Loading AI tools
เทพในศาสนาฮินดู จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
พระศิวะ (/ˈʃɪvə/; สันสกฤต: शिव, อักษรโรมัน: Śiva, แปลตรงตัว 'ผู้เป็นมงคลยิ่ง' [ɕɪʋɐ]) หรือ มหาเทพ (/məˈhɑː ˈdeɪvə/; สันสกฤต: महादेव:, อักษรโรมัน: Mahādevaḥ, แปลตรงตัว 'เทพเจ้าผู้ยิ่งใหญ่, มหาเทพ' [mɐɦaːd̪eːʋɐ]),[3][4][5] หรือ หระ คนไทยนิยมเรียกพระองค์ว่า พระอิศวร[6] เป็นเทพเจ้าฮินดูองค์สำคัญ ถือเป็นพระเป็นเจ้าสูงสุดในคติของลัทธิไศวะ[7]
พระศิวะ | |
---|---|
พลังงานสูงสุด, การทำสมาธิ, ศิลปะวิทยาการ, โยคะ, กาลเวลา, การทำลาย, นาฏกรรม, เทวะแห่งเทวะ, เทพผู้ทรงทำลายล้างปีศาจ | |
ส่วนหนึ่งของ พระตรีมูรติ | |
พระศิวะปางขัดสมาธิ ที่บังกาลอร์ | |
ชื่ออื่น | มเหศะ, ศังกร, พลนาถ, นีลกัณฑ์ , มหาเทพ, ภูเตศวร, ปิศาจบดี |
ชื่อในอักษรเทวนาครี | शिव |
ชื่อในการทับศัพท์ภาษาสันสกฤต | Śiva |
ส่วนเกี่ยวข้อง | ปรพรหมัน (ไศวะ), ตรีมูรติ, ปรมาตมัน, อิศวร พระรุทร,พระสทาศิวะ, พระปรเมศวร, พระปศุปติ, ชโยติรลึงค์, พระไภรวะ, ศิวนาฏราช |
ที่ประทับ | เขาไกรลาส, ศฺมศาน |
มนตร์ | โอม นมัส ศิวายะ Om Namah Shivaya |
อาวุธ | ปาศุปตาสตระ, ตรีศูล, ขวานปรศุ, ธนูปินากะ |
สัญลักษณ์ | ศิวลึงค์, ตรีศูล, จันทร์เสี้ยว, บัณเฑาะว์, มุขลึงค์, ดวงตาที่สาม, วาสุกรี |
วัน | วันจันทร์ |
พาหนะ | โคนนทิ |
เทศกาล | ศราวณะ, มหาศิวราตรี, การติกปูรณิมา, ไภรวาษฏมี |
ข้อมูลส่วนบุคคล | |
คู่ครอง | พระปารวตี/พระสตี |
บุตร - ธิดา | พระพิฆเนศ, พระขันธกุมาร, อโศกสุนทรี ตามความเชื่อพื้นเมือง:พระสวามีอัยยัปปัน พระแม่มนสาเทวี(บุตรบุญธรรม) [1][2] |
พี่น้อง | พระสุรัสวดี |
ในบรรดาตรีมูรติ (เทพเจ้าสูงสุดสามองค์ อีกสององค์คือพระพรหมและพระวิษณุ) ถือกันว่าพระศิวะเป็น "ผู้ทำลาย" [8][9] ในขณะที่ตามคติไศวะถือว่าพระศิวะเป็นพระเป็นเจ้าสูงสุด ผู้สร้าง ผู้พิทักษ์ และผู้เปลี่ยนถ่ายจักรวาล[3][4][5] ในคติลัทธิศักติถือว่าเทวีและอำนาจสูงสุดของศักติประดุจเป็นคู่ของพระศิวะ[10][11] พระศิวะยังเป็นหนึ่งในห้าเทพเจ้าองค์สำคัญของปัญจายตนบูชาในคติสมารตะของศาสนาฮินดู[12]
พระศิวะทรงมีหลายปาง ตั้งแต่เมตตาถึงน่ากลัว ในปางเมตตา ทรงมีลักษณะเป็นโยคีผู้ถือพรตนิยมประทับอยู่บนเขาไกรลาส[8] และในฐานะผู้ดูแลที่ประทับของพระปารวตีและบุตรทั้งสอง คือพระคเณศและพระขันธกุมาร ส่วนในปางดุร้าย ทรงมีลักษณะน่ายำเกรง ต่อสู้และกำจัดอสูร นอกจากนี้ยังมีรูปปางในฐานะอาทิโยคีศิวะ ซึ่งเป็นเทพเจ้าแห่งโยคะ, การทำสมาธิ และศิลปวิทยาการ[13]
ประติมานวิทยาของพระศิวะประกอบด้วยงูใหญ่พันรอบพระศอ, ประดับเศียรด้วยจันทร์เสี้ยว, มีแม่น้ำคงคาอันศักดิ์สิทธิ์ไหลผ่านออกจากพระเกศา, มีตาที่สามบนพระนลาฏ ในพระหัตถ์อาจทรงตรีศูลและกลองทมรุ นอกจากนี้ยังนิยมบูชาพระศิวะในรูปศิวลึงค์เป็นรูปไม่คล้ายมนุษย์แทนพระองค์[14]
พระศิวะมีที่มาก่อนสมัยพระเวท[15] และพัฒนาโดยผสมผสานระหว่างเทพเจ้ายุคก่อนพระเวท นอกพระเวท และเทพเจ้าในพระเวท เข้าด้วยกัน (เช่น พระรุทร ซึ่งเป็นเทพเจ้าพระเวท)[16] จนกลายมาเป็นเทพเจ้าองค์สำคัญเดี่ยว ๆ พระองค์เดียวนี้[17] พระศิวะได้รับการบูชาทั่วไปในศาสนาฮินดูทุกธรรมเนียม ในทั้งอินเดีย, เนปาล, ศรีลังกา และ อินโดนีเซีย (โดยเฉพาะในเกาะชวาและบาหลี)[18]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.