Giannina Braschi

Giannina Braschi (5 Şubat 1953), Porto Riko'lu yazar. İlk Spanglish romanı Yo-Yo Boing! (1998), şiir üçlemesi Empire of Dreams (Yale, 1994) ve Latin Amerika göçmenlerinin Amerika Birleşik Devletleri'ndeki deneyimlerinden bahseden felsefe romanı United States of Banana (AmazonCrossing, 2011) ile bilinmektedir. "Onlarca yıldır, Dominik ve Porto Riko yazarları bir dil devrimi gerçekleştirdiler." diye yazan The Boston Globe "ve Giannina Braschi, özellikle de YO-YO BOING! romanında bunu kanıtlamaktadır." şeklinde yazısına devam etti.^[1] Çağdaş Latin Amerika edebiyatında etkili ve devrimci bir ses olarak kabul edilmektedir. Çalışmaları "ABD Hispaniklerinin yaşadığı deneyimleri belirleyici bir şekilde dikkate alan sinerjik bir kaynaşma" olarak tanımlanmaktadır.^[2][3][4][5] Braschi'nin çalışmaları, İngilizce, Spanglish ve İspanyolca dillerinde yazılmış olup,^[6] Birleşik Devletler'deki 50 milyon İspanyol kökenli kişinin kültürel deneyimini yakalamaya^[7] ve ayrıca Porto Riko'nun üç siyasi tercihini (Ulus, Koloni ya da Devlet) keşfetmeye çalışmaktadır. Adanın egemenlik eksikliği konusunda Braschi, "Özgürlük bir seçenek değil, bir insan hakkıdır." demektedir.^[8]

Giannina Braschi
Doğum	05 Şubat 1953 (71 yaşında) San Juan, Porto Riko
Meslek	Şair, romancı, makale yazarı, drama yazarı
Dil	İspanyolca, İngilizce, Spanglish
Milliyet	Porto Riko'lu, Amerikalı
Eğitim	Stony Brook Üniversitesi (doktora)
Dönem	1981–günümüz
Tür	Şiir, düz yazı şiiri, kurgu, drama, roman, epik şiir
Konu	Göçmen, bağımsızlık, terörizm, ilham, Latin Amerika, Porto Riko, devrim, savaş, aşk, Amerikan emperyalizmi, New York, demokrasi, 11 Eylül saldırıları
Edebî akım	Postmodernizm, postkolonyalizm, nuyorican, post-boom, McOndo
Önemli eser	Yo-Yo Boing!; Braschi's Empire of Dreams; United States of Banana
Önemli ödülleri	PEN/Open Book Ödülü; National Endowment for the Arts, New York Foundation for the Arts, Danforth and Ford Foundation Üyeliği
Resmî site
gianninabraschi.wordpress.com

Edebi etkiler

1970'lerde Giannina Braschi, New York'a yerleşmeden önce Madrid, Roma, Paris ve Londra'da edebiyat öğrencisi olarak eğitim gördü. Hispanik Edebiyatı'nda (New York Eyalet Üniversitesi, Stony Brook, 1980) doktora derecesi aldı ve New York City Üniversitesi, Rutgers Üniversitesi veColgate Üniversitesi'nde Yaratıcı Yazarlık alanında ders verdi (1997). Grazie dergisinde (2001-2002) yabancı muhabirlik yaptı.

San Juan'da bir genç olarak Giannina Braschi, ABD Tenis Derneği'nin Porto Riko'daki ulusal turnuvasında birinci sırada yer aldı ve adadaki Kadınlar Bölümü'nü (1966) kazanan en genç kadın tenis oyuncusu oldu. Babası Euripides ("Pilo") Braschi de tenis şampiyonuydu. Ayrıca müzik yönetmeni Evy Lucio'nun yönettiği San Juan Çocuk Korosu ("Coro de niños de San Juan") üyeliği ile gençlik yıllarında mankenlik yaptı.^[9]

