Watson (bilgisayar)

IBM Watson, buraya yönlenmektedir.
IBM'in kurucusu için Thomas J. Watson sayfasına bakınız.
IBM'in yapay zeka aracı için IBM Watsonx sayfasına bakınız.

Watson, IBM tarafından geliştirilen ve doğal dilde sorulan sorulara cevap vermek için tasarlanan bir yapay zekâ programıdır.^[2] Adı, IBM'e önayak olan Thomas J. Watson'dan gelmektedir;^[3] Watson, IBM'in DeepQA araştırma projesinin bir parçası olarak geliştirilmektedir.^[4] Program, POWER7 işlemcisi tabanlı sistemler üzerinde çalışmaktadır.

Watson'un avatarı, IBM'in "akıllı gezegen" logosundan esinlenildi.^[1]

2011 süresince Watson, yetenekleri test edilme amacıyla televizyondaki yarışma programı Jeopardy!'da tamamlandı.^[3] İki oyunda, üç Jeopardy! bölümünde kombine edilmiş denk yayın, 14-16 Şubat'ta yayınlandı; Watson, Jeopardy!'da tüm zamanların en çok parasını kazanan Brad Rutter ile en uzun süre şampiyon serisini elinde tutan Ken Jennings'i geçti.^[5][6] Ken Jennings ve Brad Rutter, ilk oyunlarında sırasıyla 300.000$ ve 200.000$ kazanırken Watson, ilk oyununda 1 milyon dolar kazandı. Jennings ve Rutter, kazandıklarının yarısını hayır amacıyla bağışlama sözü verirken IBM, Watson'un kazandıklarını iki kurum arasında böldü. Bu, Jeopardy! tarihinde insanın makineye karşı olan ilk yarışıydı.^[7]

Yarışmada, tüm yarışmacılar, Watson dahil, sunucunun tamamen ipucu vermesine kadar beklemek zorunda kalmakta, ardından sinyal olarak bir ışık yanmakta; cevap verme şansını elde etmek için cevap düğmesine basmak gerekmektedir. Waton genellikle kendi düğmesini daha hızlı aktif hâle getirdi fakat bilgisayar klavyesindeki tuş isimleri ile güncel olaylar gibi birkaç kategorideki soruları cevaplandırdı. Her ipucu için Watson'un üç en muhtemel cevabı, televizyon ekranında sergilendi. Watson, dört terabaytlık sabit diske depolanan yapılandırılmış ve yapılandırılmamış içeriği, İngilizce Vikipedi'nin tüm metinleri dahil,^[8] tüketen 200 milyon sayfaya erişmek zorundaydı.^[9] Watson, oyun boyunca internete bağlanmadı.^[10][11]

Teknolojisi

Watson, Java ile C++ ile yazıldı^[12] ve IBM'in DeepQA yazılımı ile SUSE Linux Enterprise Server 11 kullanmaktadır.

IBM, bildirmektedir:

Watson, açık alan soru cevaplamasının alanına doğal dil işleme, bilgi alma, bilgi gösterimi ile akıl yürütme ve makine teknolojileri öğrenmede ileri bir uygulamadır. Çekirdeğinde, Watson, hipotez üretimi, büyük kanıt toplama, analiz ve puanlama için IBM'in DeepQA teknolojisinde inşa edildi.^[13]

Önceleri bir IBM çabası iken, Carnegie Mellon Üniversitesi, Massachusetts Amherst Üniversitesi, Massachusetts Teknoloji Enstitüsü, Güney Kaliforniya Üniversitesi/Information Sciences Institute, Austin Teksas Üniversitesi, Trento Üniversitesi, Rensselaer Polytechnic Enstitüsü'nden öğrenciler ve fakülte geliştiren ekibe dahildir.^[14]

Performansı

Watson'ın yer aldığı Jeopardy! programından bir görünüm.

Şubat 2011 ile Watson, insan Jeopardy! yarışmacıları düzenli olarak yenebilirdi.^[15] Teknoloji sitelerinin birindeki konferans salonunda, IBM, Jeopardy! olarak kullanılan sahte bir set inşa etti ve eski Jeopardy! yarışmacıları dahil insanları buraya getirdi, sunucuyu oynayan The Onion'dan (bir Amerikan haber hiciv organizasyonu) Todd Alan Crain ile burada Watson'a karşı taklit oyunlara katıldılar. Başka bir katta bulunan Watson, ipuçlarını elektronik metin olarak aldı bu esnada ipuçları, insan yarışmacılara gözle görülmekteydi. Jeopardy!''nun soru formatında yanıtlar verince Watson, sinyal verdi ve elektronik bir sesle konuştu.^[16]

Watson, yarışmada, IBM'in "akıllı gezegen" sembolünden esinlenen bir dünya "avatar" (sembol) ile temsil edildi. Avatardaki kürenin etrafını saran kırk iki iplik, Watson'un düşündüğünü temsil etmekte. 42 sayısı, Otostopçunun Galaksi Rehberi romanına şakacıktan bir göndermedir.^[17] Proje için avatar çizen Joshua Davis, Watson'un doğru bir soruyu yanıtlarken olan güvenini göstermek için oyun boyunca kullanmayı başardığı yirmi yedi tetikleyici evresi vardır.

Kaynakça

1. YouTube'da IBM Watson: The Face of Watson
2. "Smartest Machine on Earth". 17 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2011.
3. Mike Hale (8 Şubat 2011). "Actors and Their Roles for $300, HAL? HAL!". The New York Times. 29 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.
4. "The DeepQA Project". Research.ibm.com. 29 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2011.
5. Markoff, John (26 Nisan 2009). "Computer Program to Take On 'Jeopardy!'". The New York Times. 6 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2009.
6. Loftus, Jack (26 Nisan 2009). "IBM Prepping Soul-Crushing 'Watson' Computer to Compete on Jeopardy!". Gizmodo. 7 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2009.
7. "IBM's "Watson" Computing System to Challenge All Time Greatest Jeopardy! Champions". 14 Aralık 2010. 17 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2010.
8. Zimmer, Ben (17 Şubat 2011). "Is It Time to Welcome Our New Computer Overlords?". The Atlantic. 18 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2011.
9. Jackson, Joab. "IBM Watson Vanquishes Human Jeopardy Foes". PC World. IDG News. 17 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2011.
10. "Ca A Computer Become A Jeopardy! Champ?". National Public Radio. 28 Ocak 2011. 28 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2011.
11. Thompson, Clive (16 Haziran 2010). "Smarter Than You Think: What Is I.B.M.'s Watson?". The New York Times Magazine. 5 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2011.
12. "IBM researcher explains what Watson gets right and wrong". VentureBeat. 17 Şubat 2011. 18 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2011.
13. "What kind of technology is Watson based on?". IBM Corporation. 29 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2011.
14. Ferrucci D. (2010). "Building Watson: An Overview of the DeepQA Project" (PDF). AI Magazine. Vol 31. No 3. 26 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF).
15. IBM's Jeopardy-playing machine can now beat human contestants 3 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. NetworkWorld
16. Clive Thompson (16 Haziran 2010). "What Is I.B.M.'s Watson?". The New York Times. 27 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2010.
17. Jennings, Ken (16 Şubat 2011). "My Puny Human Brain". Slate, Newsweek Interactive Co. LLC. 18 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2011. In the middle of the floor was a huge image of Watson's on-camera avatar, a glowing blue ball crisscrossed by "threads" of thought—42 threads, to be precise, an in-joke for Douglas Adams fans.