
|---|---|---|---|---|---|
| Ilum-ma-ili | .png){kind=small} Ilum-ma-ilī |
y. MÖ 1725 | ?? | Belirsiz veraset | [74] |
| Itti-ili-nibi |  Itti-ili-nībī |
?? | Belirsiz veraset | [74] | |
| ...[d] | — [e] |
?? | Belirsiz veraset | [75] | |
| Damqi-ilişu |  Damqi-ilišu |
[26 yıl(?)] | Belirsiz veraset | [74] | |
| Işkibal |  Iškibal |
[15 yıl] | Belirsiz veraset | [74] | |
| Şuşuşi |  Šušši |
[24 yıl] | Işkibal'in kardeşi | [74] | |
| Gulkişar |  Gulkišar |
[55 yıl] | Belirsiz veraset | [74] | |
| mDIŠ-U-EN[f] |  [Belirsiz okuma] |
?? | Belirsiz veraset | [74] | |
| Peşgaldarameş |  Pešgaldarameš |
y. MÖ 1599 | y. MÖ 1549 | Gulkişar'ın oğlu | [74] |
| Ayadaragalama |  Ayadaragalama |
y. MÖ 1548 | y. MÖ 1520 | Peshgaldaramesh'in oğlu | [74] |
| Akurduana |  Akurduana |
y. MÖ 1519 | y. MÖ 1493 | Belirsiz veraset | [74] |
| Melamkurkurra |  Melamkurkurra |
y. MÖ 1492 | y. MÖ 1485 | Belirsiz veraset | [74] |
| Ea-gamil |  Ea-gamil |
y. MÖ 1484 | y. MÖ 1475 | Belirsiz veraset | [74] |
Bu hanedanın BKLa'daki adının kaydı kaybolmuştur, ancak diğer Babil kaynakları bundan palû Kaššī ('Kassit hanedanı') olarak bahsetmektedir.[76] Bu hanedanın ilk yöneticilerinin, yani Karaindaş'tan önceki kralların sıralamasının ve adlarının yeniden yapılandırılması zor ve tartışmalıdır. Kral listeleri bu noktada hasar görmüş durumdadır ve korunan kısımlar birbirleriyle çelişiyor gibi görünmektedir: örneğin, BKLa'da, Eşzamanlı Kral Listesi'nde ihmal edilen, I. Kaştiliaş ile Abi-Rattash arasında bir kral yer alırken, Eşzamanlı Kral Listesi'nde BKLa'da ihmal edilen, II. Kaştiliaş, Abi-Rattash ile Urzigurumash arasında yer almaktadır. Ayrıca, kral listelerinde bu hanedana atfedilen en eski kralların aslında Babil'i yönetmemiş olmaları, ancak daha sonraki yöneticilerin ataları oldukları için eklenmiş olmaları da olası görünmektedir.[77] Babil, ilk Deniz Diyarı hanedanının son kralı Ea-gamil'i yenen Ulamburiash'ın hükümdarlığına kadar tam olarak birleştirilip bir araya getirilememiştir.[71]
| Kral | Akadca | Başlangıç | Bitiş | Veraset | Kaynak |
|---|---|---|---|---|---|
| Gandash |  Gandaš |
y. MÖ 1729 | y. MÖ 1704 | Belirsiz veraset | [78] |
| I. Agum |  Agum |
y. MÖ 1703 | y. MÖ 1682 | Gandash'ın oğlu | [78] |
| I. Kashtiliash |  Kaštiliašu |
y. MÖ 1681 | y. MÖ 1660 | I. Agum'un oğlu | [78] |
| ...[g] | — [h] |
y. MÖ 1659 | ?? | Belirsiz veraset | [78] |
| Abi-Rattash |  Abi-Rattaš |
?? | I. Kashtiliash'ın oğlu | [80] | |
| II. Kashtiliash | Kaštiliašu |
?? | Belirsiz veraset | [80] | |
| Urzigurumash |  Ur-zigurumaš |
?? | Abi-Rattash'in soyu (?)[i] | [80] | |
| II. Agum[j] |  Agum-Kakrime |
?? | Urzigurumash'ın oğlu | [80] | |
| Harba-Shipak |  Ḫarba-Šipak |
?? | Belirsiz veraset | [80] | |
| Shipta'ulzi |  Šipta’ulzi |
?? | Belirsiz veraset | [80] | |
| ...[k] | — [l] |
?? | Belirsiz veraset | [82] | |
| I. Burnaburiash |  Burna-Buriaš |
y. MÖ 1530 | y. MÖ 1500 | Belirsiz veraset, en eski Kassit hükümdarı, Babil'i yönettiği konusunda güvenle kanıtlanmıştır | [83] |
| Ulamburiash | .png){kind=small} Ulam-Buriaš |
[y. MÖ 1475] | I. Burnaburiash'ın oğlu (?), ilk Deniz Diyarı Hanedanı'nın son kralı Ea-gamil'i yenerek Babil'i yeniden birleştirdi | [84] | |
| III. Kashtiliash | Kaštiliašu |
?? | I. Burnaburiash'ın oğlu (?) | [80] | |
| III. Agum | Agum |
?? | III. Kashtiliash'ın oğlu | [80] | |
| Kadashman-Sah[m] |  Kadašman-Saḫ |
