Altındağ
Ankara'da bir merkez ilçe Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Altındağ, Ankara ilinin metropol ilçelerinden biridir. İlçenin nüfusu, TÜİK verilerine göre 6 Şubat 2024 tarihi itibarıyla 412.267'tür.
| Altındağ | |
|---|---|
.jpg) | |
 Altındağ'ın mahalle sınırları (2022) | |
 İlçe sınırları haritası | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | Ankara |
| Coğrafi bölge | İç Anadolu |
| İdare | |
| • Kaymakam | Cumali Atilla |
| • Belediye başkanı | Veysel Tiryaki (AK Parti) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 174 km² |
| Rakım | 850 m |
| Nüfus (2018) | |
| • Toplam | 370.024 |
| • Kır | - |
| • Şehir | - |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| Posta kodu | 06250 |
| İl alan kodu | 0312 |
| İl plaka kodu | 06 |
Tarih boyunca Ankara, Altındağ bölgesinde kurulmuş ve yerleşim bölgesi haline gelmiştir. Bu yüzden Altındağ, "Eski Ankara" olarak bilinmektedir. Ankara'nın tarihi, şehir merkezi olan Altındağ'dan ibarettir. Kökleri ve geçmişi Ankara Kalesi'nin tarihiyle özdeş sayılır, tarihi paleolitik çağlara kadar uzanıyor. Ancak en aydınlatıcı bulgular Hititlerden öteye gitmiyor. MÖ 4000-1200 yıllarına denk gelen Hititler döneminde Ankara Kalesi'nin İçkale bölümünün yerleşime açık olduğu biliniyor. MÖ 547 yılındaki Pers egemenliğinden sonra, MÖ 281 yılında Galatların eline geçen Ankara, bu dönemde kale kent haline dönüşür. Ankara Kalesi'nin konumu, yapılış şekli, kullanılan taşların özellikleri Galatlar tarafından inşa edildiğini gösteriyor. Ankara, MÖ 25 yılında Roma topraklarına katılır, bulunduğu bölgenin başkenti niteliğini kazanır. 10 yılında Hacı Bayram Camii'nin bulunduğu yerde İmparator Augustus adına bir tapınak inşa edilir. Yine bu dönemde İmparator Augustus Yunan şehir devletlerini örnek alarak Ankara'yı 12 semtten oluşan serbest bir şehir haline dönüştürür. Ankara, 395 yılında Roma İmparatorluğu'nun ikiye bölünmesiyle birlikte 1073 yılına kadar Bizanslıların yönetiminde kalır. 1073'te kent Türkler’in eline geçer; 1143’te Selçuklu Sultanı I. Rükneddin Mesud, 1169'da da II. Kılıç Arslan tarafından yönetilir. İç Kale'deki Sultan Alaeddin Camii, Samanpazarı semtindeki Arslanhane Camii Selçuklu döneminden günümüze kalan önemli eserlerdir. 14. yüzyılda sık sık el değiştiren Ankara; İlhanlılar, Eretna Beyliği, Ahiler daha sonra da Osmanlılar’ın egemenliğine girer, 1402'de de ünlü Ankara Savaşı'na sahne olur. Osmanlı döneminde, önce Büyük Anadolu Eyaleti'nin merkezi, sonra da sancak merkezi olan Ankara'da sof yapımı, debbağlık ve kundura üretimi oldukça gelişir, ticaretin gelişmesiyle birlikte birçok han ve bedesten inşa edilir. Cumhuriyetin kurulmasıyla başkent olan Ankara, sahip olduğu tarihi mirasın üzerine inşa edilerek bugünkü görünümüne ulaşır. İlk yerleşim merkezi olmaya başladığı yıllardan itibaren Ankara, Altındağ bölgesinde kalesi, camileri, hanları, hamamları, evleriyle kale ve civarında kurulmuştur. Ankara ili merkez ilçesi 1953 yılında metropol ilçe haline gelmiş ve Altındağ adını almıştır. Türkiye'nin kurulduğu ilk TBMM bu ilçe sınırları içerisinde yer almaktadır.[1]
