Lev Troçki
Marksist devrimci, teorisyen / From Wikipedia, the free encyclopedia
Lev Davidoviç Bronştayn (Rusça: Лев Дави́дович Бронштейн) ya da yaygın bilinen adıyla Lev Troçki[1] (Rusça: Лев Троцкий) ([ˈlʲef ˈtrot͡skʲɪj]; d. 7 Kasım 1879, Yelisavetgrad yakınları - ö. 21 Ağustos 1940, Meksiko), Bolşevik siyasetçi, devrimci ve Marksist teorisyen.
Lev Troçki Лев Давидович Троцкий | |
---|---|
RSFSC Dışişleri Halk Komiseri | |
Görev süresi 8 Kasım 1917 - 13 Mart 1918 | |
Hükûmet başkanı | Vladimir Lenin |
Yerine geldiği | Makam oluşturuldu |
Yerine gelen | Georgiy Çiçerin |
Sovyetler Birliği Askeri ve Deniz İşleri Halk Komiseri | |
Görev süresi 29 Ağustos 1919 - 15 Ocak 1925 | |
Hükûmet başkanı | Vladimir Lenin Aleksey Rikov |
Yerine geldiği | Lev Kamenev |
Yerine gelen | Mihail Frunze |
Petrograd Sovyeti Başkanı | |
Görev süresi 20 Eylül 1917 - 26 Aralık 1917 | |
Yerine geldiği | Nikolay Çheidze |
Yerine gelen | Grigori Zinovyev |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | Lev Davidoviç Bronştayn 7 Kasım 1879(1879-11-07) Herson Guberniyası, Rus İmparatorluğu |
Ölüm | 21 Ağustos 1940 (60 yaşında) Meksiko, Meksika |
Partisi | RSDİP, SDPS, Sovyetler Birliği Komünist Partisi, Sol Muhalefet, Dördüncü Enternasyonal |
Evlilik(ler) | Aleksandra Sokolovskaya, Natalia Sedova |
Dini | Yok, Marksist-Leninist ateizm |
Ödülleri | |
İmzası |
Sovyetler Birliği'nin ilk yıllarında etkili bir siyasetçiydi. Dışişlerinden Sorumlu Halk Komiseri görevini alan ilk kişi, Kızıl Ordu'nun kurucusu ve komutanı, Savaştan Sorumlu Halk Komiseri oldu. Ayrıca Bolşevik Parti'nin Politbüro üyesiydi. Josef Stalin ile giriştiği siyasi mücadeleyi kaybedince resmî görevlerden alındı ve Sovyetler Birliği'nden sürgün edildi.
Önemli Marksist teorisyenlerden biridir, görüşleri Troçkizm adıyla anılır, Stalin ve Mao'nun görüşlerine karşı en önemli muhalefet hareketini oluşturur.
Lev Davidoviç Bronştayn adıyla Yanovka’da küçük toprak sahibi bir Yahudi ailesinin çocuğu olarak 1879 yılında doğdu. Troçki adını 1902 yılından itibaren kullanmaya başlamıştır.
1917 Rus Devrimi'nin önde gelen isimlerindendir. Sovyetler Birliği'nin kurulmasında, ihtilâl sonrası iç isyanların ve ayaklanmaların bastırılmasında birinci derecede rol oynadı. Kızıl Ordu'nun kurucusu olarak kabul edilir. Lenin'in ardından Sovyetlerin ikinci adamı oldu. Lenin'in ölümünden sonra Stalin ile giriştiği iktidar mücadelesini kaybetti, uzun yıllar Sovyetler Birliği'nde Bolşevik Parti üyesi olarak kalan Troçki, Bolşevik Parti'ye karşı bir işçi ayaklanması örgütlenmesi ve işçi sınıfı iktidarına karşı silahlı ayaklanmayı teşvik etme suçlarıyla suçlandı ve ülkeyi terk etmek zorunda kaldı. Daha sonra Dördüncü Enternasyonalin lideri olarak kaleme aldığı İhanete Uğrayan Devrim gibi eserlerinde Stalinizm eleştirisi yapmaya devam etti.