?? | Belirsiz veraset, III. Agum ile ortak hükümdar? | [86] | |
| Karaindash |  Karaindaš |
[y. MÖ 1415] | Belirsiz veraset | [80] | |
| I. Kadashman-Harbe |  Kadašman-Ḫarbe |
[y. MÖ 1400] | Karaindash'ın oğlu (?) | [87] | |
| I. Kurigalzu |  Kuri-Galzu |
?? | I. Kadashman-harbe'nin oğlu | [80] | |
| I. Kadashman-Enlil |  Kadašman-Enlil |
y. MÖ 1374 | y. MÖ 1360 | I. Kurigalzu'nun oğlu (?)[n] | [80] |
| Burnaburiash II | Burna-Buriaš |
y. MÖ 1359 | y. MÖ 13333 | I. Kadashman-Enlil'in oğlu (?) | [80] |
| Kara-hardash |  Kara-ḫardaš |
y. MÖ 1333 | y. MÖ 1333 | II. Burnaburiash'in oğlu (?) | [80] |
| Nazi-Bugash |  Nazi-Bugaš |
y. MÖ 1333 | y. MÖ 1333 | Gaspçı, diğer krallarla ilgisi yok | [80] |
| II. Kurigalzu | Kuri-Galzu |
y. MÖ 1332 | y. MÖ 1308 | II. Burnaburiash'in oğlu | [80] |
| Nazi-Maruttash |  Nazi-Maruttaš |
y. MÖ 1307 | y. MÖ 1282 | II. Kurigalzu'nun oğlu | [80] |
| Kadashman-Turgu |  Kadašman-Turgu |
y. MÖ 1281 | y. MÖ 1264 | Nazi-Maruttash'ın oğlu | [80] |
| II. Kadashman-Enlil | Kadašman-Enlil |
y. MÖ 1263 | y. MÖ 1255 | Kadashman-Turgu'nun oğlu | [80] |
| Kudur-Enlil |  Kudur-Enlil |
y. MÖ 1254 | y. Mö 1246 | II. Kadashman-Enlil'in oğlu | [80] |
| Shagarakti-Shuriash |  Šagarakti-Šuriaš |
y. MÖ 1245 | y. MÖ 1233 | Kudur-Enlil'in oğlu | [80] |
| Kashtiliash IV | Kaštiliašu |
y. MÖ 1232 | y. MÖ 1225 | Shagarakti-Shuriash'in oğlu | [80] |
| Enlil-nadin-shumi[o] |  Enlil-nādin-šumi |
y. MÖ 1224 | y. MÖ 1224 | Belirsiz veraset | [80] |
| II. Kadashman-Harbe[o] | Kadašman-Ḫarbe |
y. MÖ 1223 | y. MÖ 1223 | Belirsiz veraset | [80] |
| Adad-shuma-iddina[o] |  Adad-šuma-iddina |
y. MÖ 1222 | y. MÖ 1217 | Belirsiz veraset | [80] |
| Adad-shuma-usur |  Adad-šuma-uṣur |
y. MÖ 1216 | y. MÖ 1187 | IV. Kashtiliash'in oğlu (?) | [80] |
| II. Meli-Şipak |  Meli-Šipak |
y. MÖ 1186 | y. MÖ 1172 | Adad-shuma-usur'ın oğlu | [80] |
| I. Marduk-apla-iddina |  Marduk-apla-iddina |
y. MÖ 1171 | y. MÖ 1159 | Meli-Shipak'ın oğlu | [80] |
| Zababa-shuma-iddin |  Zababa-šuma-iddina |
y. MÖ 1158 | y. MÖ 1158 | Belirsiz veraset | [80] |
| Enlil-nadin-ahi |  Enlil-nādin-aḫe |
y. MÖ 1157 | y. MÖ 1155 | Belirsiz veraset | [80] |
BKLa'ya göre bu hanedanın yerel adı palû Išin ('Isin hanedanı'). Hanedanlığın çıkış noktasının İsin şehri olduğu tahmin edilmektedir. Modern tarihçiler bu hanedanı, onu antik Sümer İsin hanedanından ayırmak için İsin'in ikinci hanedanı olarak isimlendirirler.[65] Daha önceki araştırmalar, bu hanedanın ilk kralı Marduk-kabit-ahheshu'nun saltanatının ilk yıllarını son Kassit kralıyla aynı anda yönettiğini varsayıyordu; ancak son araştırmalar durumun böyle olmadığını gösteriyor. Bu liste, Beaulieu'ya (2018) göre bu hanedanın krallarının revize edilmiş kronolojisini takip ediyor; bu da sonraki hanedanların tarihlerinin de revize edilmesi anlamına geliyor.[90]
| Kral | Akadca | Başlangıç | Bitiş | Veraset | Kaynak |
|---|---|---|---|---|---|
| Marduk-kabit-ahheshu |  Marduk-kabit-aḫḫēšu |
y. MÖ 1153 | y. MÖ 1136 | Belirsiz veraset | [91] |
| Itti-Marduk-balatu |  Itti-Marduk-balāṭu |
y. MÖ 1135 | y. MÖ 1128 | Marduk-kabit-ahheshu'nun oğlu | [91] |
| Ninurta-nadin-shumi |  Ninurta-nādin-šumi |
y. MÖ 1127 | y. MÖ 1122 | Itti-Marduk-balatu'nun akrabası (?)[p] | [91] |
| I. Nebukadnezar |  Nabû-kudurri-uṣur |
y. MÖ 1121 | y. MÖ 1100 | Ninurta-nadin-shumi'nin oğlu | [91] |
| Enlil-nadin-apli |  Enlil-nādin-apli |
