12. Kolordu (Osmanlı İmparatorluğu)

12. Kolordu, Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı bir kolordudur. 1911 yılında Osmanlı askeri reformlarında kurulmuştur.

12. Kolordu
Etkin	1911 – 1918
Ülke	Osmanlı İmparatorluğu
Bağlılık	Osmanlı ordusu
Sınıfı	Piyade
Tipi	Kolordu
Karargâh	Musul
Savaşları	I. Dünya Savaşı Mezopotamya Cephesi Sina ve Filistin Cephesi
Komutanlar
Ünlü komutanları	Miralay Fahreddin Bey Mirliva Remzi Paşa Abdülkerim Paşa Miralay Fahrettin Bey (7 Mayıs 1918-12 Nisan 1919[1])

Düzen

1911 Savaş Düzeni

Osmanlı Ordusu'na bağlı olarak 1911 yılında Musul merkezli olarak kuruldu. Kolordu seviyesine çıkarılması için yeniden yapılandı. Kolordu, 1911 Birinci Balkan Savaşı öncesinde aşağıdaki gibi yapılandırıldı:^[2]

• 12. Kolordu, Musul
  • 35. Piyade Tümeni, Musul
    • 103. Piyade Alayı, Revandiz
    • 104. Piyade Alayı, Musul
    • 105. Piyade Alayı, Musul
    • 35. Piyade Taburu, Musul
    • 35. Topçu Alayı, Musul
    • 35. Tümen Grubu, Musul
  • 36. Piyade Tümeni, Kerkük
    • 106. Piyade Alayı, Kerkük
    • 107. Piyade Alayı, Kerkük
    • 108. Piyade Alayı, Süleymaniye
    • 36. Piyade Taburu, Kerkük
    • 36. Tümen Grubu, Kerkük
• 12. Kolordu'ya direkt bağlı birimler
• 13. Süvari Tugayı, Kerkük
  • 33. Süvari Alayı, Kerkük
  • 34. Süvari Alayı, Kerkük
  • 35. Süvari Alayı, Kerkük
• Sınır müfrezeleri x 8

I. Dünya Savaşı

Ağustos 1914 Savaş Düzeni

Ağustos 1914'te kolordu aşağıdaki şekilde yapılandırıldı:^[3]

• 12. Kolordu (Mezopotamya)
  • 35. Tümen, 36. Tümen

Kasım 1914 Savaş Düzeni

Kasım 1914'te kolordu aşağıdaki şekilde yapılandırıldı:^[4]

• 12. Kolordu (Suriye)
  • 35. Tümen, 36. Tümen

Nisan Sonu 1915 Savaş Düzeni

Nisan Sonu 1915'te kolordu aşağıdaki şekilde yapılandırıldı:^[5]

• 12. Kolordu (Suriye)
  • 38. Tümen

Yaz Sonu 1915, Ocak 1916 Savaş Düzeni

Yaz Sonu 1915, Ocak 1916'da kolordu aşağıdaki şekilde yapılandırıldı:^[6]

• 12. Kolordu (Suriye-Filistin)
  • 41. Tümen, 42. Tümen, 46. Tümen

Ağustos 1916, Aralık 1916 Savaş Düzeni

Ağustos 1916, Aralık 1916'da kolordu aşağıdaki şekilde yapılandırıldı:^[7]

• 12. Kolordu (Suriye-Filistin)
  • 41. Tümen, 42. Tümen, 43. Tümen, 46. Tümen

Ağustos 1917 Savaş Düzeni

Ağustos 1917'de kolordu aşağıdaki şekilde yapılandırıldı:^[8]

• 12. Kolordu (Suriye-Filistin)
  • 3. Tümen, 7. Tümen, 53. Tümen

Ocak 1918 Savaş Düzeni

Ocak 1918'de kolordu aşağıdaki şekilde yapılandırıldı:^[9]

