Loading AI tools
Amerikalı diplomat Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Susan Elizabeth Rice (d. 17 Kasım 1964), Amerikalı diplomat, politika danışmanı ve kamu görevlisidir. Demokrat Parti üyesi olan Rice, 2021-2023 yılları arasında Amerika Birleşik Devletleri İç Politika Konseyi'nin 22. Direktörü, 2009-2013 yılları arasında ABD'nin 27. Birleşmiş Milletler Büyükelçisi ve 2013-2017 yılları arasında 23. ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı olarak görev yaptı.
Susan Rice | |
---|---|
22. Amerika Birleşik Devletleri İç Politika Konseyi Direktörü | |
Görev süresi 20 Ocak 2021 - 26 Mayıs 2023 | |
Başkan | Joe Biden |
Yerine geldiği | Brooke Rollins (vekâleten) |
Yerine gelen | Neera Tanden |
23. Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Güvenlik Danışmanı | |
Görev süresi 1 Temmuz 2013 - 20 Ocak 2017 | |
Başkan | Barack Obama |
Yardımcı | Antony Blinken Avril Haines |
Yerine geldiği | Thomas E. Donilon |
Yerine gelen | Michael Flynn |
27. Amerika Birleşik Devletleri Birleşmiş Milletler Büyükelçisi | |
Görev süresi 26 Ocak 2009 - 30 Haziran 2013 | |
Başkan | Barack Obama |
Yardımcı | Brooke Anderson Rosemary DiCarlo |
Yerine geldiği | Zalmay Halilzad |
Yerine gelen | Samantha Power |
12. Afrika İşlerinden Sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı | |
Görev süresi 14 Ekim 1997 - 20 Ocak 2001 | |
Başkan | Bill Clinton |
Yerine geldiği | George Moose |
Yerine gelen | Walter H. Kansteiner III |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | Susan Elizabeth Rice 17 Kasım 1964 Washington, DC, ABD |
Partisi | Demokrat |
Evlilik(ler) | Ian O. Cameron (e. 1992) |
Çocuk(lar) | 2 |
Ebeveyn(ler) | Emmett J. Rice (baba) Lois Dickson Rice (anne) |
Bitirdiği okul | Stanford Üniversitesi New College, Oxford |
Mesleği | Diplomat, siyasetçi |
İmzası |
Washington, DC'de doğan Rice, Stanford Üniversitesi ve New College, Oxford'da eğitim gördü ve burada Rhodes bursiyeri olarak doktora derecesi aldı. 1993-1997 yılları arasında Başkan Bill Clinton'ın Ulusal Güvenlik Konseyi kadrosunda görev yaptı ve 1997-2001 yılları arasında Dışişleri Bakanlığı'nda Afrika işlerinden sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcılığı görevini yürüttü. 32 yaşında atanan Rice, o dönemde bölgesel dışişleri bakan yardımcısı olarak görev yapan en genç kişiydi. Rice'ın görev süresi boyunca ABD-Afrika politikasında Afrika Büyüme ve Fırsat Yasası'nın kabulü, Güney Afrika ve Nijerya'daki demokratik geçişlerin desteklenmesi ve ABD'nin HIV/AIDS ile mücadeleye daha fazla odaklanması gibi önemli değişiklikler yaşandı.
Eski bir Brookings Enstitüsü çalışanı olan Rice, Demokratların başkan adayları Michael Dukakis, John Kerry ve Barack Obama'ya dış politika danışmanlığı yaptı. Obama'nın 2008 başkanlık seçimlerini kazanmasının ardından Rice, Birleşmiş Milletler Büyükelçisi olarak aday gösterildi. 22 Ocak 2009'da senatonun onayından geçti ve 26 Ocak'ta görevine başladı. Rice, Birleşmiş Milletler'deki görev süresi boyunca insan hakları ve yoksullukla mücadele gündemini savundu, iklim değişikliği ile LGBT ve kadın haklarını küresel öncelikler olarak öne çıkardı ve ABD'yi Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması, Engelli Hakları Sözleşmesi ve Birleşmiş Milletler Binyıl Kalkınma Hedefleri gibi anlaşmalara bağladı. Ayrıca Güvenlik Konseyi'nde İsrail'i savundu, İran ve Kuzey Kore'ye karşı sert yaptırımlar için bastırdı ve 2011'de ABD ve NATO'nun Libya'ya müdahalesini savundu.
