Loading AI tools
Türkiye'nin İç Anadolu Bölgesi'nde bir il Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Aksaray, Türkiye'nin İç Anadolu Bölgesi'nde, kısmen Konya Havzası'nda ve kısmen Kapadokya'da yer alan, merkezi Aksaray kenti olan ildir. Daha öncesinde il iken 1933'te ilçe yapılmış ve 15 Haziran 1989 tarih ve 3578 sayılı yasa ile Niğde'den ayrılarak yeniden il olmuştur. Niğde'nin kuzeybatısında, Konya'nın doğusunda, Ankara'nın güneydoğusunda yer almaktadır. 433.055 nüfusa (2022)[2] ve 7.659 km² yüz ölçümüne sahiptir.
 | Bu madde, Vikipedi biçem el kitabına uygun değildir. (Ekim 2011) |
| Aksaray | |
|---|---|
 Aksaray'ın Türkiye'deki konumu | |
 Aksaray İl Haritası | |
  Aksaray  Aksaray Aksaray (Avrupa)  Aksaray Aksaray (Asya) .svg) Aksaray Aksaray (Dünya) | |
Koordinatlar: 38.430833°K 33.862222°D | |
| Ülke |  Türkiye |
| Bölge | İç Anadolu Bölgesi |
| Bölüm | Konya Bölümü |
| Alt idari birimler | |
| İdare | |
| • Belediye Başkanı | Evren Dinçer (Ak Parti)[1] |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 7.659 km² |
| Nüfus (2022) | 433.055 |
| • Yoğunluk | 56/km² |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TRS) |
| Posta kodu | 68xxx |
| Alan kodu | 382 |
| ISO 3166 kodu | TR-68 |
| Plaka kodu | 68 |
| İklim | Dsb |
Resmî site | |
2022 yılında TÜİK verilerine göre merkez ilçeyle beraber 8 İlçe, 22 belediye, bu belediyelerde 157 mahalle ve ayrıca 175 köyü vardır.[2]
Hitit tabletlerinde Kurşura, İlk Çağ'da Garsaura olarak anılan şehir, Kapadokya Kralı Archeleos zamanında yeniden inşa edilerek Archeleos'un şehri anlamında Archelais adı verilmiştir (Caesar- Kayseri, Herakleios-Ereğli gibi). Türkler Anadolu'ya geldikten sonra ismi Türk diline çekimleyerek Aksaray olarak anmaya başlamış, bazı Osmanlı belgelerinde "Aksara" olarak da geçtiği olmuştur. Yaklaşık bin yıldır tarihi adını muhafaza etmiştir. Halk arasında ve Evliya Çelebi Seyahatnamesi'nde II. Kılıçarslan'ın yaptırdığı beyaz saraydan ismini aldığı gibi bir yakıştırma da dolaşmaktadır, resmi ve tarihi dayanağı yoktur.
İlkçağ'da Arkhelais adını taşıyan kenti, son Kapadokya kralı Arkhelaos'un Garsuara adlı yerleşmeyi geliştirerek kurduğu sanılmaktadır. Roma İmparatoru Cladius I kente koloni ayrıcalığı tanıdı. Ayrıcalık, Anadolu'daki birçok önemli yolun kavşak noktasında bulunan kentin daha da gelişmesine yol açtı. Bizans ile Müslüman Araplar arasında birçok kez el değiştiren şehir Malazgirt Meydan Muharebesi'nin (1071) ardından Türkler'in egemenliğine girdi. Şehirde günümüze kadar gelemeyen Danişmendliler eserleri vardı. Şehirde Danişmend parası basılmıştır. Günümüze ulaşan Danişmendli eseri, kümbet şeklindeki, Bekarlar yakınındaki Bekar Sultan Türbesi'dir. Şehir Arap akınlarıyla virane hale gelmişti. Kılıç Arslan II (1155-1192), yıkık durumdaki Aksaray'ı yeniden kurdu, kentin çevresini surla çevirdi, camii, medrese, çarşı, hamam vb. yaptırdı. Azerbaycan'dan getirdiği din bilgini, zanaatkar ve tüccarları kente yerleştirdi. Ticaret yolları üzerinde bulunan Aksaray, Anadolu Selçuklu Devleti'nin önemli merkezlerinden biri olarak gelişti. Selçuklu'lardan sonra Karamanoğulları'nın eline geçti. Bir süre Eretna Beyliği'nin egemenliğinde kalan (1341-1365) ve 1 yıllığına Kadı Burhanettin Devletinin eline geçen kentte Karamanoğulları yeniden egemen oldu. 1396'da Yıldırım Bayezid tarafından ele geçirildiyse de Timur istilasından sonra yeniden Karamanoğulları egemen oldu. 1467'de Fatih Sultan Mehmet döneminde Aksaray kesin olarak Osmanlı topraklarına katıldı. Aksaray, Cumhuriyet dönemi'nde 1920'de il durumuna getirildi. 1933'te çıkartılan hususi kanunla Niğde'ye bağlandı ve 1989'da yeniden il oldu.
