8. Süvari Kolordusu (Sovyetler Birliği)

8. Süvari Kolordusu (Rusça: 8-й кавалерийский корпус), Sovyetler Birliği'nin Kızıl Ordu'suna bağlı ve II. Dünya Savaşı Doğu Cephesi'nde katılan süvari kolordusu.

8. Süvari Kolordusu (1942-43) 7. Muhafız Süvari Kolordusu (1943-45) 31. Muhafız Mekanize Tümeni (1945-57) 23. Motorize Piyade Tümeni (1957-92)
Etkin	18 Ocak 1942 - 1991
Ülke	Sovyetler Birliği
Bağlılık	Kızıl Ordu
Tipi	Süvari/ Mekanize Piyade
Savaşları	Uranüs Harekâtı Skaçok Harekâtı Berlin Taarruzu Koltso Harekâtı

II. Dünya Savaşı

18 Ocak 1942'de Korgeneral P. P. Korzun^[1] komutasında Tula'da kurulmuştur.^[2] Ocak - Haziran 1942'de kuruluşu tamamlanmış ve Orel ve Tula bölgelerine yerleştirilmiştir.

Uranüs Harekâtı

21. Dağ Süvari Tümeni (sonraki 14. Muhafız Süvari Tümeni), 55. Süvari Tümeni (sonraki 73. Süvari Tümeni, 15. Muhafız Süvari Tümeni), 112. Süvari Tümeni (sonraki 16. Muhafız Süvari Tümeni)^[3] 13. Bağımsız Muhabere Taburu ve 23. Muhabere Uçuş birimi'nden oluşan kolordu, Stalingrad (bugünkü Volgograd)'ın kuzeybatısında toplanmıştır. Güneybatı Cephesi'ne verilerek Stalingrad'ın kuzeyinde Serafimoviç'te bulunan 5. Tank Ordusu'nun bölgesine konuşlandırılmıştır. Uranüs Harekâtı sırasında Bolşaya Osipovka, Suruvikino ve Oblivskaya istasyonları ve civarındaki demiryolu bağlantılarını kesme görevi için V. V. Butkov komutasındaki 1. Tank Kolordusu ile işbirliği etmiştir.^[4]

Skaçok Harekâtı

30 Ocak 1943'te Dmitri Lelyushenko komutasındaki 3. Muhafız Ordusu'nun kolu olarak Donets Nehri bölgesinde Voroşilovgrad (sonraki Lugansk, bugün Ukraynaca adıyla Luhansk) istikametinde taarruza katılmış ve kente yaklaşırken şiddetli çarpışmalara girmiştir. 14 Şubat şafak saatinde saldırıya başlatmış ve neticede Voroşilovgrad, Orta Ukrayna'da kurtulan ilk il merkezi olmuştur. Bu harekâtta 59, 243, 279 muhafız nişancı tümenleri ve 2. Muhafız, 2. Tank kolorduları baş rolü oynadıysa, Tümgeneral M. D. Borisov komutasındaki 8. Süvari Kolordusu kentin "kurtuluş"unda etkin destekte bulunmuştur.

Debaltsevo baskını ve kuşatılması

Kolordu, Güneybatı Cephesi tarafından Voroşilovgrad kentine yakın Debaltsevo'da Alman Ordusunun Mius savunma hattını yarma harekâtına verilmiş ve Alman bağlantıları kesmiştir.^[5] 8 Şubat gecesi, kolordu bu görevi başarmış ve 14 Şubat'ta^[6] muhafız statünü almış ve kolordu 7. Muhafız Süvari Kolordusu, kolorduya bağlı 21. süvari, 35. süvari ve 112. süvari tümenleri de 14. muhafız süvari, 15. muhafız süvari ve 16. muhafız süvari tümeni olmuştur. Baskın sırasında 148. Motorize Alayı, 263. Bağımsız Süvari Topçu Taburu ve 8. Bağımsız Tanksavar Topu Taburu da kolorduya dahil edilmiştir.^[7] Kolordu, Alman hattının arkasında yapılan en zor baskınlarında birini tamamlamış ve Alman Ordusu'nun kayda değer güçlerinin dikkatini dağıtarak cepheyi takviye etmesini engellemiştir.^[8] Debaltsevo'da kuşatılmış kolordu, çok ağır kayıp vermiştir. Fakat Alman Ordusuna da cephedeki birlikleri takviye etmek için esaslı olan insan kaynağı açısından ve maddi açıdan kayıp vermiştir.^[9]

7. Muhafız Süvari Kolordusu

1943-1944 yılları arasında 7. Muhafız Süvari Kolordusu (7-й гвардейский кавалерийский корпус), Ukrayna'nın Dinyeper sol kıyıları ve Doğu Belarus'un "kurtuluş"larına yardımcı olmuş ve Lublin-Brest harekâtına katılmıştır. 1945'te Varşova-Poznan, Doğu Pomeranya ve Berlin taarruzlarına katılmıştır. Nisan 1945'te "Brandenburg" onursal unvanı verilmiştir.