y. MÖ 1099 | y. MÖ 1096 | I. Nebukadnezar'ın oğlu | [91] |
| Marduk-nadin-ahhe |  Marduk-nādin-aḫḫē |
y. MÖ 1095 | y. MÖ 1078 | Ninurta-nadin-shumi'nin oğlu, Enlil-nadin-apli'den tahtı gasp etmiştir | [91] |
| Marduk-shapik-zeri |  Marduk-šāpik-zēri |
y. MÖ 1077 | y. MÖ 1065 | Marduk-nadin-ahhe'nin oğlu (?)[q] | [91] |
| Adad-apla-iddina |  Adad-apla-iddina |
y. MÖ 1064 | y. MÖ 1043 | Gaspçı, önceki krallar ile bir bağı yok | [94] |
| Marduk-ahhe-eriba |  Marduk-aḫḫē-erība |
y. MÖ 1042 | y. MÖ 1042 | Belirsiz veraset | [91] |
| Marduk-zer-X | .png){kind=small} Marduk-zēra-[—][r] |
y. MÖ 1041 | y. MÖ 1030 | Belirsiz veraset | [91] |
| Nabu-shum-libur |  Nabû-šumu-libūr |
y. MÖ 1029 | y. MÖ 1022 | Belirsiz veraset | [91] |
BKLa'ya göre bu hanedanın yerel adı palû tamti ('Deniz Diyarı Hanedanı'). Modern tarihçiler, onu II. Hanedan'den ayırmak için ona 2. Deniz Diyarı hanedanı adını veriyorlar.[65]
| Kral | Akadca | Başlangıç | Bitiş | Veraset | Kaynak |
|---|---|---|---|---|---|
| Simbar-şipak |  Simbar-Šipak |
y. MÖ 1021 | y. MÖ 1004 | Muhtemelen Kassit kökenli, Belirsiz veraset | [96] |
| Ea-mukin-zeri |  Ea-mukin-zēri |
y. MÖ 1004 | y. MÖ 1004 | Muhtemelen Kassit soyundan (Bit-Hashmar klanı), Simbar-Shipak'tan tahtı gasp etti | [96] |
| Kaşşu-nadin-ahi | .png){kind=small} Kaššu-nādin-aḫi |
y. MÖ 1003 | y. MÖ 1001 | Muhtemelen Kassit kökenli, Simbar-şipak'ın oğlu. | [96] |
BKLa bu hanedandan palû Bazu ('Baz hanedanı') olarak bahseder ve Dynastic Chronicle buna palû palû Bīt-Bazi ('Bit-Bazi hanedanı') der. Bit-Bazi, Kassite döneminde varlığı kanıtlanmış bir klandı. Hanedanlığın isminin ya Baz şehrinden ya da o şehrin efsanevi kurucusu Bazi'nin soyundan gelmesi muhtemeldir.[97]
| Kral | Akadca | Başlangıç | Bitiş | Veraset | Kaynak |
|---|---|---|---|---|---|
| Eulmaş-şakin-şumi |  Eulmaš-šākin-šumi |
y. MÖ 1000 | y. MÖ 984 | Muhtemelen Kassit soyundan (Bit-Bazi klanı), belirsiz veraset | [96] |
| I. Ninurta-kudurri-usur | .png){kind=small} Ninurta-kudurrῑ-uṣur |
y. MÖ 983 | y. MÖ 981 | Muhtemelen Kassit soyundan (Bit-Bazi klanı), belirsiz veraset | [96] |
| Şirikti-şuqamuna |  Širikti-šuqamuna |
y. MÖ 981 | y. MÖ 981 | Muhtemelen Kassit soyundan (Bit-Bazi klanı), I. Ninurta-kudurri-usur'un kardeşi | [96] |
BKLa, Mar-biti-apla-usur'u yatay çizgilerle diğer krallardan hanedan olarak ayırır ve onu kendi hanedanına ait olarak işaretler. Hanedanlık Tarihi de onu kendi içinde gruplandırır ve hanedanından (sadece onu içeren) palû Elamtu ('Elam hanedanı') olarak bahseder.[98]
BKLa'ya göre, bu hanedanın yerel adı palû E ('E hanedanı') idi. 'E'nin anlamı açık değildir, ancak büyük olasılıkla Babil şehrine bir göndermedir, bu da ismin 'Babil hanedanı' olarak yorumlanması gerektiği anlamına gelir. E hanedanı zamanı büyük bir istikrarsızlık zamanıydı ve bu hanedan altında bir araya gelen ilgisiz krallar bile tamamen farklı etnik gruplara aitti. Başka bir Babil tarihi çalışması olan Dynastic Chronicle (sadece parça parça korunmuş olsa da), bu hanedanı bir dizi kısa, daha küçük hanedanlara ayırır.[99]
| Kral | Akadca | Başlangıç | Bitiş | Veraset | Kaynak |
|---|---|---|---|---|---|
| Nabu-mukin-apli |  Nabû-mukin-apli |
y. MÖ 974 | y. MÖ 939 | Babilli, belirsiz veraset | [100] |
| II. Ninurta-kudurri-usur | Ninurta-kudurrῑ-uṣur |
y. MÖ 939 | y. MÖ 939 | Babilli, Nabu-mukin-apli'nin oğlu | [100] |
| Mar-biti-ahhe-iddina |  Mār-bῑti-aḫḫē-idinna |