1980'lerde, Braschi'nin ilk yazıları, bilimsel bir nitelik taşımaktaydı ve Latin Amerika ve İspanya'nın öncü şairlerinin yanı sıra İspanyol Altın Çağı titanları üzerine odaklanmaktaydı. Romantik şair Gustavo Adolfo Becquer hakkında bir kitap ve Cervantes, Garcilaso, César Vallejo, Juan Ramon Jimenez ve Federico Garcia Lorca hakkında makaleler yazdı. Daha sonra Fransız, Alman, Polonya, İrlandalı ve Rus yazarların dramatik ve felsefi eserlerini takıntı haline getirdi. Roman olarak sınıflandırılmasına rağmen daha sonra karma-tür olarak belirlenen eserlerinde stil ve format olarak deneysel ve yabancı etkileri mevcuttur.^[10] Evergreen Review'un 50. yıl dönümü baskısında, Braschi, kendisini "Beckett, Picasso ve Gertrude Stein'den daha Fransız" olarak gördüğünü belirtti ve ayrıca kendisinin "Samuel Beckett ile James Joyce'un piç çocuğu, Alfred Jarry ile Antonin Artaud'un torunu, Heiner Müller'in üvey kız kardeşi ve Tadeusz Kantor'un kuzeni ile öpüşen ve Wilkiewicz'in sevgilisi" olduğuna inandığını ifade etti.^[11]

Önemli işleri

1980'lerde, Giannina Braschi, ritmik yoğunluk, mizahi gusto ve anti-emperyalist siyaset hakkındaki spoken word performansıyla şehirdeki Nuyorican şiir sahnesinde öne çıktı. Bu dönemki düzyazı şiirleri yazılmış, okunmuş ve tamamen İspanyolca olarak yayınlanmıştır. İlk İspanyolca düzyazı şiir kitabı Asalto al tiempo, 1980'de Barselona'da çıktı ve ardından 1985 yılında La Comedia profana ve 1988'de El imperio de los sueno yayımlandı. New York, çalışmalarının çoğunun mekânı ve konusudur. "Pastoral or the Inquisition of Memories"ta çobanlar Porto Rikolu Günü Geçit Töreni'nde 5. Cadde'yi istila ederek New York sehrini ele geçirir; Aziz Patrick Katedrali'nin zillerini çalar ve Empire State Binası gözlem katına el koyarlar.

Şair ve feminist bilim adamı Alicia Ostriker, cinsiyet rol oynama ve travestilik özelliğine sahip Braschi'nin Düşler İmparatorluğu'na övgüde bulunarak eseri "tanım ve dogmaya meydan okuyan saf erotik enerjiye" sahip olarak niteledi.^[12] "Bu üç ödüllü kitap, Yale Library of Literature in Translation'ın açılış cildi olarak bir araya getirildi." (Braschi 1998: Yo-Yo Boing!: 13)

1990'lı yıllarda Giannina Braschi İngilizce, İspanyolca ve Spanglish'de dramatik diyaloglar yazmaya başladı.^[13] İki dilli roman Yo-Yo Boing! (AmazonCrossing), yalnızca İngiliz kanunlarına, etnik temizlik kampanyalarına ve şirket sansürüne meydan okuyacak biçimde deneysel ve radikal bir kitaptır.^[14]

2011'de Giannina Braschi, ilk kez İngilizce olarak yazdığı ve 11 Eylül'den sonra dünya güçleri hakkında postmodern bir dramatik roman olan United States of Banana çalışmasını yayımladı.^[15] 2012'de The Economist, eseri ekonomi ile ilgili cesur ifadelerinden ötürü ("Bankalar Amerika'nın tapınaklarıdır. Bu kutsal bir savaş. Ekonomimiz bizim dinimizdir.") kaynaklar arasında gösterdi.^[16] Eser, Dünya Ticaret Merkezi'nin çöküşünü bir sıçrama tahtası olarak görmektedir.^[17] Braschi, iş adamlığının ölümünü, demokrasinin sona ermesini ve tüm insanların eşit yaratıldığı yanılsamasından bahsetmektedir. Sonraki yayımcı Barney Rosset eser için "Konu ve formda devrim niteliğinde olan United States of Banana, güzelce yazılmış kişisel bağımsızlığın bir beyanıdır." sözlerini dile getirdi. Zerdüşt, Segismundo, Hamlet, Giannina ve Özgürlük Heykeli ana karakterken Latin Amerikalı sol kanat liderleri Fidel Castro, Raul Castro, Hugo Chavez, Cristina Kirchner ve Evo Morales ise cameo olarak yer aldı.^[18]