Savaş sonrası

31. Muhafız Mekanize Tümeni

Temmuz 1945'te 14. ve 16. muhafız süvari tümenleri birleştirilerek 31. Muhafız Mekanize Tümeni kurulmuştur.^[10] Öte yandan kolordunun diğer tümeni olan 15. Muhafız Süvari Tümeni, 12. Muhafız Mekanize Tümeni olmuş ve en son 15. Muhafız Tank Tümeni olmuştur.^[11]

23. Motorize Piyade Tümeni

1957'de 31. Muhaf Mekanize Tümeni, 23. Motorize Piyade Tümeni olmuş^[12] ve 4. Ordu (III kuruluş)'ye verilerek^[13] Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin Şaumyan Rayonu ve Kirovabad (bugünkü Gence) kentine yerleştirilmiştir.

Koltso Harekâtı

1988'de 13. Tank Taburu dahil BMP ile donatılmış Stepanakert'te konuşlu 366. Muhafız Motorize Alayı ^[14] ve BTR ile donatılmış 368, 370 muhafız motorize alaylarından ibaretti. Tümenin alay topçu taburları 122mm D-30 obüsüyle donatılmıştır.^[15]

Mayıs 1991'de tümen birlikleri Koltso Harekâtı'na katılmıştır. Harekât sırasında Albay Budeykin tümeni komuta etmiştir.^[15] Akabinde, Stepanakert bölgesinde daha büyük kapsamlı çatışmalar meydana gelmiş ve Şubat 1992'e doğru BM-21 Grad çok namlulu roket atarlar ve Mi-24 saldırı helikopteri de kullanılmıştır.

SSCB'nin dağılması

1992 yılının Mayıs ve Haziran aylarında 4. Ordu'ya bağlı diğer üç tümen ile birlikte Karabağ Savaşı'nın ortasından çekilmesi emredilmiştir. Fakat 21 Haziran 1992'de sivil Azeriler tümenin konvoyunun Gence'den ayrılmasını engellemeye çalışmışlardır. Azeriler Azerbaycan'ın bağımsızlık ilanı sırasında tümenin askerî donanımlarının bırakılmasını talep etmiş ve tümen komutanı Tümgeneral Yury Pokhamov, sivil ölümlerini önlemek için buna razı olmuştur.^[16]

Bu olay büyük ölçüde Transkafkasya Askerî Bölgesi karargâhı ve Genelkurmay Başkanlığının talimatının olmayışı ve kararsızlıklarından kaynaklanmaktadır.^{[kaynak belirtilmeli]} Bu durum 366. Motorize Piyade Alayı'nın subaylarının çoğu için geçerli olmamış ve Ermenilere yardımcı olmaya başlamıştır. Öte yandan Gence konuşlu birlikler Azerilerin tarafını tutmaya karar vermiştir. Bu durum büyük ölçüde 366. Motorize Piyade Alayı'nın geri kalan 350 personelinin 50'sinin Ermeni olmasından kaynaklanmaktadır. Alayın 2. Taburu komutanı Binbaşı Seyran Ohanyan da bunların arasında yer almıştır.^[17] Ermeniler alayın tank bölüğüne ait 10 tankı kullanmıştır. Tümenin geri kalan personeli ve donanımları, yeni kurulan Azerbaycan Kara Kuvvetleri'ne dahil edilmiştir.

Not

1. Bonn, Keith E. Slaughterhouse: Handbook of the Eastern Front. Bedford, PA: Aberjona Press, 2005, p. 347
2. Perechen No.4, p. 121.
3. Perechen No.6
4. Glantz, Soviet Military Deception, p. 115
5. Michael Parrish, Sacrifice of the Generals: Soviet Senior Officer Losses 1939-1953, p. 54
6. "7-й гвардейский кавалерийский корпус". 20 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2009.
7. A. A. Maslov, The Unknown Pages of a Heroic Raid 1 Ağustos 2007 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi, Foreign Military Studies Office
8. [revolution.allbest.ru/history/00014864_0.html Struggle for the liberation of Lugansk during the Great Patriotic War (Борьба за освобождение Луганщины в годы Великой Отечественной войны)
9. Glantz, Companion to Colossus Reborn, p. 81.
10. Craig Crofoot, Axis History Forum Soviet Cavalry after 1945 17 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
11. Feskov et al. 2004
12. This should not to be confused with the NKVD's 23rd Motor Rifle Division of the Second World War. See Isayev, chapter.3, in (Rusça) Dubno to Rostov, Исаев А.В. От Дубно до Ростова. — М.: АСТ; Транзиткнига, 2004
13. "ВОВ-60 - 4-я армия (4-я Отдельная армия)". 20 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2009.
14. de Waal, Thomas. Black Garden: Armenia and Azerbaijan Through Peace and War. New York: New York University Press, 2003. p. 166 ISBN 0-8147-1945-7.
15. Beglaryan, Ashot. The Northern gates of Artsakh 5 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
16. Isayev, chapter.2, from Dubno to Rostov, Исаев А.В. От Дубно до Ростова. — М.: АСТ; Транзиткнига, 2004
17. de Waal. Black Garden, p. 167.

Kaynakça

• Glants, D.M. (1), Soviet Military Deception in the Second World War, Frank Cass, London, 1989
• Glantz, D.M. (2), Companion to Colossus Reborn: key documents and statistics, University of Kansas2005
• Perecheni No.4, Command of Corps which were a part of the active Army during the years of the Great Patriotic War 1941-45, Supplement to the direction of the General Staff for year 1956 No.168780, Moscow, 1956
• Murphy, David E. "'Operation Ring': The Black Berets in Azerbaijan." The Journal of Soviet Military Studies, Vol. 5, No. 1, March 1992.