y. MÖ 938 | ?? | Babilli, Nabu-mukin-apli'nin oğlu | [100] |
| Shamash-mudammiq |  Šamaš-mudammiq |
?? | y. MÖ 901[s] | Babilli, belirsiz veraset | [100] |
| I. Nabu-şuma-ukin |  Nabû-šuma-ukin |
y. MÖ 900[s] | y. MÖ 887[t] | Babilli, belirsiz veraset | [100] |
| Nabu-apla-iddina |  Nabû-apla-iddina |
y. MÖ 886[t] | y. MÖ 853[t] | Babilli, I. Nabu-shuma-ukin'in oğlu | [100] |
| I. Marduk-zakir-şumi |  Marduk-zâkir-šumi |
y. MÖ 852[t][u] | y. MÖ 825[u] | Babilli, Nabu-apla-iddina'nın oğlu | [100] |
| Marduk-balassu-iqbi |  Marduk-balāssu-iqbi |
y. MÖ 824[u] | MÖ 813[v] | Babilli, I. Marduk-zakir-şumi'nin oğlu | [100] |
| Baba-aha-iddina |  Bāba-aḫa-iddina |
MÖ 813[v] | MÖ 812[v] | Babilli, belirsiz veraset | [100] |
| Babil Fetret Dönemi (en az dört yıl)[w][x] | |||||
| Ninurta-apla-X |  Ninurta-apla-[—][y] |
?? | Babilli, belirsiz veraset | [100] | |
| Marduk-bel-zeri |  Marduk-bēl-zēri |
?? | Babilli, belirsiz veraset | [100] | |
| Marduk-apla-usur |  Marduk-apla-uṣur |
?? | y. MÖ 769[z] | Belirsiz bir kabilesinin Keldani şefi, belirsiz veraset | [100] |
| Eriba-Marduk |  Erība-Marduk |
y. MÖ 769[z] | y. MÖ 760[z] | Bit-Yakin kabilesinin Keldani şefi, belirsiz veraset | [100] |
| Nabu-shuma-ishkun |  Nabû-šuma-iškun |
y. MÖ 760[z] | 748 BC | Bit-Dakkuri kabilesinin Keldani şefi, belirsiz veraset | [100] |
| Nabonassar |  Nabû-nāṣir |
MÖ 748 | MÖ 734 | Babilli, belirsiz veraset | [100] |
| Nabu-nadin-zeri |  Nabû-nādin-zēri |
MÖ 734 | MÖ 732 | Babilli, Nabonassar'ın oğlu | [100] |
| II. Nabu-shuma-ukin | Nabû-šuma-ukin |
MÖ 732 | MÖ 732 | Babilli, belirsiz veraset | [100] |
'IX. Hanedan' terimi, geniş anlamda, Yeni Asur İmparatorluğu tarafından yönetildiği dönemde Babil'in yöneticilerini ifade etmek için kullanılır. Bu hanedan, hem Adaside hanedanının hem de sonraki Sargonid hanedanının Asur krallarının yanı sıra, hanedan dışı çeşitli vasal ve isyancı kralları da içerir. BKLa'da hanedanları ayırmak için kullanılan çizgilerin, listedeki diğer yerlerde kullanılması nedeniyle, modern bilim insanları tarafından sıklıkla bir hanedan olarak gruplandırılırlar.[22] BKLa ayrıca bazı krallara bireysel hanedan etiketleri atar, ancak bu daha somut önceki hanedanlar için yapıldığı şekilde değildir.[22] Her kralla ilişkilendirilen palê tanımı (Mushezib-Marduk'a kadar olan listede kayıtlıdır) aşağıdaki tabloda yer almaktadır ve Fales'i (2014) takip etmektedir.[108]
| Kral | Akadca | Başlangıç | Bitiş | palê | Veraset | Kaynak |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Nabu-mukin-zeri |  Nabû-mukin-zēri |
MÖ 732 | MÖ 729 | palê Šapî 'Shapi Hanedanı' |
Bit-Amukkani kabilesinin Keldani reisi tahtı gasp etti. | [109] |
| III. Tiglat-Pileser |  Tukultī-apil-Ešarra |
MÖ 729 | MÖ 727 | palê Baltil '[Assur] Hanedanı' |
Yeni Asur İmparatorluğu kralı — Babil'i ele geçirdi | [109] |
| V. Şalmanezer |  Salmānu-ašarēd |
MÖ 727 | MÖ 722 | Yeni Asur İmparatorluğu kralı — III. Tiglat-Pileser'in oğlu | [109] | |
| II. Marduk-apla-iddina (İlk hükümdarlığı) |
Marduk-apla-iddina |
MÖ 722 | MÖ 710 | palê Tamti 'Deniz Diyarı Hanedanı' |
Bit-Yakin kabilesinin Keldani şefi, V. Şalmanezer'in ölümü üzerine kral ilan edildi | [109] |
| II. Sargon |  Šarru-kīn |
MÖ 710 | MÖ 705 | palê Ḫabigal '[Hanigalbat] Hanedanı' |
Yeni Asur İmparatorluğu kralı — III. Tiglat-Pileser'in oğlu (?) | [109] |
| Sanherib (İlk hükümdarlığı) |
 Sîn-ahhe-erība |