Altındağ, İç Anadolu Bölgesi'nin kuzey batısındaki Yukarı Sakarya Bölümü'nde yer alır. Altındağ'ın kuzeyinde Ankara iline bağlı Çubuk ve Pursaklar, batısında Keçiören ve Yenimahalle, güneyinde Mamak, güneybatısında Çankaya, doğusunda Akyurt ve Elmadağ bulunmaktadır. Altındağ; Ankara Ovası, Çubuk ve Mürted (Akıncı) Ovaları arasındaki engebeli arazide kurulmuş olup, ova kısımları tüm arazinin az bir kısmını kapsar. İlçenin yüzölçümü 174 km²'dir. İlçe yüzölçümünün %31'i dağlık, %6'sı ova, %3'üde dalgalı araziden oluşmuştur. Denizden yüksekliği 850 metredir. İlçe, Keçiören, Yenimahalle ve Çankaya ilçelerine doğru düz, Mamak ve Çubuk yönünde ise orta yükseklikte tepelerden oluşan bir arazi yapısına sahiptir. Yüzeyi, Ankara şehrinin doğusunda bulunan İdris ve Hüseyingazi dağları, kuzeyde bulunan Etlik ve Karyağdı dağları ve Ankara Ovası ile çevrilmiştir. Güneyi Hatip ve Ankara çayları ile sınırlıdır. Çubuk Çayı üzerinde kurulan Çubuk Barajı Altındağ’ı kuzey ve güney yönünden ikiye bölmektedir.
Genel olarak karasal iklimin hüküm sürdüğü Altındağ'da, kışlar soğuk ve yağışlı, yazlar ise sıcak ve kuraktır. En çok yağış 51,8 mm ile mayıs ayında düşerken, en az yağış 14,4 mm ile ağustos ayında düşer. İlkbahar mevsiminde kırkikindi yağışları olarak adlandırılan yükselim yağışları düşer. Yıllık ortalama yağış miktarı 367 mm'dir. En sıcak aylar Temmuz (ortalama 23,4 °C) ve Ağustos (ortalama 23,9 °C), en soğuk aylar ise Ocak (ortalama 0,6 °C) ve Şubat (ortalama 1 °C) olarak belirlenmiştir. Yaz ile kış arasındaki sıcaklık farkı büyük, gece ile gündüz arasındaki sıcaklık farkıda yüksektir. Ortalama sıcaklık farkı 12° civarındadır. Bitki örtüsü bozkırdan (step) oluşmaktadır. Orman ve fundalık yok denecek kadar azdır. Altındağ'ın toprakları ilkbaharda yeşerir, yazın ise otlar sararıp kurur. Bitki örtüsünü iyileştirmek için özellikle akarsu boyları olmak üzere ağaçlandırma yapılmaktadır. Toprak türü olarak kireçli topraklardan oluştuğu görülmektedir.
 Altındağ iklimi  | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Aylar | Oca | Şub | Mar | Nis | May | Haz | Tem | Ağu | Eyl | Eki | Kas | Ara | Yıl |
| En yüksek sıcaklık (°C) | 16 | 19 | 25 | 30 | 33 | 37 | 40 | 42 | 35 | 32 | 24 | 17 | 42 |
| Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) | 1 | 4 | 10 | 15 | 20 | 24 | 27 | 28 | 24 | 18 | 10 | 4 | 15 |
| Ortalama sıcaklık (°C) | 0,4 | 1,9 | 6,0 | 11,2 | 15,9 | 19,9 | 23,4 | 22,9 | 18,5 | 12,9 | 6,6 | 2,3 | 10 |
| Ortalama en düşük sıcaklık (°C) | −6 | −5 | −1 | 3 | 6 | 9 | 12 | 12 | 8 | 3 | −1 | −3 | 3 |
| En düşük sıcaklık (°C) | −31 | −31 | −27 | −11 | −6 | 2 | 3 | 3 | −2 | −8 | −18 | −25 | −31 |
| Ortalama yağış (mm) | 40 | 31 | 36 | 51 | 52 | 39 | 17 | 15 | 18 | 32 | 36 | 48 | 415 |
| Kaynak: Worldweather.org[2] Weatherbase.com,[3] | |||||||||||||
Altındağ ilçesi 26 mahalleden oluşmaktadır.
| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1955[4] | 106.008 | 98.971 | 7.037 |
| 1960[5] | 159.264 | 148.420 | 10.844 |
| 1965[6] | 229.228 | 218.464 | 10.764 |
| 1970[7] | 348.254 | 335.096 | 13.158 |
| 1975[8] | 526.072 | 512.392 | 13.680 |
| 1980[9] | 624.313 | 608.689 | 15.624 |
| 1985[10][a] | 406.948 | 403.871 | 3.077 |
| 1990[11] | 422.668 | 417.616 | 5.052 |
| 2000[12] | 407.101 | 400.023 | 7.078 |
| 2007[13] | 370.735 | 367.471 | 3.264 |
| 2008[14] | 367.812 | 367.812 | veri yok |
| 2009[15] | 367.340 | 367.340 | veri yok |
| 2010[16] | 365.920 | 365.920 | veri yok |
| 2011[17] | 365.915 | 365.915 | veri yok |
| 2012[18] | 363.744 | 363.744 | veri yok |
| 2013[19] | 359.597 | 359.597 | veri yok |
| 2014[20] | 361.259 | 361.259 | veri yok |
| 2015[21] | 363.687 | 363.687 | veri yok |
| 2016[21] | 365.842 | 365.842 | veri yok |
| 2017[21] | 371.366 | 371.366 | veir yok |
| 2018[21] | 370.024 | 370.024 | veri yok |
| 2019[21] | 389.510 | 389.510 | veri yok |
| 2020[21] | 396.165 | 396.165 | veri yok |
| 2021[21] | 407.675 | 407.675 | veri yok |
| 2022[21] | 413.994 | 416.994 | veri yok |
| 2023[21] | 412.267 | 412.267 | veri yok |
Not: 2008 yılında köyler mahalle statüsüne geçtiğinden kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
Altındağ'ın 26 mahallesi bulunmaktadır. Altındağ'da yıllar içinde mahalle sayısında sürekli değişiklik yapıldı. 2012 yılında 55 mahallesi bulunan Altındağ'ın mahalle sayısı 2013 yılında 38'e düşürüldü. 2018 yılında yapılan değişiklikle ise mahalle sayısı 26'ya kadar indirildi.[22] En uzak mahallesi ise 24,7 km uzaklıktaki Aydıncık'tır. TÜİK verilerine göre, 2023 yılı itibarıyla nüfusu en fazla olan mahallesi 83.893 kişi ile Karapürçek'tir. Altındağ ilçesi sınırları içerisinde yer alan Karapürçek mahallesi, Ankara ilinin en yüksek nüfusa sahip mahallesidir.
Belediye başkanları
| Seçim | İsim | Parti | |
|---|---|---|---|
| 1984 | Muzaffer Atılgan | Anavatan Partisi | |
| 1989 | Ali Rıza Koç | Sosyaldemokrat Halkçı Parti | |
| 1994 | M. Ziya Kahraman | Refah Partisi | |
| 1999 | Fazilet Partisi | ||
| 2004 | Veysel Tiryaki | Adalet ve Kalkınma Partisi | |
| 2009 | |||
| 2014 | |||
| 2019 | Asım Balcı | ||
| 2024 | Veysel Tiryaki | ||
Altındağ ilçesi, Türkiye'nin en büyük ve en önemli birçok müzesine birden sahiptir. Anadolu Medeniyetleri Müzesi ve Ankara Etnografya Müzesi başta olmak üzere onlarca müze, birçok tarihî Anadolu medeniyetinin izlerini günümüze taşımaktadır. Ankara Devlet Resim ve Heykel Müzesi özellikle Cumhuriyet dönemi heykeltıraşları ve ressamlarına ait birçok eseri barındırmaktadır. I. TBMM binası Ankara Kurtuluş Savaşı Müzesi olarak işletilirken, II. TBMM binası, Cumhuriyet Müzesi olarak kullanılmaktadır. Tarihi Çengel Han'da bulunan Çengelhan Rahmi Koç