ภาษาดารี
From Wikipedia, the free encyclopedia
ภาษาดารี (ดารี: دری, Darī, [dæɾiː]) หรือ ภาษาเปอร์เซียดารี (ดารี: فارسی دری, Fārsī-yi Darī, [fɒːɾsije dæˈɾi]) เป็นชื่อที่ใช้เรียกภาษาเปอร์เซียสำเนียงหนึ่งที่ใช้พูดในอัฟกานิสถาน[4][5] และเป็นชื่อทางการที่รัฐบาลอัฟกานิสถานใช้ในรัฐธรรมนูญ ดารีเป็นคำที่รัฐบาลอัฟกานิสถานยอมรับและสนับสนุนเป็นภาษาเปอร์เซียอย่างเป็นทางการตั้งแต่ ค.ศ. 1964[6][7] ทำให้มีชื่อเรียกในข้อมูลตะวันตกหลายแห่งว่า ภาษาเปอร์เซียอัฟกานิสถาน หรือ ภาษาเปอร์เซียตะวันออก[8][9][10][11]
ภาษาดารี | |
---|---|
ภาษาเปอร์เซียอัฟกานิสถาน | |
دری | |
ออกเสียง | [daɾiː] |
ประเทศที่มีการพูด | ประเทศอัฟกานิสถาน |
จำนวนผู้พูด | ไม่ทราบ (20.5 ล้านคน อ้างถึง1992–2000)[1] ภาษาทางการของประชากรอัฟกานิสถาน 35 ล้านคน[2] |
ตระกูลภาษา | อินโด-ยูโรเปียน
|
ภาษาถิ่น | จังหวัดคาบูล, จังหวัดแบลค์, จังหวัดเฮรัต, จังหวัดบาดัคชาน, หุบเขาปันจชีร์, จังหวัดแลคห์แมน, ซิสตานี, อายมัก, แฮซอเร[3] |
ระบบการเขียน | อักษรเปอร์เซีย |
สถานภาพทางการ | |
ภาษาทางการ | อัฟกานิสถาน |
ผู้วางระเบียบ | สถาบันวิชาการทางวิทยาศาสตร์แห่งวิทยาศาสตร์ |
รหัสภาษา | |
ISO 639-3 | มีหลากหลาย:prs – ภาษาดารีaiq – ภาษาอายมักhaz – ภาษาฮาซารากี |
Linguasphere | 58-AAC-ce (Dari) + 58-AAC-cdo & cdp (Hazaragi) + 58-AAC-ck (Aimaq) |
บทความนี้มีสัญลักษณ์สัทอักษรสากล หากระบบของคุณไม่รองรับการแสดงผลที่ถูกต้อง คุณอาจเห็นปรัศนี กล่อง หรือสัญลักษณ์อย่างอื่นแทนที่อักขระยูนิโคด |
ภาษาดารีถูกระบุตามรัฐธรรมนูญอัฟกานิสถานว่าเป็นหนึ่งในสองภาษาทางการของอัฟกานิสถาน อีกภาษาหนึ่งคือภาษาปาทาน[12] ดารีเป็นภาษาที่มีผู้พูดในอัฟกานิสถานมากที่สุด และเป็นภาษาแม่ของประชากร[13]ประมาณร้อยละ 40–45[9][14][13][15] ดารีทำหน้าที่เป็นภาษากลางของประเทศ และสามารถเข้าใจภาษานี้สูงถึงร้อยละ 78 ของประชากร[16]
ภาษาดารีทำหน้าที่เป็นภาษาทางวรรณกรรมและการบริหารในกลุ่มผู้พูดที่ไม่ใช่ภาษาแม่ เช่นชาวปาทานและโมกุลเป็นเวลาหลายศตวรรษก่อนการมาของชาตินิยมสมัยใหม่ และเป็นภาษาที่สืบต่อจากภาษาเปอร์เซียกลางเหมือนภาษาเปอร์เซียแบบอิหร่านและเปอร์เซียแบบทาจิก ภาษานี้ยังเป็นภาษาทางการของศาสนาและวรรณกรรมในจักรวรรดิซาเซเนียน (ค.ศ. 224–651) และเป็นภาษาที่สืบต่อจากภาษาเปอร์เซียโบราณ ภาษาในจักรวรรดิอะคีเมนิด (550–330 ปีก่อนคริสต์ศักราช)[17][18] ในอดีต ดารี สื่อถึงภาษาเปอร์เซียกลางในศาลของจักรวรรดิซาเซเนียน[19]