Arbıreşçe

Arbıreşçe (Arnavutça: Arbërishtja), Arbreşçe veya Arbereşçe (Lengua Arbëresh), İtalya'nın güneydoğusunda ve Yunanistan'ın kuzeydoğusunda konuşulan bir Hint-Avrupa dilidir.Arnavutçanın lehçesi olan Arbreşçe, tıpkı Arnavutça gibi Latin alfabesiyle yazılır. Arnavutluk, Makedonya ve Kosova'da konuşulan Arnavutça ile Arbreşçe arasında küçük bir fark vardır: Arnavutluk, Kosova ve Makedonya'da konuşulan Arnavutça'da birçok Türkçe kelime bulunurken Arbreşçe ise çokça İtalyanca ve Yunanca kelime içerir.

Mongrassano'da bir Arbëresh ailesi (1940)

Arbreşçe dili,Arnavutçaya yakın bir dil olmasına rağmen Arbreş dili, Arnavutça 'dan çok İtalyanca,Katalanca ve Fransızcaya benzemektedir. Arbreşçe'de sözcük ve gramer de Fransız etkisi net bir şekilde belirgindir ; ancak Arbreşçe dili'nde azımsanmayacak kadar Arnavutça sözcük de vardır.

Tanışma (Konushertimit)

Türkçe	Arnavutça (Arnavutluk, Kosova, Kuzey Makedonya)	Arbreşçe (Yunanistan, İtalya)	Arnavutça Telaffuz (Arnavutluk, Kosova, Kuzey Makedonya)	Arbereşçe Tellaffuz (Yunanistan, İtalya)
Merhaba	Përshëndetje	Bonzhur	Pörşöndetye	Bunjur
Hoş geldiniz	Mirësevini	Vini (Yunanistan) Benvanu (İtalya)	Mirösevini	Vini
Adım...	Emri im është...	Il mua nome .... em eshta	Emri im öşt	Ey mua numi .... em eşta
Tanıştığıma memnun oldum	Gëzohem që u njohëm	Më konushertimit	Gözohem çö u nyohöm	Mö kunuşertimit
Nasılsınız?	Si jeni?	Komasta	Si yeni	Komasta
İyiyim	Unë jam mirë	Më bon	Un yam mirö	Mö bun
İyi akşamlar	Mirëmbrëma	Bonsvar	Mirömbröma	bunsvar
Hoşçakal	Lamtumirë	Arrive	Lamtumirö	Arrive
Ben bekarım	Jam beqar/beqare	Sangla	Yam beçar/beçare	Senla
Nişanlıyım	Jam i/e fejuar	Angagie	Yam i/e feyuar	Engaji
Evliyim	Jam i/e martuar	Sposado	Yam i/e martuar	Spusado
Çocuk sahibiyim	Unë kam fëmijë	Un kam bamba	Un kam fömiyö	Un kam bamba

Arnavutça ve Arbreşçe'deki farklı olan bazı kelimeler:

Türkçe	Arnavutça (Arnavutluk, Kosova, Kuzey Makedonya)	Arbreşçe (Yunanistan, İtalya)
Ay	Muaj	Mezë
Mart	Mars	Marxa
Teşekkür ederim	Falënderim	Të haristis
Arnavutluk	Shqipëri	Albanisë (Yunanistan) Arbëria (İtalya)
Hoş geldiniz	Mirësevini	Vini
Yüz	Qind	Çinda
Beş	Pesë	Çenkë
Kadın	Femra	Donnë
Köy	Fshati	Hora
Bölge	Qarku	Provinçë
Yeni	Re	Novo
İyi günler	Mirë mëngjes	Bonzhur
İyi geceler	Natën e mirë	Bonsuar
Arnavut	Shqiptar	Arbër (İtalya) Alban (Yunanistan)
Erkek	Mashkull	Segnër

Bazı Arbreşçe sözcükler ve Arbreşçe telaffuzları

• Mezë /Mez/,
• Bonsuar /Bonsvar/,
• Të Haristis/Taristis/,
• Gjuha/Cua/,
• Marxa/Martza/,
• Segnër/Senyör/,
• Ambulanca/Ambulansa/,
• Ghiro/Ciro/,
• Novo/Nuvo/,
• Arbër/Arbör/,
• Kalabrie/Kalabri/,
• Shqipërie/Şipri/,
• Albanisë/Albanis/,
• Gjitha/Cifa/,
• Europa/Örupa/,
• Qytet/Çütet/,
• Bashkia/Başkia/,
• Bonzhur/Bonjur/,
• Andrra/Ondra/,
• Kassatë/Kassat/,
• Milëfeujë/Milföy/,
• Çenkë/Çank/,
• Italie/İtali/,
• Tiranë/Tiron (Arbreşçe)/Tiran (normal Arnavutça)/,
• Arbëresh/Arbreş/,
• Alban/Albon/,
• Euro/Öro/,
• Autostradë/Avtostrad/,
• Apuljie /Apulyi/,
• Enghigneur/encinyör/,
• Donnë /donn/,
• Provinçë/provinç/,
• Lexon /Letzon/,
• Greq /greç/.

İSTİSNA

Arbreşçe'deki Çenkë sözcüğü, Fransızcadaki Cinq sözcüğünden türediği için Çenk diye değil Çank diye okunur.

Arbreş dilinde rakamlar

• 0 - Xero - /tzero/,
• 1 - Gné - /nye/
• 2 - Dy - /dü/
• 3- Tra - /tra/
• 4 - Katër - /Katör/
• 5 - Çenkë - /Çank/
• 6 - Sie - /Si/
• 7 - Shtatë /Ştat/
• 8- Viet /vit/
• 9- Novu /nuvu/
• 10-Diez /diz/
• 20 - Dydiez/düdiz/,
• 30 - Tras /tras/,
• 40 - Katradiez/katradiz/,
• 50 - Çenkantë/çankont/,
• 60 - Siez /siz/,
• 70-Shtatisë /ştatis/,
• 80 - Shtatisit e Diez/ştatisit e diz/,
• 90 - Novas/nuvas/,
• 100 - Çinda/çinda/,
• 200 - Dyçinda /düçinda/,
• 300 - Traçinda /traçinda/,
• 400 - Katraçinda/katraçinda/,
• 500 - Çenkantëçinda /çankantöçinda/,
• 600 - Siçinda /siçinda/,
• 700 -Shtatiçinda /ştatiçinda/,
• 800 - Vietaçinda/vitaçinda/,
• 900 - Novaçinda /nuvaçinda/,
• 1000 - Mijë /miy/,
• 1.000.000 - Million /milyon/,
• 1.000.000.000 - Milliard /milyar/.