2012'de emekli olan ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton'ın yerine geçebileceği konuşulan Rice,[1][2] 2012'de Bingazi'deki bir ABD diplomatik tesisine düzenlenen saldırıyla ilgili tartışmaların ardından değerlendirmeden çekildi.[3] Bunun yerine Başkan Barack Obama tarafından 2013'te Ulusal Güvenlik Danışmanı olarak atanan Rice, 2015'teki İran nükleer anlaşması, Ebola salgını, Küba'ya yeniden kapıların açılması ve iklim değişikliğine ilişkin Paris Anlaşması konularında ABD'nin çabalarını destekledi. Rice, 2021 yılında Biden yönetiminde İç Politika Konseyi direktörü oldu.
Rice, 17 Kasım 1964'te Washington, D.C.'de, Brookings Enstitüsü'nde eğitim politikası uzmanı olan Lois Rice ile Cornell Üniversitesi ekonomi profesörü ve Federal Rezerv Sistemi'nin ikinci siyah valisi olan Emmett J. Rice'ın (1919-2011) çocuğu olarak dünyaya geldi.[4][5] Anne tarafından büyükanne ve büyükbabası Portland, Maine'ye göç etmiş Jamaikalı göçmenlerdi; baba tarafından büyükanne ve büyükbabası ise köleleştirilmiş Afrikalıların torunlarıydı ve Güney Karolina'lıydılar. Rice on yaşındayken anne ve babası boşandı.[6] Annesi 1978 yılında, o sırada ABD Kongre Bütçe Ofisi'nin genel danışmanı olan avukat Alfred Bradley Fitt ile evlendi.
Rice, ebeveynlerinin ona "ırkı asla bir bahane veya avantaj olarak kullanmamayı" öğrettiğini ve genç bir kız olarak "Columbia Bölgesi'nden ilk ABD senatörü olmayı hayal ettiğini" söyledi.[4]
Rice, Washington, D.C.'de özel bir kız okulu olan National Cathedral School'da atlet,[7] öğrenci yönetimi başkanı ve okul birincisiydi.[8] Truman Bursu kazandığı Stanford Üniversitesi'ne devam etti ve 1986 yılında tarih bölümünden onur derecesiyle mezun oldu. Ayrıca Ulusal Başarı Bursu'na layık görüldü ve ilk yılında Phi Beta Kappa seçildi.[9][10][11]
Rice, Rhodes Bursu ile New College, Oxford'a katıldı ve burada her ikisi de Uluslararası İlişkiler alanında olmak üzere Felsefe Yüksek Lisansı (1988) ve Felsefe Doktorası (1990) derecelerini aldı.[11] Doktora tezinin başlığı Zimbabve'de Milletler Topluluğu Girişimi, 1979-1980: Uluslararası Barışı Korumaya Yönelik Etkiler idi. Kraliyet Uluslararası İlişkiler Enstitüsü Chatham House, Rice'ın doktora tezini İngiltere'nin uluslararası ilişkiler alanındaki en seçkin tezi olarak onurlandırdı. Rice, Oxford'da bulunduğu süre boyunca Oxford Üniversitesi Kadın Basketbol Takımı'nın bir üyesiydi.[12]
Rice, 1988 başkanlık seçimlerindeki kampanyası sırasında Michael Dukakis'in dış politika yardımcısı olarak görev yaptı. 1990'dan 1992'nin başına kadar küresel bir yönetim danışmanlığı firması olan McKinsey & Company'de yönetim danışmanlığı yaptı. Rice McKinsey'in Toronto ofisinde çalıştı.[13]
Rice, Clinton yönetiminde çeşitli görevlerde bulundu: 1993'ten 1995'e kadar Ulusal Güvenlik Konseyi'nde uluslararası örgütler ve barışı koruma direktörü, 1995'ten 1997'ye kadar Ulusal Güvenlik Konseyi'nde başkanın özel yardımcısı ve Afrika işlerinden sorumlu kıdemli direktör olarak çalıştı. Rice'ın görev süresi boyunca ABD-Afrika politikasında, Afrika Büyüme ve Fırsat Yasası'nın kabulü, Güney Afrika ve Nijerya'daki demokratik geçişlerin desteklenmesi ve ABD'nin HIV/AIDS salgınıyla mücadeleye daha fazla odaklanması gibi önemli değişiklikler yaşandı.[14]