Müzesi, dünyadaki sayılı sanayi müzelerindendir. Tarihi Hamamönü semtinde bulunan Mehmet Âkif Ersoy'un yaşadığı ve İstiklâl Marşı'nı yazdığı ev, bugün Mehmet Akif Ersoy Müze Evi'dir. Önemli anıtlar olarak Ulus'taki Zafer Anıtı bulunmkatadır. Bu yapıt, Türk Kurtuluş Savaşı kahramanlarının anısına Yeni Gün Gazetesi öncülüğünde yaptırılmıştır. Türk Hükûmetince açılan uluslararası yarışma sonucu birinci olan Avusturyalı sanatçı Heinrich Krippel'e 1925 yılında sipariş edilen heykel Viyana'da Birleşik Maden İşletmelerinde döktürülmüş, 24 Kasım 1927 tarihinde Ulus Meydanı Sümerbank Genel Müdürlük Binası önüne yerleştirilmiştir. Daha sonra meydan genişletme çalışmaları sırasında ilk yeri değiştirilerek bugünkü yerine taşınmıştır. Ulusta bulunan Hacı Bayram Camii Ankara için sembol olmuş yapılardan biridir. Yapılış tarihi 1427 yılındadır. Osmanlıdan günümüze eksilmeden bir ilgi ile gelen Hacı Bayram-ı Veli’nin manevi kişiliğinde yoğunlaşan ve neredeyse bütün Anadolu'yu kucaklayan, kendine mahsus bir aşk buraya bambaşka bir güzellik katar. Burada camiye bitişik Hacı Bayram Türbesi ve Monumentum Ancyranum yer alır. Monumentum Ancyranum MÖ 2 yüzyıl Friglerin ay tanrısı Men adına yapılmış ve sonradan yıkılmış bulunan tapınağın üzerine, Galat hükümdarı Amintos’un oğlu Kral Pylamenes tarafından Roma İmparatoru Augustus için bir bağlılık nişanesi olarak inşa ettirilmiştir. Ankara Roma Hamamını 3. yüzyılda Septimus Severus’un oğlu Roma İmparatoru Caracalla; sağlık tanrısı Asklepoin adına yaptırmıştır. 8. yüzyıldaki yangın sonunda yıkılmışsa da, onarılarak 5. yüzyılda hamam olarak kullanılabilmiştir. Jülian Sütunu 4.5m. yüksekliğindedir. Sütunu Bizans İmparatoru Julien L’apostat tarafından diktirildiği tahmin edilmektedir. Halk arasında Belkıs Minaresi olarak da bilinmektedir.
- Ankara Kalesi
- Hamamönü
- Hacı Bayram Camii
- Arslanhane Camii
- Anadolu Medeniyetleri Müzesi
- Ankara Etnografya Müzesi
- Kurtuluş Savaşı Müzesi
- Cumhuriyet Müzesi
- Ankara Devlet Resim ve Heykel Müzesi
- Ankara Vakıf Eserleri Müzesi
- Çengelhan Rahmi M. Koç Müzesi
- Türk Hava Kurumu Müzesi
- Mehmet Akif Ersoy Müze Evi
- Ziraat Bankası Müzesi
- Ulucanlar Cezaevi Müzesi
- Erimtan Arkeoloji ve Sanat Müzesi
- Atatürk Konutu ve Demiryolları Müzesi
- Feza Gürsey Bilim Merkezi
- Ankara Zafer Anıtı
- Karacabey Hamamı
- Şengül Hamamı
- Çengel Han
- Suluhan
- Taşhan
- Ankara Palas
- Monumentum Ancyranum
- Jülian Sütunu
- Ankara Roma Hamamı
- Ankara Roma Tiyatrosu
- Ankara Roma Yolu
- Aziz Clement Kilisesi
- II. Evkaf Apartmanı
- Ankara Devlet Tiyatrosu
- Altınköy Açık Hava Müzesi
- Gençlik Parkı
- Altınpark
Altındağ Belediyesi’nin aşağıdaki şehirlerle kardeş şehir anlaşması vardır:
- Keçiören ilçesinin kurulması ile nüfus azalmıştır.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