MÖ 705 | MÖ 703 | Yeni Asur İmparatorluğu kralı — II. Sargon'un oğlu | [109] | |
| Marduk-zakir-shumi II | Marduk-zâkir-šumi |
MÖ 703 | MÖ 703 | A Arad-Ea 'Arad-Ea Oğlu [soyundan]' |
Arad-Ea ailesinden Babil asi, isyancı kral | [109] |
| II. Marduk-apla-iddina (İkinci hükümdarlığı) |
Marduk-apla-iddina |
MÖ 703 | MÖ 703 | ERÍN Ḫabi 'Soldier of [Hanigalbat?]' |
Bit-Yakin kabilesinin Keldani şefi, tahtı yeniden ele geçirdi | [109] |
| Bel-ibni | .png){kind=small} Bel-ibni |
MÖ 703 | MÖ 700 | palê E 'E Hanedanı' |
Rab-bānî ailesinden olan ve Sanherib tarafından atanan Babil vasal kralı | [109] |
| Aššur-nādin-šumi |  Aššur-nādin-šumi |
MÖ 700 | MÖ 694 | palê Ḫabigal '[Hanigalbat] Hanedanı' |
Sanherib'in oğlu, babası tarafından vasal kral olarak atandı | [109] |
| Nergal-ushezib |  Nergal-ušezib |
MÖ 694 | MÖ 693 | palê E 'Dynasty of E' |
Gaḫal ailesinden Babil asi, isyancı kral | [109] |
| Mushezib-Marduk |  Mušezib-Marduk |
MÖ 693 | MÖ 689 | Bit-Dakkuri kabilesinin Keldani şefi, isyancı kral | [109] | |
| Sanherib[aa] (İkinci hükümdarlığı) |
Sîn-ahhe-erība |
MÖ 689 | 20 Ekim MÖ 681 |
Yeni Asur İmparatorluğu kralı — Babil'i yeniden ele geçirdi | [113] | |
| Esarhaddon |  Aššur-aḫa-iddina |
Aralık 681 BC |
1 Kasım 669 BC |
Yeni Asur İmparatorluğu kralı — Sanherib'in oğlu | [114] | |
| Asurbanipal[ab] (İlk hükümdarlığı) |
 Aššur-bāni-apli |
1 Kasım MÖ 669 |
Mart MÖ 668 |
Yeni Asur İmparatorluğu kralı — Esarhaddon'un oğlu | [110] | |
| Šamaš-šuma-ukin |  Šamaš-šuma-ukin |
Mart MÖ 668 |
MÖ 648 | Esarhaddon'un oğlu, babası tarafından Babil'in varisi olarak belirlenmiş, Asurbanipal tarafından vasal kral olarak atanmıştır | [110] | |
| Asurbanipal[ac] (İkinci hükümdarlığı) |
Aššur-bāni-apli |
MÖ 648 | MÖ 646 | Yeni Asur İmparatorluğu kralı — Šamaš-šuma-ukin'in isyanı sonrası Babil'i yeniden ele geçirdi. | [116] | |
| Kandalanu |  Kandalānu |
MÖ 647 | MÖ 627 | Asurbanipal tarafından vasal kral olarak atandı | [110] | |
| Sîn-şumu-lişir[ad] |  Sîn-šumu-līšir |
MÖ 626 | MÖ 626 | Yeni Asur İmparatorluğu'nda gaspçı — Babil2de tanındı | [110] | |
| Sîn-şar-işkun[ad] |  Sîn-šar-iškun |
MÖ 626 | MÖ 626 | Yeni Asur İmparatorluğu kralı — Ashurbanipal'in oğlu | [110] | |
Bu hanedanın yerel adı hiçbir kaynakta görünmemektedir; zira X. Hanedan'ın kralları yalnızca, Babilli kronografların Babil tarihini tanımlamak için hanedan kavramını kullanmayı bıraktığı Helenistik dönemde yapılan kral listelerinde yer almaktadır. Modern tarihçiler genellikle bu hanedandan 'Yeni Babil hanedanı' olarak bahsederler çünkü bu krallar Yeni Babil İmparatorluğu'nu yönetmiştir veya kraliyet soyunun varsayılan etnik kökenine göre 'Keldani hanedanı' olarak isimlendirilmiştir.[22] Daha sonraki bir belge olan Hanedanlık Tarihi, Nabonidus'tan 'Harran hanedanı'nın (palê Ḫarran) kurucusu ve tek kralı olarak bahseder ve ayrıca Neriglissar'ın tahta çıkmasıyla hanedan değişikliğine işaret ediyor olabilir, ancak metnin çoğu parçalıdır.[118][119]
| Kral | Akadca | Başlangıç | Bitiş | Veraset | Kaynak |
|---|---|---|---|---|---|
| Nabopolassar |  Nabû-apla-uṣur |
22/23 Kasım MÖ 626 |
Temmuz MÖ 605 |
Babilli asi, Sinsharishkun'u yendi | [120] |
| II. Nebukadnezar | Nabû-kudurri-uṣur |
Ağustos MÖ 605 |
7 Ekim MÖ 562 |
Nabopolassar'ın oğlu | [120] |
| Amel-Marduk |  Amēl-Marduk |
7 Ekim MÖ 562 |
Ağustos MÖ 560 |
II. Nebukadnezar'ın oğlu | [120] |
| Neriglissar |  Nergal-šar-uṣur |
