![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Olympic_rings_without_rims.svg/langtl-640px-Olympic_rings_without_rims.svg.png&w=640&q=50)
Palarong Olimpiko sa Taglamig
From Wikipedia, the free encyclopedia
Ang mga Palarong Olimpiko ng Taglamig (Pranses: Jeux olympiques d'hiver) [2] ay isang pangunahing pang-internasyunal na paligsahang pampalakasan na ginaganap bawat apat na taon na isinasagawa sa niyebe at yelo. Ang unang Palarong Olimpiko sa Taglamig, ang Palarong Olimpiko ng 1924, ay ginanap sa Chamonix, Pransiya. Ang mga makabagong Palarong Olimpiko ay binigyang inspirasyon ng sinaunang Palarong Olimpiko, na ginanap sa Olimpiya, Gresya, mula ika-8 siglo BC hanggang ika-4 na siglo AD. Itinatag ni Baron Pierre de Coubertin ang Pandaigdigang Lupong Olimpiko (IOC) noong 1894, na humantong sa unang modernong mga Palarong Olimpiko sa Tag-init sa Atenas, Gresya noong 1896. Ang IOC ay ang namamahalang kinatawan ng Kilusang Olimpiko, kasama ang Olipikong Charter na tumutukoy sa istruktura at awtoridad nito.
Ang orihinal na limang pampalaksang tampok sa Winter Olympic (lumawig sa siyam na disiplina) ay ang bobsleigh, curling, ice hockey, Nordic skiing (binubuo ng mga disiplinang militar na patrol, [nb 1] cross-country skiing, pinagsamang Nordic, at paglukso ng ski ), at skating (na binubuo ng mga disiplinang figure skating at mabilisang skating). [nb 2] Ang mga Palaro ay ginanap tuwing apat na taon mula 1924 hanggang 1936, nagambala noong 1940 at 1944 ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig, at ipinagpatuloy noong 1948 . Hanggang noong 1992, ang mga Palarong Olimpiko sa Tag-init at ang mga Palarong Olimpiko ng Taglamig ay gaganapin sa parehong taon, at alinsunod sa desisyon ng IOC noong 1986 na ilagay ang mga Palarong Olimpiko sa Tag-init at ang mga Palarong Olimpiko sa Taglamig sa magkahiwalay na apat na taong siklo na pagsasalitan tuwing ikalawang taon, ang sumunod na Palarong Olimpiko sa Taglamig matapos ang 1992 ay ginanap noong 1994.
Ang mga Palarong Olimpiko sa Taglamig ay nagbago mula noong ito ay umpisahan. Nadagdagan ito ng mga bagong pampalakasan at disiplina, at ang ilan sa mga ito, tulad ng luge, malayang pag-ski, pabilisan ng pag-iskeyt sa maikling track, pag-iskeyt sa mga bundok, pagkalansay, at pag-snowboard, ay naging mga permanenteng bahagi ng programang Olimpiko. Ang ilan sa iba, kabilang ang pag-bobsleigh at pagkukulot ay minsan isinatabi at kalaunan ay binuhay muli; ang ilan ay tuluyang ipinagpaliban, tulad ng panghukbong pagpatrol, bagaman ang modernong Palarong Olimpikong ng Taglamig na pampalaksan ng bayatlon ay nagmula rito.[nb 1] Ngunit may iba pa, tulad ng pabilisan ng pag-iski, skijoring at bandy, ay naging mga pinakilala na pampalakasan ngunit hindi isinama bilang mga pampalakasang Olimpiko. Ang pagsikat ng telebisyon bilang isang pandaigdigang daluyan para sa komunikasyon ay nagpahusay sa pagkalilanlan ng mga Palaro. Pinagkakitaan ito sa pamamagitan ng pagbebenta ng mga karapatan sa pagsasahimpapawid at pagpapatalastas, na naging kapaki-pakinabang para sa IOC. Binigyan ng pagkakataon nito ang mga panlabas na interes, tulad ng mga kumpanya sa telebisyon at mga isponsor na korporasyon, na magkkaroon ng impluwensya. Kinailangang tugunan ng IOC ang kanilang mga kritisismo sa paglipas ng dekada tulad ng mga panloob na eskandalo, ang paggamit ng mga ilegal na drogang pampalakas ng mga manlalaro ng Olimpiko sa Taglamig, pati na rin ng isang pampolitikang boykot ng mga Palarong Olimpiko ng Taglamig. Ginamit ng mga kalahok na lungsod-bansa ang mga Palarong Olimpiko sa Taglamig pati na rin ang mga Palarong Olimpiko sa Tag-init upang ipahayag ang kahigitan ng kanilang mga sistemang pampulitika.
Ang mga Palarong Olimpiko sa Taglamig ay idinaos sa tatlong mga kontinente ng labindalawang magkakaibang bansa. Apat na beses na itong ginanap sa Estados Unidos ( 1932, 1960, 1980, at 2002), tatlong beses sa Pransya (1924, 1968, at 1992) at dalawang beses bawat isa sa Awstriya (1964 at 1976), Kanada (1988 at 2010), Hapon ( 1972 at 1998), Italya (1956 at 2006), Noruwega (1952 at 1994) at Suwisa (1928 at 1948). Gayundin, ang mga Palarong Olimpiko ng Taglamig ay ginanap ng isang beses lamang sa bawat isa sa Alemanya (1936), Yugoslavia ( 1984), Rusya (2014), at Timog Korea (2018). Napili ng IOC ang Beijing, Tsina, upang mag-host ng 2022 Winter Olympics at sa mga lungsod ng Italya ng Milano at Cortina d'Ampezzo upang maging punong-abalang lungsod ng Palarong Olimpiko sa Taglamig 2026. Magmula noong 2018[update] , walang pa lungsod sa Timog Emisperyo ang nag-aplay bilang punong-ablaang lungsod ng Palarong Olimpiko sa Taglamig na ginaganap tuwing malamig ang panahon , na gaganapin noong Pebrero sa taas ng tag-araw ng Timog Emisperyo.
Sa ngayon, labindalawang bansa ang lumahok sa bawat Palarong Olimpiko sa Taglamig – Awstriya, Estados Unidos, Italya, Kanada, Pinlandya, Pransya, Gran Britanya, Norwega, Poland, Suwesa, Suwisa at Unggarya. Anim sa mga bansang ito ang nagwagi ng mga medalya sa bawat Palaro sa Taglamig – Awstriya, Estados Unidos, Kanada, Pinlandya, Norwega, at Suwesa. Ang nag-iisang bansa na nanalo ng isang gintong medalya sa bawat Palarong Olimpiko sa Taglamig ay ang Estados Unidos. Pinangunahan ng Norway ang talahanayan ng medalya ng Olimpikong Laro para sa Palarong Olimpiko sa Tag-init. Kapag kasama ang mga nabuwag na mga lungsod-estado, ang Alemanya (kabilang ang mga dating bansa ng Kanlurang at Silangang Alemanya) ay namuno, na sinundan ng Norwega at Rusya (kasama ang dating Unyong Sobyet).