Silay

Ang Lungsod ng Silay ay isang ikatlong klaseng lungsod sa lalawigan ng Negros Occidental, Pilipinas. Ayon sa senso ng 2020, ito ay may populasyon na 130,478 sa may 32,693 na kabahayan. Bahagi ito ng Pook Metropolitan na tinatawag na Metro Bacolod, na kinabibilangan ng mga lungsod ng Bacolod at Talisay.^[3] Sa lungsod matatagpuan ang bagong Paliparang Pandaigdig ng Bacolod-Silay; na pumalit sa Paliparang Domestiko ng Lungsod ng Bacolod.

Silay Lungsod ng Silay
Lungsod
Mapa ng Negros Occidental na nagpapakita ng kinaroroonan ng Lungsod ng Silay.
Silay Lokasyon sa Pilipinas
Mga koordinado: 10°48′N 122°58′E
Bansa	Pilipinas
Rehiyon	Kanlurang Kabisayaan (Rehiyong VI)
Lalawigan	Negros Occidental
Distrito	Pangatlong Distrito ng Negros Occidental
Mga barangay	16 (alamin)
Ganap na Lungsod	Hunyo 12, 1957
Pamahalaan
• Punong Lungsod	Mark J. Golez
• Manghalalal	89,483 botante (2022)
Lawak  [1]
• Kabuuan	214.80 km2 (82.93 milya kuwadrado)
Populasyon  (Senso ng 2020)
• Kabuuan	130,478
• Kapal	610/km2 (1,600/milya kuwadrado)
• Kabahayan	32,693
Ekonomiya
• Kaurian ng kita	ika-3 klase ng kita ng lungsod
• Antas ng kahirapan	16.29% (2021)[2]
• Kita	₱ 1,186 million (2022)
• Aset	₱ 1,628 million (2022)
• Pananagutan	₱ 552.9 million (2022)
• Paggasta	₱ 979.9 million (2022)
Sona ng oras	UTC+8 (PST)
Kodigong Pangsulat	6116
PSGC	064526000
Kodigong pantawag	34
Uri ng klima	klimang tropiko
Mga wika	wikang Hiligaynon wikang Tagalog
Websayt	silaycity.gov.ph

Tumuturo dito ang Silay, para sa kalapit na bulkan, tingnan ang Silay (bulkan).

Madalas tawaging "Paris ng Negros" ang Silay^[4] dahil sa malawak nitong kalipunan ng mga napapanataling mga sinaunang kabahayan. Higit sa tatlumpo ng mga kabahayan na ito ay naitalagang mga makasaysayang pook ng Pambansang Komisyong Pangkasaysayan ng Pilipinas na bahagi ng Pambansang Palantaang Pangkasaysayan ng Silay. ^[5][6]Noong 2015, ipinagdiwang ng lungsod ang ika-58 na anibersaryo ng pagkakatatag bilang lungsod.^[7]Pangalawang lungsod ang Silay na maitalagang museong lungsod, kasunod ng Vigan sa Ilocos Sur.

Etimolohiya

Hinango ang taguring Silay mula sa pangalan ng isang puno na malawakang tumutubo sa lugar na ito. Ang Kansilay ang opisyal na pang-lungsod na puno ng Silay.

Ang alamat ni Prinsesa Kansilay

May isang katutubong alamat na nagsasabi kung paano nakuha ng Lunsod ng Silay ang pangalan nito. Ikinukuwento na noong mga kapanahunan ng mga datu at mga rajah, mayroon isang namuhay na prinsesang si Kansilay. May lumusob na mga pirata sa bayan ngunit nagapi naman ang mga ito dahil sa pamumuno ng prinsesa. Lumaban ang prinsesa bilang isang tunay na mandirigma. May mga moog na dating pumapalamuti sa mga gusaling pampubliko ng lungsod na naglalarawan sa kaniyang pagiging mandirigma may iwinawasiwas na talibong, isang maikling espada na may iisang matalas na gilid lamang. Nalupig ang mga pirata, ngunit namatay ang prinsesa sa kabila ng tagumpay na ito. Napagmasdan ng kaniyang kasintahan ang kaniyang paglisan sa mundo ng buhay. May dalamhating inilibing nila ang kanilang pinakamamahal na prinsesa. Sa kanilang pagkamangha, mayroong isang punong tumubo sa ibabad ng kaniyang puntod. Ito ang unang puno ng Kansilay, ang huling regala ng matapang prinsesa, para sa kaniyang mga mamamayan.

Mga Barangay

Ang Lungsod ng Silay ay nahahati sa 16 mga barangay.

Balaring Barangay I (Pob.) Barangay II (Pob.) Barangay III (Pob.) Barangay IV (Pob.) Barangay V (Pob.) Barangay VI Pob. (Hawaiian) Eustaquio Lopez

Guimbala-on Guinhalaran Kapitan Ramon Lantad Mambulac Rizal Bagtic Patag

Demograpiko

Senso ng populasyon ng
Silay

Taon	Pop.	±% p.a.
1903	25,214	—
1918	23,328	−0.52%
1939	39,483	+2.54%
1948	35,570	−1.15%
1960	60,324	+4.50%
1970	69,200	+1.38%
1975	104,887	+8.70%
1980	111,131	+1.16%
1990	101,031	−0.95%
1995	122,748	+3.72%
2000	107,722	−2.76%
2007	120,365	+1.54%
2010	120,999	+0.19%
2015	126,930	+0.92%
2020	130,478	+0.54%
Sanggunian: PSA[8][9][10][11]