Ağustos MÖ 560 |
Nisan MÖ 556 |
II. Nebukadnezar'ın damadı, tahtı gasp etti | [120] |
| Labashi-Marduk |  Lâbâši-Marduk |
Nisan MÖ 556 |
Haziran MÖ 556 |
Neriglissar'ın oğlu | [120] |
| Nabonidus |  Nabû-naʾid |
25 Mayıs MÖ 556 |
13 Ekim MÖ 539 |
II. Nebukadnezar'ın damadı (?), tahtı gasp etti, ortak hükümdarlar: Nitocris ve Belşazzar | [121] |
Yeni-Babil İmparatorluğu'nun yıkılmasından sonra yapılan kral listelerinde hanedan kavramının kullanımı sona ermiş; bu da Keldani krallarının yerine geçen yabancı imparatorlukların yönetici hanedanları için kullanılan yerel Babil tanımlarının bilinmediği anlamına gelmektedir.[22]
| Kral | Akadca | Başlangıç | Bitiş | Veraset | Kaynak |
|---|---|---|---|---|---|
| II. Kiros |  Kuraš |
29 Ekim MÖ 539 |
Ağustos MÖ 530 |
Ahameniş İmparatorluğu kralı — Babil'i ele geçirdi | [122] |
| II. Kambises |  Kambuzīa |
Ağustos MÖ 530 |
Nisan MÖ 522 |
Ahameniş İmparatorluğu kralı — II. Kiros'un oğlu | [122] |
| Bardiya |  Barzia |
Nisan/Mayıs MÖ 522 |
29 Eylül MÖ 522 |
Ahameniş İmparatorluğu kralı — II. Kiros'un oğlu veya bir sahtekar | [122] |
| III. Nebukadnezar | Nabû-kudurri-uṣur |
3 Ekim MÖ 522 |
Aralık MÖ 522 |
Zazakku ailesinden gelen Babil isyancısı, Nabonidus'un oğlu olduğu iddia ediliyor | [123] |
| I. Darius (İlk hükümdarlığı) |
 Dariamuš |
Aralık MÖ 522 |
25 Ağustos MÖ 521 |
Ahameniş İmparatorluğu kralı — II. Kiros'un uzak akrabası | [122] |
| IV. Nebukadnezar | Nabû-kudurri-uṣur |
25 Ağustos MÖ 521 |
27 Kasım MÖ 521 |
Ermeni asıllı Babil isyancısı, Nabonidus'un oğlu olduğu iddia ediliyor | [124] |
| I. Darius (İkinci hükümdarlığı) |
Dariamuš |
27 Kasım 521 BC |
Kasım 486 BC |
Ahameniş İmparatorluğu kralı — Babil'i yeniden ele geçirdi. | [122] |
| I. Serhas (İlk hükümdarlığı) |
 Aḫšiaršu |
Kasım 486 BC |
Temmuz 484 BC |
Ahameniş İmparatorluğu kralı — I. Darius'un oğlu | [122] |
| Shamash-eriba |  Šamaš-eriba |
Temmuz MÖ 484 |
Ekim MÖ 484 |
Babilli asi | [125] |
| Bel-shimanni |  Bêl-šimânni |
Temmuz 484 BC |
Ağustos 484 BC |
Babilli asi | [125] |
| I. Serhas (İkinci hükümdarlığı) |
Aḫšiaršu |
Ekim MÖ 484 |
MÖ 465 | Ahameniş İmparatorluğu kralı — Babil'i yeniden ele geçirdi. | [122] |
| I. Artaserhas |  Artakšatsu |
MÖ 465 | December MÖ 424 |
Ahameniş İmparatorluğu kralı — I. Serhas'ın oğlu | [122] |
| II. Serhas | — [ae] |
MÖ 424 | MÖ 424 | Ahameniş İmparatorluğu kralı — I. Artaserhas'in oğlu | [122] |
| Sogdianus | — [ae] |
MÖ 424 | MÖ 423 | Ahameniş İmparatorluğu kralı — I. Artaserhas'in gayrımeşru oğlu | [122] |
| II. Darius | Dariamuš |
Şubat MÖ 423 |
y. Nisan MÖ 404 |
Ahameniş İmparatorluğu kralı — I. Artaserhas'in gayrımeşru oğlu | [122] |
| II. Artaserhas | Artakšatsu |
y. Nisan MÖ 404 |
MÖ 359/358 | Ahameniş İmparatorluğu kralı — II. Darius'un oğlu | [122] |
| III. Artaserhas | Artakšatsu |
MÖ 359/358 | MÖ 338 | Ahameniş İmparatorluğu kralı — II. Artaserhas'in oğlu | [122] |
| Arses | Artakšatsu |
MÖ 338 | MÖ 336 | Ahameniş İmparatorluğu kralı — III. Artaserhas'in oğlu | [122] |
| Nidin-Bel |  Nidin-Bêl |
MÖ 336 | MÖ 336/335 | Babilli asi (?), sadece Uruk Kral Listesi'nde doğrulanmış, alternatif olarak bir yazıcı hatası olabilir | [126] |
| III. Darius | Dariamuš |
MÖ 336/335 | Ekim MÖ 331 |
Ahameniş İmparatorluğu kralı — II. Artaserhas'in torunu | [122] |
| Kral | Akadca | Başlangıç | Bitiş | Veraset | Kaynak |
|---|---|---|---|---|---|
| İskender |  Aliksandar |
