ป้อมวิไชยประสิทธิ์
ป้อมปราการเก่าแก่ในกรุงเทพมหานคร จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
ป้อมปราการเก่าแก่ในกรุงเทพมหานคร จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
ป้อมวิไชยประสิทธิ์ เป็นป้อมปราการเก่าแก่ ริมแม่น้ำเจ้าพระยา ตั้งอยู่บนฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยาด้านตะวันตก ทางเหนือของปากคลองบางหลวง (คลองบางกอกใหญ่) ปัจจุบันอยู่ในบริเวณกองบัญชาการกองทัพเรือ พระราชวังเดิม ถนนอรุณอมรินทร์ เขตบางกอกใหญ่ กรุงเทพมหานคร
ป้อมวิไชยประสิทธิ์ | |
---|---|
ส่วนหนึ่งของพระราชวังเดิม | |
แขวงวัดอรุณ เขตบางกอกใหญ่ กรุงเทพมหานคร ในประเทศไทย | |
ป้อมวิไชยประสิทธิ์ ริมฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยา | |
ประเภท | ป้อมปราการ |
ข้อมูล | |
ควบคุมโดย | กองทัพเรือไทย |
เปิดสู่ สาธารณะ | ปีละ 1 ครั้ง |
สภาพ | ยังใช้งานอยู่ |
ประวัติศาสตร์ | |
สร้าง | รัชสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช |
สร้างโดย | พระยาวิไชเยนทร์ |
สถาปนิก | เดอ ลามาร์ |
การใช้งาน | ใช้ยิงสลุตหลวงของกองทัพเรือในพระราชพิธีต่าง ๆ |
วัสดุ | อิฐ |
การต่อสู้/สงคราม | การปฏิวัติสยาม พ.ศ. 2231 |
เหตุการณ์ | การสวรรคตของสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี |
ชื่อที่ขึ้นทะเบียน | ป้อมวิไชยประสิทธิ์ |
ขึ้นเมื่อ | 22 พฤศจิกายน พ.ศ. 2492 |
เป็นส่วนหนึ่งของ | โบราณสถานในเขตกรุงเทพมหานคร |
เลขอ้างอิง | 0000138 |
เป็นป้อมปราการสมัยกรุงศรีอยุธยาเพียงแห่งเดียวในกรุงเทพมหานคร |
ป้อมวิไชยประสิทธิ์เดิมเป็นป้อมหอรบตั้งอยู่มุมกำแพงเมืองบางกอก (ธนบุรี) ถูกสร้างขึ้นในสมัยกรุงศรีอยุธยาเพื่ออารักขาปากแม่น้ำ ซึ่งเป็นเส้นทางการค้าขายสำคัญ คาดว่าป้อมนี้ถูกสร้างขึ้นก่อนรัชสมัยของสมเด็จพระนารายณ์มหาราช โดยอาจมีชาวโปรตุเกสช่วยออกแบบ[1]
ในสมัยสมเด็จพระนารายณ์ ได้ทรงให้ปรับปรุงและสร้างป้อมเมืองบางกอกขึ้นใหม่ โดยอาจดำเนินการตามคำกราบบังคมทูลของเจ้าพระยาวิชเยนทร์ (คอนสแตนติน ฟอลคอน) การออกแบบและควบคุมการก่อสร้างป้อมทำโดยมองซิเออร์เดอ ลา มาร์ นายช่างชาวฝรั่งเศสผู้มีบทบาทในการก่อสร้างป้อมปราการหลายแห่งสมัยสมเด็จพระนารายณ์ โดยคุณพ่อ โทมัสโซ วัลกวาเนรา บาทหลวงคณะเยสุอิตชาวอิตาเลียน เป็นที่ปรึกษาด้านวิศวกรรม[2] ลา มาร์ได้วางแผนก่อสร้างป้อมดาวตามแบบตะวันตกทั้งสองฝั่งแม่น้ำ มีโซ่ขึงกั้นแม่น้ำเพื่อป้องกันเรือเข้าออก แต่มีเพียงป้อมฝั่งตะวันออกที่ได้สร้างจนสำเร็จ ก่อนจะเกิดการปฏิวัติเมื่อปลายแผ่นดินสมเด็จพระนารายณ์ และถูกรื้อลงในสมัยรัตนโกสินทร์[1] (บางแหล่งกล่าวว่ารื้อลงในสมัยสมเด็จพระเพทราชา) ป้อมวิไชยประสิทธิ์จึงยังคงรูปลักษณ์เดิมอยู่
ป้อมทั้งสองฝั่งแม่น้ำนี้ แหล่งข้อมูลบางแหล่งระบุชื่อป้อมฝั่งตะวันออกว่า ป้อมวิไชยเยนทร์ และฝั่งตะวันตกว่าป้อมวิไชยประสิทธิ์ ขณะที่บางแหล่งเรียกรวมกันว่าป้อมวิไชยเยนทร์หรือ ป้อมบางกอก และระบุว่าต่อมาเมื่อสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชทรงสถาปนากรุงธนบุรีเป็นราชธานี ได้ทรงสร้างพระราชวังขึ้นบริเวณป้อมฝั่งตะวันตก พร้อมกับปรับปรุงป้อมพระราชทานนามว่า "ป้อมวิไชยประสิทธิ์"
ป้อมวิไชยประสิทธิ์มีสถาปัตยกรรมเป็นป้อมก่ออิฐฉาบปูน มีกำแพงรูปแปดเหลี่ยม 2 ชั้น สร้างขนานกัน กำแพงชั้นในมีหอคอยกลมทรงสอบสองหลัง ตั้งอยู่บนกำแพงตรงมุมด้านทิศเหนือ และทิศใต้ [3]
ปัจจุบันป้อมวิไชยประสิทธิ์อยู่ในความดูแลของกองทัพเรือไทย ใช้เป็นที่ยิงสลุตในพระราชพิธีสำคัญต่าง ๆ และมีการติดตั้งเสาธงบริเวณทางเข้าป้อมทางทิศตะวันตกตรงกำแพงชั้นใน เพื่อชักธงราชนาวีและธงผู้บัญชาการทหารเรือ
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.