Budala (film, 1951)
1951 filmi / From Wikipedia, the free encyclopedia
Budala,[1][2][3] 1951 Japonya yapımı psikolojik dramatik filmdir. Özgün adı Hakuçi (白痴) olan film İngilizce konuşulan ülkelerde The Idiot adıyla gösterilmiştir.
Hakuchi (白痴) | |
Yönetmen | Akira Kurosawa |
---|---|
Yapımcı | Takashi Koide |
Senarist | Akira Kurosawa Eijirō Hisaita Fyodor Dostoyevski (roman) |
Oyuncular | Setsuko Hara Yoshiko Kuga Toshirō Mifune Masayuki Mori Takashi Shimura Noriko Sengoku |
Müzik | Fumio Hayasaka |
Görüntü yönetmeni | Toshio Ubukata |
Kurgu | Akira Kurosawa |
Stüdyo | Shôchiku Eiga |
Dağıtıcı | The Criterion Collection (ABD, DVD dağıtım) Eureka Video(İngiltere, DVD dağıtım) |
Cinsi | Sinema filmi |
Türü | Psikolojik dram, romantik, dönem filmi. |
Renk | Siyah-beyaz |
Yapım yılı | 1951 |
Çıkış tarih(ler)i | 23 Mayıs 1951, Japonya 30 Nisan 1963, ABD |
Süre | 166 dakika 265 dak. (uzatılmış versiyon, Japonya) 188 dak (Japonya, ilk gösterim kopyası) |
Ülke | Japonya |
Dil | Japonca |
Diğer adları | Budala (Türkiye) The Idiot (ABD) L'idiot (Fransa) L'idiota (İtalya) El idiota (İspanya) Der Idiot (Batı Almanya) |
Rus romancı Fyodor Dostoyevski'nin 1869'da yazdığı aynı adlı romanından Japon yönetmen Akira Kurosawa tarafından uyarlanan bu filmin senaryosunu da Eijirô Hisaita'yla birlikte yazan Kurosawa aynı zamanda filmin kurgusunu da yapmıştı. Özgün ilk hali 4,5 saat uzunlukta olan ve 2 bölüm halinde gösterime verilmesi düşünülen filmi stüdyo çok uzun bulunmuş ve yönetmenin itirazlarına rağmen yeniden kurgulatmış, bu da beğenilmeyince film tekrar kısaltılmak istenmişti. Yapımcıların bu tutumuna kızan Kurosawa acı dolu bir alaycılıkla: "bari filmi uzunlamasına keselim olsun bitsin" demişti.[4] Filmin bugün eldeki kopyaları 166 dakikadır ve 265 dakikalık orijinal versiyonu kayıptır.
Akira Kurosawa'nın savaş sonrası dönemine ait bu melankolik filmin çekimleri Japonya'nın en kuzeyindeki Hokkaidō adasında yapılmıştır. Çocukluğundan beri bir Dostoyevski hayranı olduğunu belirten Kurosawa, aslında filmi Raşomon'dan çok daha önce çekmeyi düşünmüştü.[4] Konusunu 19. yüzyıl Rusya'sından savaş sonrası Japonya'ya taşıyan yönetmen bu filmde başrolleri Setsuko Hara, Toshirō Mifune, Yoshiko Kuga ve Masayuki Mori'ye oynatmıştı. Romanda, Rusya'da sonbahar mevsiminde geçen konu, filmde karlarla kaplı Hokkaidō adasında geçmektedir. Mekân farklılıkları dışında romana oldukça sadık kalan film hem eleştirmenlerce pek beğenilmemiş, hem de gişede başarılı olamamıştı. Bu başarısızlıkta filmin acımasızca budanmasının da rolü vardır.[5]
II. Dünya Savaşı'nın travmasıyla da sarsılmış olan eski asker, sara hastası genç Kameda (Masayuki Mori) tedavi gördüğü Okinawa'daki hastaneden taburcu olduktan sonra Hokkaidō'ya gelir ve aile dostlarının evine yerleşir. İlginç kişiliği ile çevresindekileri çabucak etkiler. Kendisi gibi savaşın kurbanı olmuş, ruhen yaralı bu insanlara önüne geçilemez bir merhametle yardım etmeye çalışır.