Ekim M.Ö. 331 |
11 Haziran M.Ö. 323 |
Makedonya Kralı — Ahameniş İmparatorluğunu fethetti | [127] |
| III. Filip |  Pilipsu |
11 Haziran M.Ö. 323 |
MÖ 317[af] | Makedonya Kralı — III. İskender'in kardeşi | [129] |
| I. Antigonos[ag] |  Antigunusu |
MÖ 317 | MÖ 309/308 | Antigonid İmparatorluğu Kralı — İskender'in generali (Diadohoi) | [132] |
| IV. Aleksandros | Aliksandar |
M.Ö. 316 | MÖ 310[ah] | Makedonya Kralı — İskender'in oğlu | [134] |
| Kral | Akadca | Başlangıç | Bitiş | Veraset | Kaynak |
|---|---|---|---|---|---|
| I. Seleukos |  Siluku |
305 BC[ai] | Eylül MÖ 281 |
Selefkî İmparatorluğu kralı — İskender'in generali (Diadochus) | [134] |
| I. Antiohos |  Antiʾukusu |
MÖ 294[aj] | 2 Haziran MÖ 261 |
Selefkî İmparatorluğu kralı — I. Seleukos'un oğlu | [136] |
| Seleukos[ak] | Siluku |
MÖ 281 | MÖ 266 | Selefkî İmparatorluğu ortak kralı — I. Antiohos'un oğlu | [137] |
| II. Antiohos | Antiʾukusu |
MÖ 266[aj] | Temmuz MÖ 246 |
Selefkî İmparatorluğu kralı — I. Antiohos'un oğlu | [136] |
| II. Seleukos | Siluku |
Temmuz MÖ 246 |
MÖ 225 | Selefkî İmparatorluğu kralı — II. Antiohos'un oğlu | [136] |
| III. Seleukos | Siluku |
MÖ 225 | MÖ 223 | Selefkî İmparatorluğu kralı — II. Seleukos'un oğlu | [138] |
| III. Antiohos | Antiʾukusu |
MÖ 223 | 3 Temmuz MÖ 187 |
Selefkî İmparatorluğu kralı — II. Seleukos'un oğlu | [138] |
| Antiohos[al] | Antiʾukusu |
210 BC | 192 BC | Selefkî İmparatorluğu ortak kralı — III. Antiohos'un oğlu | [140] |
| IV. Seleukos | Siluku |
MÖ 189[aj] | 3 Eylül MÖ 175 |
Selefkî İmparatorluğu kralı — III. Antiohos'un oğlu | [141] |
| IV. Antiohos | Antiʾukusu |
3 Eylül MÖ 175 |
MÖ 164 | Selefkî İmparatorluğu kralı — III. Antiohos'un oğlu | [142] |
| Antiohos[al] | Antiʾukusu |
MÖ 175 | MÖ 170 | Selefkî İmparatorluğu ortak kralı — IV. Seleukos'un oğlu | [143] |
| V. Antiohos | Antiʾukusu |
MÖ 164 | MÖ 162 | Selefkî İmparatorluğu kralı — IV. Antiohos'un oğlu | [144] |
| I. Dimitrios (İlk hükümdarlığı) |
 Dimitri |
y. Ocak MÖ 161[am] |
y. Ocak MÖ 161 |
Selefkî İmparatorluğu kralı — IV. Seleukos'un oğlu | [146] |
| Timarchus | — [an] |
y. Ocak 161[ao] |
y. Mayıs MÖ 161[ao] |
Selefkî yönetiminde Asi satrap — Babil'i ele geçirip kısa bir süre yönetti | [147] |
| I. Dimitrios (İkinci hükümdarlığı) |
Dimitri |
y. Mayıs MÖ 161 |
MÖ 150 | Selefkî İmparatorluğu kralı — Babil'i yeniden ele geçirdi. | [148] |
| Alexander Balas | Aliksandar |
MÖ 150 | MÖ 146 | Selefkî İmparatorluğu kralı — sözde IV. Antiohos'un oğlu | [149] |
| II. Dimitrios | Dimitri' |
MÖ 146 | MÖ 141 | Selefkî İmparatorluğu kralı — I. Dimitrios'un oğlu | [150] |
| Kral | Akadca | Başlangıç | Bitiş | Veraset | Kaynak |
|---|---|---|---|---|---|
| Mithridates I |  Aršakâ[ap] |
MÖ 141 | MÖ 132 | Part İmparatorluğu kralı — Babil'i ele geçirdi | [156] |
| II. Fraates (İlk hükümdarlığı) |
Aršakâ |
MÖ 132 | Temmuz MÖ 130 |
Part İmparatorluğu kralı — I. Mithridatis'in oğlu | [157] |
| Rinnu[aq] |  Ri-[—]-nu[ar] |
MÖ 132 | Temmuz MÖ 130 |
Tahta çıktığı sırada küçük yaşta olan II. Fraates'in annesi ve naibi | [157] |
| VII. Antiohos | Antiʾukusu |
Temmuz MÖ 130 |
Kasım MÖ 129 |
Selefkî İmparatorluğu kralı — I. Dimitrios'un oğlu, Babil'i ele geçirdi | [160] |
| II. Fraates (İkinci hükümdarlığı) |
Aršakâ |
Kasım MÖ 129 |
MÖ 128/127[as] | Part İmparatorluğu kralı — Babil'i yeniden ele geçirdi. | [162] |
| Ubulna[at] |  Ubulna |
Kasım MÖ 129 |
