Aras Türk Cumhuriyeti

Aras Türk Cumhuriyeti (Azerice: Araz Türk Cümhuriyyəti veya Araz Respublikası, Ermenice: Արաքս Հանրապետություն), diğer adıyla Türk-Aras Cumhuriyeti,^[1] Kasım 1918'de Azerbaycan ve Osmanlı Devletinin desteğini alan Cafer Kuli Han tarafından kurulmuş olan, şu anki Nahçıvan Özerk Bölgesi'nde bulunan kısa süreli bir Türk cumhuriyetidir. Başkenti Nahçıvan şehri olan bu Cumhuriyetin arazisi 16.000 kilometrekare, nüfusu ise 1 milyona yakındı. Sınırları Nahçıvan, Şerur-Daralayaz, Ordubad Uyezdlerini ayrıca Uluhanlı, Vedibasar, Kemerli, Meğri vb. arazileri birleştirirdi.^[2]

Aras Türk Cumhuriyeti Araz Türk Cümhuriyyəti
22 Kasım 1918-26 Haziran 1919
Bayrak
Aras Türk Cumhuriyeti'ni gösteren bir harita
Başkent	Nahçıvan
Yaygın dil(ler)	Azerice
Hükûmet	Cumhuriyet
Cumhurbaşkanı
• 1918-1919 Cafer Kuli Han
Tarihçe
• Kuruluşu 22 Kasım 1918 • Dağılışı 26 Haziran 1919
Yüzölçümü
• Toplam	16.000 km2
Para birimi	Azerbaycan manatı
Öncüller Ardıllar Transkafkasya Demokratik Federatif Cumhuriyeti Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti

Nahçivan, Şerur, Sürmeli uyezdi (Iğdır-Tuzluca-Aralık) ve Revan'ın güney bölgeleri (Aras boyları) ahalisi temsilcileri bir araya gelerek 3 Kasım 1918'de merkezi Iğdır olan Aras Türk Cumhuriyeti'ni resmen kurmuşlardır.^[3] Aynı konu hakkında başka bir kayankta ise, kurulan hükûmetin adının Iğdır Millî Cumhuriyeti olduğu belirtmektedir.^[4]

1919 yılında Ermeniler bu bölgeyi Aras Savaşı ile kısa süreliğine kendi topraklarına katmıştır. Sovyetler Birliği'nin kurulmasıyla Azerbaycan bu bölgeye tekrar hakim olmuştur.^{[kaynak belirtilmeli]}

Kaynakça

1. Гаджиев А. Из истории Карсской и Аразско-Тюркской Республик. Баку, 1994
2. "Szadtribun.net". 26 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2009.
3. Çetinkaya, Nihat (2006). Iğdır Tarihi (Tarih, Yer Adları Ve Bazı Oymaklar Üzerine). İstanbul: Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı. s. 98. ISBN 975-498-177-9.
4. Onk, Nizamettin (1996). Kafkasya'dan Anadolu'ya Iğdır Tarihi. İstanbul: Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı. s. 22.