14. yüzyıl İbn-i Battuta'nın kaleminden kayda geçen bilgiler:
Sultan Bedreddin'in yanında çok kısa süre kalarak Aksaray'a hareket ettik. Burası Bilâd-ı Rûm'un en güzel ve sağlam şehirlerindendir. Her yandan akarsular ve bağlarla çevrilidir. Şehirden üç kanal geçer ve bunlar evlerin içinden akar. Şehrin içinde üzüm bahçeleri, bağlar ve bostanlar vardır. Aksaray'ın koyun yününden üretilen zarif halı ve kilimlerinin dünyada bir benzeri daha yoktur. Bunlar, Şam, Mısır, Irak, Hindistan, Çin ve diğer Türk ülkelerine ihraç edilir.
Aksaray, Irak Sultanı'nın idaresi altındadır. Burada Eretna Beyliğinin naibi Şerif Hüseyin'nin zaviyesine indik. Eretna Beğ, Irak hükümdarının Bilâd-ı Rûm'daki genel valisiydi. Şerif Hüseyin ise Ahiler'den olup, beldede yoldaşları pek çoktur. Bize son derece ikram ve izzette bulunarak aynen diğerleri gibi dostça davrandı.
17. yüzyıl Evliya Çelebi'nin kaleminden kayda geçen bilgiler:
İlk durağımız Ortaköy oldu. Aksaray Sancağı'nda yüzelli akçe payesiyle ayrı bir kazadır. Geniş ve ürünü bol bir kaza olup bağ, bahçe, cami ve mescidi olan gelişmiş bir köydür. Bu köye bağlı otuzaltı adet nahiye köyleri vardır. Buradan kuzey tarafa doğru gidip köylerden geçilir. Bir menzilde Helvadere Köyü'ne inilir. Burası da meyvesi bol, verimli, güzel, hanı, hamamı ve cami olan bir Müslüman köyüdür. Aksaray nahiyeleri köylerindendir. Buradan da kuzeye doğru giderek Aksaray şehri vardır.
Bu şehrin Şem'un Safâ'nın isteği ile yapıldığını söylerler. Hükümdardan hükümdara geçtikten sonra Herakl adlı kralın oğlu Helena'nın elinde iken, adı geçen kral, Arap kavminin üzerine sefer açmıştır. Binlerce pis askeri ile Şam üzerine giderken, Safraz denilen yerde yenilgiye uğramış ve kendisi de ölmüştür. Yerine, oğlu Mikale kral olmuştur. Sonra bununda elinden Melik Mesud'un oğlu İzzeddin Kılıç Arslan 569 tarihinde burayı almıştır. Fetihten sonra bu şehirde nice büyük evliya oturduklarından, bu şehre birçok tarihçiler "Sâlihler yeri" demişlerdir.
Kılıç Arslan'ın taht merkezi olması dolayısı ile ona büyük bir saray yaparlar. Saray giriş kapısının sağında ve solunda tunçtan iki adet heybetli arslan heykeli varmış. Bu saraya bir kötülük yapılmak istense, yapmak isteyen kişi, bu arslanların ağızlarından saçtığı kıvılcımlardan helâk olurmuş. Bu saray uzaktan bembeyaz göründüğünden, bulunduğu şehre de Aksaray demişler. Rumlar bu şehre hâlen Pegahelna derler.