MÖ 128/127 | Kimliği belirsiz, II. Fraates ile ilişkilendirilmiş - muhtemelen kraliçesi | [162] |
| Hyspaosines |  Aspasinē |
MÖ 128/127[as] | Kasım MÖ 127 |
Harakini kralı — VII. Antiohos'in seferi sonrasında Babil'i ele geçirdi | [163] |
| I. Erdevân | Aršakâ |
Kasım MÖ 127 |
MÖ 124 | Part İmparatorluğu kralı — I. Mithridatis'in kardeşi, Babil'i ele geçirdi | [164] |
| Mithridates II | Aršakâ |
MÖ 124 | MÖ 91 | Part İmparatorluğu kralı — I. Erdevân'ın oğlu | [165] |
| I. Gotarzes | Aršakâ |
MÖ 91 | MÖ 80 | Part İmparatorluğu kralı — II. Mithridatis'in oğlu | [166] |
| Asi'abatar[at] |  Aši'abatum |
MÖ 91 | MÖ 80 | I. Gotarzes'in karısı (kraliçe) | [166] |
| I. Orodes | Aršakâ |
MÖ 80 | MÖ 75 | Part İmparatorluğu kralı — II. Mithridatis veya I. Gotarzes'in oğlu | [167] |
| Ispubarza[at] | Isbubarzâ | MÖ 80 | MÖ 75 | I. Orodes'in kızkardeş-karısı (kraliçe) | [168] |
| Sinatrukes | Aršakâ |
MÖ 75 | MÖ 69 | Part İmparatorluğu kralı — I. Mithridatis'in oğlu veya kardeşi | [169] |
| III. Fraates | Aršakâ |
MÖ 69 | MÖ 57 | Part İmparatorluğu kralı — Sinatrukes'in oğlu | [170] |
| Piriustana[at] | Piriustanâ | MÖ 69 | ?? | III. Fraates'in karısı (kraliçe) | [171] |
| Teleuniqe[at] | Ṭeleuniqê' | ?? | MÖ 57 | III. Fraates'in karısı (kraliçe) | [171] |
| II. Orodes | Aršakâ |
MÖ 57 | MÖ 38 | Part İmparatorluğu kralı — III. Fraates'in oğlu | [172] |
| IV. Fraates | Aršakâ |
MÖ 38 | MÖ 2 | Part İmparatorluğu kralı — II. Orodes'in oğlu | [173] |
| V. Fraates[au] | Aršakâ |
MÖ 2 | AD 4 | Part İmparatorluğu kralı — IV. Fraates'in oğlu | [174] |
| III. Orodes | Aršakâ |
AD 4 | AD 6 | Part İmparatorluğu kralı — IV. Fraates'in oğlu (?) | [175] |
| I. Vonones | Aršakâ |
AD 6 | AD 12 | Part İmparatorluğu kralı — IV. Fraates'in oğlu | [176] |
| II. Erdevân | Aršakâ |
AD 12 | AD 38 | Part İmparatorluğu kralı — IV. Fraates'in torunu (?) | [177] |
| I. Vardanes | Aršakâ |
AD 38 | AD 46 | Part İmparatorluğu kralı — II. Erdevân'ın oğlu | [177] |
| II. Gotarzes | Aršakâ |
AD 38 | AD 51 | Part İmparatorluğu kralı — II. Erdevân'ın oğlu | [177] |
| II. Vonones | Aršakâ |
AD 51 | AD 51 | Part İmparatorluğu kralı — IV. Fraates'in torunu (?) | [178] |
| I. Vologases | Aršakâ |
AD 51 | AD 78 | Part İmparatorluğu kralı — II. Vonones veya II. Erdevân'ın oğlu | [156] |
| II. Pakorus | Aršakâ |
AD 78 | AD 110 | Part İmparatorluğu kralı — I. Vologases'in oğlu | [179] |
| III. Erdevân[av] | Aršakâ |
AD 79/80 | AD 81 | Rakip Part İmparatorluğu kralı (II. Pacorus'a karşı) — I. Vologases'in oğlu | [180] |
| I. Osroes | — [aw] |
AD 109 | AD 129 | Part İmparatorluğu kralı — II. Pacorus'un oğlu | [181] |
| III. Vologases | — [aw] |
AD 110 | AD 147 | Part İmparatorluğu kralı — II. Pacorus'un oğlu | [182] |
| Partamaspates | — [aw] |
AD 116 | AD 117 | Part İmparatorluğu kralı — I. Osroes'in oğlu | [183] |
| IV. Vologases | — [aw] |
AD 147 | AD 191 | Part İmparatorluğu kralı — II. Pakorus'un torunu | [183] |
| V. Vologases | — [aw] |
AD 191 | AD 208 | Part İmparatorluğu kralı — IV. Vologases'in oğlu | [184] |
| VI. Vologases | — [aw] |
AD 208 | AD 216/228 | Part İmparatorluğu kralı — V. Vologases'in oğlu | [185] |
| IV. Erdevân | — [aw] |
AD 216 | AD 224 | Part İmparatorluğu kralı — V. Vologases'in oğlu | [186] |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
.png){kind=small}
.png){kind=small}
.png){kind=small}
.png){kind=small}
.png){kind=small}