Rice, 2001-2002 yılları arasında Intellibridge'de genel müdür ve müdür olarak görev yaptı. 2002-2009 yılları arasında Brookings Enstitüsü'nde kıdemli araştırmacı olarak görev yaptı ve burada "ABD dış politikası, zayıf ve başarısız devletler, küresel yoksulluğun sonuçları ve güvenliğe yönelik ulusötesi tehditler üzerinde yoğunlaştı."[15]
Rice'ın o dönemde Brookings'teki iki çalışma arkadaşı olan Michael E. O'Hanlon ve Ivo Daalder, Rice'ın savaş öncesinde 2003 Irak işgaline sürekli olarak karşı çıktığını belirttiler.[16] 2012'de köşe yazarı Peter Beinart, 2002'nin sonlarında ve 2003'ün başlarında Rice ile yapılan bir dizi NPR röportajını inceledi ve Rice'ın savaş konusundaki tutumunun belirsiz olduğu sonucuna vardı.[17][18]
1 Aralık 2008'de Başkan seçilen Obama, Rice'ı ABD'nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi olarak aday göstereceğini açıkladı[19][20] ve bu pozisyonu kabine düzeyine yükseltti.[21] Bildirildiğine göre Rice, ulusal güvenlik danışmanlığı görevini istemişti, ancak bu görev emekli Birleşik Devletler Deniz Piyadeleri generali James L. Jones'a verildi.[22]
Onay duruşmasında Rice, Senatör Susan Collins tarafından tanıtıldı ve şöyle dedi: "Dr. Susan Rice'tan daha iyi bir haberci düşünemiyorum. Onu bu seçkin komiteye sunmaktan onur duyuyorum ve adaylığını coşkuyla destekliyorum."[23] Rice 22 Ocak 2009 tarihinde Senato tarafından sesli oyla onaylandı. Rice, ABD'yi BM'de temsil eden en genç ikinci kişi ve ilk siyahi kadın oldu.[21][24]
Rice, Birleşmiş Milletler'deki görev süresi boyunca insan hakları ve yoksullukla mücadele gündemini savundu, iklim değişikliği ve kadın haklarını küresel öncelikler olarak yükseltti ve ABD'yi Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Anlaşması, Engelli Hakları Sözleşmesi ve BM Milenyum Kalkınma Hedefleri gibi anlaşmalara bağladı. Rice, BM İnsan Hakları Konseyi'nde LGBT haklarının geliştirilmesi için verilen mücadeleye öncülük etti ve Güvenlik Konseyi'nde İsrail'i kararlı bir şekilde savunmasıyla tanındı.[25][26] Rice, Güvenlik Konseyi'nin nükleer programları nedeniyle İran ve Kuzey Kore'ye bugüne kadarki en sert yaptırımları uygulamasına öncülük ettiği ve ABD'nin BM'ye ve çok taraflılığa olan bağlılığını yeniden teyit ettiği için övgü aldı.[27]
Üç Güvenlik Konseyi diplomatı Rice'ın müzakere tarzını "kaba" ve aşırı açık sözlü olarak nitelendirerek sorun çıkarırken, diğerleri bu eleştirileri cinsiyetçiliğe bağladı. Foreign Policy'den David Rothkopf'a göre Rice, James Baker ya da Henry Kissinger'a benzeyen "sertliği" nedeniyle birlikte çalışılması zor biri olabilirdi ancak ABD Başkanı ile yakın bir ilişki içindeydi ve etkili bir politika yapıcı olduğunu kanıtladı. Bazı insan hakları aktivistleri, 2012 yılında Ruanda'yı Kongo'da zulüm yaptığı bilinen bir isyancı grubu desteklediği için eleştiren BM açıklamalarına karşı çalıştığı için Rice'a ve genel olarak ABD dış politikasına karşı çıktı.[28]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.