Şehir, sonra Karamanoğlu Yakub Bey'in eline geçmiş ve ondan da Yıldırım Beyazıt Hân'ın eline geçmiştir. Hâlen Osmanlı Devleti'nin elinde olup, Gâzi Süleyman Hân kaydı üzere Karaman Eyâleti'nde sancakbeyi merkezidir. Kanun üzere, yılda beyine yirmi kese gelir olur. Beş yüz askere sahip bir tuğlu mirlivadır. Alaybeyisi, çeribaşısı ve yüzbaşısı vardır. Kanun üzere cebeliler ile bin askeri olur. Yüzelli akçelik şerif kazadır. Kadısına senede beş kese gelir olur. Müftüsü, nakîbi, kethüdâ yeri, yeniçeri serdârı, kale dizdârı, muhtesibi, şehir subaşısı, âyân ve eşrâfı, saygın zâtları vardır.
Geniş bir alanda, büyük bir ırmak kenarında dört köşeli, taş yapılı, sağlam yapılı bir kaledir. Şehrin ortasında yapılmıştır. Burç ve kuleleri çok yüksek değildir. Bütün burçları, dişleri ve bedenleri ile mazgal delikleri, hesaplı olarak düzenlenmiş kuleleri hep birbirine bakar. Kuşatma sırasında, her kulenin güçlü savaşçıları tüfek ile kuleleri korurlar. Hisarları tarafında beş kapısı vardır. Küçükkapı batıya bakar. Demirkapı kıbleye açılır. Keçikapısı da kıbleye doğru açılır. Ereğlikapısı güneye doğru, Konyakapısı da batı tarafına açılır. Bu kapıların nöbetçileri, vergi alan muhtesib kimselerdir. Kale içinde isyancılar zamanında buğday saklamak için ambar yapılmıştır. Cephaneliği yoktur. Ramazan ayında ve başka şenliklerde atılan büyük topları vardır.
Eski bir ibâdet yeridir. Dört kemer üzerine kâgir kubbeli bir camidir. Cami içinde oniki adet sütun ile iki adet sanat eseri kapı vardır. Minberi, müezzinler yeri sade ve güzeldir. Yuvarlak minaresi camiden uzak olup, cami kubbeleri kireçle örtülüdür.
Şeyhler Mahallesi'nde, kubbeli, bir minareli camidir.
Kireçle yapılmış, cemaati bol bir camidir.
Başköprü yanında güzel bir camidir. bunlardan başka doksansekiz adet mescidi vardır.
eski bir yapıdır.
çeşitli bilimler yeridir.
bu medresenin öğrencilerine ve hocalarına vakıf tarafından aydan aya aylık ve erzakları verilir. Ayrıca parasız görev yapan dersiâmları da vardır. Halkı fıkıhçı olup ferâiz ilmini atalarından beri okuya gelmişlerdir.
Bu şehirde özel Kur'ân okulları yoktur. Fakat Kur'ân hâfızları pek çoktur. Şehir onyedinci örfi iklimdedir. Ortasından akan Uluırmak, imâreleri sulayıp Alâaddin köprüsünden geçer. Bursa gibi her evden su akar.
Bu şehirde yedi binden fazla büyük evliyânın yattığı söylenmektedir. "Dâr'ül-ervâh" denilen bu yere nice defalar nur inmiştir. Üzüntülü olan bir kimse burayı ziyaret etse üzüntüsü gider.
Aksaray'dan bir menzilde Saratlı Köyü'ne, oradan Ürgüp kazası içindeki Dübani'ye geldik. Halkı Müslümandır. Oradan Muşkara'ya ve sonra da Kayseri Kalesi'ne geldik. (Evliya Çelebi-Seyahatname)
Fatih Sultan Mehmet döneminde ele geçirildiğinde defterlere vilayet olarak kaydedilen Aksaray, İstanbul'a yaptırılan zorunlu ev göçleri ve Osmanlı devlet politikası nedeniyle gerilemiş, ilk olarak liva, daha sonraları ise kaza haline getirilmiştir.
6 Ekim 1920'de merkezi Aksaray kazası olmak üzere, Aksaray, Arabsun (Gülşehir) ve Şereflikoçhisar kazalarından oluşan müstakil bir liva oluşturulmasına dair İçişleri Bakanlığı tarafından Bakanlar Kuruluna gönderilen kanun tasarısı ertesi gün kabul edilmiştir.[3] Ancak Aksaray, 13 yıl vilayetlik yapmış, 20 Mayıs 1933 tarihli 2197 sayılı kanunla Niğde'ye, kendi ilçesi olan Şereflikoçhisar da Ankara'ya bağlanmıştır.