• 12. Kolordu (Suriye)
  • 3. Tümen, 7. Tümen, 20. Tümen

Haziran 1918 Savaş Düzeni

Haziran 1918'de kolordu aşağıdaki şekilde yapılandırıldı:^[10]

• 12. Kolordu (Filistin)
  • 3. Tümen, 7. Tümen, 20. Tümen

Eylül 1918 Savaş Düzeni

Eylül 1918'de kolordu aşağıdaki şekilde yapılandırıldı:^[11]

• 12. Kolordu (Anadolu)
  • 23. Tümen

Mondros Sonrası

Kasım 1918 Savaş Düzeni

Kasım 1918'de kolordu aşağıdaki şekilde yapılandırıldı:^[12]

• 12. Kolordu (Suriye)
  • 23. Tümen

Ocak 1919 Savaş Düzeni

Ocak 1919'da kolordu aşağıdaki şekilde yapılandırıldı:^[13][14]

• 12. Kolordu (Anadolu, Konya)
  • 11. Tümen (Niğde)
    • 12. Piyade Alayı, 33. Piyade Alayı, 127. Piyade Alayı
  • 41. Tümen (Karaman)
    • 131. Piyade Alayı, 132. Piyade Alayı, 139. Piyade Alayı
  • 7. Süvari Alayı
  • 20. Süvari Alayı

Kaynakça

1. T.C. Genelkurmay Harp Tarihi Başkanlığı Yayınları, Türk İstiklâl Harbine Katılan Tümen ve Daha Üst Kademelerdeki Komutanların Biyografileri, Genkurmay Başkanlığı Basımevi, Ankara, 1972, p. 103. (Türkçe)
2. Edward J. Erickson, Defeat in Detail, The Ottoman Army in the Balkans, 1912–1913, Westport, Praeger, 2003, p. 382.
3. Edward J. Erickson, Order to Die: A History of the Ottoman Army in the First World War, Greenwood Press, 2001, ISBN 0-313-31516-7, p. 38.
4. Edward J. Erickson, Order to Die: A History of the Ottoman Army in the First World War, Greenwood Press, 2001, ISBN 0-313-31516-7, p. 43.
5. Edward J. Erickson, Order to Die: A History of the Ottoman Army in the First World War, Greenwood Press, 2001, ISBN 0-313-31516-7, p. 86.
6. Edward J. Erickson, Order to Die: A History of the Ottoman Army in the First World War, Greenwood Press, 2001, ISBN 0-313-31516-7, p. 109, 126.
7. Edward J. Erickson, Order to Die: A History of the Ottoman Army in the First World War, Greenwood Press, 2001, ISBN 0-313-31516-7, p. 134, 154.
8. Edward J. Erickson, Order to Die: A History of the Ottoman Army in the First World War, Greenwood Press, 2001, ISBN 0-313-31516-7, p. 170.
9. Edward J. Erickson, Order to Die: A History of the Ottoman Army in the First World War, Greenwood Press, 2001, ISBN 0-313-31516-7, p. 181.
10. Edward J. Erickson, Order to Die: A History of the Ottoman Army in the First World War, Greenwood Press, 2001, ISBN 0-313-31516-7, p. 188.
11. Edward J. Erickson, Order to Die: A History of the Ottoman Army in the First World War, Greenwood Press, 2001, ISBN 0-313-31516-7, p. 197.
12. Edward J. Erickson, Order to Die: A History of the Ottoman Army in the First World War, Greenwood Press, 2001, ISBN 0-313-31516-7, p. 202.
13. Edward J. Erickson, Order to Die: A History of the Ottoman Army in the First World War, Greenwood Press, 2001, ISBN 0-313-31516-7, p. 209.
14. Zekeriya Türkmen, Mütareke Döneminde Ordunun Durumu ve Yeniden Yapılanması (1918-1920), Türk Tarih Kurumu Basımevi, 2001, ISBN 975-16-1372-8, p. 326.