Çeviriler

2011'de, Dünya edebiyatı için Braschi'nin çalışmalarını üç ayrı İngilizce adla (Empire of Dreams, Yo-Yo Boing! ve United States of Banana) yayımladı. Braschi'nin eserleri, İsveççe, Fransızca, İtalyanca ve Sırpça olarak çevrildi. Derlenen şiirleri Tess O'Dwyer tarafından İngilizceye çevrildi ve 1994'te Yale Library of World Literature in Translation'ın açılışını yapan Empire of Dreams'in çevirisi 1991'de Columbia Üniversitesi Çeviri Merkezi Ödülü'nü aldı. Tess O'Dwyer'ın çevirilerini yayınlamış olan edebi dergiler şunlardır: The Best of Review: Art and Literature of the Americas, Agni, Ars Interpres, Dickinson Review, Callaloo, Artful Dodge, Evergreen Review, Prose Poem ve Poet Magazine. Jean Franco, Harold Augenbraum, David William Foster, Julia Carroll, Kristian Van Haesendonck, Francine Masiello, Ilan Stavans, Julio Ortega, Lawrence La Fountain-Stokes, Madelena Gonzalez, Laura Loustau, Daniela Daniele, Arnaldo Cruz-Malavé, María Mercedes Carrión, Cristina Garrigos, Francisco José Ramos, Dennis Nurkse, Maritza Stanchich ve Doris Sommer'ın da aralarında yer aldığı bir dizi eleştirmen Braschi'nin metinlerine yorum yaptı.

Kitapları

• Estados Unidos de Banana, AmazonCrossing, Madrid, 2015.
• United States of Banana, AmazonCrossing, Seattle, 2011.
• Yo-Yo Boing!, AmazonCrossing, Seattle, 2011.
• Braschi's Empire of Dreams, AmazonCrossing, Seattle, 2011.
• El imperio de los sueños, Editorial de la Universidad de Puerto Rico, Rio Piedras, 2000.
• Yo-Yo Boing!, Latin American Literary Review, Pittsburgh, 1998.
• Empire of Dreams (English translation by Tess O'Dwyer), Yale University Press, New Haven/London, 1994.
• El imperio de los sueños, Anthropos Editorial del hombre, Barcelona, 1988.
• Libro de payasos y bufones, Grafica Uno, Giorgio Upiglio, Milan, 1987.
• La comedia profana, Anthropos Editorial del hombre, Barcelona, 1985.
• Asalto al tiempo, Ambitos Literarios, Barcelona, 1980.

Akademik çalışmalar

• Breve tratado del poeta artista', Cuadernos Hispanoamericanos, No. 433-36, 1986.
• La gravedad de la armonía en ‘Soledades galerías y otros pomas’ de Machado, Plural, 1983.
• La poesía de Bécquer: El tiempo de los objetos o los espacios de la luz, Costa Amic, Mexico City, 1982.
• La Metamorfosis del ingenio en la Égloga III de Garcilaso, Revista canadiense de estudios hispánicos, 1979.
• Cinco personajes fugaces en el camino de Don Quijote, Cuadernos Hispanoamericanos, No. 328, 1977.

Ödüller ve onurlandırılma

• Danforth Bursu
• El Diario La Prensa'nın 1998'nin Yılın Kadını
• Ford Foundation Üyeliği
• National Endowment for the Arts Üyeliği
• New York Foundation for the Arts Üyeliği
• Peter S. Reed Foundation/InterAmericas
• PEN American Center'ın Open Book Ödülü
• Instituto de Cultura Puertorriqueña/grant