1989 yılının 15 Haziran gününe kadar 56 yıl ilçe olarak kalmış olan Aksaray, bu tarihte eski hakkı iade edilmek suretiyle tekrar vilayet olmuştur.
Güncel Nüfus Değerleri(TÜİK 6 Şubat 2024 verileri[4])
Aksaray ili nüfusu: 438.504'dur. Bu nüfusun %82,14'ü şehirlerde yaşamaktadır (2023 sonu).İlin yüzölçümü 7.659 km2'dir. İlde km2'ye 57 kişi düşmektedir. (Bu sayı merkez ilçede 91.) İlde yıllık nüfus artış oranı % 1,24 olmuştur. Nüfus artış oranı en yüksek ve en düşük ilçeler: Sarıyahşi(% 12,99), Ortaköy (% -0,65)
06 Şubat 2024 TÜİK verilerine göre merkez ilçeyle beraber 8 İlçe, 22 belediye, bu belediyelerde 157 mahalle ve ayrıca 175 köy vardır.
| 2023 yılı sonunda Aksaray ili ve ilçelerinin yerleşim yeri ve nüfusla ilgili sayısal bilgileri[5] | ||||||||||||
| İlçe | Nüfus
2022 |
Nüfus
2023 |
Fark | Nüfus
Artışı% |
Belediye
Sayısı |
Mahalle
Sayısı |
Köy
Sayısı |
Köy
Nüfusu |
Şehir
nüfusu |
Şehirde
oturan% |
Alanı
km2[6] |
km2'ye
düşen kişi |
| Ağaçören | 7.577 | 7.971 | 394 | 5,07 | 1 | 6 | 27 | 4.936 | 3.035 | 38,08 | 407 | 20 |
| Eskil | 27.188 | 27.795 | 607 | 2,21 | 2 | 17 | 11 | 6.637 | 21.158 | 76,12 | 1701 | 16 |
| Gülağaç | 19.158 | 20.120 | 962 | 4,90 | 4 | 20 | 9 | 5.512 | 14.608 | 72,60 | 326 | 62 |
| Güzelyurt | 10.467 | 11.675 | 1.208 | 10,92 | 3 | 11 | 8 | 4.223 | 7.452 | 63,83 | 285 | 41 |
| Merkez | 319.865 | 321.160 | 1.295 | 0,40 | 9 | 76 | 83 | 42.925 | 278.235 | 86,63 | 3539 | 91 |
| Ortaköy | 31.818 | 31.613 | -205 | -0,65 | 1 | 12 | 30 | 11.273 | 20.340 | 64,34 | 727 | 43 |
| Sarıyahşi | 5.097 | 5.804 | 707 | 12,99 | 1 | 8 | 6 | 2.127 | 3.677 | 63,35 | 210 | 28 |
| Sultanhanı | 11.885 | 12.366 | 481 | 3,97 | 1 | 7 | 1 | 671 | 11.695 | 94,57 | 463 | 27 |
| Aksaray | 433.055 | 438.504 | 5.449 | 1,24 | 22 | 157 | 175 | 78.304 | 360.200 | 82,14 | 7658 | 57 |
*Sultanhanı, 2017 yılında ilçe olmuştur.
| Aksaray il nüfus bilgileri | ||||
|---|---|---|---|---|
| Yıl | Toplam | Sıra | Fark | Şehir - Kır |
| 1927[7] | 127.031 | 47 | %9 11.860 115.171 %91 | |
| 1935-1985 | Niğde iline bağlı ilçe statüsünde | |||
| 1990[8] | 326.399 | 54 | %44 144.217 182.182 %56 | |
| 2000[9] | 396.084 | 48 | %21  | %51 200.216 195.868 %49 |
| 2007[10] | 366.109 | 49 | %8  | %56 204.808 161.301 %44 |
| 2008[11] | 370.598 | 49 | %1 | %58 213.288 157.310 %42 |
| 2009[12] | 376.907 | 49 | %2 | %59 223.727 153.180 %41 |
| 2010[13] | 377.505 | 49 | %0 | %60 228.060 149.445 %40 |
| 2011[14] | 378.823 | 49 | %0 | %62 233.005 145.818 %38 |
| 2012[15] | 379.915 | 49 | %0 | %62 236.177 143.738 %38 |
| 2013[16] | 382.806 | 49 | %1 | %63 239.740 143.066 %37 |
| 2014[17] | 384.252 | 49 | %0 | %64 245.122 139.130 %36 |
| 2015[18] | 386.514 | 49 | %1 | %65 250.827 135.687 %35 |
| 2016[18] | 396.673 | 49 | %3 | %66 261.817 134.856 %34 |
| 2017[18] | 402.404 | 49 | %1 | %69 279.254 123.150 %31 |
| 2018[18] | 412.172 | 47 | %2 | %69 285.502 126.670 %31 |
| 2019[18] | 416.367 | 47 | %1 | %71 293.878 122.489 %29 |
| 2020[18] | 423.011 | 46 | %2 | %71 301.897 121.114 %29 |
| 2021[18] | 429.069 | 46 | %1 | %72 310.355 118.714 %28 |
| 2022[18] | 433.055 | 46 | %1 | |
İllerde protokolde ilk sırada yer alan Vali, merkezi yönetimi temsil eder ve Cumhurbaşkanı tarafından atanır. Büyükşehir dışındaki illerde yerel yönetim, şehirler düzeyindedir. Belediye Başkanı, belediye sınırları içinde kalan seçmenin oy çokluğu ile seçilir. Ayni seçmen İlçe Belediye Meclisi için de oy kullanarak ilçelerin belediye meclisleri oluşturur. İldeki bütün seçmenler ayrıca il genel meclisi için de oy kullanarak, İl Genel Meclisinin oluşumunu sağlarlar.
İl genel meclisi ve belediye meclisi üyelikleri için yapılan seçimlerde, onda birlik baraj uygulamalı nispi temsil sistemi, belediye başkanlığı seçiminde ise çoğunluk sistemi uygulanır İl genel meclisi ve belediye meclisi üye sayıları ilçe nüfusuna göre, kontenjandan kalan sayıların partilere dağılımı ise D'Hondt Sistemine göre belirlenir (Kanun:2972-Madde:23)
İl Genel Meclisi, İl Özel İdaresinin karar organıdır, başkanını üyeleri arasından gizli oyla seçer. Ayrıca, İl Genel Meclisi kendi içinden gizli oyla bir yıl görev yapacak 5 kişilik İl Encümenini seçer.[19][20]
Merkezi yönetim, Vali ve İl Müdürlerinden oluşur. İl Özel İdaresi (İl Genel Meclisi ve İl Encümeni) seçilmişlerden oluşur, ancak Vali başkanlığında görev yapar. Yerel yönetim ise belediye başkanları ve belediye meclislerinden oluşur.
Aksaray Valisi, 1967-Çaykara doğumlu Mehmet Ali Kumbuzoğlu’dur. Ağustos 2023/376 sayılı kararla TBMM Genel Sekreteri iken atanmıştır.[21]
Aksaray Belediye Başkanı, 1981-Aksaray doğumlu Evren Dinçer (AK PARTİ), 31 Mart 2024 seçimlerinde %36,85 oy oranıyla seçilmiştir.[22]
2019 Türkiye yerel seçimleri sonuçlarına göre Aksaray İl Genel Meclisi üye sayısı, 13 AK Parti, 10 MHP olmak üzere 23’dür. Aksaray Belediye meclisi ise 16 AK Parti, 12 MHP ve 3 İYİ P. olmak üzere 31 üyeden oluşur.[23]
2023 Türkiye genel seçimleri sonucuna göre Aksaray'ın Türkiye Büyük Millet Meclisindeki üyelerinin siyasi partilere dağılımı: 2 AK Parti, 1 İYİ Parti, 1 MHP'dir.[24]