Ayrıca bakınız

• Postmodern
• Pastoral
• Spanglish

Kaynakça

1. The Boston Globe, "Spanglish is everywhere now, which is no problema for some, but a pain in the cuello for purists", by Ilan Stavans, 9/14/2003.
2. "Giannina Braschi". National Book Festival. Library of Congress. 2012. 28 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2017. ’Braschi: one of the most revolutionary voices in Latin America today’
3. "About Giannina Braschi: Book Fest 12". National Book Festival Transcript and Webcast. Washington, DC: Library of Congress. Eylül 2012. 20 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2017. ’Braschi, a poet, essayist and novelist often described as cutting-edge, influential and even revolutionary’
4. Johnson, Hannah (26 Mayıs 2011). "#BEA11: Books on Display, the Amazon Publishing Booth". Publishing Perspectives. 4 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2017. ’Braschi is Puerto Rico's most influential and versatile writer of poetry, fiction, and essays’
5. "'About Giannina Braschi'". University of Oklahoma: World Literature Today. Eylül–Ekim 2012. 'One of the most revolutionary voices in Latin American'^{[ölü/kırık bağlantı]}
6. The Review of Contemporary Fiction, Review of Giannina Braschi's Yo-Yo Boing, by David William Foster, 1999.
7. "Giannina Braschi". Pursuing Liberty: A Reading by Giannina Braschi. Eagleton Program of Immigration and Democracy, Eagleton Institute of Politics. 1 Şubat 2012. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2017. ’Braschi explores the cultural and political journey of nearly 50 million Hispanic Americans living in the United States'
8. "El Nuevo Dia News, Puerto Rico, 24 Eylül 2012". 2 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2017.
9. Díaz, Carmen Graciela, El Nuevo Dia, "Avion, sol y libertad," November 17, 2011 26 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
10. Braschi, Giannina, "What to Read Now: Mixed-Genre Literature", World Literature Today, September–October 2012 14 Eylül 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
11. The Evergreen Review's 50th Anniversary Edition, (www.evergreenreview.com), Giannina Braschi, 2007.
12. Introduction to Giannina Braschi's Empire of Dreams, Alicia Ostriker, Yale University Press, New Haven, 1994.
13. Lengua Fresca, co-edited by Ilan Stavans and Harold Augenbraum
14. Introduction to Giannina Braschi's Yo-Yo Boing!, Doris Sommer, Harvard University, 1998.
15. Roth, Larry (7 Mayıs 2012). "Rushdie Brings PEN Festival to Close". The New York Times. 3 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2017. 'Braschi offers ’a critique of 21st century capitalism in which [Braschi] condemned corporate censorship and control’
16. The Economist Book of Business Quotations, Editor Bill Ridgers, June 7, 2012: Giannina Braschi on Banking.
17. Torrens, Claudia, The Associated Press, October 20, 2011, New York 13 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
18. "United States of Banana Review". Library Journal. 1 Ekim 2011. ’Verdict: recommended for fans of philosophical fiction such as Nietzsche's Thus Spoke Zarathusa’ Eksik ya da boş |url= (yardım)

Konuyla ilgili yayınlar

• Frederick Luis Aldama and Ilan Stavans. “Poets, Philosophers, Lovers: On the Writings of Giannina Braschi”. The Ohio State University Press. (2020)
• Alexandra Perisic (2019). “Precarious Crossings.” The Ohio State University Press. (2019).
• Ljudmila Mila Popovich (2010). "Metafictions, Migrations, Metalives: Narrative Innovations and Migrant Women’s Aesthetics in Giannina Braschi and Etel Adnan." International Journal of the Humanities 9:10. ss. 117–128.
• Diane E. Marting (2010). "New/Nueva York in Giannina Braschi's 'Poetic Egg': Fragile Identity, Postmodernism, and Globalization.4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi." The Global South 4:1.
• Marc Zimmerman (2011). "Defending Their Own in the Cold: The Cultural Turns of U.S. Puerto Ricans", University of Illinois, Chicago.
• Gonzales, Madelena and Laplace-Claverie, Helene, “Minority Theatre on the Global Stage: Challenging Paradigms from the Margins," Cambridge Scholars, Newcastle, İngiltere, sayfa xix ve sayfalar 255-264, 2012.

Dış bağlantılar

• Giannina Braschi habla de su novela "United States of Banana" NY1 Noticias TV program PURA POLITICA, Juan Manuel Benitez, Giannina Braschi ile Porto Riko siyaseti hakkında yapılan İspanyolca röportaj, Ekim 2011.
• United States of Banana By Giannina Braschi, The Evergreen Review, Cristina Garrigos ve Daniela Daniele'in "United States of Banana" yorumları ile Giannina Braschi'nin videosu, Kasım 2011.
• Orgullo Boricua: Giannina Braschi16 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., WAPA TV, "Escritora puertorriqueña que poco a poco se ha abierto paso en Estados Unidos" by Normando Valentín, Aralık 2011.
• "Nuyorican Power,", Nuyorican kültürü hakkında program, Giannina Braschi, Yapımcı: Evan B. Stone & Carrie Pyle for.
• YouTube'da video, television program in Spanish, "Celebrities desde Nueva York," con Alfonso Diaz, featuring Giannina Braschi (on the collapse of the American Empire on September 11), Kasım 2011.
• Giannina Braschi - Howdy, Amiga, Bienvenida "Howdy Amiga Bienvenida," audio file of Giannina Braschi reading poems in Stockholm, Ars Interpress, 2006.
• What to Read Now: Mixed-Genre Literature, "What to Read Now: Mixed-Genre Literature," World Literature Today, Eylül-Ekim 2012.
• "Ground Zero," by Giannina Braschi, featured in Evergreen Review, edited by Barney Rosset.
• "El futuro del idioma Español", Oppenheimer Presenta #276, on YouTube(featuring Director of La Real Academia Espanola Victor, Garcia de la Concha, and author Giannina Braschi).
• 9 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. by Giannina Braschi.