| Konum Bilgileri | ||||||
| İlçe | Kuruluş Yılı[25] | Önceden bağlı olduğu ilçe | Alanı km²[26] | Rakım mt. | Mrk.Uzaklık km[27] | Ulaşan Yollar[27] |
| Aksaray Merkez | 3.539 | 1.228 |  /D.750-11, D.300-14 | |||
| Ağaçören | 1989 | Şereflikoçhisar | 407 | 964 | 81 | Ortaköy=>68.80 |
| Eskil | 1990 | Merkez | 1.701 | 940 | 70 | D.300-14=>68.77 |
| Gülağaç | 1990 | Merkez | 326 | 1.172 | 44 | D.300-15=>68.29 |
| Güzelyurt | 1989 | Merkez | 285 | 1.502 | 49 | D.300-15=>68.26 |
| Ortaköy | 1957 | Merkez | 727 | 1.227 | 55 | D.757-05, 68.80 |
| Sarıyahşi | 1989 | Şereflikoçhisar | 210 | 968 | 106 | Ağaçören=>68.81, 68.83 |
| Sultanhanı | 2017 | Merkez | 463 | 940 | 43 | D.300-14 |
| AKSARAY | 1989 | NİĞDE | 7.659 | |||
İl sınırları içinde bulunan Aşıklıhöyük yenitaş dönemi kültürüne ışık tutarken, Acemhöyük ilk tunç çağda Asur ticaret kolonileri dönemini aydınlatır. İle 46 km. uzaklıktaki Ihlara Vadisi'nde Hristiyanlık dönemi dinsel mimarlık ve resim sanatını yansıtan önemli örnekler bulunur. Selime Kasabası yakınındaki küçük kilise ve katedral, Helvadere'deki yunan haçı planlı Kemerli kilise de bu dönemdendir. Anadolu Selçukluları zamanında önemli bir üs olan ilde, II. Kılıç Arslan zamanında yaptırılan Aksaray Kalesi'nden (1170) yalnızca sur kalıntıları görülebilir. Eğri (Kızıl) Minare (13. yüzyıl) kırmızı tuğladan, silindir gövdeli bir yapıdır. Gövde ince bir silmeyle iki bölüme ayrılmış, altı zikzak, üstü yeşil mavi çinilerle bezenmiştir. Karamanoğulları döneminden Ulu Camii (1431), dörtgen planlı mihrap duvarına dikey 5 sahınlı bir yapıdır. Mihrap önü kubbe, sahınlar tonoz örtülüdür. Yazılı kaynaklardan bilinen medreselerin bugüne ulaşan tek örneği Zinciriye Medresesi'dir (1336). Karamanoğulları döneminden olan yapı, tek katlı, dört eyvanlı planı, revaklı avlusu, çin mozaik bezemeli ana eyvanıyla, açık avlulu medreselere örnektir. Ana eyvanın yanlarında kubbeli odalar vardır. Kervan yolları üstündeki ilde, sultan hanlarının önemli örnekleri bulunur. Aksaray-Kayseri yolundaki Alayhan, Selçuklu sultan hanlarının ilk örneklerindendir (1192). Konya-Aksaray yolundaki Sultanhan (1229), bu yapı türünün klasikleşmiş bir örneği olarak nitelenir. Aksaray-Nevşehir yolundaki Ağzıkarahan (1231,1237) da anıtsal taçkapısı ve kuleleriyle kale görünümündedir.
2018-19 sezonu sonunda, futbolda 68 Aksaray Belediyespor, Bölgesel Amatör Lig'den 3. Lige çıkmıştır. 68 Aksaray Belediyespor 2022-2023 sezonunda 3. Lig 3.Grupta mücadele etmektedir. 2023-2024 2. Lig'de mücadele etmektedir.
Türkiye Voleybol Bayanlar Sultanlar Liginde Aksaray'ı temsil eden Kuzey Boru Gençlik Spor Kulübü, 3 sezondur bu ligde mücadele etmektedir.
Aynı zamanda TVF Kadınlar 2. Lig 13.Grupta Aksaray 1989 Spor ile Kuzeyboru SK Altyapı takımları mücadele etmektedir.
Hentbol Kadınlar 1. Lig B grubunda 68 Aksaray Belediyespor Hentbol mücadele etmektedir.
Önemli spor tesisleri: 7.000 kişilik Dağılgan Stadyumu, 3,000 kişilik Aksaray Spor Salonu, 500 kişilik Aksaray Olimpik Kapalı Yüzme Havuzu
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
